صراط: در پی طوفان شن روزهای گذشته در سیستان و بلوچستان که اوضاع این منطقه را بحرانی کرده است، معصومه ابتکار در صفحه اینستاگرام خود با انتشار نقشه ای، درباره خشکسالی در سیستان و بلوچستان و طوفان شن، توضیحاتی داده است.
ابتکار با انتشار دو تصویر زیر نوشته است؛
هامون و گام هایی که برداشته شده است
در پی شدت گرد و غبار طی روزهای اخیر در سیستان و سئوالات مسئولین، مردم و کاربران فضای مجازی، توضیح موارد زیر لازم است:
تالاب هامون از سه دریاچه کوچک به نام‌های هامون پوزک (میانی)، هامون صابوری (شمالی) و هامون هیرمند تشکیل شده که در زمان وفور آب به هم متصل می‌شوند و دریاچه هامون را تشکیل می‌دهند. در سال های اخیر به دلیل خشکسالی و نیز نحوه مدیریت، این مناطق دچار خشکی شده و گاه بخشی از آنها شاهد ورود آب و تداوم حیات در هامون بوده اند. براساس تصاویر موجود ماهواره ای مثلا در سال 84 و نیز در سال 93 بخش های بزرگی دارای آب بوده اند.
سازمان حفاظت محیط زیست از شهریور 1392 تاکنون اقدامات زیر را برای احیاء هامون و کاهش گرد و غبار در این منطقه انجام داده است:
- تشکیل شورای مشورتی بین المللی برای رسیدگی به وضعیت هامون با مشارکت دستگاههای مربوطه
- مکاتبات متعدد با مقامات سازمان ملل، کنوانسیون تالاب ها و برنامه محیط زیست سازمان ملل در خصوص احیاء تالاب هامون و تلاش برای ثبت تالاب هامون به عنوان ذخیرگاه زیست کره در یونسکو و پارک مرزی صلح.
- مکاتبه و مذاکره با وزارت کشور برای رفع موانع ورود آب از فراه، لایروبی رودخانه ها و پیگیری حق آبه از هیرمند. این پیگیری ها به تخریب و بازگشایی حدود یک کیلومتر از دایک مرزی در قسمت هامون پوزک (شرق تالاب) در حالی صورت گرفت که در بیش از10 سال گذشته حدود 80 متر از دایک مرزی باز بود. -
- برگزاری مذاکرات دو جانبه در مورد احیاء تالاب بین المللی هامون در جلسه با آقای اشرف غنی رییس جمهور افغانستان درباره احیاء و همکاری برای هامون.
- جلب نظر و توجه فضای بین المللی به موضوع با برگزاری نشست بین المللی با حضور سفرای سازمان ملل، آلمان و افغانستان، مردم و تشکل ها با توجه به خواسته ها و نیازهای مردم و همکاری با سازمان های جهانی از جمله کنوانسیون رامسر و برگزاری جلسه خاص هامون در آخرین کنفرانس جهانی در اروگوئه.
- انجام لایروبی، تعریض کانال های اصلی منتهی به تالاب های بین المللی هامون، اقدامات اصلاحی و برداشتن بندهای کنترل آب برای هامون صابری به طوری که در کمترین زمان ممکن آب به منظور افزایش پوشش گیاهی و کنترل گردو غبار به نقاط حساس هدایت شد.
تلاش سازمان حفاظت محیط زیست این است که با برنامه ای منسجم آب را به حساس ترین نقاط منتقل و به کنترل گرد و غبار، چرخش اکولوژیکی تالاب و افزایش تولید گیاهی کمک شود. ولی افزایش دما در اثر تغییرات آب و هوایی در جهان و شدت آن در ایران که خشکسالی را جدی تر می کند و بارش کمتر سبب شده تا تاثیرات اقدامات صورت گرفته کمتر و دیرتر ظاهر شود.
به همین دلیل موضوع ثبت تالاب هامون به عنوان ذخیرگاه زیست کره در یونسکو و پارک مرزی صلح پیگیری جدی می شود تا توجهات به آن افزایش یابد. با ثبت هامون در قامت ذخیرگاه زیست کره مرزی، بودجه های بین المللی برای مدیریت تالاب افزایش می یابد و موضوع حق آبه هامون با جدیت بیشتری دنبال می شود.
