صراط: محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه در گفت‌وگویی در خصوص نمره برجام بعد از گذشت یک سال اظهار داشت: اگر بخواهیم به برجام نمره بدهیم، حتماً با توجه به ظرف زمانی و شرایط بین‌المللی نمره بسیار خوبی می‌گیرد، اما اگر بخواهیم به نحوه اجرای آمریکایی‌ها نمره بدهیم احتمالاً نمره پایین می‌گیرد.
وی افزود: برجام باید هم در ظرف زمانی خودش بررسی و ارزیابی شود و هم در واقعیت جهانی که به تصویب رسید و از بعد دیگر نیز برجام را باید از منظر نحوه اجرای توافق ارزیابی کرد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، وزیر امور خارجه ادامه داد: از نظر زمانی، مذاکرات مرتبط با برجام برای توافق اولیه در دولت یازدهم زمانی آغاز شد که هر چند ماه یک بار تحریم جدیدی علیه کشورمان در کنگره آمریکا تصویب می‌شد و معروف بود که نتانیاهو به واشنگتن سفر نمی‌کند مگر اینکه با یک تحریم جدید بازگردد.
ظریف با بیان اینکه مذاکرات مربوط به برجام زمانی آغاز شد که کنگره و مجلس نمایندگان آمریکا قانونی را تصویب کرده و منتظر رفتنش به سنا بودند که براساس آن فروش نفت کشورمان در کمتر از یک سال به صفر برسد، عنوان کرد: آمریکایی‌ها در یک بازه زمانی یک و نیم ساله توانسته بودند فروش نفت کشورمان را از بیش از 2.5 میلیون بشکه در روز به کمتر از روزانه یک میلیون بشکه برسانند.
وی تصریح کرد: با این قلدری و فشارهایی که آمریکایی‌ها بر کشور ما می‌آوردند می‌توانستند در مدت کوتاهی فروش نفت کشورمان را به صفر برسانند.
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: مذاکرات منتج به برجام زمانی آغاز شد که براساس همین قانون کنگره، رئیس‌جمهور آمریکا دیگر حتی اجازه نمی‌یافت که مقررات را تعلیق کند.
ظریف خاطرنشان کرد: در آن زمان اگر لایحه‌ای که در مجلس نمایندگان این کشور با رأی بسیار بالا تصویب شد به سنا هم رفته بود و به امضای اوباما می‌رسید تقریباً در هیچ زمانی هیچ یک از تحریم‌های این کشور نمی‌توانست تعلیق شود زیرا تعلیقش نیازمند رأی دو سوم اعضای کنگره بود.
وی با بیان اینکه برجام در زمانی تصویب شد که 6 قطعنامه لازم الاجرای شورای امنیت تحت فصل هفتم تلاش می‌کرد ایران را از حق خودش برای بهره‌مندی از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای محروم کند، اظهار داشت: البته حق ما ربطی به قطعنامه شورای امنیت ندارد اما بالاخره این شورا می‌گفت ایران اجازه ندارد از این حق استفاده کند.
وزیر امور خارجه افزود: فراتر از این در حوزه موشکی حتی به کشورها اجازه می‌داد که برای جلوگیری از دستیابی ایران به فناوری موشکی که هیچ ربطی به آن کشورها ندارد، حتی وارد اقدام نظامی شوند.
ظریف ادامه داد: بنابراین اگر می‌خواهیم برجام را ارزیابی کنیم باید آن را در این ظرف زمانی در نظر بگیریم؛ زمانی که مذاکرات منتج به برجام آغاز شد در شرایطی نبودیم که از نظر بین‌المللی مساعد باشد.
وی با اشاره به شرایط کشور پیش از آغاز مذاکرات عنوان کرد: از نظر شرایط جهانی، زمانی مذاکرات را آغاز کردیم که کشورمان در یک طرف ماجرا و 6 قدرت بزرگ دنیا در طرف دیگر متکی به حمایت شورای امنیت سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا و بسیاری از مراکز قدرت جهانی اعم از مراکز پولی و تبلیغاتی بودند.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: اگر برجام را از این دو زاویه نگاه کنیم دستاورد بسیار مهمی برای جمهوری اسلامی ایران است که عزت مردم را حفظ کرد، حقوقشان را به رسمیت شناخت، قطعنامه های شورای امنیت را کنار زد و مانع از تصویب تحریم های جدید علیه کشورمان شد.
وی افزود: برجام همچنین تحریم های پیشین مرتبط با برنامه هسته ای را کاملاً کنار زد و مانع از پیشروی تحریم های مرتبط با مقررات داخلی امریکا نیز شد.
ظریف با طرح این پرسش که آیا این به معنی فتح الفتوح دانستن برجام است تاکید کرد: به نظر من فتح الفتوح مردم ایران هست که نشان دادند از طریق فشار نمی شود چیزی را به آنان تحمیل کرد اما آیا فتح الفتوح مذاکره کنندگان است، نه؛ البته مذاکره کنندگان از همه توانشان، از درایت رئیس جمهور از حمایت، مقاومت و دعای مردم و از همه بالاتر از هدایت ها و دعای مقام معظم رهبری و لطف خدا استفاده کردند و توانستند به توافق برسند.
وی با طرح این پرسش که اصلاً معنی توافق چیست افزود: معنی توافق این است که دو طرف راضی باشند ، مگر اینکه بتوان نامش را قرارداد تسلیم گذاشت وگرنه توافقی وجود ندارد که هر یک از دو طرف بتوانند بگویند 100 در صد به نفعشان است چنین چیزی در جهان خارج وجود ندارد.
وزیر امور خارجه گفت: به همین علت است که امروز در سالروز تصویب برجام مقالاتی در امریکا نوشته می شود مبنی بر اینکه این کشور چه امکاناتی مانند اجماع بین المللی علیه ایران و ممنوعیت برنامه موشکی این کشور را از دست داده است.
ظریف با اشاره به مطالب مطرح در یکی از جلسات استماع کنگره درخصوص برنامه موشکی کشورمان افزود: در آن جلسه نمایندگان، دولت این کشور را زیر سوال بردند که چرا قطعنامه 1929 با آن محکمی را درباره برنامه موشکی ایران از دست داد و آن را به بندی تبدیل کرد که اولاً اجباری نیست و ثانیاً ایران را معاف کرده است.
وی اضافه کرد: نمایندگان در این جلسه اعلام کردند ایرانی ها توانسته اند از طریق مذاکره کلمه ای را به این معنی وارد کنند که اگر برنامه موشکی برای سلاح هسته ای طراحی نشده باشد در حوزه این قطعنامه قرار نمی گیرد یعنی حوزه ای که تبلیغات فراوانی درباره آن علیه ما می شد.
ظریف مواضع اخیر بان کی مون درباره برنامه موشکی کشورمان را نامربوط دانست و تصریح کرد: متأسفانه دبیر کل سازمان ملل متحد در سال های گذشته سابقه خیلی خوبی هم از خودش به جای نگذاشته است.
وی افزود: به ویژه در موضوع خارج کردن نام عربستان سعودی از فهرست کودک‌کش‌ها به خود او هم اعلام کرد یکی از سخت ترین تصمیمات دوران زندگی اش بوده که تأثیر بسیار بدی بر اعتبار سازمان ملل گذاشته است.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: بنابراین باید در نظر بگیریم که چگونه می خواهیم برجام را ارزیابی کنیم.
