متن کامل مصاحبه ابتکار با BBC +جدول

صراط: معصومه ابتکار معاون رییس جمهور در پاسخ به انتقادات طیف خاصی به وی در مورد مصاحبه با بی بی سی جهانی، با اشاره به مصاحبه های متعددی که با شبکه های داخلی و خارجی داشته، این هجمه ها را بی اساس دانست و تاکید کرد برای رساندن پیام ایران اسلامی به جهان از همه امکانات قانونی استفاده می کنم.

به منظور قضاوت افکار عمومی متن ترجمه کامل این مصاحبه که توسط خبرگزاری صدا و سیمای جمهوری اسلامی برگردان شده، در زیر می آید:

به گزارش شبکه تلویزیونی بی بی سی انگلیسی معصومه ابتکار با خبرنگار این شبکه در تهران مصاحبه اختصاصی کرد.
خانم معصومه ابتکار در گفتگو با کیم غطاس خبرنگار این شبکه در تهران درباره روابط میان ایران و آمریکا گفت: به نظر من توافقنامه هسته ای در نهایت گامی رو به جلوست. این توافقنامه گامی برای آینده نه فقط برای ایران و منطقه، بلکه برای صلح در سطح جهانی است. اگر بخواهیم به تاریخ نگاه کنیم و بفهمیم سی و شش سال پیش چه اتفاقی افتاد، مهم است که حتی به قبل از آن برگردیم یعنی به سال هزار و نهصد و پنجاه و سه بازگردیم. در آن زمان بر اساس کودتای مهندسی شده توسط سیا ، دکتر مصدق که نخست وزیر ملی گرای ایران بود، سرنگون شد. آن اتفاق برای ایران بیست و پنج سال دیکتاتوری و ظلم وستم به همراه آورد، سالهایی که برای ملت ایران بسیار تاریک و دشوار بوده است. انقلاب اسلامی ایران به نوعی قیام و شورش نه فقط علیه دیکتاتوری و ستمگری بود بلکه همچنین علیه استعمار و حاکمیت امپریالیسم و زورگویی کشورهای امپریالیست به کشورهای دیگر بود. بنابراین کاری که دانشجویان ایرانی در سال هزار ونهصد و هفتاد و نه کردند، واکنشی به ورود شاه به آمریکا بود. از نظر دانشجویان که گروهی از دانشجویان روشنفکر از دانشگاههای مختلف تهران بودند، آنها دلایل زیادی داشتند که باور کنند توطئه دیگری در حال شکل گیری بود و ممکن بود کودتای دیگری مثل آنچه که در هزار و نهصد و پنجاه و سه رخ داد، تکرار شود ، یا کودتایی مثل آنچه که علیه دکتر آلنده در شیلی رخ داد، علیه انقلاب اسلامی ایران رخ دهد.
خبرنگار گفت، اما آن اتفاقی بود که از بسیاری جهات مسیر تاریخ را تغییر داد و البته مسیر روابط میان ایران و آمریکا را تغییر داد. آیا در آن زمان به عنوان یک دانشجوی جوان فکر می کردید این اتفاق این همه روی تاریخ تاثیر داشته باشد؟
ابتکار پاسخ داد: من به عنوان یک دانشجوی جوان و همه دانشجویانی که در آن ماجرا شرکت داشتند، احساس می کردند در آن لحظه از تاریخ ماموریت و نقشی تاریخی دارند که باید ایفا کنند و جلوی آن توطئه را بگیرند و جلوی هر گونه توطئه ای را که انقلاب اسلامی را تضعیف کند بگیرند. این ذهنیت دانشجویان در آن زمان بود. شاید آنها اصلا آینده را نمی دانند که قرار است چه اتفاقاتی بیفتد. آنها ابتدا فکر می کردند که کل این ماجرا چند روز بیشتر طول نمی کشد و بعد از آن اوضاع دوباره عادی می شود. اما روند تحولات تغییر کرد. آنها متوجه شدند که تصرف سفارت در نهایت زنجیره حوادث را تغییر خواهد داد وجلوی کودتای دیگری را خواهد گرفت.
