صراط: آیین نخستین بزرگداشت شهدای منا با حضور تعدادی از خانواده شهدای این فاجعه در خبرگزاری فارس با همکاری موسسه صیانت از حقوق زنان برگزار شد.
وزارت‌خارجه و دولت اقدامی برای احقاق حقوق قربانیان فاجعه منا نکرده‌اند
سرهنگ حسینی برادر یکی از قربانیان فاجعه منا با حضور در اولین سالگرد شهدای فاجعه منا، ضمن ادای احترام به روح امام و خانواده شهدای فاجعه منا، گفت: متأسفانه یک سال از فاجعه منا گذشته اما اقداماتی در جهت احقاق حقوق شهدای فاجعه منا به خانواده این عزیزان از جانب دولت و وزارت امور خارجه صورت نگرفته است.
وی افزود: فاجعه‌ای که طبق مقام معظم رهبری دلالت بر جنایی بودن آن دارد و با حمایت حکام آل‌سعود به وقوع پیوسته است.
حسینی بیان کرد: ما و تمامی خانواده شهدای منا از حمایت رهبرمان شاکر هستیم و به داشتن چنین رهبر فرزانه‌ای افتخار می‌کنیم.
وی بیان کرد: آنچه که مطرح است این است که چرا با گذشت یک سال از این فاجعه دردناک هنوز اقداماتی در جهت پیگیری این فاجعه و احقاق حقوق شهدا و آسیب‌دیدگان آن تلاشی صورت نگرفته است.
حسینی مطرح کرد: در ابتدای وقوع این حادثه بنا به فرمایشات رهبری به منظور پیگیری و مشخص شدن علت وقوع این حادثه دوربین‌های آل‌سعود را جمع‌آوری کردیم، ولی پس از مدتی خواستار تشکیل کمیته حقیقت‌یاب شدیم که حکام آل‌سعود از تشکل این کمیته ممانعت کردند و فیلم‌ها و اسناد موجود را هم جمع‌آوری کردند.
وی گفت: بنا به فرمایشات رهبری دستگاههای مسئول مکلف به پیگیری این فاجعه در سیستم‌های حقوقی و مجامع بین‌المللی هستند اما متأسفانه علیرغم تمامی فرمایشات رهبری مبنی بر لزوم پیگیری این فاجعه هنوز بازخورد مناسبی از نظر دیپلماسی در دستگاه دولتی وجود نداشته است.
حسینی افزود: منا انتظار داریم تا دولت از حقوق شهیدان فاجعه منا و آسیب دیدگان آن دفاعیات لازم را انجام دهد و نسبت به پیگیری این فاجعه کم‌کاری نکند.
وی اذعان داشت: اخیراً وزیر امور خارجه کشور در رابطه با حادثه منا مصاحبه‌ای را انجام دادند که در این مصاحبه تنها گفتند که ما با عربستان پسرخاله نیستیم و از اقدامات و نتایج پیگیری این فاجعه مطلبی را بیان نکردند.
این برادر شهید بیان کرد: طبق فرمایشات و تأکیدات رهبری دولت موظف است با گذشت یکسال از این فاجعه هولناک بازخورد مناسبی از پیگیری‌های این فاجعه به خانواده‌های این شهدا اعلام کند.
حسینی گفت: من به عنوان یکی از اعضای خانواده شهدا انتظار دارم که دستگاههای دیپلماسی ریاست جمهوری و وزارت امور خارجه اقداماتی را که در طول این یکسال برای پیگیری حقوق شهدای فاجعه منا داشته‌اند را در رسانه‌ها بیان کند و برای خانوده‌های این عزیزان بازخوردها را به صورت شفاف تشریح کنند.
وی ادامه داد: دولت و دستگاههای دیپلماسی بدانند که ما در جهت پیگیری حقوق شهدای فاجعه منا با آنها همراه هستیم و عنادی با دولت نداریم. البته این همراهی تا جایی است که تابع ولایت فقیه باشد اما اگر در جهت تابعیت رهبری نباشد، این عدم رسیدگی را فریاد می‌زنیم.
