به گزارش ایسنا، غار چاهی «جهنم» در 195 کیلومتری شهرستان طبس و 85 کیلومتری عشقآباد، در کوهستان یخاب و در نزدیکی روستای «تپه طاق» واقع شده که دیماه سال 93 اداره میراث فرهنگی و گردشگری استان خراسان جنوبی برای حفاظت از آن، ضوابط محکمی را تعیین و هرگونه اقدامی را که از سوی اشخاص حقیقی و حقوقی تا شعاع یک کیلومتری دهنه این غار رخ دهد، ممنوع اعلام کرد.
اما از همان زمان معدنچیها سعی کردند بدون توجه به این دستور، غار زندهی جهنم را حفرهای بیخاصیت جلوه دهند تا با گرفتن تایید و مجوز، دستدرازی خود را به حریم این غار، قانونی جلوه دهند.
این در حالی است که در آخرین پیمایش غارشناسان،
مشخص شد «جهنم» با عمق 50 متر و طول 350 متر، غاری زنده است. براساس
یافتهی غارشناسان و غارنوردان، این غار چهار دهانه دارد و از نوعِ غارهای
آهکی به شمار میآید که کاملا زنده و فعال است. با وجود خشکسالیهای اخیر،
در حوضچه انتهایی غار هنوز مقداری آب باقی مانده است.
کاوشگرانِ «جهنم» هنگام پیمایش با استخوانهای زیاد خُرد شده و حتی کاملی
از بز، کل و یک نوع سگسان که احتمالا کفتار باشد و همچنین مار مواجه شدند.
علاوهبر جانباختگان غار، موجودات زندهای هم در جهنم دیده شدهاند،
گونهای از خفاش "نعل اسبی" و سوسک غار (Leptodirus Hochenwartii) که از
لاشه حیوانات مختلف غار و مواد ارگانیک دیگر تغذیه میکند.
با این وجود و پس از گذشت یک سال ممانعت از ادامهی فعالیت معدنچیان در حریم غار جهنم، گویا تعرضی دوباره اتفاق افتاده است.
جواد نظامدوست - عضو کارگروه غارشناسی کشور - دربارهی این اتفاق گفت: معدنچیان که قبلا فعالیت آنها متوقف شده بود، در سناریویی جدید اینبار به دهانهی غار جهنم تعرض کرده و با مسدود کردن آن، به برداشت سنگ مرمر از اطراف این غار اقدام کردهاند.
وی ادامه داد: نهادهای نظامی به دنبال پیگیری محلیها، در سه نوبت برای
تعطیل کردن فعالیت این معدن مراجعه کردهاند، اما هر بار پس از توقفی
کوتاه، فعالیت آنها دوباره از سر گرفته شد.
نظامدوست اظهار کرد: طی مکاتبه و مذاکراتی که بلافاصله پس از این اتفاق با
سازمانهای زمینشناسی و حفاظت محیط زیست به عنوان دیگر اعضای کارگروه
غارشناسی صورت گرفت، حریم این غار یک هزار متر تعیین و به استان خراسان
جنوبی برای برخورد با خاطی ابلاغ شد، بر این اساس هیچگونه فعالیتی در حریم
تعیین شده برای غار جهنم، مجاز نیست.
وی افزود: معدنچیان احکام موجود درباره حریم غار جهنم را زیر پا
گذاشتهاند و دهانه غار را مسدود کردهاند و حتی برخلاف مجوزی که از اداره
صنعت و معدن استان برای برداشت منگنز گرفته بودند، به جان غار و سنگهای
مرمر آن افتادهاند. این در حالیست که اطلاع دارم مجوز برداشت سنگ مرمر
آنها توسط اداره صنعت و معدن تایید نشده بود.
او تاکید کرد: «جهنم» طبق آخرین پیمایشی که در زمستان سال گذشته صورت گرفت،
غاری زنده محسوب میشود و دارای آب است که با توجه به جغرافیای خشک منطقه،
پدیدهای ارزشمند به شمار میآید، چرا که احتمال وجود سفرههای آب
زیرزمینی کوچک و بزرگ در آن منطقه را تقویت میکند. علاوهبر این وجود خفاش
در داخل غار آن هم در منطقهای خشک، نوعی نعمت به شمار میآید که میتواند
در گردهافشانیهای این منطقه اثر مثبتی داشته باشد.
نظامدوست گفت: نمیتوان دهانه چنین غاری را بست، این کار معدنچیان برای
پنهان کردن غار، یعنی پاک کردن صورت مساله آن هم در شرایطی که معدن به خاطر
برداشت بیرویه و سریع، به اثری موقتی تبدیل میشود، اما منابع طبیعی
درصورت محافظت، برای تمام دورهها باقی خواند ماند.
عضو کارگروه غارشناسی کشور سپس از مراجع مربوطه در کشور درخواست کرد؛ هر چه
سریعتر با این تجاوز معدنچیان به حریم جهنم که براساس آخرین حکم سازمان
محیط زیست یک هزار متر تعیین شده است، برخورد کنند.