حسن روحانی هفته گذشته در جلسه شورای اداری استان خراسان رضوی گفت که بودجه جاری سال آینده 320 هزار میلیارد و بودجه عمرانی همین سال 60 هزار میلیارد تومان در لایحه بودجه پیش بینی شده است.
سخنان رئیس دولت تدبیر و امید حاوی نکته ای مهم است که تحقق آن یک رکورد عجیب و تامل برانگیز را در اقتصاد کشور جا به جا میکند. پیش بینی 320 هزار میلیارد تومانی بودجه جاری در شرایطی اتفاق می افتد که سال گذشته دولت 204 هزار میلیارد تومان بودجه جاری برای خود پیش بینی کرده بود، بنا براین امثال 116 هزار میلیارد تومان بر بودجههای جاری کشور اضافه شده است!
بودجه جاری چیست؟شاید بهتر باشد ابتدا یک تعریف از بودجه های جاری ارائه کنیم تا عمق پیش بینی دولت از بودجه های جاری در لایحه بودجه 96 مشخص شود. بنابر تعریف اهالی علم اقتصاد بودجه جاری عبارتست از پیش بینی دریافتها و منابع تأمین اعتبار که مستقیم و غیرمستقیم در سال مالی قانون بودجه به وسیله دستگاهها از طریق حسابهای خزانه داری کل گرفته میشود. بنابراین می توان گفت بودجه جاری همان هزینه هایی است که دولتمردان صرف حقوقها، تشریفات و بسیاری از امور جاری کشور میکنند. با این حساب اگر آمار هزینه های جاری دولت حسن روحانی را در طی 3.5 سال گذشته به دقت مورد بررسی قرار دهیم، به نتایج بسیار جالب توجهی دست خواهیم یافت.
رکود ریخت و پاش در تاریخ اقتصاد ایران شکستدولت یازدهم کشور را با 104 هزار میلیارد تومان بودجه جاری از دولت قبل تحویل گرفت. حسن روحانی و یارانش در سال 93 این رقم را به 148 هزار میلیارد تومان و در سال 94 به به 178 هزار میلیارد تومان رساندند. در سومین سال دولت تدبیر و امید هم یک رکورد ماندگار در هزینه های جاری کشور رقم خورد و دولتمردان تدبیر و امید این رقم را به 204 هزار میلیارد تومان رساندند، یعنی چیزی در حدود دو برابر بودجه جاری دولت قبل خرج کردند.
اما حالا حسن روحانی و یارانش قصد دارند بودجه سال 96 را با 320 هزار میلیارد تومان ببندند. این یعنی بودجه های جاری کشور در دولت روحانی 3.2 برابر بیشتر از دولت قبل شده و در اصل دولت تدبیر و امید رکورد ریخت و پاش در تاریخ اقتصاد ایران را شکسته است. دولتی که در ابتدای روی کار آمدن خود تاکید می کرد کشور را با خزانه خالی تحویل گرفته، با استناد به این آمار و ارقام به شکلی کشور را اداره کرده هزینه های جاری آن رکود هزینه کرد تاریخ اقتصاد ایران را میشکند. هزینه هایی که مطمئنا بخشی از آنها صرف حقوقهای نجومی و بخش دیگری از آن صرف تشریفات و ریخت و پاش های بزرگ شده و انتقاد مسئولان ارشد کشور را برانگیخته است.
در همین رابطه حیدر مستخدمین حسینی معاون اسبق بانک مرکزی گفت: متاسفانه دولت یازدهم هزینه های جاری خود را افزایش داده و شاهد این هستیم که برخی از وزارتخانهها و سازمانهای دولتی در استانهای مختلف مشغول ساخت و ساز و هزینه های اضافی هستند که این مسئله نه تنها بار دولت را سبک نمی کند بلکه هزینه های زیادی را هم بر دوش دولت قرار می دهد.
افزایش سرسام آور بودجه جاری در دولت یازدهم امید به خروج از رکود را از بین بردحسین راغفر عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا(س) با انتقاد افزایش 3.2 برابری بودجه های جاری در دولت روحانی اظهار کرد: افزایش بودجه جاری می تواند اثرات تورمی زیادی داشته باشد، اما اگر بودجه عمرانی افزایش پیدا میکرد هم ارزش افزوده زیادی به وجود می آمد و اشتغال خوبی ایجاد می شد، که متاسفانه دولت توجهی به این مسئله نمی کند.
وی افزود: با این مقدار هزینه جاری که در دولت یازدهم به کشور تحمیل شد بیکاری و رکود تشدید میشود و نباید امیدی به خروج از رکود داشت.
منابع نامشخص افزایش 3.2 برابری بودجه جاریمسعود میرکاظمی نماینده سابق مجلس هم با انتقاد از افزایش سرسام آور بودجه های جاری در دولت تدبیر و امید گفت: منابع این مقدار افزایش بودجه های جاری مشخص نیست و به نظر می رسد دولت با افزایش نرخ ارز و یا با استقراض از بانک مرکزی بودجه جاری سرسام آور خود را تامین می کند که این مسئله بسیار نگران کننده است.
با این حساب باید دید واکنش نمایندگان مجلس به لایحه ای که امروز رئیس جمهور با خود به مجلس برد چیست؟ آیا سال 96 باید منتظر شکسته شدن یک رکورد ضعیف اقتصادی دیگر در دولت تدبیر و امید باشیم؟