تصاویر ماهواره ای میزان و مقدار آب در هامون را در سال های مختلف نشان می دهد
ابتکار با انتشار دو تصویر زیر نوشته است؛
هامون و گام هایی که برداشته شده است
در پی شدت گرد و غبار طی روزهای اخیر در سیستان و سئوالات مسئولین، مردم و کاربران فضای مجازی، توضیح موارد زیر لازم است:
تالاب هامون از سه دریاچه کوچک به نام‌های هامون پوزک (میانی)، هامون صابوری (شمالی) و هامون هیرمند تشکیل شده که در زمان وفور آب به هم متصل می‌شوند و دریاچه هامون را تشکیل می‌دهند. در سال های اخیر به دلیل خشکسالی و نیز نحوه مدیریت، این مناطق دچار خشکی شده و گاه بخشی از آنها شاهد ورود آب و تداوم حیات در هامون بوده اند. براساس تصاویر موجود ماهواره ای مثلا در سال 84 و نیز در سال 93 بخش های بزرگی دارای آب بوده اند.
سازمان حفاظت محیط زیست از شهریور 1392 تاکنون اقدامات زیر را برای احیاء هامون و کاهش گرد و غبار در این منطقه انجام داده است:
- تشکیل شورای مشورتی بین المللی برای رسیدگی به وضعیت هامون با مشارکت دستگاههای مربوطه
- مکاتبات متعدد با مقامات سازمان ملل، کنوانسیون تالاب ها و برنامه محیط زیست سازمان ملل در خصوص احیاء تالاب هامون و تلاش برای ثبت تالاب هامون به عنوان ذخیرگاه زیست کره در یونسکو و پارک مرزی صلح.
- مکاتبه و مذاکره با وزارت کشور برای رفع موانع ورود آب از فراه، لایروبی رودخانه ها و پیگیری حق آبه از هیرمند. این پیگیری ها به تخریب و بازگشایی حدود یک کیلومتر از دایک مرزی در قسمت هامون پوزک (شرق تالاب) در حالی صورت گرفت که در بیش از10 سال گذشته حدود 80 متر از دایک مرزی باز بود. -
- برگزاری مذاکرات دو جانبه در مورد احیاء تالاب بین المللی هامون در جلسه با آقای اشرف غنی رییس جمهور افغانستان درباره احیاء و همکاری برای هامون.
- جلب نظر و توجه فضای بین المللی به موضوع با برگزاری نشست بین المللی با حضور سفرای سازمان ملل، آلمان و افغانستان، مردم و تشکل ها با توجه به خواسته ها و نیازهای مردم و همکاری با سازمان های جهانی از جمله کنوانسیون رامسر و برگزاری جلسه خاص هامون در آخرین کنفرانس جهانی در اروگوئه.
- انجام لایروبی، تعریض کانال های اصلی منتهی به تالاب های بین المللی هامون، اقدامات اصلاحی و برداشتن بندهای کنترل آب برای هامون صابری به طوری که در کمترین زمان ممکن آب به منظور افزایش پوشش گیاهی و کنترل گردو غبار به نقاط حساس هدایت شد.
تلاش سازمان حفاظت محیط زیست این است که با برنامه ای منسجم آب را به حساس ترین نقاط منتقل و به کنترل گرد و غبار، چرخش اکولوژیکی تالاب و افزایش تولید گیاهی کمک شود. ولی افزایش دما در اثر تغییرات آب و هوایی در جهان و شدت آن در ایران که خشکسالی را جدی تر می کند و بارش کمتر سبب شده تا تاثیرات اقدامات صورت گرفته کمتر و دیرتر ظاهر شود.
به همین دلیل موضوع ثبت تالاب هامون به عنوان ذخیرگاه زیست کره در یونسکو و پارک مرزی صلح پیگیری جدی می شود تا توجهات به آن افزایش یابد. با ثبت هامون در قامت ذخیرگاه زیست کره مرزی، بودجه های بین المللی برای مدیریت تالاب افزایش می یابد و موضوع حق آبه هامون با جدیت بیشتری دنبال می شود.
تصاویر ماهواره ای میزان و مقدار آب در هامون را در سال های مختلف نشان می دهد
