به واقع حق انتخاب در تعيين همسر و شريك زندگي يكي از ابتدايي‌ترين حقوق هر جواني است، اما نكته‌اي كه در اين بين بايد بيش از همه نكات ديگر به آن توجه كرد ترويج رعايت فرهنگ حق انتخاب در بين جوانان است. از سوي ديگر اگر به حوادث اخيركه در جامعه رخ داده نگاهي بيندازيم به نكاتي درباره ضرورت ترويج فرهنگ حق انتخاب پي خواهيم برد. مسائلي مثل كشتن كسي كه به خواستگاري و ابراز علاقه جواب رد داده يا اسيد ريختن روي صورت و جسم او از حوادثي است كه در چند وقت اخير از سوي برخي جوانان جامعه ما انجام شده است. نگاهي كلي به تمام اين اتفاقات نشان دهنده برخي مسائلي است كه جامعه جوان ما با آن دست و پنجه نرم مي‌كند. مسائلي كه بايد به صورت مشترك توسط جوانان و بزرگ‌ترها ومسئولان حل شود، اما جوانان جامعه درباره اين خشونت‌ها و به نوعي عدم رعايت فرهنگ حق انتخاب چه نظري دارند؟
مهدي ۲۲ساله: به نظر من اينكه هركسي شريك آينده‌اش را با ميل خود انتخاب كند از ابتدايي‌ترين حقوق او است. در واقع ما نمي‌توانيم به كسي خودمان را تحميل كنيم. همچنين به نظر من خشونت در برابر جواب رد هيچ توجيهي ندارد.
خشونت در اين زمينه معنايي ندارد
حسين ۲۴: اينكه به خاطر يك جواب منفي عليه طرف مقابلمان خشونت بورزيم اصلاً قابل قبول نيست، همچنين به نظر من جوانان به ويژه پسرها بايد ياد بگيرند كه معناي خواستگاري حتماً شنيدن جواب بله نيست. بلكه ممكن است جواب نه باشد!به نظر من خداوند براساس قسمت براي هركسي، شخصي را به عنوان همسر قرار داده كه بالاخره بازي سرنوشت آنها را سر راه يكديگر قرار خواهد داد.
مهران ۲۴ ساله: قتل يك نفر آن هم به دليل اينكه نخواسته كه زندگي‌اش را با من تقسيم كند ومي‌خواهد كس ديگري را انتخاب كند براي من به عنوان يك جوان ايراني مايه شرمساري است؛ چراكه من خودم و دوستان جوانم را متمدن مي‌دانم و براي همين به نظر من اين يك رفتار غيرمتمدنانه و غيراخلاقي است.
بعضي‌ها هم از دريچه ديگري به سؤال ما پاسخ دادند وبه صورت كاملاً منطقي درباره شريك آينده زندگي صحبت كردند.
اين فكرها فرصت جواني را مي‌گيرد
احمد۲۷ساله: من هميشه به دنبال اين هستم كه كسي را براي زندگي ام انتخاب مي‌كنم كه دوستم داشته باشد. به همين دليل هميشه به عنوان يك پسر به تمام دختران جامعه حق انتخاب مي‌دهم. دليلي ندارد كه وقتي كسي جواب منفي به من داد بخواهم از او انتقام بگيرم! خب به خواستگاري دختر ديگري مي‌روم.
سينا۲۶ساله: به نظر من دوران جواني دوران فرصت‌هاست. وقتي آدم به سمت اين كارها برود و بخواهد عليه كسي كه به او جواب رد داده خشونت بورزد، تمام فكر و ذهنش مشغول به همين كار مي‌شود. اينجاست كه تمام فرصت‌هاي جواني از بين مي‌رود. به نظرم ما جوانان نبايد قلبمان را با اين چيزها آلوده كنيم. آن هم چيزي كه اصلاً فكر كردن به آن معني ندارد.
براي موردهاي بعدي خود را آماده كرده‌ام
بهزاد۲۷ساله: من خودم تا به حال دو بار به خواستگاري رفته ام وهر دوبار جواب رد شنيده‌ام، اما خيلي راحت خودم را براي بار سوم آماده كرده‌ام و به طور كلي آن دو مورد گذشته را فراموش كرده‌ام. خب هركسي حق انتخاب و ملاك‌هايي دارد و اين ملاك‌ها براي من قابل احترام است. از طرف ديگر به نظر من آدم‌ها بايد با هم همخواني داشته باشند، اصلاً فرض كنيد من با كسي كه دوستش دارم با اصرار ازدواج كنم وقتي او با من همخواني نداشته باشد نهايتاً كارمان به طلاق مي‌رسد.
