صراط: هما گل گلاب، فرزند حسین گل گلاب، به نحوه نمایش و روایتی که از پدرش در
سریال معمای شاه درباره ساخته شدن سرود «ای ایران» ارایه شده؛ اعتراض کرد.
متن یادداشتی اعتراضی هما گل گلاب به شرح زیر است:
به نام خداوند جان و خرد
دور از تو اندیشه بدان پاینده مانی و جاودان
چندی پیش، به همت هنرمندان ایرانی و به بهانه مجموعه تلویزیونی موسوم به «معمای شاه»، در قسمت نهم این مجموعه شاهد بازاجرایی سرودی «ای ایران»، سروده پدرم دکتر حسین گل گلاب و ساخته زنده‌یاد روح الله خالقی بودم. با ارج نهادن به منویات وطن‌دوستانه هنرمندان، که برخاسته از جان کلام؛ «حب الوطن من الایمان»، است، ذکر چند نکته‌ای را به عنوان فرزند مرحوم دکتر حسین گل گلاب، مغتنم می‌دانم.
نخست، سرودی‌ای ایران، نخستین بار با همت ارکستر گل‌ها به رهبری روح الله خالقی و به دستور کلنل علینقی وزیری در ۲۷مهرماه سال ۱۳۲۳ خورشیدی در مدرسه نظامی توسط یحیی معتمد الدوله وزیری که بعد‌ها نام هنری نوذر را برای خود برگزید، اجرا شد.
دومین اجرای این سرود، با همخوانی عبدالعلی وزیری و غلامحسین بنان در بهمن ماه آن سال اجرا شد.
سومین اجرای این سرود، بنابر مستندات موجود، روز دهم اسفند همان سال، با همسرایی دوشیزگان هنرستان عالی موسیقی کلنل وزیری در حضور رییس هیات دولت وقت و نمایندگان مجلس ملی و پهلوی اول و ملکه فوزیه اجرا شد. (شرح مبسوط این اتفاق درشماره ۵۷۰۲ اطلاعات شنبه دوازدهم ۱۳۲۳ خورشیدی، مندرج است). لذا اجرایی که در این مجموعه تلویزیونی روایت شده است، نه از لحاظ تاریخی و نه از لحاظ کیفی، صحت ندارد.
از سوی دیگر، مستندی به نام «مرز پرگهر»، با نظارت من، ساخته شده است، که بار‌ها در تهران و اراک و بابل، به بهانه‌های مختلف، به نمایش درآمده است و گویا موسسه تصویرشهر پس از گذشت بیش از چهار سال از ساخت این مستند (مستند مرز پرگهر در سال ۱۳۸۹ به تهیه‌کنندگی و کارگردانی آقای هومن ظریف ساخته شد)، قرار است آن را برای پخش در اختیار شبکه‌های سیما قرار دهد.
من با عنایت به اینکه خاستگاه زمانی سرود «ای ایران» در زمان اشغال تمامیت ارضی ایران توسط نیروهای انگلیس و روسیه بود، با اینکه تردید ندارم که تمایلات میهن دوستانه پدرم و روح الله خالقی و کلنل وزیری باعث ساخت این سرود زیبا شده است، اما با صحبت‌های سرکار خانم گلنوش خالقی و وجود سروده‌های دیگری درباره ایران در بین اشعار پدر، نمی‌توانم داستانی که توسط بازیگر شخصیت روح الله خالقی روایت می‌شود را با اطمینان قبول کنم. حتی پژوهشگر و کارگردان مستند مرز پرگهر هم در این باره در فیلم به قطعیت نرسیده است و احتمال می‌دهد که ابتدا سرود‌ای ایران توسط روح الله خالقی نوشته شده است و بعد دکتر حسین گل گلاب، شعر آن را به دعوت روح الله مفخم پایان اجرا کرده است.
لذا، تاسف خود را نسبت به بی‌توجهی پژوهشگران و مورخان مشاور مجموعه تلویزیونی «معمای شاه» اعلام کرده و متذکر می‌شوم، بی‌توجهی به پژوهش‌های موجود و سهل الوصول برای ساخت آثار تاریخی، جز اتلاف هزینه‌ها و مساعی هنرمندان را به دنبال نخواهد آورد و از همه مهم‌تر، بی‌اعتمادی مردم به تاریخ معاصر و رسانه ملی را در پی خواهد داشت که با هدف میهن دوستانه و مقاصد ملی زنده‌یادان بنان و خالقی و کلنل وزیری و پدرم، فرسنگ‌ها فاصله دارد. شاید وجود چنین اشتباهاتی نتیجه بی‌مهری سازندگان سریال‌های تاریخی به اسناد موجود است که هر از گاهی، چوب حراج به تاریخ پرحماسه ما می‌زند. تاریخی که فی نفسه سترگ و بزرگ است و نیاز به افسانه‌پردازی و اغراق ندارد.
نکته دیگر، غفلت مشاور تاریخی مجموعه نسبت به شخصیت دکتر گل گلاب و عدم تطابق سنی ایشان است. به صورتی که، سن ایشان و زنده یاد خالقی در آن زمان کمتر از سی سال بوده است! به هرحال من این حق را بر خود روا می‌دارم از هنرمندان سازنده این مجموعه بپرسم، آیا می‌دانند، لینک قسمت نهم کلاه پهلوی، دربخش بازاجرایی سرود‌ای ایران، صامت شده است؟! یعنی، در نسخه موجود در اینترنت، بخش اجرای سرود‌ای ایران، به صورت معناداری، بی‌صداست!
