صراط: وزیر راه و شهرسازی گفته که نمایندگان شرکتهای هواپیمایی ایرباس و بوئینگ به صورت مرتب، در رفت و آمد به تهران بوده و بزودی هم قرارداد این شرکتها با ایران نهایی خواهد شد.
به گزارش نسیم آنلاین، عباس آخوندی اذعان داشته که در تنظیم قراردادها به دنبال حداکثری کردن منافع انتقال دانش فنی به کشور بوده که در صنعت هواپیمایی شامل درصدی از امکان تعمیر و نگهداری و حتی ساخت برخی قطعات در داخل خاک ایران است. او البته به صورت شفاف اشارهای نکرده که سرانجام چه زمانی تفاهمنامه خرید هواپیما به قرارداد نهایی تبدیل خواهد شد.
این موضوع، همواره دلیل سرازیر شدن انتقادات تند و تیز به سمت وزارت راه و شهرسازی بوده که بر پاشنه تعلل طرف مقابل در امضای قرارداد نهایی با ایران چرخیده است.
وزارت راه و شهرسازی ایران، بهمن ماه سال گذشته همزمان با سفر روحانی به فرانسه پیش قرارداد خرید ۱۱۸ فروند ایرباس را با فرانسه به امضاء رسانده که گفته میشود رقم قرارداد مذکور ۱۰.۵ میلیارد دلار است. در عین حال، در خرداد ماه سالجاری هم تفاهمنامه خرید هواپیمای نو بین ایران ایر و کمپانی بوئینگ امضا شد.
اکنون، اظهارات عباس آخوندی پیرامون نهایی شدن قرارداد خرید هواپیما بعد از آن بیان میشود که دونالد ترامپ، نامزد حزب جمهوری خواه توانسته در کمال ناباوری رقیب سرسخت دموکرات خویش را از سر راه بردارد و تا ۴۰ روز دیگر هم کلید کاخ سفید را از اوباما دریافت خواهد کرد. دونالد ترامپ همواره یکی از منتقدان سرسخت سیاستهای اوباما در قبال ایران بوده و اذعان داشته که رئیس جمهوری کنونی در مقابل ایران دچار یک وادادگی شدید سیاسی شده است.
این ذهنیت به اذهان بسیاری متبادر شده که با توجه به اظهارات گزنده ترامپ در مجادلات انتخاباتی، در صورت تکیه بر کرسی ریاست جمهوری، بخشی از سیاستهای ایالات متحده نسبت به ایران ولو در قالب برجام سخت و انعطاف ناپذیرتر شود. ایدهای که ممکن است بر پیچیده تر شدن شرایط فروش هواپیماها به ایران هم سایه افکند.
هر چند که رئیس جمهور منتخب، سیاستهای مشخصی تا اکنون در حوزه بین الملل بر زبان نرانده که این خود بر حجم ابهامات پیش رو خواهد افزود، با این حال، به تازگی گفته که ایرانیها باید از بوئینگ آمریکا هواپیما بخرند و نه از اروپا.
چنانچه این اظهارات دایر بر الزام ایران برای خرید هواپیما فقط از آمریکا باشد، معلوم نیست که چه اتفاقاتی در کنار دست او رخ داده که رئیس جمهوری منتخب اینچنین تغییر جهت داده، اما پافشاری بر این موضع واکنش تند مقامات ایرباس را به دنبال خواهد داشت.
از ترامپ به عنوان یک میلیاردر آمریکایی یاد میشود که فعالیت بیش از چهار دهه در اقتصاد آمریکا از او یک دلال ساخته است؛ فردی که نشان داده، با چرتکه در جیب، بالا و پایین سیاست را هم محک میزند.
از این رو نمیتوان به صورت قاطع رای داد که ترامپ پس از جابجایی قدرت در کاخ سفید، به سنگ اندازی بزرگ بر سر راه فروش هواپیمای آمریکایی به ایران مبدل می شود یا یک دلال اهل تساهل.