غطاس گفت اما این اتفاقات ایران را در مسیر خاصی در تاریخ قرار داد. آیا شما از نتایج آن راضی هستید؟
ابتکار گفت: بسیاری از اتفاقاتی که بعد از آن رخ داد، بعد از آن امام خمینی این اتفاق را به عنوان فرصتی برای متحد کردن ملت ایران استفاده کرد. ما قبل از آن قانون اساسی نداشتیم. ما هنوز رئیس جمهور نداشتیم . اما بعد از آن انتخابات پارلمانی برگزار شد، انتخابات ریاست جمهوری و همه پرسی برای قانون اساسی برگزار شد، بنابراین عملا این چتری بود که همه نهادهای اساسی جمهوری اسلامی ایران زیر آن شکل گرفت. این لحظه ای بسیار مهم در تاریخ برای ایران بود. اما بسیاری از چیزهایی که اتفاق افتاد ، از جمله آنچه که در رابطه با روابط ایران با غرب و آمریکا رخ داد، دانشجویان مستقیما در آن مداخله نداشتند و مداخله آنها فقط در حد همان واقعه بود. بعد از آن دانشجویان اصلا مداخله ای نداشتند و بخشی از روند تحولات نبودند. در نهایت نیز آنها ممکن است از برخی سیاستها که در سالهای بعد دنبال شد، انتقاد کنند.
غطاس گفت: به حال برگردیم. شما می گویید امیدوارید توافقنامه هسته ای گامی مثبت رو به جلو باشد. این لحظه ای از امید اما در عین حال نگرانی است، زیرا این لحظه تغییر است. به نظر شما این توافق برای مردم عادی ایران چه معنایی دارد؟
ابتکار گفت: این توافقنامه به معنای دوره جدیدی از همکاری با جهان از جهات مختلف تجاری و مبادلات فرهنگی است. این توافقنامه به این معناست که ایران قرار است بازیگر مهمتری در این بخش از جهان باشد. ایران به لحاظ ارتقای صلح و امنیت منطقه بازیگر مهمتری خواهد شد. ایران حسن نیت دارد و این خیلی مهم است. این توافقنامه به نسل جوانتر این فرصت را می دهد که به لحاظ فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی تعاملات و مبادلات با دیگر کشورها داشته باشند ، البته باید توجه داشته باشیم که ایران اصول و هویت خود را دارد و این مسئله ای بسیار مهم است. در واقع باید هویت و نقش مهم و برجسته ایران و نفوذ این کشور در منطقه برای ارتقای صلح و ثبات در این بخش از جهان حفظ شود.
غطاس گفت: منتقدان شما می گویند که شما ) ایران( نقشی بسیار مخرب در منطقه دارید، به علل مختلفی از جمله اینکه شما از بشار اسد رئیس جمهور حمایت می کنید، یا اینکه شما از حزب الله حمایت می کنید، این گروه شبه نظامی که در لبنان است در کنار نیروهای بشار اسد در سوریه می جنگد. بسیاری از مردم سوریه از توافق هسته ای خیلی ناراحت و سرخورده هستند زیرا احساس می کنند این توافقنامه به شما مشروعیتی می دهد که آنها معتقدند شما یا بشار اسد لایق آن نیستید؟
ابتکار گفت باید بگویم مسئله فلسطین همیشه مسئله مهم برای جمهوری اسلامی بوده است. ایران همیشه از مظلوم در برابر ظالم حمایت کرده است. ایران همیشه از حق دفاع کرده است. ایران همیشه از کشوری که هدف ظلم و ستم بوده حمایت کرده است.
غطاس گفت: آیا منظورتان سوریه است.
ابتکار گفت: البته سوریه نیز بخشی از این است. سوریه بخشی از جنبش حامی فلسطین است. سوریه بخشی از رویکردی کلی در منطقه در حمایت از ملت فلسطین برای مقاومت است. در واقع سوریه بخشی از مقاومت است. بسیاری از معادلات منطقه بر اساس جنبش مقاومت شکل می گیرد و این مقاومت در برابر اشغالگری و ظلم وستم است.
غطاس گفت: اسرائیلیها که سوریه را اشغال نکرده اند. من می خواهم به مسئله هسته ای بازگردم. اما باید در این خصوص از شما بپرسم. اسرائیلیها سوریه را اشغال نکرده اند و غیرنظامیان زیادی در سوریه کشته شده اند. اتهاماتی علیه بشار اسد وجود دارد که او از بمبهای بشکه ای علیه مردم خود استفاده می کند. این قضیه را چگونه می تواند داخل مسئله مقاومت گنجاند و پاسخ شما به مردم سوریه که اکنون زجر می کشند چیست؟
ابتکار گفت: آنچه در چند دهه گذشته در این منطقه از جهان اتفاق افتاده است، دلایل زیادی را برای کشورهایی مثل سوریه و لبنان ایجاد کرده است که احساس کنند از طرف سیاستهای رژیم صهیونیستی تهدید می شوند. به همین علت است دولتهایی مثل دولت سوریه در برابر این بایستند. آنها شهرکهای خود را افزایش داده اند و افزایش می دهند. آنها در مناطق مختلف اشغالگری خود را گسترش داده اند و بسیاری از زمینهای متعلق به فلسطینیان را اشغال کرده اند. بنابراین این تهدیدی نزدیک و فوری تلقی می شود و دلیلی برای مقاومت است. این دلیلی است که دولتهایی مثل دولت سوریه در برابر این مسئله بایستد.
