صراط: روزنامه آرمان در گزارشی نوشت: «ماهیگیری از آب گل آلود» در این ایام چنان شدت داشت که منجر به طغیان رودخانهها و رودها شد؛ در سیاست ایران برخی اوقات اشعار حکیمانه و ضرب المثلها چنان منطبق بر شرایط روز میشود که گویی شاعر در آن لحظه در همان مکان بوده و با دیدن شرایط به سرودن شعر یا بیان نکات حکیمانه پرداخته است که یک نمونه آن در این روزها ریاست مجلس دهم است؛ مجلسی که تا اینجای کار مشخص کرده اکثریت آن را اعتدالگرایان تشکیل خواهند داد بنابراین نیاز به ریاستی با همین مشی دارد که اکنون نام عارف و علی لاریجانی بیش از سایرین برای ریاست مطرح است. اگر چه هنوز تکلیف 69 کرسی خانه ملت مشخص نیست و باید تا چند روز دیگر انتخاباتی برای آنها انجام شود اما برخی به دنبال گرفتن ماهی حتی از آبگلآلود هستند که مشخص نیست چه اهدافی را از این مسیر دنبال میکنند. کارشناسان حوزه سیاست به خوبی آگاه هستند که عارف و لاریجانی دارای مشی اعتدالی هستند که البته برخی لاریجانی را نزدیک به طیف اصولگرایان و عارف را ساکن اردوگاه اصلاحطلبی میدانند که این انتسابها خللی در اعتدال آنان ایجاد نمیکند و هر دو دارای جایگاه خاص خود در هر دو اردوگاه هستند بدین معنا که عارف به سبب ویژگی و فعالیتهای آکادمیش در میان اصولگرایان دارای حامیانی است یا لاریجانی به سبب مشی اعتدالی و حقطلبی و مهمتر از آن ایستادگی اش در مقابل تندروها دارای طرفداران زیادی در اردوگاه اصلاحات است که بیمیل بر تداوم حضور او بر کرسی ریاست نیستند.
منتظر نتیجه دور دوم باشید!
برای تعیین ریاست مجلس اکنون میتوان به گمانه زنی پرداخت که البته در حد یک گمانه است و برای اظهارات جدیتر که به واقعیت نزدیک باشد باید منتظر برگزاری دور دوم انتخابات و مشخص شدن تکلیف سایر کرسیها بود. چنانکه پزشکیان هم میگوید: «گزینههای اصلی برای ریاست مجلس، یا آقای لاریجانی است یا آقای عارف اما باید به این نکته توجه کرد که تا نتایج دور دوم انتخابات مشخص نشود نمیشود اظهارنظر قطعی در این مورد کرد. بنابراین باید صبر کنیم تا دور دوم انتخابات هم برگزار شود و ترکیب نهایی مجلس مشخص شود، چراکه این مساله بر نتیجه انتخابات هیات رئیسه تاثیر دارد و به نوعی ریاست مجلس را تعیین میکند. رئیس مجلس را نمایندگان مجلس انتخاب میکنند و این مساله درون مجلس مشخص میشود. در نتیجه باید ترکیب نهایی مشخص باشد تا ببینیم پارلمان چه شکلی است و چه کسی را انتخاب میکند.»
