صراط: مشاور امور بینالملل رهبر معظم انقلاب در مصاحبه با رسانه لبنانی ضمن تاکید بر برخی اختلاف نظرهای ایران با ترکیه، تصریح کرد که روابط دو کشور روابطی مبتنی بر اصول است.
به گزارش فارس، مشاور امور بینالملل رهبر معظم انقلاب در مصاحبه با شبکه المیادین به سوالات این رسانه درباره مسائل مختلفی منطقهای و بینالمللی پاسخ داد.
علی اکبر ولایتی در بخشی از این مصاحبه ضمن بیان اینکه «خیلی از کشورها اکنون به باقیماندن دولت بشار اسد قانع شدهاند»، از امیدواری تهران به گفتوگو با ترکیه سخن گفت و اظهار داشت که دموکراتها ثابت کردند به توافق هستهای پایبند نیستند.
متن کامل این مصاحبه را در زیر بخوانید:
-ایران و ترکیه دو کشور همسایه با روابط تاریخی طولانی و استراتژیک هستند. طبیعی است که بعضی اختلاف نظرها با هم داشته باشند از جمله در سوریه ولی روابط دو کشور روابطی مبتنی بر اصول است و حکومت جناب آقای رجب طیب اردوغان یک حکومت قانونی مبتنی بر آرا مردم و دموکراتیک است.
-یک عده از نیروهای نظامی علیه این حکومت دموکراتیک کودتا کردند. اصل کودتا از نظر ما محکوم است. از نظر ما کودتا علیه هر نوع حکومت دموکراتیک علیالخصوص که یک حکومت دموکراتیک در کشور اسلامی آن هم در همسایگی ما و کشوری که با ما روابط تاریخی طولانی چند قرنه دارد، محکوم است. به علاوه غیر از موضوع سوریه ما روابط طولانی هم آقای اربکان داشتیم که سلف حکومت آقای اردوغان هم هست و هم با آقای اردوغان.
-علی رغم این اختلافی که در سوریه داریم اما در دوره تحریم در قضیه هستهای اقای اردوغان و دولت ترکیه روابط استثنایی در حوزه اقتصادی با ایران داشت و به هیچ وجه زیر بار تحریم تحمیلی امریکا و غرب نرفت و با ما روابط اقتصادی خودش را حفظ کرد.
-ایران از جمله اولین کشورهایی بود که کودتا را محکوم کرد هم وزیر خارجه ما هم رئیس جمهور ما از همان ابتدا کودتا را محکوم کردند و آقای دکتر روحانی با آقای اردوغان و همچنین آقای دکتر ظریف با همتای ترک خودش مذاکره تلفنی کردند. خود من مصاحبه کردم و از حکومت قانونی ترکیه حمایت کردم بنابراین کاملاً طبیعی است و نکته جالب این است که آقای بشار اسد کودتا را محکوم کرد و از حکومت آقای اردوغان حمایت کرد.
- من فکر میکنم که انتظار این است که بین دو کشور(ایران و ترکیه) گفتوگوها شروع بشود و ادامه پیدا کند. رفت و آمدها افزایش پیدا کرده و یک تجدیدنظری در همکاریهای منطقهای و روابط منطقهای داشته باشیم.
- من فکر میکنم که شانس راه حل سیاسی در سوریه اکنون بیش از گذشته شده و نکته جالب این است که قبل از این که کودتا صورت بگیرد نخست وزیر ترکیه دو نوبت اعلام کرد که آمادگی دارد با حکومت سوریه مذاکره بکند و اکنون فضای گفت و گوی سیاسی جدی تر از گذشته شده است.
- وزیر خارجه آمریکا به مسکو رفته با لاوروف صحبت کرده قرار است که در 25 ماه مرداد بنشینند با هم گفت و گو بکنند و یه نوعی توسعه آتش بس در مناطق سوریه برقرار بشود.
- به نوعی تسلط نیروهای دولتی سوریه در مناطق بیشتری از سوریه برقرار شده است. تا حدود زیادی تعداد بیشتری از کشورهای دنیا بقای حکومت آقای بشار اسد را پذیرفتند و قبول کردند. به نظر میرسه امروز آمادگی بیشتری برای آقای بشار اسد وجود دارد که حکومت خودش را ادامه بدهد منتهی بحث بر سر این است که نوبت بعدی انتخابات ریاست جمهوری موقعی که این دوره آقای بشار اسد تمام میشود آیا آقای بشار اسد در انتخابات بعدی هم شرکت بکنه یا نه ؟ ما که معتقدیم که آقای بشار اسد هم میتواند در نوبت بعدی انتخابات شرکت بکند و اگر شرکت بکند باز هم رأی خواهد آورد. به هر حال اعتقاد ما این است که امروزه شانس راه حل سیاسی بیش از گذشته است.
