اعلام خطای واقعی ATC در حادثه قطار

وی افزود: تمام مدارک و مستندات ضبط و ثبت شده و تمام نوارهای ضبط شده از جمله صداهای بی‌سیم لکوموتیوران و محل کنترل ضبط شده است که با بررسی آن‌ها به یک سری از موارد اولیه دست یافته‌اند.

مدیرکل راه‌آهن آذربایجان‌شرقی تصریح کرد: معاون اول رئیس جمهور کمیته‌ای را به ریاست آقای ترکان تشکیل داده که در این کمیته از نیروی متخصص کارشناسان راه‌آهن بهره گرفته شده و استاندار آذربایجان‌شرقی نیز جزو عضو اصلی این کمیته هستند.

وی با اشاره به اینکه قوه مقننه کمیسیون عمران را به محل اعزام کرده و از محل کنترل CTC بازدید صورت گرفته و از نحوه عملکرد مسائل فنی راه‌آهن و از مسائل فنی راه‌آهن تهران نیز بازدیده کرده‌اند، گفت: قرار بر این شده است که این گروه نیز گزارش‌های خود را تکمیل و ارائه دهند و همچنین قوه قضائیه نیز وارد عمل شده و مقصران شناسایی شده تحت بازجویی قرار گرفته و مورد به صورت کارشناسی و قضایی و حقوقی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.

موسوی در تشریح چگونگی رخداد این حادثه گفت: طبق گزارش کمیسیون عالی سوانح، قطار تبریز – مشهد در ساعت 11:50 صبح از تبریز حرکت کرده و بعد از طی مسافت یک‌هزار و 25 کیلومتر به ایستگاه گرداب می‌رسد که بعد از آن به سمت ایستگاه هفت خوان ادامه مسیر داده و نزدیک ایستگاه هفت خوان به دلیل برودت هوا، قطار دچار افت فشار هوا شده و توقف می‌کند.

وی ادامه داد: بعد از اینکه برای تعمیر و رفع مسائل فنی مشغول بودند، از سمت دیگر قطار سمنان مشهد در ساعت 7:10 به ایستگاه گرداب وارد می‌شود و به سمت هفت خوان حرکت می‌کند که البته مابین ایستگاه گرداب و هفت خوان تراک‌بندی وجود دارد و می‌توان از وسط این ریل‌ها دو قطار را رد که این مسیر مجهز به سیستم ATC است.

مدیرکل راه‌آهن استان با اشاره به اینکه هنوز قطار تبریز به سمت مشهد متوقف بود، قطار سمنان به طرف مشهد طبق روشن شدن سیستم مرکزی نزدیک 6 کیلومتری قطار اولی به صورت اتوماتیک وار توقف می‌کند و بلافاصله چراغ قرمز می‌شود، تصریح کرد: با توجه به اینکه قطار دومی متوقف شده و چراغ تراک نیز روشن می‌شود متوجه می‌شوند تراک بعدی مشغول بوده و ادامه حرکت امکان‌پذیر است.

وی افزود: با توجه به اینکه زمان وقوع حادثه در اوایل صبح بوده و کشیک کنترل نیز تعویض شده بود، مسئول قطار سمنان به طرف مشهد از کشیک کنترل دلیل توقف را سئوال می‌کند ولی CTC Man یا مسئول کنترل به لکوموتیوران دستور حرکت می‌دهد و حتی پیام دیگری از قطار دوم مبنی بر اینکه قطار به صورت اتوماتیک متوقف شده نیز ارائه می‌شود ولی مسئول کنترل دستور خارج کردن قطار از سیستم CTC را می‌دهد تا قطار بتواند حرکت کند.