البته این هیچ توجیهی برای ظلم به ملت خودش نیست. این مسئله ای است که مردم خودشان باید درباره آن تصمیم بگیرند. در واقع سیاستهای داخلی را باید ملت هر کشوری تعیین کند. این یکی از مناطقی است که متاسفانه گروههای تروریستی در آن نفوذ کرده اند. ما شاهد نفوذ تروریستها در سوریه هستیم. متاسفانه آنچه اکنون در سوریه اتفاق می افتد، فاجعه برای مردم این کشور است. من امیدوارم که مردم سوریه بتوانند با همکاری دولت خود که البته این سیاست دولت است، در صلح و امنیت زندگی کنند و بتوانند از شر تروریستها خلاص شوند و بتوانند فرایند دموکراتیک را در کشورشان تقویت کنند. به نظر من این چیزی است که دولت ما خواهان آن است و در این خصوص با دولت سوریه همکاری می کند.
مجری گفت: من دوباره به وضعیت منطقه باز می گردم، زیرا مسئله مهمی است و وزیر خارجه شما نیز به تازگی در بیروت بود. ما بیشتر درباره تغییراتی می شنویم که ناشی از توافقنامه هسته ای است. به نظر شما چه کسی از این توافقنامه واقعا سود می برد. به نظر شما در ایران این توافقنامه به نام چه کسی تمام می شود. آیا به نظر شما تندروهای ایران که در سی و پنج یا سی و شش سال گذشته خیلی ثابت قدم و تغییر ناپذیر ایستاده اند، این توافق به نام آنها تمام می شود؟ یا اینکه میانه روها و افرادی با ذهن اصلاح طلبانه مثل روحانی رئیس جمهور ایران اعتبار این توافق را به دست می آورند؟ قرار است سال آینده در ایران انتخابات مهمی برگزار شود. به نظر شما چه کسی از این مسئله نفع می برد؟
ابتکار گفت: به نظر من همه کم یا بیش از این توافقنامه نفع می برند. هر گروه از نگاه خود از این توافقنامه سود می برد. کسانی که مقاومت کردند و کسانی که ثبات قدم از خود نشان دادند و در برابر همه تحریمها و فشارها ایستادگی کردند، آنها کاری کردند که ملت بتواند در تمام این سالهای سخت ایستادگی و مقاومت کند. با وجود تحریمها ما پیشرفتها علمی زیادی داشته ایم. ما در زمینه های مختلف پیشرفته داشته ایم. البته ما چالشهایی نیز داشته ایم. از طرف دیگر میانه روها، اصلاح طلبان، دولت دکتر روحانی، موضع بسیار روشن و شناخته شده ای داشته است که بتواند این مذاکرات را به شکلی موفقیت آمیز جلو ببرد و در نهایت به توافق برسد. این مسئله ای بسیار مهم است. این خود به آنها قدرت و اهرم بیشتری در میان گروههای سیاسی داخل ایران می دهد.
غطاس گفت: شما گفته اید که در نظام بنیادگراهایی وجود دارند که با این توافقنامه مخالفند. شما می گویید که آنها در اقلیت هستند. اما آنها واقعا قدرتمند هستند.
ابتکار گفت: آنها بیشتر در حرف قوی هستند. آنها دسترسی زیادی به رسانه ها دارند.
غطاس گفت: سپاه پاسداران گفته است این توافقنامه از خطوط قرمز جمهوری اسلامی عبور می کند؟
ابتکار گفت: به نظر من این بحث در داخلی ایران وجود دارد و شما می توانید این دیدگاههای مختلف را بشنوید. برخی از این توافقنامه انتقاد می کنند و برخی به طور کامل با آن مخالفند. اما نظر کلی این است ، بیشتر مردم ایران بر این باورند که این توافقنامه گامی موفق رو به جلو بوده است. آنها امید زیادی به آن دارند. اما در عین حال آنها به نتیجه ای مثبت از این توافقنامه چشم دارند.
