صراط: چه کسی رییس مجلس دهم خواهد شد؟ این سئوالی است که این روزها و دو هفته مانده به آغاز به کار مجلس دهم، هر روز با قوت بیشتری در محافل رسانه ای و سیاسی کشور طرح و دنبال می شود. در این میان اصلاح طلبان که در سه دوره قبلی مجلس در جایگاه اقلیت قرار داشتند و در انتخابات این دوره به نسبت ادوار قبل از کامیابی نسبی را تجربه کردند تکاپوی بیشتری برای تصاحب کرسی ریاست مجلس دارند به ویزه این که محمد رضا عارف کاندیداای کنار کشیده انان در انتخابت ریسات جمهوری سال 92، در حالی نوروز امسال را جشن گرفت که با رایی قابل توجه در صدر یست سی نفره تدبیر و امید در تهران به مجلس راه یافت. با این که هرچه به روز افتتاح مجلطس دهم نزدیک می شویم اجماع و گرایش چهره های اصلاح طلب به ریاست عارف پرنگ تر می شود اما همچنان نظرات متفائت و مخالفی نیز از اردوگاه اصلاح طلبان شنیده میشود.
«عارف» نایب رییس، مفیدتر و کارآمدتر
شاید شاخص ترین چهره ای که به شکلی صریح با این موضوع مخالفت کرد صادق زیبا کلام بود. او در یادداشتی که روز بیست و ششم فروردین در روزنامه آرمان منتشر شد چنین نوشت:«مجلسی که آقای دکتر عارف در راس آن باشند کارآیی خود را بهشدت از دست خواهد داد، به این خاطر که از همان روز اول اصولگرایان در برابر آن جبههگیری خواهند نمود و حکایت ریاست مجلس دهم همچون ریاست آقای کروبی بر مجلس ششم خواهد شد.مجلس ششم در نتیجه مواجهات سخت و تقابل جدی اصولگرایان و جریان قدرتمند بود که در آن مجلس اصلاحطلبان نتوانست حتی یک لایحه منطقی به تصویب برسانند. وضعیت مشابه مجلس ششم نباید برای مجلس دهم اتفاق بیفتد و بر فرض اگر آقای عارف رئیس مجلس شوند، آقای مطهری نایبرییس اول باشند، در چنین شرایطی فکر میکنید اصولگرایان اجازه خواهند داد که آب خوش از گلوی چنین مجلسی پایین برود؟».
زیباکلام در ادامه این راه حل را به عنوان پیشنهاد ارائه می دهد«به جای اینکه به دنبال رویکردی برویم که باعث جبههگیری و صفآرایی گسترده اصولگرایان در مقابل اصلاحطلبان حرکت کنیم توافق کنیم که مثلا نایبرییس اول آقای عارف باشند و همچنین کمیسیونهای مهم مجلس مثل کمیسیون اصل نود یا کمیسیون امنیت ملی و سیاسیت خارجی و دیگرکمیسیونهای مهم را در اختیار اصلاحطلبان قرار داد و نفوذ زیادی در آنها پیدا نمود تا درنتیجه بتوان دموکراسی را در مجلس و کمیسیونهای آن بهپیش برد».
اصلاح طلبان و میل روز افزون به ریاست عارف
با این حال نزدیکشدن زمان افتتاح مجلس دهم، باعث شده است صراحت بیان و شفافگویی جای خود را به کلیگوییها درباره ریاست مجلس بدهد. به گزارش شرق، بزرگان جریان اصلاحطلب هم به اتفاق، حمایت خود را از ریاست محمدرضا عارف اعلام کردهاند. موسویلاری، وزیر کشور دولت اصلاحات هم اعلام کرده است نظر شورایعالی سیاستگذاری و نظر اجماعی جریان اصلاحات و اعتدالگرایان بر ریاست عارف است.
این در حالی است که محمدرضا عارف در سخنرانیهای خود بعد از برگزاری مرحله دوم انتخابات، بر حفظ وحدت و تعامل بین اصلاحطلبان و اصولگرایان حامی دولت، تأکید کرده است. با اینحال برخی اصلاحطلبان معتقدند پیام تغییر مردم در مجلس باید نشان داده شود؛ تغییری که میتواند در ریاست مجلس متبلور شود و حالا چهرهای شاخص و مطرح این جریان هم خواستار این موضوع هستند.
