صراط: آیا بازدارنده هسته‌ای بریتانیا برنامه زیردریایی موشک بالستیک تریدنت ارزش نگهداری دارد؟
به گزارش مجله ویک، برای پارلمان بریتانیا و بسیاری از رسانه‌ها، عمدتا مشکل حجم زیاد پول‌های مصرفی بر حفظ ادامه کار این برنامه است.
بر اساس گزارش وزارت دفاع بریتانیا، هزینه کلی برنامه زیردریایی موشک بالستیک تریدنت 15 تا 20 میلیارد پوند است. برنامه ریزان ضد هسته‌ای رقم حدود 100 میلیون پوند را صحیح می‌دانند.
با این حال، آن چه که کم‌تر درباره‌ی آن صحبت شده این است که چگونه هم زیردریایی‌ها و هم پایگاهایی که از آن‌ها نگهداری می‌کنند از حوادث فاحش ایمنی دچار صدمه شده‌اند.
در حال حاضر چهار زیردریایی موشک بالستیک کلاس ونگارد در خدمت نیروی دریایی سلطنتی است.
این زیردریایی‌های 149.5 متری مجهز به سلاح هسته‌ای نسبتا جدید هستند و همه در دهه 1990 به آب انداخته شدند اما به سرعت در حال کهنه شدن هستند.
هر زیردریایی کلاس ونگارد توانایی حمل 16 موشک تریدنت 2 را دارد و هر موشک 12 کلاهک هسته‌ای را در خود جای داده که هر کلاهک به طور مستقل اهداف را نشانه می‌رود به این معنی که کلاهک‌ها از موشک منشعب و در موقعیت‌های مختلف منفجر می‌شوند. با این حال رقم واقعی موشک‌ها و کلاهک‌های مستقر شده به شدت مخفی است.
پایگاه نیروی دریایی سلطنتی کلاید در اسکاتلند که با نام فسلین نیز شناخته می‌شود، پایگاه اصلی زیردریایی‌های تریدنت نیروی دریایی سلطنتی است و به طور فزایند‌ای مستعد حوادث بوده است. که آخرین جزییات حوادث ممکنه توسط ویلیام مک نیلی در گزارشی 18 صفحه‌ای با نام مستعار ویلیام لویس منتشر شد.
وی در گزارش خود جزییات 30 حادثه را شرح داده است.
در میان این حوادث آتش‌سوزی بود که در بخش موشکی به دلیل قرار گرفتن دستمال‌های کاغذی در نزدیکی کابل‌ها رخ داد و مشکلات مختلفی را در سیستم هیدرولیک به وجود آورد.
بین سال‌های 2008 و 2013 وزارت دفاع بریتانیا 316 حادثه مرتبط با ایمنی هسته‌ای را ثبت کرد.
این حوادث همه چیز از آلودگی رادیو اکتیویته تا شکست در تامین پروتکل‌های ایمنی استاندارد را در بر می‌گیرد.
گزارش دیگری از وزارت دفاع بریتانیا در دو سال پیش نشان داد که یک چهارم 262 حادثه ثبت شده بین سال‌های 2008 تا 2012 به دلیل اشتباهات انسانی رخ داده است.
در واکنش به این آمار و ارقام که در روزنامه هرالد اسکاتلند به چاپ رسید، وزارت دفاع اعلام کرد که هیچ یک از این حوادث گزارش شده منجر به آسیب اعضای کارمند در پایگاه نیروی دریایی یا اعضای جامعه نشده است.
نگرانی‌های دیگری درباره‌ی ایمنی در یک پایگاه دیگر نیروی دریایی در بریتانیا، کارخانه کشتی‌سازی دونپورت که بزرگ‌ترین پایگاه دریایی در غرب اروپاست، وجود دارد.