حسینی در پایان بیان کرد: امیدواریم با رسیدگی و تلاش‌های دولت این فاجعه هولناک پیگیری شود و بازخوردهای آن به خانواده‌های شهدا اعلام شود.
دولت درباره پیگیری حادثه منا چه کاری انجام داده است؟/ برادر خواندن عربستان سیاست غیرتنش‌زا محسوب می‌شود؟
فرشته روح‌افزا همسر شهید حاتمی از شهدای حادثه مکه در میزگردی که در خصوص بررسی ابعاد حادثه منا برگزارشد، اذعان داشت: این نشست به بهانه بررسی حقوق بشر تشکیل شده است لذا باید تعریف شود که بشر کیست و سپس به حقوق آن بپردازیم.
سؤالی که برای من پیش می‌آید این است که چرا بچه‌های من باید بی‌پدر می‌شدند؟ بنده همسرم را در حادثه مکه از دست دادم. وقتی کشوری به فردی ویزا می‌دهد، ملزم است که تمامی حقوق آن فرد را در ابعاد بین‌المللی رعایت نماید. امسال که آقای اوحدی در خصوص حج امسال با طرف سعودی مذاکره کردند، آنها حتی حاضر به حفظ امنیت جان زائران ما هم نبودند.
همسر شهید حاتمی، تصریح کرد: اکنون رئیس حقوق بشر دنیا عربستان سعودی است و این جُک بزرگی محسوب می‌شود، زیرا آنها از داعش در سوریه و عراق حمایت می‌کنند و در افغانستان تحت عنوان وهابیت کشتار راه می‌اندازند. در پاکستان نیز دعوای بین شیعه و سنی راه می‌اندازند. لذا بشر از دیدگاه دنیا آمریکایی و اروپایی سفیدپوست است. بشر حتی سیاه‌پوست آمریکایی و مهاجر دورگه نیز محسوب نمی‌شود. بنده در انگلستان زندگی کردم، حتی برای دکتر رفتن نیز باید مشخص می‌کردم که نژاد، رنگ پوست و ملیتم چیست؟ این در حالی است که در قوانین اروپا و آمریکا کسی برای گربه‌ای مشکلی پیش آید، می‌تواند حقوق آن را بگیرد.
وی خاطرنشان کرد: تعداد کشته‌های حادثه منا بالای 7500 نفر بوده است، این در حالی بوده است که عربستان سعودی معتقد است حادثه منا یک‌هزار نفر بیشتر کشته نداده است و سپس خود همین عربستان، متصدی حقوق بشر دنیا می‌شود. به همین دلیل، ابتدا باید مشخص شود که از نظر آنها ما جزو بشر محسوب می‌شویم یا خیر؟ و دوم اینکه، اصلاً حقوقی به ما تعلق می‌گیرد یا نه.
روح‌افزا در خصوص حادثه 11 سپتامبر تشریح کرد: سؤالی که پیش می‌آید این است که چطور آمریکا در 11 سپتامبر کشته می‌دهد کل جهان اسلام می‌بایست پس از 16 سال تاوان آن حادثه را پس دهد. نکته جالب اینجاست که حادثه جرثقیل خانه خدا نیز در 11 سپتامبر رخ داد و مشخص نیست که ربطی به حادثه 11 سپتامبر در آمریکا داشته یا خیر، اما از آنجایی که رهبر ما بسیار باانصاف هستند،فرض را بر این گذاشتم حادثه بوده، اما مگر حادثه رسیدگی نمی‌خواهد؟
همسر شهید حاتمی اظهار کرد: قریب به 500 نفر طی حادثه منا کشته شده است، اما به ما در داخل تذکر می‌دهند که مصاحبه و صحبت در خصوص آن نکنید، اما بنده ترسی از چیزی ندارم و حرفم را می‌گویم و چه نیکو می‌گویند مقام معظم رهبری که دهان‌ها را با پول بسته‌اند.