- الان حلب کاملاً توسط نیروهای دولتی سوریه محاصره شده و در طول این یکی دو سال اخیر هیچگاه وضعیت حلب و معارضه سوریه به سختی امروز نبود. نکته دیگر این که بین مدافعین معارضه امروز اختلاف است بین سعودیها و ترکیه امروز اختلاف هست.
-دیدید آقای اردوغان انتقاد کرد از سعودیها بابت این که چرا اینها از کودتاگران حمایت کردند. آقای اردوغان انتقاد کرد و گفت اینهایی که متحد ما بودند یعنی سعودیها از کودتاگرها حمایت کردند و بشار اسد که نقطه مقابل ما بود از ما حمایت کرد خوب این خودش نکاتی است که حکایت از این دارد که بین کسانی که از معارضه حمایت میکردند، تفرقه است و این نشانهای از ضعف طرف مقابل است و لذا ما در مجموع فکر میکنیم که آنچه در عراق اتفاق افتاده در باز پس گیری فلوجه و آنچه که در حلب اتفاق افتاده در محاصره حلب، آنچه که در رقه اتفاق افتاده و آنچه که قریباً در موصل اتفاق خواهد افتاد، در مجموع نسبت به گذشته وضعیت دولت سوریه و دولت عراق رو در موضع برتری است و لذا امیدواری برای فتوحات دولت سوریه و عراق در مجموع بهتر است و وضعیت معارضه هم در عراق هم در سوریه ضعیفتر از گذشته است و اینها بر روی هم اثر میگذارند یعنی وضعیت معارضه در عراق و در سوریه به نوعی بر روی هم اثر متقابل دارند.
- هم وضع دولتها هم وضع معارضه به هم مرتبط اند، وضعیت اینها به هم مرتبطند برای این که دشمن مشترک عراق و سوریه داعش است. داعش اگر وضعیتش در عراق بد باشد در سوریه هم بد هست اگر خوب باشد در هر دو خوب است.
- کمک ما در سوریه و عراق کمک مستشاری و بر اساس درخواست دولت عراق و دولت سوریه است.
- میزان کمکهای ما برای اینکه سوریه بیشتر احتیاج دارد تا عراق، متفاوت است. به نسبتی که این دو دولت احتیاج دارند کمک ما افزایش یا کاهش پیدا میکند.
- آقای دکتر جعفری وزیر محترم خارجه عراق بارها گفتند یا آقای دکتر عبادی نخست وزیر محترم عراق و یا آقای بشار اسد اینها بارها گفتند که بر اساس نیازی که دولت قانونی این دو کشور دارند درخواست میکنند که آن مقداری که مورد نیازشان است، کمک مستشاری است.
- باعث تأسف است که پرده داران کعبه و کلید داران کعبه به دریوزگی رابطه با عدو دشمنان اسلام به تعبیر قرآن کریم افتادهاند. این تعبیر قرآن کریم هست که میفرماید بدترین دشمنان اسلام مشرکین هستند. یهود آن هم این صهیونیسمها که از هیچ دشمنی امروزه علیه مسلمانها کوتاهی نکردند سرزمینهای اسلامی را اشغال کردند سرزمین فلسطین و قبله اول مسلمین را اشغال کردند و اینها(سعودیها) علناً میروند با اینها قرارداد میبندند و از پشت بر مسلمین و امت اسلامی خنجر میزنند و علیه مسلمانها از پول مسلمانها هزینه میکنند و از آن طرف از بیت المال مسلمین خرج میکنند از دشمنان اسلام بمب تهیه میکنند و بر سر مسلمانان در یمن میریزند و بنا به اقرار دبیر کل سازمان ملل متحد بر سر کودکان مسلمان در یمن بمب میریزند.
-بعداً هم دبیر کل سازمان ملل میگوید که اینها بمب ریختند اطفال را کشتند اما چون به سازمان ملل متحد پول میدهند ما اسم اینها را از قاتلان کودکان مسلمان خط میزنیم.