اما هرچه که هست، زمزمه سفت و سخت شدن شرایط فروش هواپیما به ایران به دلیل سیاست های احتمالی ترامپ، اضطراب عجیبی را برای آخوندی به دنبال داشته است.
از زمان امضای تفاهمنامه در بهمن ماه سال گذشته، قرار شده تا ظرف ۴۰ روز کاری تفاهمنامه مذکور به قرارداد کاری نهایی تغییر وضعیت دهد اما از آن زمان تا کنون، با گذشت 9 ماه، هایی شدن این تفاهمنامه به عقب افتاده و با فرسایشی شدن روند مذاکرات دست ایران هم از اخذ جریمه از طرف مقابل کوتاه است.
شرکت هواپیمایی بوئینگ اعلام داشته که تا پایان سالجاری هواپیمایی به ایران تحویل نخواهد داد و احتمال داده که موعد تحویل این پرنده های آهنی به ایران ممکن است از یک تا چند سال تغییر کند.
از سوی دیگر نهایی نشدن قراردادها تا اکنون خود این فرضیه را قوت بخشیده که ممکن است حتی تا اسفندماه هم این مهم اجرایی نشود.
سعید لیلاز، فعال اقتصادی منسوب به دولت،گفته که پس از پیروزی ترامپ تلاطم هایی در موضوع لغو تحریم ها و خرید هواپیما اتفاق می افتد اما تحولات استراتژیکی به وجود نمی آید.
به نظر می رسد، با اعلام مکرر مدیران ارشد وزارت راه و شهرسازی مبنی بر نزدیک شدن به موعد قرارداد نهایی اما انتخاب ترامپ،بیم ها را بر امید ها درجریان فروش هواپیما تقویت کرده است.
جدای از این امر،کارشناسان، با نگاهی واقع بینانه خرید ۱۱۰ فروند هواپیما از سوی ایران در شرایط حاضر را یک شوی سیاسی از سوی دولت خوانده و معتقدند که ایرلاین ها توان مالی کافی برای خرید هواپیما ندارند چرا که این شرکت ها حتی نمی توانند هزینه های خرید بنزین و مطالبات معوق وزارت نفت را پرداخت کنند.
جالب تر اینکه شرکتهای هواپیمایی طی سالهای برنامه پنجم توسعه بیش از ۱۳۰۰ میلیارد تومان بابت انجام پروازهای تکلیفی و با نرخهای تعیینشده دچار زیان شدند و خدماتی را به دولت ارائه کردهاند که دولت هنوز هزینههای آن را پرداخت نکرده است. هر چند که گفته می شود دولت از ایرلاین های دولتی هم حمایت جدی نخواهد کرد.
صنعت حمل و نقل هوایی ایران یکی از فرسوده ترین صنایع حمل و نقل هوایی در خاورمیانه بوده که در حال حاضر کل هواپیماهای موجود ناوگان هوایی این کشور، به ۲۶۶ فروند میرسد و از قرار معلوم ۱۰۰ فروند آن زمین گیر بوده و عمر مفید ۱۶۶ فروند دیگر هم بیش از ۲۳ سال است.
با این اوصاف، سخنگوی دولت در پاسخ به اینکه گفته شده ایران از طریق یک شرکت لیزینگ اقدام به خرید ۱۷ فروند هواپیما خواهد کرد، گفت: این اقدام تنها از طریق یک لیزینگ نیست، بلکه چندین شرکت شرایط خود را اعلام کرده اند و در صورت قطعی شدن، خبر اولین ورود هواپیما به فرودگاه مهرآباد یا امام خمینی(ره) اعلام خواهد شد.
تا اکنون که تفاهم نامه خرید هواپیما اجرایی نشده همه نگاه ها به سمت وزارت راه و شهر سازی متمرکز شده که همچنان وعده امروز و فردای ورود هواپیما را می دهد،بنابراین چنانچه رئیس جمهوری تازه برکشیده آمریکا پرچم سفید فروش هواپیما به ایران را به پایین بکشد، عباس آخوندی با یکسال مذاکره، شرمنده بزرگ ماجرای خرید هواپیما خواهد بود.