وی اذعان کرد: حجاج ما پناهنده به خانه خدا بودند، اما چرا صدای حقوق بشر دنیا در نمی‌آید؟ من با چندین مرکز حقوق بشر در دنیا تماس گرفتم، اما آنها صرفاً ابراز تأسف کردند. خیلی‌ها در دنیا قبول دارند که این حادثه، جنایت بوده است. اینکه کشوری نتواند امنیت افراد را تأمین کند و دستبند اسرائیلی به آنها بزند معقول نیست.
روح‌افزا افزود: در اصل، بشر در دنیا کسی است که در جهت اهداف آمریکا قدم بردارد، در آن صورت حتی رنگ پوست و نژاد هم مهم نیست. از طرفی، حق حیات زائران از مفاد حقوق بشر است و سؤالی که پیش می‌آید این است که چرا دستگاههای حقوق بشر داخلی کار انجام نداده‌اند و صحبت نکرده‌اند. به نظر بنده، اگر صحبت نکنند، وابسته به عربستان سعودی است.
همسر شهید حاتمی گفت: در فتنه 88 فردی با نام ندا آقا سلطان با برنامه‌ریزی کشته شد که ریشه آن نیز کشف شد، اما بارها و بارها ما را به خاطر آن مسئله بازخواست کردند. سؤالی که پیش می‌آید این است که چطور آن افراد بشر محسوب می شوند، اما دکتر رکن‌آبادی که جمهوری اسلامی بعید به نظر می‌رسد بتواند فردی مانند ایشان را داشته باشد، بشر محسوب نمی‌شود؟ یا همسر بنده، آقای حاتمی بشر نیست؟ گناه ایشان این بوده است که دانشمند بوده‌اند و در زمینه‌های مختلف، اختراعات متعددی داشته‌اند. بنده در هفته گذشته تازه متوجه شده‌ام که ایشان در زمینه انسان مجازی نیز اختراع داشته‌اند، البته ایشان با حقوق نجومی هم نسبتی نداشته‌اند که آن مسئله هم تخطئی از حقوق بشر است.
وی اذعان داشت: بدن همسر بنده کوچک‌ترین آسیبی ندیده است و مرگ ایشان مشکوک بود. بیشتر جانباختگان ما در سال گذشته ایرانی بوده‌اند، اما کمیته حقیقت‌یاب در داخل هم نیز تشکیل نشد. سؤالی که پیش می‌آید این است که حقوق بشر داخلی کجا است؟ خیلی‌ها معتقد بودند که عربستان سعودی مقصر نیست و اکنون که حضرت آقا وارد شدند، تازه می‌گویند نکند عربستان سعودی مقصر باشد.
روح‌افزا در مورد نقش دولت و دستگاه دیپلماسی تشریح کرد: آقای رئیس‌جمهور برای دو پلاکارد دستور دادند که بچه‌های ما محاکمه شوند، که البته باید هم محاکمه می‌شدند، اما سوالی که پیش می آید این است که شما برای 475 نفری که در منا کشته شده‌اند چه کاری انجام داده‌اید؟ در حالی که اتفاق سفارت عربستان 6 ماه پس از حادثه منا رخ داد، لذا باید مسئولین جواب دهند. چرا وزیر امورخارجه می‌گوید خوشبختانه با اینکه قریب به 500 نفر شهید دادیم، ولی رابطه ما با عربستان قطع نشده است.
همسر شهید حاتمی افزود: شماها نمی‌دانید که چه حزنی در محضر آقا در خصوص مسئله منا حاکم بود، حتی مقام معظم رهبری هم اشک ریختند. افرادی می‌گویند که سیاست‌های وزارت امورخارجه غیرتنش‌زا است، اما آیا ما این تنش را ایجاد کردیم؟ و آیا برادر خواندن عربستان سیاستی غیرتنش‌زا است؟ عربستان سعودی بیش از 117 مورد جرم بین‌المللی انجام داده است که قابل پیگیری در دادگاه‌های بین‌المللی است، اما متأسفانه در این زمینه کاری انجام نشده، از طرفی می‌گویند ایران حج را سیاسی کرده، این در حالی است که خودشان این کار را انجام دادند. اصلاً مگر ممکن است حج ابراهیمی سیاسی نباشد؟
وی خاطرنشان کرد: مسجدالحرام حریم امن الهی است، اما آنها حریم امن الهی را نیز شکستند و این اولین مسئله‌ای است که می‌بایست به آن اعتراف کنند. افرادی که می‌خواهند در خصوص جنایات عربستان سعودی شکایت بین‌المللی داشته باشند، می‌توانند هرکدام از این مسائل را پیگرد حقوقی کنند.