- در تاریخ اسلام ما چنین قومی را پیدا نمیکنیم این مقدار علیه اسلام و مسلمانها جنایت کرده باشد. این خیلی باعث تأسف است. اینجا موضوع ایران و سوریه مطرح نیست. یک موقع هست که اینها با ایران مشکل دارند خوب یک امر جدایی است. با ترکیه چه مشکلی دارند؟ با ترکیه که تا دیروز رفیق بودند دوست بودند چرا از کودتاچی ها در ترکیه حمایت کردند که آقای اردوغان مجبور میشود که اسم بیاورد.
- حتی تا زمانی که کودتاچیان ترکیه شکست خورده بودند این شبکه العربیه از کودتاگرها حمایت میکرد و گوینده شبکه العربیه گفت متأسفانه کودتاگران شکست خوردند و ملاحظه کنید حالا با اسرائیلیها که رابطه نزدیک دارند، از کودتاگران ترکیه حمایت کردند، بر سر یمنی ها بمب ریختند، علیه دولت سوریه توطئه میکنند، در جنگ 33 روزه با اسرائیلی ها علیه لبنانی ها توطئه کردند، تمام ضاحیه جنوبی را با خاک یکسان کردند، در جنگ 22 روزه غزه علیه فلسطینیها توطئه کردند.
-ضاحیه جنوبی لبنان شیعه بودند غزه که سنی بودند که این همه از مردم غزه کشته شدند. آقای اردوغان یه زمانی گفت که اعلام کرده بود که چون در غزه اینها کودکان رو کشتند و رژیم کودک کش در داووس خطاب به سران صهیونیستی گفت که این رژیم کودک کش و بعداً معلوم شد که عربستان صعودی به اسرائیلیها در کودک کشی در غزه کمک کرده بود.
-(عربستان سعودی)در غزه به این رژیم کودک کشی که به مردم اهل تسنن غزه بر سرشون بمب ریخته و کودکان را کشته بود کمک کرده. در ضاحیه جنوبی که به کسانی که شیعیان را کشته بود، کمک کرده و به کودتاگرانی که 100 ها نفر از مسلمانان سنی ترکیه را کشته بودند کمک کرده، در یمن که سنی و شیعه ، سنی شافعه بودند بر سر مردم بمب ریخته، به صهیونیستها کمک کرده است. این چه مسلمانی است که ادعای حفاظت از خانه کعبه را دارد؟ این چه مسلمانی است؟
- کارهایی که اینها میکنند کارهای ورشکستگان سیاسی است. یک آدمی از اینهایی که در داخل خودشان هم محلی از اعراب ندارد، بلند شده و میرود مثلا نزد یه گروهی که اونها هم ورشکسته سیاسی هستند و به آنها متوسل میشود تا در بین خودشون جایگاهی داشته باشد. نمیدانم اینها چه ارزش و اعتباری دارد. کاری که اینها میکنند بیشتر به کارهای افرادی میماند که ورشکسته سیاسی هستند و کارهایشان مثل این جور آدمها میماند که دست به انتحار سیاسی میزنند. کارهایی که اینها میکنند فقط در رابطه با ایران نیست اینهایی که من در غزه، ترکیه ، جنوب لبنان در رابطه با صهیونیست ها و در یمن، برشمردم این کارها انتحار سیاسی است. نمیدانم به هر حال شما اگر علاجی دارید به ما هم بگویید.
- ببینید امریکاییها چه دموکرات چه جمهوری خواه هر دو مثل هم هستند و هیچ تفاوتی بین دموکرات و جمهوری خواه نیست. بعضی ها تبلیغ میکنند که دموکراتها بهتر هستند. دموکراتها در این عدم پایبندی به امضای قراری که در 1+5 کردند، نشان داد که با جمهوری خواه ها هیچ فرقی ندارند و امریکایی ها بدانند اینطور نیست که ایران هیچ انتخاب دیگری ندارد و دست ایران برای اینکه بتواند انتخابهای دیگری را انجام بدهد و اقدام دیگری کند بسته است نه به هیچ وجه اینطور نیست.
- ایران برای اینکه مطابق منافع ملی خودش کاری را انجام دهد به هیچ وجه دستش بسته نیست. دست ایران همیشه باز است که مطابق منافع ملی خودش عمل کند همانطور که دستش در منطقه، در سوریه، عراق، یمن و جاهای مختلف باز بوده است. در قضیه هستهای هم دست ایران باز است تا مطابق منافع ملی خودش عمل کند. فکر نکنند که ایران دستش در قضیه هستهای بسته است.
