زنگنه: معلوم نیست زنجانی چه بلایی سر آن 2.7 میلیارد دلار آورده

صراط: «بیژن نامدار زنگنه» وزیر نفت که در جلسه علنی امروز (سه‌شنبه، 25 خرداد) برای ارائه گزارش درباره بازار نفت و گاز و اقتصاد مقاومتی حضور داشت، ضمن آرزوی قبولی طاعات و عبادات و عرض تبریک به نمایندگان و هیأت رییسه به ارائه گزارشی پنج بخشی از عملکرد وزارتخانه متبوع خود پرداخت و اظهار داشت: در بخش اول اطلاعاتی اجمالی از ذخایر تولید نفت و گاز ارائه می‌شود سپس گزارشی از بخش‌های عملکرد وزارت نفت، مزیت بازار جهانی نفت، مهم ترین چالش های صنعت نفت و انتظارات و تقاضا از نمایندگان مجلس ارائه می‌شود.

به گزارش باشگاه خبرنگاران، وی بیان داشت: طبق گزارشات منابع معتبر ذخایر اثبات شده نفت ایران 158 میلیارد بشکه است که معادل 9.3 درصد از ذخایر اثبات شده نفت جهان است و ایران در این میان رتبه سوم را پس از ونزوئلا و عربستان در جهان دارد.

وزیر نفت با اشاره به اینکه در بخش گاز ذخایر اثبات شده ایران 34 تریلیون مترمکعب است، یادآور شد: ایران در این زمینه رتبه اول را دارد و روسیه و قطر پس از کشورمان هستند.

زنگنه افزود: ایران در بخش تولید نفت و گاز 200 میلیارد مترمکعب در سال 2014 تولید گاز داشته و در این میان پس از آمریکا و روسیه دارای رتبه سوم جهانی است.

وی با بیان اینکه در بخش تولید نفت ایران پس از سعودی، روسیه، آمریکا، چین و عراق است، خاطرنشان کرد: ایران دارای رتبه پنجم و ششم است و عراق قبلا از 3.3 میلیون بشکه سالانه بالاتر نمی‌رفت در حالی که ما 4 بودیم و اکنون عراق به تولید 4.2 و 4.3 رسیده است.

وزیر نفت تصریح کرد: وقتی از شهریور 92 وارد دولت روحانی شدم 17 فاز پارس جنوبی نیمه تمام و در دست اجرا بود و کشور با کمبود شدید گاز روبرو بود و در فصول گرم سال همان تابستان و بهار نیروگاه‌ها سوخت مایع مصرف می‌کردند.

زنگنه با اشاره به مقدار شاخص وضعیت گاز کشور تأکید کرد: متوسط تولید در سال 91، 241 مترمکعب بود که این میزان در سال 94 به 354 میلیون مترمکعب رسید یعنی ما 50 درصد تولید گاز را از میدان پارس جنوبی افزایش دادیم این باعث شد علی‌رغم اینکه هر ساله نیروگاه‌ها حدود 9 درصد افزایش مصرف دارند در سال 92 نیروگاه‌های ما 27 لیتر سوخت مایع مصرف می‌کردند.

وی افزود: کل مصرف سوخت مایع بود اما در سال 93، این مقدار به 18 درصد رسید و امیدواریم امسال به زیر 10 درصد برسد.

وزیر نفت گفت: سوخت تحویلی به نیروگاه‌ها که در سال 92، 36 میلیارد بود انشاالله امسال به نزدیک 70 میلیارد مترمکعب یعنی نزدیک به 2 برابر می‌شود و این یک حرکت بزرگی است. مصرف نفت و گاز ما با اجرای طرح پیمایش به طور جدی کاهش پیدا کرده است.

زنگنه درباره وضعیت نفت خام کشور بیان داشت: تولید نفت خام ما در پنج ماهه نخست سال 92، 2.7 میلیون بشکه در روز بود که شامل مصرف داخلی و صادرات می‌شد که صادرات ما کمتر از یک میلیون بشکه بود. خوشبختانه پس از رفع تحریم‌ها اکنون تولید نفت ایران بیش از 3.8 میلیون بشکه است و صادرات نفت خام از 2 میلیون بشکه عبور کرده یعنی میزان آن به بیش از دو برابر رسیده است.

