صراط: فارس نوشت: «علی اکبر صالحی» رئیس سازمان انرژی اتمی ایران در گفت‌وگو با وبگاه «العربی الجدید» بر ادامه فعالیت هسته‌ای ایران تاکید و اعلام کرد که غرب در اجرای تعهدات خود بر اساس برجام، تأخیر دارد و هنوز برخی تحریم‌ها برداشته نشده است.
صالحی در پاسخ به این سوال که «پس از اجرایی شدن توافق هسته‌ای در ماه ژانویه، ایران هسته‌ای امروز کجاست و چقدر از تعهدات خود را اجرا کردید و چقدر را غرب اجرا کرده» گفت: توافق، برنامه کاری نهایی است که دو طرف برای پایان دادن به بحران ساختگی هسته‌ای بر آن توافق کردند. اجرای طرح بخوبی ادامه دارد و من هنوز با ارنست مونیز جهت بررسی مکانیزم اجرا، در ارتباط هستم. تهران به آنچه باید، متعهد است، اما تأخیری در طرف مقابل هست که مسئولیتش هم با خودش است. هیچ مانع مشخصی وجود ندارد اما منظورم اینجا، تاخیرشان در اجرای برخی نقاط به شکل کامل است.
صالحی در ادامه، «رفع تحریم به موجب توافق» را از مصادیق این تأخیر برشمرد و گفت: تا الان برخی بانک‌های بزرگ اروپایی تحریم‌هایش را به طور کامل پایان نداده است چرا که قبلا تعهد داده که با ایران مراوده تجاری نداشته باشد. ما هنوز منتظر هستیم که وزارت خارجه ایران با اتحادیه اروپا تماس بگیرد و این بحران را حل کند. هیئت انرژی اتمی مسئول این بخش نیست اما ارزیابی من این است که سیر امور به طور نسبی خوب است.
بازرسی از مراکز نظامی؛ اگر دلایل قانع‌کننده باشد مشکلی نیست
العربی الجدید سوال کرد: بازرسی از سایت‌های اتمی و نظامی ایران یکی از نقاط جنجالی بود که حصول توافق را قبلا با مانع روبه‌رو کرد. آیا عملا با غربی‌ها برای افزایش تعداد بازدیدها از مراکز هسته‌ای توافق کردید و آیا می‌پذیرید که وارد سایت‌های نظامی شما بشوند؟
صالحی گفت «بازرسی چارچوب مشخصی متشکل از چند نقطه دارد»، و افزود: از جمله این نقاط شروط معاهده‌های بین‌المللی بازرسی و جزئیات پروتوکول الحاقی و همچنین شروط دیگری است که در متن توافق آمده است. ایران هیچ بازرسی خارج از این نقاط را نمی‌پذیرد. بازرسی معمولا از مراکز اتمی می‌شود اما اگر مراکز غیر هسته‌ای دیگری هم [جزء درخواست طرف مقابل] باشد، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید دلایل حقیقی و مستند به ادله را ارائه کند، و اگر قانع کننده باشد، هیچ مشکلی برای فتح باب مقابل بازرسان نیست.
پارچین؛ فکر نمیکنم موضوع بازرسی از مراکز نظامی دوباره مطرح شود
العربی الجدید در ادامه موضوع مرکز پارچین را وسط کشید و پرسید: «آیا احتمال نمی‌دید که بحران سایت پارچین در آینده دوباره مطرح شود...؟» و صالحی پاسخ داد: در کنار توافق هسته‌ای، ایران و آژانس بر نقشه راه مشترک توافق کردند. مشکل سایت پارچین به شکل نهایی، حل شد. ایران درهای این سایت را داوطلبانه مقابل رئیس آژانس آقای «یوکیو آمانو» باز کرد. این، بار دوم بود که مسئولانی از آژانس وارد پارچین شدند. نمونه‌برداری هم کردند و نتایج آن ثابت کرد که تردیدهای مطرح شده نادرست است. در نتیجه فکر نمیکنم که پرونده بازرسی از مراکز نظامی بعدا مطرح شود. ایران ثابت کرد که حرفش درست است همانطور که مذاکره‌کنندگان ما بارها بر احترام استقلال کشور و محرمانه بودن مراکز نظامی تأکید کرده‌اند.