به گزارش فارس، مشاور امور بینالملل رهبر معظم انقلاب در مصاحبه با شبکه المیادین به سوالات این رسانه درباره مسائل مختلفی منطقهای و بینالمللی پاسخ داد.
علی اکبر ولایتی در بخشی از این مصاحبه ضمن بیان اینکه «خیلی از کشورها اکنون به باقیماندن دولت بشار اسد قانع شدهاند»، از امیدواری تهران به گفتوگو با ترکیه سخن گفت و اظهار داشت که دموکراتها ثابت کردند به توافق هستهای پایبند نیستند.
متن کامل این مصاحبه را در زیر بخوانید:
-ایران و ترکیه دو کشور همسایه با روابط تاریخی طولانی و استراتژیک هستند. طبیعی است که بعضی اختلاف نظرها با هم داشته باشند از جمله در سوریه ولی روابط دو کشور روابطی مبتنی بر اصول است و حکومت جناب آقای رجب طیب اردوغان یک حکومت قانونی مبتنی بر آرا مردم و دموکراتیک است.
-یک عده از نیروهای نظامی علیه این حکومت دموکراتیک کودتا کردند. اصل کودتا از نظر ما محکوم است. از نظر ما کودتا علیه هر نوع حکومت دموکراتیک علیالخصوص که یک حکومت دموکراتیک در کشور اسلامی آن هم در همسایگی ما و کشوری که با ما روابط تاریخی طولانی چند قرنه دارد، محکوم است. به علاوه غیر از موضوع سوریه ما روابط طولانی هم آقای اربکان داشتیم که سلف حکومت آقای اردوغان هم هست و هم با آقای اردوغان.
-علی رغم این اختلافی که در سوریه داریم اما در دوره تحریم در قضیه هستهای اقای اردوغان و دولت ترکیه روابط استثنایی در حوزه اقتصادی با ایران داشت و به هیچ وجه زیر بار تحریم تحمیلی امریکا و غرب نرفت و با ما روابط اقتصادی خودش را حفظ کرد.
-ایران از جمله اولین کشورهایی بود که کودتا را محکوم کرد هم وزیر خارجه ما هم رئیس جمهور ما از همان ابتدا کودتا را محکوم کردند و آقای دکتر روحانی با آقای اردوغان و همچنین آقای دکتر ظریف با همتای ترک خودش مذاکره تلفنی کردند. خود من مصاحبه کردم و از حکومت قانونی ترکیه حمایت کردم بنابراین کاملاً طبیعی است و نکته جالب این است که آقای بشار اسد کودتا را محکوم کرد و از حکومت آقای اردوغان حمایت کرد.
- من فکر میکنم که انتظار این است که بین دو کشور(ایران و ترکیه) گفتوگوها شروع بشود و ادامه پیدا کند. رفت و آمدها افزایش پیدا کرده و یک تجدیدنظری در همکاریهای منطقهای و روابط منطقهای داشته باشیم.
- من فکر میکنم که شانس راه حل سیاسی در سوریه اکنون بیش از گذشته شده و نکته جالب این است که قبل از این که کودتا صورت بگیرد نخست وزیر ترکیه دو نوبت اعلام کرد که آمادگی دارد با حکومت سوریه مذاکره بکند و اکنون فضای گفت و گوی سیاسی جدی تر از گذشته شده است.
- وزیر خارجه آمریکا به مسکو رفته با لاوروف صحبت کرده قرار است که در 25 ماه مرداد بنشینند با هم گفت و گو بکنند و یه نوعی توسعه آتش بس در مناطق سوریه برقرار بشود.
- به نوعی تسلط نیروهای دولتی سوریه در مناطق بیشتری از سوریه برقرار شده است. تا حدود زیادی تعداد بیشتری از کشورهای دنیا بقای حکومت آقای بشار اسد را پذیرفتند و قبول کردند. به نظر میرسه امروز آمادگی بیشتری برای آقای بشار اسد وجود دارد که حکومت خودش را ادامه بدهد منتهی بحث بر سر این است که نوبت بعدی انتخابات ریاست جمهوری موقعی که این دوره آقای بشار اسد تمام میشود آیا آقای بشار اسد در انتخابات بعدی هم شرکت بکنه یا نه ؟ ما که معتقدیم که آقای بشار اسد هم میتواند در نوبت بعدی انتخابات شرکت بکند و اگر شرکت بکند باز هم رأی خواهد آورد. به هر حال اعتقاد ما این است که امروزه شانس راه حل سیاسی بیش از گذشته است.