وی با اشاره به وضعیت میعانات گازی کشور متذکر شد: زمانی که دولت روحانی کار خود را آغاز کرد تولید میعانات گازی ما 380 هزار بشکه در روز بود اما اکنون حدود 600 هزار بشکه در روز تولید می‌شود و این یک حرکت بزرگی است. در بخش افزایش تولید نفت تمرکز ما بر میادین مشترک نفتی غرب کارون است یعنی مجموعه‌ای  از میدان آزادگان، یادآوران و یاران که همه میدان‌های مشترک هستند و این میادین 70 هزار بشکه تولید در اوایل کار دولت داشته که انشاالله در آخر خرداد ماه به بیش از  200 هزار بشکه خواهد رسید.

زنگنه در ادامه درباره بازار جهانی نفت یادآور شد: تعادل یا عدم تعادل بین عرضه و تقاضا مهمترین عاملی است که در تعیین قیمت نفت اثرگذار است یعنی هر وقت تقاضا بیشتر از عرضه باشد قیمت بالا می‌رود و هر وقت عرضه بیشتر از تقاضا باشد قیمت‌ها پایین می‌آید. تولید قیمت جهانی نفت و میعانات گازی حدود 95 میلیون بشکه در روز است و الان از این میزان حدود 32 میلیون بشکه از نفت خام اوپک تولید می‌شود.
 
وزیر نفت افزود: قیمت نفت در سالهای گذشته به رقم 100 دلار که نزدیک شد پیش بینی این بود که نفت‌های گران قیمت به ویژه نفت‌هایی در لایه‌های رستی (شیراویل) به ویژه در آمریکا اقتصادی شود به همین دلیل در فاصله سالهای 2010 تا 2014 هزار میلیارد دلار فقط آمریکایی‌ها در شیراویل سرمایه گذاری کردند و رقم تولیدشان را که در سال 2010 یک و نیم میلیون بشکه بود در سپتامبر 2014 به 5.2 میلیون بشکه رساندند این یعنی یک جهشی عظیم در صنعت تولید نفت آمریکا.

زنگنه با اشاره به اینکه سرمایه گذاری نفت به شدت در دنیا کاهش پیدا کرده است گفت: در بخش بالا دستی یعنی تولید نفت درسال 2014، در دنیا 670 میلیارد دلار بوده که این رقم در سال 2016، 444 میلیارد دلار می‌شود.

وزیر نفت با بیان اینکه 230 میلیارد دلار از سرمایه گذاری نفت کم شده است اظهار داشت: با این وجود هم بازار آینده و هم وضعیت عرضه و تقاضای فعلی باعث می‌شود که فشار به قیمت کم شود و روند افزایش قیمت‌ها آغاز شود.

وی با اشاره به بازگشت ایران به بازار نفت تصریح کرد: در بهترین شرایط و در حالی که بسیاری نگران بودند که ما با وردمان به بازار باعث سقوط و کاهش بیشتر قیمت‌ها شویم خدا را شکر توانستیم وارد بازار شویم و قیمت‌ها رو به بالا رفت.

زنگنه افزود: یکی از دلایلش این بود که ما از قبل بازار را علیرغم میل برخی از دوستان که مرتب به بنده انتقاد می‌کردند تا حدودی واکسینه کردیم.

وزیر نفت با بیان اینکه ما قبل از ورود به این مرحله مرتبا می‌گفتیم که سریعا به بازار سابق برمی‌گردیم اظهار داشت: سیاست نظام این بود که باید به بازار برگردیم و به همین دلیل ما گفتیم که یک میلیون شبکه اضافه می‌کنیم و برخی به این مسئله انتقاد می‌کردند.

وی با اشاره به اینکه ما اصل مهمی را در نظر گرفتیم که باید به هر قیمتی آن سهمی را که در بازار جهانی نفت و اوپک از دست دادیم، بدست آوریم گفت: ما رقبای سرسختی داریم و حرکت آهسته در این مسیر به این معناست که رقبا نمی‌گذارند ما برگردیم چرا که حتی اگر مخالف سیاسی ما نباشند از نظر بازار طبیعی رقابت رقبای سرسخت ما هستند.