کاش با تاریخ و اسنادملی خود قهر نکرده و مهربان باشیم. برای همه میهن دوستان، به ویژه حافظان اسناد تاریخ مملکت، آرزوی پیروزی و شادکامی دارم. بدرود.
متن یادداشتی اعتراضی هما گل گلاب به شرح زیر است:
به نام خداوند جان و خرد
دور از تو اندیشه بدان پاینده مانی و جاودان
چندی پیش، به همت هنرمندان ایرانی و به بهانه مجموعه تلویزیونی موسوم به «معمای شاه»، در قسمت نهم این مجموعه شاهد بازاجرایی سرودی «ای ایران»، سروده پدرم دکتر حسین گل گلاب و ساخته زنده‌یاد روح الله خالقی بودم. با ارج نهادن به منویات وطن‌دوستانه هنرمندان، که برخاسته از جان کلام؛ «حب الوطن من الایمان»، است، ذکر چند نکته‌ای را به عنوان فرزند مرحوم دکتر حسین گل گلاب، مغتنم می‌دانم.
نخست، سرودی‌ای ایران، نخستین بار با همت ارکستر گل‌ها به رهبری روح الله خالقی و به دستور کلنل علینقی وزیری در ۲۷مهرماه سال ۱۳۲۳ خورشیدی در مدرسه نظامی توسط یحیی معتمد الدوله وزیری که بعد‌ها نام هنری نوذر را برای خود برگزید، اجرا شد.
دومین اجرای این سرود، با همخوانی عبدالعلی وزیری و غلامحسین بنان در بهمن ماه آن سال اجرا شد.
سومین اجرای این سرود، بنابر مستندات موجود، روز دهم اسفند همان سال، با همسرایی دوشیزگان هنرستان عالی موسیقی کلنل وزیری در حضور رییس هیات دولت وقت و نمایندگان مجلس ملی و پهلوی اول و ملکه فوزیه اجرا شد. (شرح مبسوط این اتفاق درشماره ۵۷۰۲ اطلاعات شنبه دوازدهم ۱۳۲۳ خورشیدی، مندرج است). لذا اجرایی که در این مجموعه تلویزیونی روایت شده است، نه از لحاظ تاریخی و نه از لحاظ کیفی، صحت ندارد.
از سوی دیگر، مستندی به نام «مرز پرگهر»، با نظارت من، ساخته شده است، که بار‌ها در تهران و اراک و بابل، به بهانه‌های مختلف، به نمایش درآمده است و گویا موسسه تصویرشهر پس از گذشت بیش از چهار سال از ساخت این مستند (مستند مرز پرگهر در سال ۱۳۸۹ به تهیه‌کنندگی و کارگردانی آقای هومن ظریف ساخته شد)، قرار است آن را برای پخش در اختیار شبکه‌های سیما قرار دهد.
من با عنایت به اینکه خاستگاه زمانی سرود «ای ایران» در زمان اشغال تمامیت ارضی ایران توسط نیروهای انگلیس و روسیه بود، با اینکه تردید ندارم که تمایلات میهن دوستانه پدرم و روح الله خالقی و کلنل وزیری باعث ساخت این سرود زیبا شده است، اما با صحبت‌های سرکار خانم گلنوش خالقی و وجود سروده‌های دیگری درباره ایران در بین اشعار پدر، نمی‌توانم داستانی که توسط بازیگر شخصیت روح الله خالقی روایت می‌شود را با اطمینان قبول کنم. حتی پژوهشگر و کارگردان مستند مرز پرگهر هم در این باره در فیلم به قطعیت نرسیده است و احتمال می‌دهد که ابتدا سرود‌ای ایران توسط روح الله خالقی نوشته شده است و بعد دکتر حسین گل گلاب، شعر آن را به دعوت روح الله مفخم پایان اجرا کرده است.
لذا، تاسف خود را نسبت به بی‌توجهی پژوهشگران و مورخان مشاور مجموعه تلویزیونی «معمای شاه» اعلام کرده و متذکر می‌شوم، بی‌توجهی به پژوهش‌های موجود و سهل الوصول برای ساخت آثار تاریخی، جز اتلاف هزینه‌ها و مساعی هنرمندان را به دنبال نخواهد آورد و از همه مهم‌تر، بی‌اعتمادی مردم به تاریخ معاصر و رسانه ملی را در پی خواهد داشت که با هدف میهن دوستانه و مقاصد ملی زنده‌یادان بنان و خالقی و کلنل وزیری و پدرم، فرسنگ‌ها فاصله دارد. شاید وجود چنین اشتباهاتی نتیجه بی‌مهری سازندگان سریال‌های تاریخی به اسناد موجود است که هر از گاهی، چوب حراج به تاریخ پرحماسه ما می‌زند. تاریخی که فی نفسه سترگ و بزرگ است و نیاز به افسانه‌پردازی و اغراق ندارد.
نکته دیگر، غفلت مشاور تاریخی مجموعه نسبت به شخصیت دکتر گل گلاب و عدم تطابق سنی ایشان است. به صورتی که، سن ایشان و زنده یاد خالقی در آن زمان کمتر از سی سال بوده است! به هرحال من این حق را بر خود روا می‌دارم از هنرمندان سازنده این مجموعه بپرسم، آیا می‌دانند، لینک قسمت نهم کلاه پهلوی، دربخش بازاجرایی سرود‌ای ایران، صامت شده است؟! یعنی، در نسخه موجود در اینترنت، بخش اجرای سرود‌ای ایران، به صورت معناداری، بی‌صداست!
کاش با تاریخ و اسنادملی خود قهر نکرده و مهربان باشیم. برای همه میهن دوستان، به ویژه حافظان اسناد تاریخ مملکت، آرزوی پیروزی و شادکامی دارم. بدرود.
