مهر: منوچهر اکبرلو سردبیر پایگاه خبری- تحلیلی "سینما تجربی" درباره دوری تبلیغات تلویزیون از نمادهای فرهنگ ملی و اسلامی اظهار کرد: اساسا تبلیغات در ذات خود بر اساس اغراق، آب و تاب دادن و زرق و برق شکل میگیرد. بنابراین نمیتوان توقع داشت که برای تبلیغ مثلا یک وسیله خانگی از فضایی پرآب و تاب استفاده نکرد چرا که تبلیغات در ذات خود سعی دارد تلقین کند که حضور آن وسیله در منزل با خود رفاه آرامش و لذت میآورد.
وی افزود: بنابراین مشکل از آگهی تبلیغایتی نیست و مسئله ای که وجود دارد نگاه نادرستی است که در کلیت تلویزیون و در ساخت برنامههای آن موجود است.
این منتقد و مدرس دانشگاه تصریح کرد: این رفاهزدگی کاذب مثلا در دکورهای برنامههای تلویزیونی وجود دارد. برای نمونه در یک برنامه گفتگوی دو نفره از دکورهای حجیم و تجملاتی استفاده میشود در حالی که با مرور رسانههای غیر ایرانی میبینیم که با دکوری بسیار ساده تمرکز برنامه را بر کیفیت و محتوای آن قرار دادهاند.
اکبرلو با اشاره به مجموعههای تلویزیونی یادآور شد: برای نمونه داستان بسیاری از سریالهای تلویزیونی متمرکز بر کسانی است که دائما به فکر افزایش ثروت از کوتاهترین راه هستند که توجه زیاد به این موضوعات باعث میشود که آرزوی یک شبه ثروتمند شدن در جامعه به عنوان مسئلهای عادی، جدی و رایج شود و در مخاطب به ویژه جوانان و حتی سنین پایینتر این امر به عنوان یک دغدغه دربیاید که همواره در فکر استفاده از راههای میانبر برای رسیدن سریعتر به ثروت و زندگی پرتجمل باشند.این نوع فرهنگسازی غلط و نگران کننده است، نه آگهیها.
مولف کتاب "راز دین، رمز نمایش" با بیان این مطلب که الگویی که در آگهیسازی ما استفاده میشود الگویی بومی نیست، تصریح کرد: در نتیجه این امر حضور زنان در آگهیهای تلویزیونی به همان شکلی است که در آگهیهای غیربومی مشاهده میکنیم. تنها فرق این دو نیز استفاده از حجاب است اما نوع روابط و حضور افراد بومی نیست؛ در نتیجه همراه تبلیغ کالا همان فرهنگ نیز تبلیغ میشود.
اکبرلو تاکید کرد: بازهم معتقدم این نوع حضور نه فقط در آگهیها بلکه در دیگر برنامههای تلویزیونی نیز وجود دارد؛ بنابراین از آن جایی که آگهیها در بیرون از تلویزیون ساخته میشوند اما الگوی خود را از دیگر برنامههای تلویزیونی که در داخل این مجموعه به تولید میرسند میگیرند، نیازمند تصحیح نگاه به مقولاتی مانند تبلیغات، ترویج تجملات و نوع حضور زنان در تلویزیون هستیم.
وی در پایان گفت: نگاه به این مقولات باید در اتاقهای فکر برنامهسازان وجود داشته باشد، آنچه اساسا در برنامه سازی و در تلویزیون ما موجود نیست.
فرهنگسازی نادرست تلویزیون
یک منتقد معتقد است فرهنگ نادرستی که در برنامههای تلویزیونی مرکز توجه قرار گرفتهاند در ساخت آگهیهایی متفاوت با فرهنگ ملی و اسلامی نقش اصلی را دارند.