در همین راستا، محمدرضا خاتمی به ایرنا گفت: «مردم در انتخابات پیام تغییر دادند و باید پژواک این پیام در داخل مجلس هم شنیده شود. مردم با آرزوی تغییر پا به انتخابات گذاشتند، اگر این آرزو در پارلمان تبلور پیدا نکند معلوم نیست آنها برای انتخابات ریاستجمهوری چه تصمیمی بگیرند. از سویی انتخاب رئیس مجلس قواعد خاص خود را دارد».او گفت: «ریاست مجلس یک پست سیاسی است و باید آن را با دیدی سیاسی نگاه کرد. وقتی اصلاحطلبان خود را بهطور نسبی پیروز انتخابات میدانند، طبیعی است که ریاست مجلس را هم حق خود بدانند. زمانی ما میگفتیم یک اصلاحطلب توانمند برای ریاست مجلس نداریم؛ اما اکنون شخصیتی باتجربه مانند آقای عارف وجود دارد».نایبرئیس اسبق مجلس شورای اسلامی ادامه داد: «ما باران میخواستیم؛ ولی سیل آمد. ما در وهله نخست فقط میخواستیم افراطیون مجلس را تسخیر نکنند؛ اما هم این اتفاق رخ داد هم نامزدهای فهرست امید اکثریت کرسیها را به دست آوردند».
عارف و لاریجانی؛ دو پادشاه در اقلیم بهارستان
خاتمی گفت: «آقای لاریجانی در مسئله برجام مقابل تندروها ایستادند و ما قدردان آنها هستیم؛ اما آقای روحانی فقط وعده برجام را به مردم نداده بود، او قولهایی در عرصههای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و مواردی چون گسترش آزادی رسانه به مردم داده بود که باید آنها را نیز عملی کند.
خاتمی همچنین تأکید کرد: «باید کسی رئیس مجلس شود که به این برنامهها اعتقاد داشته باشد، ازاینرو وقتی اصلاحطلبان مجموع این مسائل را در نظر میگیرند، برای ریاست مجلس آقای عارف تلاش خواهند کرد. البته تلاش ما این است که موضوع انتخاب رئیس مجلس به یک جدایی بین حامیان دولت منجر نشود؛ اما آقایان عارف و لاریجانی دو پادشاهند که در یک اقلیم نمیگنجند و هفت درویش نیستند که بر گلیمی بخسبند».
او گفت: « این کار سخت است؛ اما چارهای نیست. ما باید ضمن اینکه قدردان زحمات اشخاص و حافظ شأن و جایگاه آنها باشیم، راهکاری را نیز در نظر بگیریم که ائتلافی که در انتخابات مجلس به وجود آمده، همچنان ادامه پیدا کند و کمکحال دولت باشد».این فعال سیاسی اصلاحطلب ادامه داد: «جریان اصلاحطلب فرماندهای ندارد که به اصطلاح با سوت او همه دور هم جمع شوند. این جریان بهشدت متکثر است؛ اما غالب جریان اصلاحطلب بر ریاست آقای عارف اجماع کردهاند، بهویژه شخصیتهایی که در رأس این جریان هستند و به تعبیری تابلوی آن محسوب میشوند».
عبدالواحد موسویلاری، وزیر کشور دولت اصلاحات هم درباره موضع شفاف شورایعالی سیاستگذاری درباره ریاست مجلس به «ایلنا» گفت: «شورایعالی سیاستگذاری موضوع ریاست مجلس را به بعد از انتخابات مرحله دوم موکول کرد و در اولین نشست بعد از مرحله دوم، موضوع ریاست مجلس مطرح شد و شورایعالی با اجماع صددرصدی عارف را که نفر اول انتخابات کشور است، بهعنوان رئیس مجلس در نظر گرفت. این پیشنهاد احزاب به منتخبان مردم است که در فراکسیون امید جمع میشوند و در نهایت آنها تصمیم میگیرند رئیس مجلس چه کسی باشد».وزیر کشور دولت اصلاحات گفت: «شورایعالی تردید ندارد رأی مردم در انتخابات تغییرات را دنبال میکرد، بنابراین اگر در مدیریت مجلس تغییری حاصل نشود، بیاحترامی و بیاعتنایی به رأی مردم تلقی میشود. وقتی مردم یکپارچه در تهران و شیراز همه کاندیداهای امید را انتخاب میکنند و فهرست امید، فهرست اکثریت شناخته میشود، اگر کاندیدایی غیر از کسی که از طرف مردم بیشترین رأی را داشته و فهرست منتسب به او بالاترین رأی را آورده است، معرفی شود، از نظر ما دهنکجی به رأی مردم تلقی میشود».