وحشت برانگیزترین حادثه اتلاف انرژی سیستم خنک کننده حلقه هسته‌ای راکتور یکی از زیردریایی‌ها برای 90 دقیقه بود. اگر انرژی جبران نمی‌شد، چنین حادثه‌ای ممکن بود در نتیجه حادثه هسته‌ای بزرگ پیامدهای فاجعه آمیزی به همراه داشته باشد.
این کارخانه کشتی‌سازی در مسیر حرکتی شهر پلیموث محل زندگی حدود 250 هزار نفر قرار دارد. بسیاری از ساکنان این منطقه در صورت وقوع گداخت راکتور در معرض خطر قرار خواهند داشت.
در سال2011 در سند محرمانه‌یی که توسط فرمانده آندرو مک فارلین، بازرس پیشین ایمنی پایگاه منتشر شده، هشدار می‌داد که راکتورهایی که نیروی حرکتی زیردریایی‌ها را در پایگاه دونپورت تامین می‌کنند احتمالا غیرایمن هستند.
در قسمتی از این گزارش آمده بود، تمام راکتورهای آب پرفشار به طوربالقوه در برابر نقض ساختاری مدار مقدماتی آسیب‌پذیر هستند که منجر به تبخیر مقدار زیادی از آب خنک کننده راکتورها می‌شود.
این نیز خود منجر به آسیب پوشش مخزن سوخت و رها شدن مواد شکاف‌پذیر به شدت رادیواکتیو به خارج از قلب راکتور می‌شود. با این که کنترل‌های بیش‌تر تعبیه شده در داخل زیردریایی ممکن است. بسیاری از مواد را درون زیردریایی حفظ کند. اما احتمال دارد مقداری از این مواد نشت کند و این امر مخاطرات زیادی را برای زندگی کسانی که در مجاورت این پایگاه هستند و نیز کسانی که در یک و نیم کیلومتری زیردریایی قرار دارند، به همراه دارد.
با بروز یک حادثه تقریبا یک سوم جمعیت پلیموث در معرض خطر قرار می‌گیرند. این صحنه‌ای وحشت‌انگیز است.
در ماه آوریل دفتر نظارت هسته‌ای بریتانیا از این کارخانه کشتی‌سازی خواست تا روال ایمنی را تقویت کند. این دفتر در گذشته از این پایگاه خواسته بود تا ناتوانی در حفاظت از کارکنان در برابر آلودگی تشعشات را اصلاح کند. مشکل دیگر در این پایگاه از لاشه زیردریایی‌هایی که ماموریت آن‌ها به پایان رسیده، نشات می‌گیرد.
این زیردریایی‌ها یادگار ناوگان جنگ سرد بریتانیا هستند و پس از آن که دولت توانایی هسته‌ای خود را کاهش داد دیگر نیازی به این زیردریایی‌ها نبود. در حال حاضر 8 زیردریایی از رده خارج از پایگاه دونپورت وجود دارد که هنوز حامل سوخت هسته‌ای هستند. در مرکز هر یک از این زیردریایی‌ها حدود 25 تن سوخت هسته‌ای وجود دارد.
انتظار می‌رود رای به نوسازی تریدنت در مجلس عوامل بریتانیا در سال 2016 صورت گیرد. پس از آن اگر همه چیز به خوبی پیش برود ناوگان زیردریایی‌های جایگزین در اوایل دهه 2030 به خدمت در خواهند آمد.
با این حال هنوز راه زیادی باقی مانده است و زیردریایی‌های فعلی کلاس ونگارد برای ادامه فعالیت تا دهه آینده نیاز به مقدار زیادی تعمیر دارند.
مساله تریدنت توسط جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر و رهبر مخالفان به صحنه سیاسی بریتانیا بازگشت. وی به دنبال کنار گذاشتن این برنامه است. در این اثنا معلوم می‌شود که آیا وزارت دفاع برای ایمنی این برنامه اقدامی صورت خواهد یا نه. اگر آن‌ها اقدامی نکنند پیامدهای آن کاملا جدی خواهد بود.