روح‌افزا افزود: نفس گرم رهبرمان به ما آرامش داد که در هر دو حادثه، عربستان مقصر بوده است. اگر چنین حادثه‌ای در داخل کشور ما برای یکی از اتباع اتفاق می افتد، چه بلایی به سر ما می‌آوردند؟ لذا جنایت و جرم ما دفاع از امام حسین(ع) و ایستادگی در مقابل ظالم و حقگویی است و به این جرم ما را در هر جایی بتوانند می‌کشند و ما تا آخر پشت رهبرمان ایستاده‌ایم و بالاخره از دست رژیم دست‌نشانده اسرائیل خلاص خواهیم شد.
عدم تمایل وزارت امور خارجه در رسیدگی به فاجعه منا
همسر شهید فولادگر از شهدای فاجعه منا با حضور در نخستین سالگرد شهدای فاجعه منا ضمن ابراز تأسف از وقوع چنین حادثه‌ای، گفت: ما انتظار بیشتری از دولت ایران و دستگاههای دیپلماسی در پیگیری این حادثه داشتیم، اما متأسفانه پیگیری‌های لازم و در زمان مناسب صورت نگرفته است.
وی افزود: همسر من بعد از 104 روز شناسایی شد، این در حالی است که انتظار می‌رفت وزارت امور خارجه در شناسایی اجساد حرکت بیشتری را از خود نشان دهد.
همسر شهید فولادگر بیان کرد: در مراسمی وزارت امور خارجه بیان کرد که پیگیری فاجعه منا بر عهده سازمان حج و زیارت است. در واقع وزارت امور خارجه قصد عقب‌کشیدن خود را در پیگیری این ماجرا داشته است.
وی مطرح کرد: وقتی پس از گذشت 104 روز برای شناسایی همسرم رفتیم، متوجه شدیم که چیزی حدود 10 هزار جسد در آنجا وجود دارد و بسیاری از اجساد نیز در زمان بسیار کوتاهی دفن شده بودند. حال این سؤال پیش می‌آید که اگر قصد و عمدی در وقوع این فاجعه از سوی حکام سعودی وجود نداشته است و اگر آنها کفایت نجات حجاج را نداشته‌اند، چطور توانستند این همه شهید را در مدت یک هفته دفن کنند و چطور قادر به برنامه‌ریزی‌های بعد از این فاجعه بودند.
همسر شهید فولادگر گفت: تمامی این شهدا نماینده جمهوری اسلامی ایران برای تبلیغ آمارهای انقلاب بودند که امیدواریم طبق فرمایشات رهبری مبنی بر پیگیری بیشتر این موضوع به زودی شاهد نتایج بررسی‌های این فاجعه هولناک و همچنین نابودی حکام سعودی و شجره خبیثه ملعونه باشیم.
فراموشی فاجعه منا در صورت کوتاهی دولتی ها برای تشکیل کمیته حقیقت یاب
مرتضی رکن‌آبادی برادر غنضفر رکن‌آبادی سفیر امور خارجه در لبنان در مراسم نخستین سالگرد شهدای فاجعه منا، گفت: بعد از یک سال دولت به ناتوانی خود اعتراف کرده و اعلام کرده از شمال تا جنوب، از شرق تا غرب با تمام سران صحبت شده تا به نتیجه مطلوب برسد.