چراغ سبز عارف برای کرسی ریاست
آن گونه که اعتماد در شماره امروز خود نوشتهاست، آخرین جلسه شورای عالی سیاستگذاری اصلاحطلبان در حالی هفته گذشته برگزار شد که خروجی آن چیزی جز اجماع تمامی احزاب اصلاحطلب و چهرههای حقیقی آن بر حمایت از ریاست محمدرضا عارف در مجلس شورای اسلامی نبود. با این مصوبه اعضای شورای عالی و احزاب اصلاحطلب یکی پس از دیگری نسبت به حمایت از ریاست عارف موضعگیری کردند. موج حمایت تشکلهای سیاسی از ریاست عارف به تشکلهای دانشجویی هم رسید و ٧٨ تشکل دانشجویی در نشستی با عارف از وی درخواست کردند تا کاندیدای ریاست مجلس شود..
در این میان محمدرضا عارف هم در دیدار دو روز پیش خود با اعضای دفتر سیاسی حزب اعتماد ملی با اشاره سوالات مکرر حاضرین در جلسه در ارتباط با مدیریت مجلس آینده گفت: «شخصا علاقه ای ندارم وارد مباحث مناقشهبرانگیز شوم و باید تلاش کنیم موضوعات اینچنینی وارد جدلهای بیهوده سیاسی نشود ولی در انتخابات اخیر مردم به دنبال تغییر بودند و در اکثر حوزههای انتخابیه به تغییر تفکر اصلاح طلبی و اعتدال رای دادند به همین دلیل شخصا حق ندارم به خواست مردم بی توجه ای کنم و مطمئنا بر اساس مطالبه اکثریت جامعه که به دنبال تغییر در مجلس بودند عمل می کنم زیرا اگر بخواهیم به خواست مردم بی اعتنا باشیم آیندگان درباره ما داوری خوبی نخواهند کرد و در رویدادهای سیاسی بعدی قطعا با اقبال مردم رو به رو نخواهیم ش»..
منتخب اول مردم تهران با بیان اینکه بحث مدیریت مجلس بحث پست و مقام نیست و هر نتیجه ای حاصل شد خیر خواهد بود،گفت: عده ای به دنبال بر هم زدن انسجام اصلاح طلبان هستند که با تشکیل شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان حاصل شد و باید مراقب بود در موضع گیری ها بهانه به دست فرصت طلبان ندهیم و باید ائتلاف امید با انسجام و وحدت نظر فعالیت ها و تلاش های خود را در مجلس دنبال کند و به مطالبات مردم بپردازد.
علی یونسی وزیر کابینه اصلاحات نیز که به مشی و اخلاق عارف آشناست نیز به خبرآنلاین می گوید: «قطعا همکاری میان آقایان عارف و لاریجانی در مجلس آتی خواهد بود. به نظر من به همان دلیل که مصلحت بود آقای عارف به سود آقای روحانی در انتخابات ریاستجمهوری کنارهگیری کند در مجلس دهم نیز مصالح اصلاحطلبی و مجلس را در ارتباط با مدیریت آن در اولویت قرار خواهند داد.» وی درباره لاریجانی نیز ادامه میدهد: «آقای لاریجانی در شرایط کنونی هم در حال ایفای یک نقش تاریخی برای جریان اصلاحات و کشور است. مهمترین خدمت علی لاریجانی به کشور و جریانهای سیاسی در مجلس نهم حمایت از تصویب برجام بود. این کار را هیچ اصلاحطلبی نمیتوانست به خوبی و تاثیرگذاری علی لاریجانی انجام دهد».
عباس عبدی از تئوریسینهای اصلاح طلب نیز در همین
رابطه گفت: «بعد از تشکیل مجلس من نمیخواهم بگویم آقای عارف رئیس مجلس
بشود یا نشود، اما باید تحلیل سیاسی داشته باشیم که شکاف اصلی الان کجاست.
در همین انتخابات، شکاف اصلی بین اصلاحطلب و اصولگرا نبود بلکه بین دو
جناح اصلی اصولگراها بود. اصلاحطلبان میتوانند روی این شکاف سوار شوند و
به یکی از آنها کمک کنند» وی بطور ضمنی خواهان تکرار آنچه در انتخابات 92
میان عارف و روحانی افتاد شد و تصریح کرد: «ترجیح من این است که این مجلس
مثل مجلس پنجم شود. یعنی همان عاملی که سبب شد آقای روحانی ترجیح داده شود
به آقای عارف، آن عامل هنوز وجود دارد»