صراط: برخی گمانهزنیها از احتمال ادغام معاونت خبر رسانه ملی حکایت دارد؛ طراحی که مطابق با آن مدیریت خبر رسانه ملی به عنوان مهمترین بخش سازمان صداوسیما با مدیریت رئیس سازمان صداوسیما و با محوریت خبرگزاری صداوسیما پیگیری خواهد شد اما آیا این طرح تصویب و اجرایی میشود؟
معاونت سیاسی سازمان صداوسیما که اکنون با فرم و با عنوان معاونت خبر فعالیت میکند، همواره معاونت کلیدی رسانه ملی بوده و اگرچه بار اصلی عمده تولیدات بر روی دوش معاونت سیما بوده و خواهد بود اما تاثیرگذاری اصلی در قلب اخبار نهفته است. به همین دلیل همواره حساسیتهای فراوانی نسبت به این معاونت وجود داشته و گاهی این معاونت حتی از رئیس صداوسیما نیز پیش تر رفته است.
در این زمینه بازخوانی خاطره عبدالله ناصری مدیرعامل خبرگزاری ایرنا جالب توجه است که پیشتر روایت کرده بود: «سال 86 در آستانه انتخابات مجلس هشتم، انتقاد به نوع عملکرد صداوسیما زیاد شده بود. نقدها به گوش ضرغامی رسیده بود و پیرو آن ما را به جلسهای دعوت کرد. من به عنوان سخنگوی ستاد اصلاحطلبان، آقای بیطرف رئیس برنامهریزی ستاد و آقای مرعشی رئیس ستاد تهران، سه شخصیت حقوقیای بودیم که در این جلسه شرکت کردیم. جلسه سه - چهار ساعت طول کشید. ناهار هم خدمت آقای ضرغامی بودیم. ما از این گلایه کردیم که چرا صداوسیما نهتنها به جریان اصلاحطلب فضا نمیدهد، بلکه حرکتهای تخریبی خود را شدت داده است.
او هم بر این باور بود که از سوی هر دو جناح تحت فشار است، درحالیکه جهتگیری اصولگرایی او کاملاً محرز بود. حرف ما این بود که اصلاً حوزه خبر و سیاسی صداوسیما دست شما نیست و از بیرون اداره میشود که به او برخورد. خاطرم هست این جلسه دقیقاً روزی بود که 24 ساعت قبلش، لاریجانی از سوی احمدینژاد از دبیری شورای عالی امنیت ملی عزل و جلیلی به جایش منصوب شده بود.
ضرغامی به ما میگفت دولت به من فشار آورده که خبر برکناری لاریجانی را اعلام کنیم، من 24 ساعت است مماشات میکنم و میخواهم در شرایط عادی خبر را در قالب یک بیان شبهاستعفا اعلام کنم. ما به ضرغامی اعلام کردیم این خبر را 10 صبح رادیو به صورت زنده از قول الهام، سخنگوی دولت پخش کرد. ضرغامی ناگهان نیمخیز از جایش بلند شد؛ باور نمیکرد. اتاق را ترک کرد و بعد از یک ربع با چهرهای گرفته بازگشت.»
محمد سرافراز که قصد تغییر این فضا را داشت، با تغییر نام معاونت سیاسی به معاونت خبر و همچنین تجدیدساختار در این معاونت، کوشید تا حساسیتها را بکاهد و رویکرد خبری این مجموعه را تقویت کند و این موضوع نیز در ابتدا با استقبال چهرههای سیاست گذار دولت یازدهم مواجه شد، به گونهای که حسام الدین آشنا مشاور فرهنگی رئیس جمهور تاکید داشت، در مورد معاونت سیاسی اتفاق بسیار مهمی رخ داد و آن هم تغییر نام و عنوان معاونت سیاسی به معاونت خبر بود.
آشنا متذکر شده بود: «این تغییر عنوان، نشان از تغییر رویکرد دارد، به این معنا که سیاست، محور اخبار نخواهد بود، بلکه داشتن ماهیت خبری، ملاک اصلی برای انتشار اخبار در سازمان صدا و سیما خواهد بود. این رویکرد که ارزشهای خبری، ملاک جمعآوری و انتشار خبر قرار گیرد به انتصاب کسی که هم این شناخت را داشته باشد و هم این اعتقاد و توانایی را داشته باشد، نیاز داشت.»
او همچنین درباره انتصاب معاون خبر صداوسیما گفته بود: «آقای دکتر جبلی که فرزند صدا و سیما است و تمام سالهای جوانی خود را در پستهای متعدد در سازمان صداوسیما و در بخش خبری طی کرده است نشان از هوشمندی و زمانشناسی آقای دکتر سرافراز است.» و در ادامه نیز از سوابق و تجربیات جبلی سخن به میان آورده بود.
با این حال رویکرد رسانه ملی به خصوص در بحث مذاکرات ایران و 5+1 باعث شد تا نگاه دولتمردان نسبت به فعالیت این معاون تغییر چشمگیری داشته باشد و موضعگیریهای متفاوتی درباره سوابق جبلی مطرح شود که بیشباهت به برخی موضع گیری درباره آخرین معاون سیاسی رسانه ملی نبود؛ با این وجود رویه رسانه ملی در حوزه اطلاع رسانی و مباحث سیاسی استمرار یافت و تا بدین جا ماند.
در این میان، اما گمانه زنیهای تازهای درباره سرنوشت این معاونت جوان پس از تاسیس خبرگزاری صداوسیما مطرح میشود و در محافل مختلف این ایده مطرح شده که معاون خبر در صدر این سازمان و در خبرگزاری صداوسیما ادغام شود و خبرگزاری صداوسیما نیز تحت نظر رئیس سازمان صداوسیما فعالیت داشته باشد و رئیس مستقیماً بر حوزه خبر نظارت و پیگیری داشته باشد؛ ایدهای که تا اینجا در حد گمانه زنی باقی مانده و هنوز به تصمیم تبدیل نشده است.