غطاس گفت: البته مخالفتهای زیادی با این توافقنامه نه تنها در داخل ایران بلکه در منطقه و در آمریکا وجود دارد. بسیاری از جمهوریخواهان در آمریکا از این توافقنامه بسیار ناراضی هستند. آنها می گویند شما ایرانیها هرگز به این توافقنامه عمل نخواهید کرد و نمی توان به شما اعتماد کرد. شما در گذشته برنامه هسته ای خود را پنهان کردید. پس دلیلی ندارد اکنون به شما اعتماد کنیم؟
ابتکار گفت: به نظر من ایران خیلی روشن نشان داده است که قصد دارد به این توافقنامه عمل کند. به نظر من برعکس ، شواهد و مدارک زیادی وجود دارد که ثابت می کند ایران به تعهدات خود در سطح بین المللی عمل می کند و ما همیشه تلاش کرده ایم صلح و امنیت را در منطقه تقویت کنیم و به ویژه این کار را با شدت بیشتری در دولت دکتر روحانی انجام می دهیم. به نظر من اکنون این مسئله کم یا بیش روشن است و من امیدوارم این پیام را گروههای مختلف مخالف با این توافقنامه در غرب و آمریکا درک کنند و بگیرند.
... کیم غطاس خبرنگار بی بی سی در تهران در ادامه گفتگو با معصومه ابتکار از او پرسید، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل می گوید که شما با برداشته شدن تحریمها، به منبع عظیمی از پول دسترسی پیدا می کنید که از آن برای تغذیه رفتار مخرب و یاغیانه خود در منطقه استفاده خواهید کرد. پولی که در نتیجه برداشته شدن تحریمها به دست می آورید، پول خودتان است. اما چگونه می خواهید این پول را خرج کنید؟ آیا شما از این پول برای بازسازی اقتصاد و زیرساختها استفاده خواهید کرد یا از آن برای ارسال میلیاردها دلار پول به اسد و حزب الله استفاده خواهید کرد؟
ابتکار گفت: کاملا روشن است، ما اهداف ملی خود را داریم. ما ششمین برنامه پنج ساله توسعه خود را داریم که در جریان است. کاملا روشن است که ما قصد داریم توسعه پایدار را در ایران تقویت کنیم. ما چالشهای زیاد اقتصادی و اجتماعی داریم. ما همچنین چالشهای زیست محیطی داریم. محیط زیست حوزه بسیاری مهمی است که لازم است در آن سرمایه گذاری شود و استانداردهای محیط زیستی خود را بهبود بخشیم. باید فناوریهای سبز و سازگار با محیط زیست را توسعه دهیم. و البته مسائل دفاعی نیز برای ما بسیار مهم است.
غطاس گفت: آیا شما نمی خواهید هیچ پولی به اسد بفرستید؟
ابتکار گفت: ما لازم داریم از خودمان دفاع کنیم و هیچ شکی در این نیست. ما در ناحیه ای زندگی می کنیم که احتمالا بیش از یکصد پایگاه نظامی آمریکایی در آن وجود دارد.
غطاس گفت: اما شما که با آمریکا توافقنامه امضا کرده اید؟
ابتکار گفت: در هر حال این پایگاهها هنوز وجود دارند. ما شرایط متزلزلی در منطقه داریم . داعش در منطقه است. افراطی گری و بنیادگرایی در منطقه رو به افزایش است. از این رو ایران مجبور است از خود به علل مختلف دفاع کند. این کاملا روشن است.
خبرنگار بی بی سی گفت: مقامات ایران گفتند پس از توافقنامه هسته ای به نبرد علیه داعش کمک می کنند. چرا این کار را قبل از توافق انجام نمی دادند. آیا نمی خواستید یا نمی توانستید؟
ابتکار گفت: ما نقش خود را در همکاری با دولتهای مختلف منطقه ایفا کرده ایم. ما با دولت عراق همکاری داشته ایم و تلاش کرده ایم با افراط گرایی و بنیادگرایی مقابله کنیم. ایران نقش مهمی ایفا کرده است. شاید پس از توافقنامه هسته ای، ما نقشی قویتر در این زمینه ایفا کنیم. به نظر من مسئله مهم در اینجا نیتهایی است که پشت این سیاستهاست و اینکه ما در چه جهتی حرکت می کنم. هدف نهایی ما مقابله با چالشهایی است که پیش رو داریم. همانطور که می دانید وزیر خارجه ما اکنون سرگرم سفر در منطقه است و تلاش می کند روابط را با کشورهای منطقه تقویت کند. در واقع اعتمادسازی با همسایگان یکی از مهمترین مسائل برای ماست. ما امیدواریم که بتوانیم این اعتماد را بازگردانیم و با کشورهای مختلف منطقه کار کنیم تا بتوانیم محکم در برابر افراطی گری و تروریسم و داعش بایستیم که پدیده ای بسیار بد است.