وی با تأکید بر اینکه چند باری مسؤول کنترل بی‌توجه به این مساله و بررسی علل توقف قطار اولی دستور حرکت قطار دومی را صادر می‌کند، بیان کرد: با توجه به اینکه این دستور را CTC Man نمی‌تواند به تنهایی بدهد و باید از چند لایه عبور کند و باید کنترل مرکزی تمام جوانب را کنترل و سپس اجازه حرکت به قطار دهد ولی متاسفانه مسؤول کنترل CTC دستور خودسرانه به لکوموتیوران داده است و البته خود لکوموتیوران نیز نباید فقط به دستور CTC Man اکتفا می‌کرد و قطار را از حالت CTC خارج نمی‌کرد.

موسوی با بیان اینکه نزدیکی قطار تبریز به طرف مشهد که مسیر قوسی است و تپه‌ها به گونه‌ای است که امکان دید از فاصله دور نبود در 500 متری قطار متوقف شده اقدام به ترمز می‌کند و فقط 40 کیلومتر از سرعت کاسته شده و با سرعت در حدود 90 کیلومتر واگن انتهایی قطار تبریز مشهد برخورد کرده که بیشترین آسیب را دیده و همچنین واگن یکی مانده به انتها نیز دچار حادثه شده است.

وی خاطرنشان کرد: در همان روز وقوع حادثه آمار افرادی که بیمارستان انتقال یافته و همچنین با انفصال واگن‌های آسیب دیده آمار اعزامی‌ها به طرف مشهد تهیه شد که البته برخی از افراد نیز در ایستگاه دامغان پیاده شده و با اتوبوس به سمت مشهد رفته بودند که باز لیست اسامی آنها را نیز در دست داشتیم.

موسوی با اشاره به اینکه تمام اسامی افرادی که در دست داشتیم با اسامی بلیط‌های فروخته شده تطبیق داده شد تا اسامی افراد متوفی را تهیه کنیم، اظهار داشت: اگر چه در قطار افراد غیرهم‌نام و همچنین افراد بدون بلیط نیز بودند که در این زمینه دچار مشکل شدیم ولی در نهایت با توجه به مراجعات به ایستگاه راه‌آهن تا امروز 48 نفر به صورت قطعی فوت شده و همچنین یک نفر با نام رضا یوسف‌زاده که اطلاع داده‌اند که نه جنازه و نه در لیست مصدومان قرار دارد، وجود دارد که تا به امروز نه به راه‌آهن و نه به پزشکی قانونی مراجعه شده است.

وی با یادآوری اینکه متاسفانه محل حادثه هم قوسی و ناهموار بود و از این رو در امدادرسانی بسیار با مشکل روبه‌رو بودیم، ابراز کرد: در این شرایط امکان امدادرسانی با سرعت کمی نسبت به حالتی که خط ریل در کنار جاده باشد را دارد؛ برای اینکه گروه امدادرسانی به محل حادثه بلاک ایستگاه راه‌آهن گرداب و هفت‌خوان برسند حدود هفت کیلومتر راه‌سازی اضطراری صورت گرفته تا بتوان وسائل امداد به محل برسد.

موسوی بیان داشت: مسیر تهران مشهد از دو سال قبل مجهز به سیستم ATC شده و از این رو ضریب ایمنی قطارها بالا رفته بود و تمام افراد خدمت‌رسان داخل قطار و مرکز کنترل آموزش‌های لازم را در این زمینه را گذرانده‌اند و از قوانین مربوط با نحوه بهره‌برداری از CTC و ATC ابلاغ شده ولی متاسفانه در این حادثه خطای تکنولوژی وجود ندارد و خطای انسانی دخیل بوده است.

وی افزود: مطابق قانون دسترسی به شبکه ریلی قانون اتخاذ شده که در آن کمیسیون عالی رسیدگی به سوانح ریلی علاوه بر بررسی علل اصلی حادثه به پیگیری مسائل پیشگیری در این زمینه نیز رسیدگی می‌کنند و در این حادثه نیز کمیسیون عالی همه جوانب این حادثه را مورد بررسی و پیگیری قرار خواهد داد.