تالاب انزلی با وسعت ۱۸۰ تا ۲۰۰ کیلومتر مربع حکم تصفیه خانه را برای رودخانههایی دارد که به دریای خزر میریزد. این تالاب با بیش از ۵۰ گونه ماهی و صدها گونه موجودات گیاهی، اکوسیستم کم نظیری دارد. تالاب انزلی از سال ۱۳۵۴ جزو تالابهای بینالمللی تحت حفاظت شد و مهمترین منبع تکثیر و تولید ماهیان خاویاری و استخوانی دریای خزر است. تالاب بینالمللی انزلی از سالیان دور همه ساله پذیرای مسافران بیشمار داخلی و جهانگردان خارجی است.
آلودگی روز افزون تالاب، جمعیت ماهیان را تهدید میکند
این تالاب، به واسطه گیاهان، جانوران و مورفولوژی و شکل بستر ارتباط با دریا و رژیم رودها دارای محیط زیستی ویژه است، اما مشکلات روزافزون آلودگیهای آب در تالاب انزلی زندگی ماهیان این اکوسیستم ارزشمند را به خطر انداخته است، چرا که تقریباً فاضلاب تمام خانههای مسکونی و اغلب کارخانهها و کارگاههای صنعتی واقع در اطراف تالاب به درون آن و یا به داخل رودخانههایی که به تالاب میریزند، سرازیر میشوند.
طبق نظر موسسه استاندارد، در صورتیکه مقدار آمونیاک از ۵ درصد بیشتر و زباله ها و زواید این ناحیه به داخل مرداب ریخته شود، تردیدی نیست که با آلوده شدن بیش از پیش آبهای مرداب که محیط آن در گذشته به منزله بزرگترین زایشگاه و محل پرورش انواع ماهی فلسدار، از جمله ماهی سفید به شمار میرفت، باقیمانده منابع آبزی مرداب هم در معرض خطر انهدام قطعی قرار خواهد گرفت.
از دیگر دلایلی که موجب تهدید تالاب انزلی شده، افزایش سطح رسوبهاست که باعث کاهش عمق این تالاب شده و همچنین تغییر کاربری زمینها و تبدیل بخشی از «اراضی حاشیه تالاب» به زمینهای کشاورزی است. در همین حال، فاضلاب گوهررود و زرجوب بعد از ریختهشدن به رودخانه پیربازار، راهی تالاب انزلی میشود که وضعیت آلودگی مرداب انزلی را تشدید میکند.
در فروردین ۱۳۹۴، مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان، از کاهش عمق این تالاب به کمتر از یک متر خبر داد و دلیل آن را ورود سالانه ۲۵۰ هزار متر مکعب رسوبات طبیعی و خانگی و صنعتی دانست که از ۱۰ رودخانه و پنج شهرستان، به آن محل وارد میشود و نقش مهمی در خشک شدن این تالاب ایفا میکند.
وضعیت تجمع فلزات سنگین در ماهیان تالاب بندرانزلی در دست انجام است
دکتر علی اصغرخانیپور، رییس پژوهشکده آبزیپروری انزلی گفت: در سالیان اخیر توجه به سلامت مواد غذایی و فرایند تهیه آن از اهمیت بالایی در ذهن مصرف کنندگان برخوردار است. همواره شایعات فراوانی پیرامون آلودگی در ماهیان صید شده از تالاب انزلی و دریای خزر وجود دارد. به همین دلیل پروژهای تحقیقاتی با عنوان "بررسی وضعیت تجمع فلزات سنگین موجود در بافت خوراکی برخی ماهیان تالاب بین المللی بندرانزلی" در دست انجام است.
وی اضافه کرد: این پژوهش با هدف به حداقل رسانیدن اثرات ناشی از این آلایندهها در جوامع انسانی مصرف کننده از این ماهیان و ایجاد امنیت غذایی و سلامت مصرف کنندگان انجام میشود.