خبرنگار گفت: درباره آنچه که اصطلاحا دولت اسلامی (گروه تکفیری صهیونیستی داعش) نامیده می شود، آیا فکر می کنید این زمینه ای است بتواند امکان همکاریهای بیشتر را با غرب فراهم کند؟
ابتکار گفت: بهتر است آن را داعش( گروه تکفیری صهیونیستی) بنامیم، زیرا اصلا هیچ ربطی به دولتی اسلامی ندارد. زمینه های زیادی برای همکاری حتی در گذشته وجود داشته است که از جمله آنها در مبارزه با مواد مخدر و همچنین درباره افغانستان و عراق بوده است. ما در زمینه های مختلف همکاری داشته ایم . اما اکنون تمرکز روی اجرای توافقنامه هسته ای است. این مهمترین زمینه ای است که ما قرار است درباره آن همکاری داشته ایم. البته ، مسائل امنیتی در منطقه و همکاری با یکدیگر برای مقابله با افراطی گری می تواند زمینه های بسیار مهمی باشد که همه کشورها باید با یکدیگر همکاری داشته باشند. ما درباره این مسائل صحبت کرده ایم. ما در این خصوص تبادل اطلاعاتی داشته ایم.
خبرنگار گفت: آیا حاضرید با عربستان سعودی همکاری کنید. بسیاری از تنشهای منطقه ناشی از رقابت میان شما و عربستان سعودی است. آیا زمان صلح میان شما رسیده است؟
ابتکار گفت: ما تلاش کرده ایم با آنها گفتگو کنیم و از طریق کانالهای دیپلماتیک این مسیر را امتحان کرده ایم. ما اعتقاد داریم که لازم است با کشورهای منطقه در زمینه های مختلف همکاری کنیم که از جمله آنها امنیت و تجارت و حتی محیط زیست است. ما کنوانسیون مهم کویت را در منطقه خلیج فارس داریم که به چالشهای محیط زیستی مربوط می شود. در هر حال ما مجبوریم با یکدیگر همکاری کنیم. ما در یک منطقه با یکدیگر زندگی می کنیم. اگر دنبال سعادت ملتهایمان هستیم باید با یکدیگر همکاری کنیم و تلاش کنیم جنگ در یمن را با همکاری یکدیگر حل کنیم که آن کشور را نابود کرده است. ما باید برای حل بسیاری از مشکلات موجود در منطقه همکاری کنیم که از جمله آنها (مقابله) داعش (گروه تکفیری صهیونیستی) است. بسیار ضروری است که ما از طریق کانالهای دیپلماتیک برای حل این مسئله تلاش کنیم. به ویژه این مسئله که برخی از کشورهای منطقه تلاش داشته اند تصویری بسیار منفی از ایران در منطقه و جهان ارائه کنند و نشان دهند که ایران دنبال اشغال منطقه و سلطه بر آن است. در حالیکه ایران دنبال همکاری برای صلح و امنیت این منطقه است.
غطاس گفت: شما می گویید ایران دیدگاههای صلح آمیزی درباره منطقه دارد و اصلا نمی خواهد هیچ کشوری را در منطقه اشغال کند. اما برخی از مقامات خود شما مباهات می کنند که ایران چهار پایتخت عرب را یعنی بغداد، دمشق ، بیروت و برخی می گویند یمن را کنترل می کند. برخی مقامات ارشد سپاه پاسداران گفته اند که انقلاب ایران نفوذ منطقه ای عمیقی به ایران روی اذهان مردم فراتر از جهان شیعه می دهد، این حرف به نظر دیدگاهی توسعه طلبانه است؟
ابتکار گفت: معنای آن انتقال پیام صلح و تفاهم و همکاری با یکدیگر علیه ظلم و ستم است. پیام همکاری برای ایجاد استانداردهای زندگی مناسب است تا بشریت دیگر با ظلم و ستم و اشغالگری روبرو نشود. به نظر من این پیام اصلی انقلاب اسلامی است. نباید نگاهی منفی به این نظر داشت. ایران همیشه از توانمندیهای دفاعی خود فقط برای دفاع از خود استفاده کرده است اما در عین حال از آن برای کمک به حفظ صلح و نظم و امنیت در منطقه استفاده کرده است. به نظر من واقعیتی که ما می بینیم، آنچه که در عراق و افغانستان رخ داده است، نتیجه ماجراجوییهای نظامی آمریکاست و نتیجه کارهای ایران نیست.