وی افزود: ما به دنبال بالا رفتن عزت پاسپورت ایرانی بودیم اما حالا عزت پاسپورت دیپلماتیک هم پایین آمده اما در ایران در عرصه بین‌‌الملل در صورت ارتکاب هر جرمی نمی‌توان به دادگاه‌های حکومتی شکایت کرد. سعودی‌ها در کنار جنایت منا غیرت، اتحاد و همبستگی کشورهای اسلامی را محک زده و ما عملکرد مناسبی نداشتیم و تنها کشور ایران بوده که به مدد رهبر معظم انقلاب به این جنایت اعتراض کرد و این یعنی راه برای جنایت‌های دیگر سعودی‌ها در منطقه باز است.
رکن‌آبادی ادامه داد: در این میان جمهوری اسلامی باید نقش اتحادآفرینی بین کشورهای اسلامی را دنبال کند.
وی شهادت شهید رکن‌آبادی را دارای استفهام بزرگ دانست و گفت: چرا سعودی‌ها در یک سال گذشته علیرغم درخواست‌های شخصی حتی یک فرم از تصاویر دوربین‌های منا را در اختیار مردم قرار ندادند تا این تصاویر مورد بازبینی مردم در تمام دنیا قرار گیرد تا آنان قضاوت کنند.
برادر شهید افزود: چرا سعودی‌ها رفتاری قلدرمآبانه دارند و بقیه کشورها سکوت کرده‌اند مگر نه اینکه همه شهدا بشر بوده‌اند پس چرا حقوق بشر در این حادثه لازم‌الاجرا نبوده و دولت‌های حامی حقوق بشر سکوت اختیار کردند.
رکن‌آبادی در پایان از سردار اشتری به خاطر شکایتی که در خصوص حادثه منا در اینترپل انجام دادند قدردانی و تشکر کرد.
در ادامه این مراسم یونسیان پدر شهید یکی از شهدای فاجعه منا، گفت: در طی این سال علیرغم ابعاد مختلف از این فاجعه دلخراش بهره‌برداری‌های سیاسی بسیاری شده است. هر کسی در زندگی امتحان می‌شود این امتحان در مسئولین کشوری و رسانه‌ها و اماکن جهانی جایگاهی دارد که رهبر در ریشه‌سازی این کنوانسیون با پیام خود حرکتی را انجام داده‌اند و دولت عربستان سعودی به دستور رهبر اجساد مطهر شهدا را به ایران منتقل کردند.
وی افزود: ما در ایران انجمن حمایت از حقوق حیوانات را تشکیل می‌دهیم اما در بحث حقوق بشر کم‌کاری کردی اما مسئولیت ما بعد از این اتفاق به عنوان آزاداندیشان چیست؟
یونسیان ادامه داد: مسئولیت سیاسی عربستان سعودی به عنوان کشور میزبان ایجاب می‌کند یا پسرم را تحویل دهند یا جنازه‌اش را. طبق مباحث حقوقی و بیانات مقام معظم رهبری مسئولین در چارچوب وظایف خود باید گزارشی از عملکرد خود در خصوص احقاق حق خانواده شهدا بدهند و فرزندان و خانواده شهدا باید بدانند که مسئولین چه کردند اگر دفاع و حمایت رهبر از شهدا و خانواده آنها نبود این اتفاق هم مثل جمعه سیاه سال 66 با برگزاری یک سالگرد بدون هیچ نتیجه‌ای فراموش می‌شد.
وی افزود: اگر امروزه مسئولین اجرایی کشور کمیته حقیقت‌یاب را در ابعاد داخلی و خارجی و در راستای احقاق حقوق فعال نکنند این فاجعه نیز فراموش می‌شود.
یونسیان اهداف اساسی در بحث ما اتحاد کشورهای اسلامی است که نویسندگان و مجلس خبرگان و مسئولین در این زمینه سکوت اختیار کرده‌اند. مسئولین ذیربط سازش و سکوت نکنند چرا که شیعه با خون دادن و خون دل خوردن زنده است و ما برای رسیدن به اهداف نظام اسلامی حق خود را ادا می‌کنیم.