- الان حلب کاملاً توسط نیروهای دولتی سوریه محاصره شده و در طول این یکی دو سال اخیر هیچگاه وضعیت حلب و معارضه سوریه به سختی امروز نبود. نکته دیگر این که بین مدافعین معارضه امروز اختلاف است بین سعودیها و ترکیه امروز اختلاف هست.
-دیدید آقای اردوغان انتقاد کرد از سعودیها بابت این که چرا اینها از کودتاگران حمایت کردند. آقای اردوغان انتقاد کرد و گفت اینهایی که متحد ما بودند یعنی سعودیها از کودتاگرها حمایت کردند و بشار اسد که نقطه مقابل ما بود از ما حمایت کرد خوب این خودش نکاتی است که حکایت از این دارد که بین کسانی که از معارضه حمایت میکردند، تفرقه است و این نشانهای از ضعف طرف مقابل است و لذا ما در مجموع فکر میکنیم که آنچه در عراق اتفاق افتاده در باز پس گیری فلوجه و آنچه که در حلب اتفاق افتاده در محاصره حلب، آنچه که در رقه اتفاق افتاده و آنچه که قریباً در موصل اتفاق خواهد افتاد، در مجموع نسبت به گذشته وضعیت دولت سوریه و دولت عراق رو در موضع برتری است و لذا امیدواری برای فتوحات دولت سوریه و عراق در مجموع بهتر است و وضعیت معارضه هم در عراق هم در سوریه ضعیفتر از گذشته است و اینها بر روی هم اثر میگذارند یعنی وضعیت معارضه در عراق و در سوریه به نوعی بر روی هم اثر متقابل دارند.
- هم وضع دولتها هم وضع معارضه به هم مرتبط اند، وضعیت اینها به هم مرتبطند برای این که دشمن مشترک عراق و سوریه داعش است. داعش اگر وضعیتش در عراق بد باشد در سوریه هم بد هست اگر خوب باشد در هر دو خوب است.
- کمک ما در سوریه و عراق کمک مستشاری و بر اساس درخواست دولت عراق و دولت سوریه است.
- میزان کمکهای ما برای اینکه سوریه بیشتر احتیاج دارد تا عراق، متفاوت است. به نسبتی که این دو دولت احتیاج دارند کمک ما افزایش یا کاهش پیدا میکند.
- آقای دکتر جعفری وزیر محترم خارجه عراق بارها گفتند یا آقای دکتر عبادی نخست وزیر محترم عراق و یا آقای بشار اسد اینها بارها گفتند که بر اساس نیازی که دولت قانونی این دو کشور دارند درخواست میکنند که آن مقداری که مورد نیازشان است، کمک مستشاری است.
- باعث تأسف است که پرده داران کعبه و کلید داران کعبه به دریوزگی رابطه با عدو دشمنان اسلام به تعبیر قرآن کریم افتادهاند. این تعبیر قرآن کریم هست که میفرماید بدترین دشمنان اسلام مشرکین هستند. یهود آن هم این صهیونیسمها که از هیچ دشمنی امروزه علیه مسلمانها کوتاهی نکردند سرزمینهای اسلامی را اشغال کردند سرزمین فلسطین و قبله اول مسلمین را اشغال کردند و اینها(سعودیها) علناً میروند با اینها قرارداد میبندند و از پشت بر مسلمین و امت اسلامی خنجر میزنند و علیه مسلمانها از پول مسلمانها هزینه میکنند و از آن طرف از بیت المال مسلمین خرج میکنند از دشمنان اسلام بمب تهیه میکنند و بر سر مسلمانان در یمن میریزند و بنا به اقرار دبیر کل سازمان ملل متحد بر سر کودکان مسلمان در یمن بمب میریزند.
-بعداً هم دبیر کل سازمان ملل میگوید که اینها بمب ریختند اطفال را کشتند اما چون به سازمان ملل متحد پول میدهند ما اسم اینها را از قاتلان کودکان مسلمان خط میزنیم.