زنگنه افزود: برهمین اساس رقبای ما فشار زیادی آوردند اما ما ایستادیم و توانستیم این کار را انجام دهیم و صادرات نفت ایران که قبل از این دولت و در 5 ماهه اول سال 92، 970 هزار بشکه در روز بود در خرداد ماه به بیش از 2 میلیون بشکه در روز خواهد رسید.

وزیر نفت با اشاره به بودجه بخش نفت در سالجاری گفت: 800 میلیون بشکه صادرات نفت یعنی معادل 2.25 میلیون بشکه در روز صادرات نفت خام و قیمت 40 دلار در نظر گرفته شده است.

وی ادامه داد: این اعداد به هیچ وجه بزرگ نبوده و تا حدودی می‌توان درنظر گرفتن چنین اعدادی را ملاحظه کاری تلقی کرد و امیدواریم که این اعداد به خوبی تحقق پیدا کند.

زنگنه با اشاره به چالش‌ها و مشکلات بخش نفت اظهار داشت: بخش اول به تحریم‌ها برمی‌گردد که عمده آن برداشته شد و شاخص مهم آن صادرات است که ما به زمان قبل از تحریم‌ها نزدیک شدیم و با افزایش تولید این روند را ادامه خواهیم داد.

وزیر نفت با اشاره به اینکه در بازاریابی ما را آزار می‌دهند گفت: متأسفانه برخی رقبا ما را اذیت می‌کنند و رقابت‌های غیرسالمی انجام می‌دهند ولی بالاخره تا اینجا را آمده‌ایم و باقی راه  را نیز به امید خدا خواهیم رفت.

وی با اشاره به مشکلات شدید مالی نفت در سالهای گذشته تصریح کرد: این مسئله حتی منجر به تأخیر در پرداخت‌ها و پروژه‌های حیاتی از جمله میدان پارس جنوبی و کارون شدیم.

زنگنه ادامه داد: منابع شرکت نفت که 14.5 درصد درآمد صادراتی اصلی‌ترین منبعش است به هیچ وجه تکافوی هزینه‌های شرکت نفت را نمی‌کرد به این دلیل که این منابع برای صادرات 2.2 میلیون بشکه و صد دلار طراحی شده بود و قیمت‌ها که به 30 دلار رسید و صادرات 1 میلیون بشکه‌ای وضعمان را فجیع کرد.

وزیر نفت با اشاره به تعهد سرمایه گذاری در بخش نفت گفت: دوستانی که در مناطق نفت‌خیز هستند می‌دانند که بسیاری از تأسیسات ما در مناطق نفت ‌خیز بیش از 50 سال از عمرشان گذشته است و مستهلک شده‌اند و نیاز به بازسازی دارند.

وی افزود: همچنین پایین بودن ضریب بازیافت نفت از مخازن ما یکی از مشکلات جدی است که در آینده اگر ما برای اینها سرمایه گذاری نکنیم همراه با جذب و ارتقای فناوری، گرفتار هم کاهش تولید و هم هدر رفتن سرمایه‌هایی که می‌توانیم بازیافت کنیم.

زنگنه با اشاره به یارانه‌های سنگین پرداختی که منجر به مشکلات جدی در بخش گاز شده است اظهار داشت: علیرغم تلاش دولت باز بر تشکیلات پالایش و پخش گاز ما فشارهای کمرشکنی وارد کرده است.

وزیر نفت با اشاره به مفاسد و بی‌انضباطی‌های مالی اظهار داشت: مشکل بابک زنجانی، مشکل کوچکی نبود که 2.7 دهم میلیارد دلار از منابع نفت را برده و معلوم نیست که چه بر سر این منابع آمده و اصلا می‌توانیم ازاین منابع چیزی را پس بگیریم یا خیر.

وی افزود: همچنین خریدهایی که در این راستا انجام شده مشخص نیست که به چه صورت بوده و آیا اصلا ضمانت داشته است یا خیر مثل آن دکلی که اصلا معلوم نیست به کجا رفته است.