قرار بود رئیس جمهور عزت را به پاسپورت‌های ایرانی بازگرداند/ مسئولان باید در دنیا و آخرت جوابگوی خانواده شهدا باشند
اخوان که پدرشان در حادثه منا به درجه رفیع شهادت رسید در نشستی که در خصوص بررسی حادثه منا برگزار شده است، اظهار داشت: بنده از مقام معظم رهبری که تنها شخصی بود که نسبت به حادثه منا دغدغه داشت و موضوع را پیگیری کرده است کمال تشکر را دارم.
این فرزند شهید حادثه منا اذعان داشت: حادثه منا را باید از چند بُعد مورد بررسی قرار داد اول اینکه تولید این فاجعه توسط چه کسی بوده است که در این خصوص شواهد زیادی وجود دارد دال بر اینکه دولت عربستان در تولید این فاجعه مؤثر بوده است.
وی خاطرنشان کرد: محور بعدی موضوع امدادرسانی بوده است. زیرا امدادرسانی در حادثه منا به معنای واقعی اتفاق نیفتاده است و اصلاً اینکه اجازه امدادرسانی را به کشورهای دیگر نداده بود.
اخوان تصریح کرد: محور بعدی که باید مورد بررسی قرار گیرد حقوق کنسولی زائران است که باید برای اتباع ما در نظر گرفته می‌شد اما تا چند روز پس از حادثه منا اجازه دسترسی به نهاد کنسولی توسط دولت عربستان به زائرین داده نشد البته در این خصوص برخی از دیپلمات‌های ما توجیه می‌کند که عربستان تابع کنوانسیون وین نیست اما این بدیهی است که زمانی که یک مسأله همه‌گیر می شود و در سطح بین‌المللی جنبه حقوقی به خود می‌گیرد همه می‌بایست تابع آن باشد لذا می‌توان این برآورد را کرد که بیش از نیمی از شهدا به دلیل عدم امدادرسانی صحیح از دنیا رفته‌اند.
فرزند شهید اخوان افزود: تصاویر زیادی دال بر همین مسأله عدم امدادرسانی صحیح توسط دولت آل‌سعود است از طرفی بحث دفن غیرقانونی شهدای منا است که این مسأله برخلاف کنوانسیون‌های بین‌المللی است.
وی در خصوص وظیفه مسئولین در خصوص حادثه منا، تصریح کرد: مسئولین ما موظفند این مسأله را پیگیری کنند اما متأسفانه تاکنون پیگیری نشده است و به بهانه‌های گوناگون از کنار آن گذشته‌اند.
اخوان خاطرنشان کرد: البته ما به خاطر سانسورسازی در خصوص حادثه منا فقر اطلاعاتی داشتیم اما تمام شواهد حاکی از این است که آل‌سعود در این خصوص جنایت کرده است. از طرفی تعداد حاجیان ایرانی چه در مکه و چه در منا بیش از سایر زائرین بوده است و مسأله بعدی روند غیرمعقول اتفاق‌هایی است که در خصوص زائران ایرانی افتاده است که البته نباید از رابطه آن با گسترش روابط بین تلاویو و ریاض غافل شد زیرا در این مسأله تأثیرگذار است و به همین علت این روند فزاینده در خصوص جمهوری اسلامی اتفاق افتاده است و نهایتاً امتناع از تشکیل کمیته حقیقت‌یاب توسط دولت آل‌سعود است.
وی در پایان در خصوص وعده‌های انتخاباتی سال 92، گفت: روزی فردی در تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری شعار داد و من قرار است عزت را به پاسپورت‌های ایرانی بازگردانم این در حالی است که 500 پاسپورت بدون صاحب به وطن بازگشتند. از طرفی دیپلمات‌های ما از ترس اینکه خدشه‌ای به آنها وارد نشود در بحبوحه حادثه منا سریعاً از خاک عربستان سعودی خارج شدند. این در حالی است که وظیفه آنها پیگیری مسائل مربوط به این فاجعه بوده است لذا مسئولین می‌بایست در این دنیا در آخرت جوابگوی خانواده‌های شهدای منا باشند و اگر جوابگو نباشند در این جنایت سهیم‌اند.