تا 8 سال مجبور به ارائه پروتوکل الحاقی به مجلس نیستیم
العربی الجدید ادامه داد «بر اساس اعلام محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران، تهران اعلام کرده که پروتکلی الحاقی را اجرا خواهد کرد؛ پروتوکلی که بر اساس آن امکان بازرسی فوری و غافلگیرکننده از مراکز اتمی را فراهم می‌کند اما این بند نیاز به تصویب مجلس شورای اسلامی دارد. آیا این پرونده را بزودی به مجلس ایران ارائه می‌کنید؟» که صالحی گفت: ما تا هشت سال آینده وقت داریم؛ پروتکل الحاقی را داوطلبانه اجرا خواهیم کرد و مجبور نیستیم که آن را به مجلس ببریم و به نمایندگان عرضه کنیم.
العربی الجدید پرسید «آیا این مسئله، خشم منتقدان داخل را برنمی‌انگیزد، بخصوص تندروهای اصولگرایان؟»، که صالحی پاسخ داد: فکر نمیکنم. نوعی توافق داخلی در این باره وجود دارد.
این روزنامه به اراک و فردو و نطنز اشاره کرد و پرسید «ریاست مذاکرات فنی با غرب به عهده شما بود؛ تعهدهای مربوط به بندهای رآکتور اراک، و مراکز نطنز و فردو را شما اجرا کردید. بندهایی که انتقاد خیلی‌ها در داخل ایران را برانگیخت؛ کسانی که معتقدند امتیازهای سرنوشت‌سازی دادید. شما نظرتان چیست؟».
صالحی گفت: فعالیت‌های هسته‌ای ما در تمامی زمینه‌ها از قبیل غنی‌سازی اورانیوم، تولید آب سنگین، کشف و استخراج اورانیوم، ادامه تحقیقات هسته‌ای و ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای و نیز تولید سوخت ادامه خواهد داشت. این بدان معناست که برنامه هسته‌ای ایران متصل و مستمر خواهد بود، برخی قیدوبندها هستند که ایران آن را در عمل پذیرفته اما اینها به معنای توقف کار نیست.
وی افزود: به عنوان مثال ایران 9 هزار سانتریفیوژ دارد و سالانه معادل 2300 کیلوگرم اورانیوم ذخیره می‌کند بر اساس توافق هسته‌ای تعداد سانتریفیوژها به 6 هزار عدد کاهش یافت که اینها قادرند معادل 1500 کیلوگرم اورانیوم ذخیره کنند اما نیاز حقیقی ما برای اورانیوم ذخیره شده در رآکتور بوشهر معادل 30 هزار کیلوگرم در سال است و این یعنی اینکه ما فاصله بسیار زیادی از مقدار مورد نیاز داریم، این سانتریفیوژها قدیمی است و ما باید آنها را با سانتریفیوژهای جدید تعویض کنیم؛ برخی دستگاه‌های جدید را تولید و آزمایش کردیم اما بهبود تولید سانتریفیوژ به مدت زمان زیادی نیاز دارد. ما همچنین کاهش تعداد سانتریفیوژها برای 10 سال آینده را پذیرفته‌ایم ، طی این مدت آنچه را به آن نیاز داریم توسعه خواهیم داد تا بعد از مدت زمانی مشخص بر اساس توافق، آنها را به کار گیریم اگر به فرض محال فرض کنیم که ایران در رسیدن به توافق موفق نبوده (که در عمل این توافق حاصل شده) وضعیت ما به حالت خویش باقی می‌ماند ؛ برای برخی اینگونه به نظر می‌رسد که توافق مجموعه‌ای از امتیازات و قید و بندهاست اما در حقیقت اینگونه نیست.