پويا۲۵ساله: وقتي آدم كسي را دوست دارد پس اگر جواب منفي به او داد نبايد به او آسيبي برساند. آسيب
علي ۲۸ ساله: من جدا از همه مسائل ديگر، به عنوان يك جوان اين مسئله را از بعد مذهبي مي‌بينم، يعني درواقع اين موضوع حق الناس است، هيچكس حق ندارد به دليل انتخاب يكطرف به او آسيب برساند. تمام صحبت‌هاي اين دوستان جوان در حالي است كه همه آنها به بحث رعايت حق ديگران پايبند هستند، اما در اين ميان اينكه به هر صورت چرا چنين رفتاري گاهي اوقات از سوي برخي جوانان رخ مي‌دهد سؤالي است كه بايد از تمام زوايا به آن نگاه كرد و به آن پاسخ داد.
والدين، بهترين دوستان براي فرهنگسازي
پروفسور حسين باهر، بنيانگذار مكتب رفتارشناسي و مشاور در امور رفتار، دراين زمينه بر اين باور است كه براي ريشه‌كن كردن چنين مسائلي والدين بايد از شروع سن جواني برخي مسائل را در يك محيط صميمي براي فرزندان خود توضيح دهند. يعني در واقع آنها بايد به فرزندان خود بياموزند كه ممكن است كسي را انتخاب كنند كه او آنها را انتخاب نكند و به همين دليل بايد فرهنگ احترام گذاشتن را در اين موضوع به او بياموزند. همچنين والدين بايد تجربياتشان را دراختيار جوانان قرار دهند. به گونه‌اي كه حتي جوان حس كند كه خود والدين او چنين تجربه‌هايي داشته‌اند و قبل از ازدواج كسي را انتخاب كرده‌اند كه جواب رد داده است. از سوي ديگر جوانان بايد بدانند كه به هر حال جامعه هنجارهايي دارد كه بايد براي جلوگيري از هرج ومرج به آنها احترام گذاشت.
در اين ميان اين استاد دانشگاه بر اين موضوع تأكيد مي‌كند كه نقش رسانه ملي در فرهنگسازي براي جوانان در اين زمينه نقشي غيرقابل انكار است. چراكه به تعبير او صدا وسيما مي‌تواند از جوانان در سنين مختلف دعوت كند تا آنها حرف‌هايشان را مطرح كنند. تا بتوان اصل موضوع را بهتر ريشه يابي كرد. البته در اين ميان بايد به جوانان فنون كنترل خشم را هم آموخت.
اين افراد خودخواه هستند
همچنين به عقيده پروفسور باهر برخي جوانان به دليل اينكه به نوعي خودخواهي دچار مي‌شوند، تلاش مي‌كنند كه اگر دختري با آنها ازدواج نكرد، كاري كنند كه با كس ديگري هم ازدواج نكند كه اين موضوع به دليل ريشه گرفتن فكرهاي غلط در ذهن برخي از آنهاست كه باز هم مسئول شكل‌گيري اين فكر غلط خود بزرگ‌ترها هستند؛ چراكه اين خودخواهي به نوعي يا به تأسي از والدين در او شكل گرفته يا اينكه با قرار گرفتن در موقعيت‌هاي ناهموار اجتماعي دراو به وجود آمده است. اين درحالي است كه در اين مدت كسي به فكر حل اين موضوع در وجود اين جوان نبوده و همين مسئله باعث شده كه خودخواهي و فرار از هنجارهاي اجتماعي در او جمع شده و به يكباره به صورت چنين موضوعي بروز پيدا كند. از طرف ديگر از اين موضوع هم نبايد غافل شد كه پژوهش درباره اين مسئله كه يكي از مهم‌ترين مسائل جامعه امروز جامعه جوان است بايد در اولويت تمام نهادهاي قضائي و اجرايي باشد. چراكه به باور اين استاد جامعه‌شناسي نبود نگاه پژوهشي به اين موضوع باعث مي‌شود كه اين موضوع درجامعه جوان رشد كند كه در اين بين از آنجاكه جامعه ما جوان است مشكلات فراواني خواهد آفريد.
پروفسور باهر درباره اينكه از بعد رفتاري چه نگاهي مي‌توان به اين موضوع داشت به اين مسئله اشاره كرد كه نبايد تمام شخصيت و قدرت يك جوان را در ازدواج كردن خلاصه كرد؛ چراكه اين موضوع باعث مي‌شود جواني كه نتوانسته ازدواج كند سرخورده شود كه نتيجه اين سرخوردگي، چنين رفتارهايي خواهد بود. به همين دليل والدين بايد براي رشد صحيح اعتماد به نفس در فرزندانشان بكوشند و به او اين موضوع را انتقال دهند كه انتخاب نشدن نشانه ضعف يا عيب نيست و اين موضوع يك مسئله ساده است كه ممكن است بارها پيش بيايد.
به هر صورت جامعه جوان ما در عصر امروز بيش از گذشته به توجه نياز دارد چه از طرف مسئولان و چه از طرف والدين! به همين دليل هم بايد به مسائل جوانان با نگاهي عميق‌تر وكارشناسانه‌تري برخورد كرد.