معاونت سیاسی سازمان صداوسیما که اکنون با فرم و با عنوان معاونت خبر فعالیت میکند، همواره معاونت کلیدی رسانه ملی بوده و اگرچه بار اصلی عمده تولیدات بر روی دوش معاونت سیما بوده و خواهد بود اما تاثیرگذاری اصلی در قلب اخبار نهفته است. به همین دلیل همواره حساسیتهای فراوانی نسبت به این معاونت وجود داشته و گاهی این معاونت حتی از رئیس صداوسیما نیز پیش تر رفته است.
در این زمینه بازخوانی خاطره عبدالله ناصری مدیرعامل خبرگزاری ایرنا جالب توجه است که پیشتر روایت کرده بود: «سال 86 در آستانه انتخابات مجلس هشتم، انتقاد به نوع عملکرد صداوسیما زیاد شده بود. نقدها به گوش ضرغامی رسیده بود و پیرو آن ما را به جلسهای دعوت کرد. من به عنوان سخنگوی ستاد اصلاحطلبان، آقای بیطرف رئیس برنامهریزی ستاد و آقای مرعشی رئیس ستاد تهران، سه شخصیت حقوقیای بودیم که در این جلسه شرکت کردیم. جلسه سه - چهار ساعت طول کشید. ناهار هم خدمت آقای ضرغامی بودیم. ما از این گلایه کردیم که چرا صداوسیما نهتنها به جریان اصلاحطلب فضا نمیدهد، بلکه حرکتهای تخریبی خود را شدت داده است.
او هم بر این باور بود که از سوی هر دو جناح تحت فشار است، درحالیکه جهتگیری اصولگرایی او کاملاً محرز بود. حرف ما این بود که اصلاً حوزه خبر و سیاسی صداوسیما دست شما نیست و از بیرون اداره میشود که به او برخورد. خاطرم هست این جلسه دقیقاً روزی بود که 24 ساعت قبلش، لاریجانی از سوی احمدینژاد از دبیری شورای عالی امنیت ملی عزل و جلیلی به جایش منصوب شده بود.
ضرغامی به ما میگفت دولت به من فشار آورده که خبر برکناری لاریجانی را اعلام کنیم، من 24 ساعت است مماشات میکنم و میخواهم در شرایط عادی خبر را در قالب یک بیان شبهاستعفا اعلام کنم. ما به ضرغامی اعلام کردیم این خبر را 10 صبح رادیو به صورت زنده از قول الهام، سخنگوی دولت پخش کرد. ضرغامی ناگهان نیمخیز از جایش بلند شد؛ باور نمیکرد. اتاق را ترک کرد و بعد از یک ربع با چهرهای گرفته بازگشت.»
محمد سرافراز که قصد تغییر این فضا را داشت، با تغییر نام معاونت سیاسی به معاونت خبر و همچنین تجدیدساختار در این معاونت، کوشید تا حساسیتها را بکاهد و رویکرد خبری این مجموعه را تقویت کند و این موضوع نیز در ابتدا با استقبال چهرههای سیاست گذار دولت یازدهم مواجه شد، به گونهای که حسام الدین آشنا مشاور فرهنگی رئیس جمهور تاکید داشت، در مورد معاونت سیاسی اتفاق بسیار مهمی رخ داد و آن هم تغییر نام و عنوان معاونت سیاسی به معاونت خبر بود.
آشنا متذکر شده بود: «این تغییر عنوان، نشان از تغییر رویکرد دارد، به این معنا که سیاست، محور اخبار نخواهد بود، بلکه داشتن ماهیت خبری، ملاک اصلی برای انتشار اخبار در سازمان صدا و سیما خواهد بود. این رویکرد که ارزشهای خبری، ملاک جمعآوری و انتشار خبر قرار گیرد به انتصاب کسی که هم این شناخت را داشته باشد و هم این اعتقاد و توانایی را داشته باشد، نیاز داشت.»
او همچنین درباره انتصاب معاون خبر صداوسیما گفته بود: «آقای دکتر جبلی که فرزند صدا و سیما است و تمام سالهای جوانی خود را در پستهای متعدد در سازمان صداوسیما و در بخش خبری طی کرده است نشان از هوشمندی و زمانشناسی آقای دکتر سرافراز است.» و در ادامه نیز از سوابق و تجربیات جبلی سخن به میان آورده بود.
با این حال رویکرد رسانه ملی به خصوص در بحث مذاکرات ایران و 5+1 باعث شد تا نگاه دولتمردان نسبت به فعالیت این معاون تغییر چشمگیری داشته باشد و موضعگیریهای متفاوتی درباره سوابق جبلی مطرح شود که بیشباهت به برخی موضع گیری درباره آخرین معاون سیاسی رسانه ملی نبود؛ با این وجود رویه رسانه ملی در حوزه اطلاع رسانی و مباحث سیاسی استمرار یافت و تا بدین جا ماند.
در این میان، اما گمانه زنیهای تازهای درباره سرنوشت این معاونت جوان پس از تاسیس خبرگزاری صداوسیما مطرح میشود و در محافل مختلف این ایده مطرح شده که معاون خبر در صدر این سازمان و در خبرگزاری صداوسیما ادغام شود و خبرگزاری صداوسیما نیز تحت نظر رئیس سازمان صداوسیما فعالیت داشته باشد و رئیس مستقیماً بر حوزه خبر نظارت و پیگیری داشته باشد؛ ایدهای که تا اینجا در حد گمانه زنی باقی مانده و هنوز به تصمیم تبدیل نشده است.