حادثه منا پروژه امنیت‌زدایی از خانه خدا را کلید زد
دشتی شاهد عینی فاجعه منا و گوینده صدا و سیمای کشور با حضور در نخستین سالگرد شهدای فاجعه منا دعا برای آرامش روح شهدای فاجعه منا، به بیان خاطره‌ای از شهید حاتمی دانشمند کشور پرداختند و از بزرگواری و بلند طبعی این شهید بزرگوار مطالبی را بیان کردند.
وی در ادامه به توصیف و شرح روز فاجعه منا پرداختند و در این راستا گفتند: تمامی حجاج در رمی جمرات جمع شده بودند و در حال انجام فریضه حج بودند که ناگهان متوجه شدیم که جمعیت هر لحظه تنگ‌تر می‌شود.
دشتی ادامه داد: ازدحام جمعیت به حدی رسید که تمامی حجاج توانایی جسمی خود را از دست داده بودند و به دلیل هجوم جمعیت حجاج یکی پس از دیگری بر زمین افتادند.
دشتی بیان کرد: ما و افرادی که در آن فاجعه هولناک حضور داشتیم یقیناً دل خون‌تری از کسانی داریم که این فاجعه را فقط به صورت روایتی شنیده‌اند.
این شاهد عینی گفت: هنگام وقوع فاجعه منا ما شاهد وحشیانه‌ترین برخورد از سوی مأموران پلیس سعودی بودیم که نه تنها هیچ تلاشی جهت نجات حجاج نمی‌کردند بلکه رفتارهای بسیار نامناسبی نیز داشتند.
دشتی افزود: اگر در کمال خوشبینی فرضیه تعمدی بودن این فاجعه و سوء مدیریت حکام سعودی را نادیده بگیریم طبق یک عدله حقوقی، فقهی دولت سعودی موظف به پرداخت دیه شهدای فاجعه منا است.
وی با اشاره به صحبت آقای قشقایی مبنی بر اینکه وزارت امور خارجه هیچ رابطه کنسولی با عربستان سعودی ندارد، مطرح کرد: بنده معتقدم که در صورت عدم وجود رابطه کنسولی با عربستان چطور می‌توانیم برای پیگیری این فاجعه هولناک اقدامی کنیم.
این شاهد عینی اذعان داشت: من معتقدم رسانه‌ها نقش بسیار مهمی در پیگیری این فاجعه و رسیدگی به حقوق آسیب‌دیدگان را دارند.
دشتی ابراز داشت: طبق فرمایشات مقام معظم رهبری پیگیری این موضوع باید استمرار داشته باشد و مورد غفلت قرار نگیرد.
وی گفت: من نمی‌دانم تا کی قرار است شبکه‌های نفت عربستان کنشگران را ساکت نگه دارد.
دشتی در پایان تأکید کرد: رسانه‌ها نقش بسیار مؤثری در آگاهی‌رسانی به اذهان عمومی مردم دارند.
وی افزود: باید به این نکته توجه کنیم که فاجعه منا بنا بر این فرضیه است که حکام سعودی سناریویی برای اتفاقات سال‌های بعد داشتند که یکی از خروجی‌های این اتفاقات امنیت‌زدایی از خانه خدا به عنوان امن‌ترین نقاط کره زمین است.
دولت عربستان صلاحیت برگزاری مناسک حج را ندارد/ بزرگداشت شهدای منا به سازمانهای مردم‌نهاد واگذار شود
ترکاشوند رئیس خانه فرهنگ و ایثار در نشستی که در خصوص بررسی ابعاد فاجعه منا برگزار شد، اذعان داشت: ما اگر ایام حج را مرور کنیم متوجه می‌شویم که هر سال اتفاقی ناگوار در اعمال حج افتاده است لذا دولت وهابی عربستان صلاحیت برگزاری مناسک حج را ندارد و تشکل‌ها می‌بایست حول این موضوع کار کنند.