زنگنه با اشاره به تراکم شدید پرسنل گفت: بالا رفتن شدت انرژی، مصرف بی‌رویه آن و قیمت‌های غیرطبیعی‌شان چیزی است که ما در چند سال آینده دیگر پارس جنوبی نداریم که توسعه دهیم و جواب مملکت برای برآورده کردن نیازهایشان بدهیم و شتاب افزایش مصرف اصلا قابل جوابگویی نیست و اگر ما بهینه سازی نکنیم.

وزیر نفت ادامه داد: حیاتی‌ترین مسئله در بخش نفت برای ما این است که ظرفیت‌سازی کنیم برای تولید نفت و افزایش ظرفیت تولید کشور وگرنه بازارهایمان را از دست خواهیم داد و موازنه قدرت در منطقه به ضرر ما رقم خواهد خورد و از طرفی آسیب‌های جدی به مخازنمان وارد خواهد شد.

وی با تأکید بر توجه بیشتر به بخش صنعت نفت اظهار داشت: اگر بخش نفت فعال شود تنها درآمد برای کشور نمی‌آورد بلکه در جریان اجرای پروژه‌ها نقش مهمی از اقتصاد را فعال خواهد کرد و پیمانکاران و سازندگان داخلی را فعال می‌کند.

زنگنه با اشاره به اینکه روزی که عسلویه کاملا فعال بود هیچ پیمانکار و سازنده مهمی در کشور نبود که کاری در آنجا نداشته باشد خاطر نشان کرد:پ به هرحال ما باید این ظرفیت را احیا کنیم و صدای ما باید صدای همدلی، ثبات و استحکام مدیریت باشد و بخش نفت به حمایت قوی مجلس نیاز دارد که البته و قطعا همراه با نظارت قوی و کارآمد مجلس و عملکرد صنعت نفت باید باشد.

وزیر نفت در بخش دوم سخنان خود و بعد از اظهارات نمایندگان درباره گزارش اولیه در پاسخ به سوالی درباره استخراج نفت از دریای خزر گفت: استخراج نفت از دریای خزر جزو برنامه های ما است ولی عمق آب در این دریا 600 متر است و نگران هستیم که خودمان با آزمون و خطا کار کنیم زیرا دریا با یک چاه داخل خشکی فرق دارد و اگر اتفاقی بیفتد امکانات لازم را داریم اما خزر دریایی بسته است و اگر اتفاقی بیفتد و چاهی از مهار خارج شود، تا 30 سال باعث آلودگی می شود.

زنگنه درباره مبارزه با قاچاق سوخت گفت: در این باره می توان دو کار بزرگ انجام داد، یکی توسعه گازرسانی است که نیاز به گازوئیل و نفت کوره را از بین می برد و دیگری طرح پیمایش است که به کامیون ها و اتوبوس های خارج شهری براساس بارنامه سهمیه می دهیم که مصرف را کاهش داده است به طوری امسال به نسبت سال گذشته مصرف نفت و گاز خارج شهری 9 درصد کاهش داشته است.

وی تصریح کرد: لایه نفتی پارس جنوبی اسباب شرمندگی شده است و برای میدان های گازی فرزاد A و B نیز کارهایی انجام شده است برای میدان B تا شهریور فرصت داده شده تا یا قرارداد را نهایی کنند یا به مناقصه گذاشته شود.

وزیر نفت ادامه داد: برای پژوهش در حوزه افزایش ضریب بازیافت نفت نیز قراردهایی با دانشگاه منعقد شده است به طوری که در برخی دانشگاه ها انیستیتو نفت تشکیل شده است.

زنگنه افزود: قانون وظایف اختیارات وزارت نفت ما را مکلف کرده که در شرایط عمومی الگوی قراردادهای جدید باید به تصویب دولت برسد اما جایی از تصویب آن در مجلس حرفی زده نشده است.

در ادامه مسعود پزشکیان در پایان خطاب به وزیر نفت گفت: براساس قانون تنقیح مصوب سال 82 وزرا باید قوانین حوزه خود را تنقیح کنند از این رو وزارت نفت باید لایحه تنقیح قوانین حوزه وزارت نفت را به مجلس ارائه کند.