- در تاریخ اسلام ما چنین قومی را پیدا نمیکنیم این مقدار علیه اسلام و مسلمانها جنایت کرده باشد. این خیلی باعث تأسف است. اینجا موضوع ایران و سوریه مطرح نیست. یک موقع هست که اینها با ایران مشکل دارند خوب یک امر جدایی است. با ترکیه چه مشکلی دارند؟ با ترکیه که تا دیروز رفیق بودند دوست بودند چرا از کودتاچی ها در ترکیه حمایت کردند که آقای اردوغان مجبور میشود که اسم بیاورد.
- حتی تا زمانی که کودتاچیان ترکیه شکست خورده بودند این شبکه العربیه از کودتاگرها حمایت میکرد و گوینده شبکه العربیه گفت متأسفانه کودتاگران شکست خوردند و ملاحظه کنید حالا با اسرائیلیها که رابطه نزدیک دارند، از کودتاگران ترکیه حمایت کردند، بر سر یمنی ها بمب ریختند، علیه دولت سوریه توطئه میکنند، در جنگ 33 روزه با اسرائیلی ها علیه لبنانی ها توطئه کردند، تمام ضاحیه جنوبی را با خاک یکسان کردند، در جنگ 22 روزه غزه علیه فلسطینیها توطئه کردند.
-ضاحیه جنوبی لبنان شیعه بودند غزه که سنی بودند که این همه از مردم غزه کشته شدند. آقای اردوغان یه زمانی گفت که اعلام کرده بود که چون در غزه اینها کودکان رو کشتند و رژیم کودک کش در داووس خطاب به سران صهیونیستی گفت که این رژیم کودک کش و بعداً معلوم شد که عربستان صعودی به اسرائیلیها در کودک کشی در غزه کمک کرده بود.
-(عربستان سعودی)در غزه به این رژیم کودک کشی که به مردم اهل تسنن غزه بر سرشون بمب ریخته و کودکان را کشته بود کمک کرده. در ضاحیه جنوبی که به کسانی که شیعیان را کشته بود، کمک کرده و به کودتاگرانی که 100 ها نفر از مسلمانان سنی ترکیه را کشته بودند کمک کرده، در یمن که سنی و شیعه ، سنی شافعه بودند بر سر مردم بمب ریخته، به صهیونیستها کمک کرده است. این چه مسلمانی است که ادعای حفاظت از خانه کعبه را دارد؟ این چه مسلمانی است؟
- کارهایی که اینها میکنند کارهای ورشکستگان سیاسی است. یک آدمی از اینهایی که در داخل خودشان هم محلی از اعراب ندارد، بلند شده و میرود مثلا نزد یه گروهی که اونها هم ورشکسته سیاسی هستند و به آنها متوسل میشود تا در بین خودشون جایگاهی داشته باشد. نمیدانم اینها چه ارزش و اعتباری دارد. کاری که اینها میکنند بیشتر به کارهای افرادی میماند که ورشکسته سیاسی هستند و کارهایشان مثل این جور آدمها میماند که دست به انتحار سیاسی میزنند. کارهایی که اینها میکنند فقط در رابطه با ایران نیست اینهایی که من در غزه، ترکیه ، جنوب لبنان در رابطه با صهیونیست ها و در یمن، برشمردم این کارها انتحار سیاسی است. نمیدانم به هر حال شما اگر علاجی دارید به ما هم بگویید.
- ببینید امریکاییها چه دموکرات چه جمهوری خواه هر دو مثل هم هستند و هیچ تفاوتی بین دموکرات و جمهوری خواه نیست. بعضی ها تبلیغ میکنند که دموکراتها بهتر هستند. دموکراتها در این عدم پایبندی به امضای قراری که در 1+5 کردند، نشان داد که با جمهوری خواه ها هیچ فرقی ندارند و امریکایی ها بدانند اینطور نیست که ایران هیچ انتخاب دیگری ندارد و دست ایران برای اینکه بتواند انتخابهای دیگری را انجام بدهد و اقدام دیگری کند بسته است نه به هیچ وجه اینطور نیست.
- ایران برای اینکه مطابق منافع ملی خودش کاری را انجام دهد به هیچ وجه دستش بسته نیست. دست ایران همیشه باز است که مطابق منافع ملی خودش عمل کند همانطور که دستش در منطقه، در سوریه، عراق، یمن و جاهای مختلف باز بوده است. در قضیه هستهای هم دست ایران باز است تا مطابق منافع ملی خودش عمل کند. فکر نکنند که ایران دستش در قضیه هستهای بسته است.