رئیس خانه فرهنگ و ایثار خاطرنشان کرد: موضوع بعدی واگذاری مراسم‌های بزرگداشت شهدای منا به سازمانهای مردم‌نهاد است زیرا امسال گرامیداشت شهدای منا بسیار کمرنگ برگزار شد. به همین دلیل ما به عنوان تشکل‌های ایثارگر اعلام می‌کنیم که آمادگی حضور در این خصوص را داریم.
وی در پایان اظهار کرد: در سال 66 نیز مشابه همین اتفاق روی داد که در ابتدا دولت موضع‌گیری کرد اما سپس بعد از گذشت چند وقت از کنار آن گذشت.
از قوای سه‌گانه می‌خواهیم کمیته حقیقت یاب را تشکیل دهند
غلامرضا جوکار رئیس جمعیت خدمت‌گذاران ایثار و مقاومت در مراسم اولین سالگرد فاجعه منا گفت: در بدو اتفاق این حادثه اقدام به تشکیل جبهه بزرگ ایثارگران نمودیم تا در نشست‌های تخصصی با حضور افراد صاحب‌نام ایثارگران بتوانیم از حقوق این افراد حمایت و دفاع کنیم.
وی افزود: در این نشست‌ها جمعیت پیام‌آوران ایثار، موسسه فرهنگی پیام آزادگان و ... شرکت می‌کنند.
جوکار ادامه داد: جمعیت خدمت‌گذاران ایثارگران بیانیه‌ای صادر کرده که در آن 4 اصل را مدنظر قرار داده، 1- درخواست از قوای سه‌گانه جهت ایجاد هیات حقیقت‌یاب 2- پیگیری حقوق آسیب دیدگان فاجعه منا 3- درخواست از دولت برای تصحیح مدیریت در مکه و مدینه 4- درخواست برای طرح موضوع منا در سازمانهای بین‌المللی.
وی در پایان گفت: در حال حاضر از تمامی سازمان‌ها و نهادهای دولتی درخواست‌مان این است که کمپین حمایت از حجاج ایرانی بپیوندند تا در حوزه بین‌المللی درخواست‌هایمان را پیگیری کنیم. همچنین در جلسه فوق‌العاده دبیرخانه به لزوم تشکیل کمیته حقیقت‌یاب در سازمانهای بین‌المللی اشاره کرد.
در ادامه این مراسم دمساز معاون مدیرعامل جمعیت ایثارگران گزارشی از عملکرد در حوزه شبکه‌های اجتماعی ارائه داد.
وی افزود: در سال سه جریان فکری در حوزه حادثه منا در شبکه‌های مجازی مشاهده می‌شود: 1- شبکه سازمان یافته که شبکه وهابیت در شبکه مجازی مطرح می‌کند و ادعا می‌کنند که حادثه منا اتفاقی بوده و دولت عربستان تمام تلاش خود را در راستای مدیریت هرچه بهتر این حادثه انجام داده است؛ 2- اجریانی که در آن فرادی که به صورت مستقل فعالیت خود را شروع کرده‌اند ولی اطلاعات آنها ناقص است و نقصان این امر باعث ایجاد جریان‌های غیرهمگرا می‌شود؛ 3- جریانی که در آن مباحث حقوقی و مسائل انسانی را پیش کشیده‌اند ولی به دلیل ضعف اطلاعات حق مطلب را ادا نکردند.
دمساز ادامه داد: سعی داریم که در فضای مجازی سه
موضوع را معرفی کنیم: 1- تشکیل دبیرخانه کمیته حقیقت‌یاب که در حال عضوگیری
است و این دبیرخانه خارج از مسائل حقوقی و دولتی است این مساله را پیگیری
می‌کند؛ 2- به دلیل عدم وجود محتوا درصدد ایجاد کانال ارتباطی درخصوص
افزودن اطلاعات مربوط به این حادثه هستیم 3- ایجاد دادگاه‌های مجازی که
تمامی مطالب و استفهامات را در قالب حققوی بررسی کنیم.