گمانه زنی تا به امروز
در شرایط فعلی گمانه زنیهایی در بین دو گروه یعنی حامیان عارف و لاریجانی صورت میگیرد و بخشی از آنها که البته اصلاحطلبان هم بخشی از آنان هستند، بر صلاحیت لاریجانی برای تدوام جلوس بر کرسی ریاست تاکید دارند که دلایل آنها برای این اصرار عملکرد خوب او در طی سالهایی است که ریاست مجلس را بر عهده داشتند. از سویی لاریجانی طی مدت ریاستش بر مجلس با وجود اینکه خاستگاه سیاسی او اردوگاه اصولگرایان بوده اما هیچ گاه اجازه نداده که هجمه یا توهینی به اصلاحطلبان در خانه ملت شود و با آنانی که قصد چنین اقدامی را داشتند برخورد کرده است. او همچنین نشان داده که در تعامل با دولتها هم نمره خوبی گرفته است؛ حتی پیش از موضوع بگم بگمهای دوران احمدینژاد هم لاریجانی سعی داشت تعامل خوبی با دولت قبل داشته باشد اما زمانی که برخی اسامی که در خانه ملت مطرح و درباره آنها به اصطلاح برخی اعضا و حامیان دولت قبل افشاگری شد رابطه لاریجانی با آن دولت دیگر مانند قبل نشد. تعامل او با دولت کنونی هم در بهترین شرایط است و ریاست قوای مقننه و مجریه در تعامل خوبی با هم هستند. او مورد وثوق علما و مراجع است و به همین سبب در قم بالاترین رای را دارد. عارف هم چهره آکادمیک و آرامی است که رغبتی به تنش و چالش ندارد که میتواند ویژگی خوبی برای ریاست مجلس باشد اما او برخلاف لاریجانی سبقه اداره یک قوه را ندارد به ویژه در این برهه زمانی که موضوع برجام و تعامل با جهان دارای مخالفان جدی در فضای مجلس حتی مجلس دهم است. عارف هم رد میان اصولگرایان دارای حامیانی است که البته در مقایسه با اصلاحطلبانی که لاریجانی را برای ریاست مجلس مناسب میبینند بسیار کمتر است.
تبلیغاتچیها بخوانند
این روزها خطراتی محمد رضا عارف را تهدیدمیکند که از سوی هر دو طیف اصلاحطلب و اصولگراست. اصولگرایانی که میخواهند به صرف اصلاحطلب بودن عارف وجهه او را در جامعه تخریب و نمایندگان را از رایدادن به او منصرف کنند، اما عارف بیش از اصولگرایان و مخالفان اصلاحات از برخی نزدیکان خود و فرصتطلبان اصلاحطلب نما ضربه خواهد خورد چنانکه این روزها به طور مداوم سعی در القای این موضوع دارند که عارف ریاست قطعی مجلس دهم است و برای او خصوصیاتی را ذکر میکنند. مثلا میگویند و مینویسند که «عارف با سابقه معاونت اول رئیسجمهور، عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام و سالها حضور در شوراهای عالی نظام با حکم رهبر معظم انقلاب نتواند از پس آن برآید. همچنین او بهترین و شاید تنها فرصتی باشد که مجموعه اصلاحطلبان برای ترمیم رابطه خود با نهادهای مختلف نظام دارند و اگر میخواهند در معادلات قدرت سهیم باشند باید از این فرصت بهترین بهره را ببرند.» این خصوصیاتی که ذکر شد برای ریاست مجلس دهم بهترین ویژگیهاست اما آیا باز کردن مشت در این مقطع شایسته و به نفع عارف است و آیا کاندیدای رقیب برای ریاست یعنی علی لاریجانی حائز چنین شرایطی نیست؟ عارف میتواند رئیس مجلس موفقی باشد و از هماکنون نمیتوان بر روی نام او خط قرمز کشید اما چند مولفه باید در نظر گرفته شود. یکی اینکه نزدیکان و حامیان او نباید از اکنون او را پیروز انتخابات کرسی مجلس دانست. دوم اینکه منتظر نتیجه دور دوم انتخابات بود چرا که در آن زمان وزن رایدهندگان بیشتر مشخص خواهد شد. نکته سوم که دارای اهمیت زیادی است هم به این نحو است که تبلیغکنندگان زودهنگام برای عارف به این مهم بیندیشند که اگر او کاندیدای ریاست شد و نتوانست آرای لازم را کسب کند، آیا فکری برای ترمیم شرایط کردهاند؟ اکنون باید هوشیار بود که چرا حامیان لاریجانی درباره ریاست او سکوت کامل کردهاند و تنها طیفی که خود را حامی ریاست عارف میداند مشغول هیاهو و شلوغ کردن فضا هستند و بدترین ضربه را شاید به او بزنند. آنها تصور میکنند منافعشان در بزرگنمایی خصوصیات مثبت عارف است اما غافل هستند که ادامه این روند فایدهای برای عارف ندارد بلکه در صورت انتخاب نشدن او، خودشان هم ادعایی در عرصه سیاست نخواهند داشت.