خبرنگار گفت: شما همچنان درباره انقلاب اسلامی خیلی صحبت می کنید. به نظر می رسد این مسئله در زندگی هر روزه ایران وجود دارد. شما چگونه می توانید نسل جوان را با این مسائل پیوند بزنید. ایران یکی از بالاترین آمارهای فرار مغزها را در جهان دارد. آیا انقلاب اسلامی امروز هیچ معنایی برای جوانان ایران دارد؟
ابتکار گفت: ما درباره انقلاب اسلامی به عنوان نظام ارزشها صحبت می کنیم. نظامی از ارزشهای انسانی، ارزشهای مربوط به برابری، عدالت و برادری است که برای هر نسل جوانی بسیار معنادار است. این مسئله خیلی برای نسل جوان ایران معنا دارد. ما ارزشهایی داریم که در عین حالی که مذهبی است، قابل اعمال درباره جهان امروز و مدرن است و با استانداردهای مدرن تطابق دارد. این راهی جدید از حکومتداری است. این نظام هم مذهبی و هم دموکراتیک است. ما چالشهای زیادی داریم. از بسیاری از جهات ما می بینیم که نسل جوان توقعات خیلی زیادی دارند. این خود کمک می کند که ما نیز بیشتر پیشرفت کنیم و پویایی بیشتری داشته باشیم. ما باید بتوانیم این سازگاری را ایجاد کنیم اما در عین حال به اصولمان نیز پایبند باشیم و همچنین بتوانیم خواسته های این نسل جوان را نیز برآورده کنیم و با تغییرات زمانه پیش برویم.
غطاس گفت: در نهایت چه کسی برنده است؟
ابتکار گفت: اگر ما واقعا به این ارزشها باور داشته باشیم می بینیم در جهان امروز بسیار مهم هستند، ما می بینیم از بین رفتن این ارزشها و از بین رفتن آبروی انسان، این مسئله بسیار خطرناکی است. این ارزشها بسیار مهم است و برای کل بشریت مهم است که باید راه حلهایی برای مشکلات پیدا کنیم و باید با یکدیگر همکاری و تبادل داشته باشیم. ما باید از تجربیات یکدیگر استفاده کنیم به ویژه در زمینه ارزشهای انسانی و مسائل فرهنگی باید این همکاری و تبادل وجود داشته باشد. این پیروزی برای همه است.
مجری گفت: شما خیلی از ارزشهای انسانی تمجید می کنید.
مجری بلافاصله ادعا کرد: در ایران سیاستمداران زیادی هستند که زندانی یا در بازداشت خانگی هستند. اعدامهای زیادی در ایران می شود، بدون اینکه مراحل درست قضایی صورت گیرد. شما چگونه به مردم خود درباره آیند کشورتان اطمینان می دهید؟
ابتکار گفت: ما در ایران دستگاه قضایی و فرایندهای قضایی داریم. ما اصلاحات زیادی در این خصوص داشته ایم. البته چالشهایی نیز داریم مثل بقیه کشورهای دیگر. می بینیم در انگلیس و آمریکا نیز چالشهایی وجود دارد. اما ما روند اصلاحات را دنبال می کنیم. ما جامعه مدنی بسیار پویایی داریم که به صراحت دیدگاههای خود را بیان می کند. ما اکنون گشایش و آزادیهای زیادتری را در فضای سیاسی و اجتماعی تجربه می کنیم. مطبوعات آزادانه انتقاد می کنند و درها به روی اصلاحات بیشتر باز می شود از جمله در بخش قضایی اصلاحات صورت می گیرد. دستگاه قضایی در ایران مستقل است اما این دستگاه نیز نه فقط به روی اصلاحات قضایی و قانونی باز است که از طریق مجلس انجام می شود، اما خود رئیس جمهور نیز روندی را آغاز کرده است و آن منشور حقوق مدنی است. روی این طرح کار زیادی شده است. این خود گشایش بسیار مهمی است. ما نیز مانند جوامع دیگر چالشهایی داریم اما به آینده نیز امید زیادی داریم.