ناکامی‌های آمریکا در زمینه سیاست خارجی در 2016

آمریکا در سال 2016 نه تنها نتوانست در جهت تحقق هدف خود در زمینه برقراری ثبات در افغانستان به پیشرفتی دست یابد بلکه شاهد احیای حملات عناصر طالبان و افزایش تلفات نیروهای امنیتی افغان بوده است. شکست خفت بار آمریکا در پیشبرد طرح های بازسازی در افغانستان به علت فساد مالی و بی کفایتی در این کشور به همراه برخی جنجال ها درخصوص احتمال ارتکاب جنایات جنگی توسط آمریکا در افغانستان بخش دیگری از ناکامی های واشنگتن طی سال 2016 در افغانستان به شمار می رود.

کنگره آمریکا از سال 2002، 113 میلیارد دلار به بازسازی افغانستان اختصاص داده که 60 درصد آن صرف آموزش و توسعه نیروی امنیتی در این کشور شده است، به این امید که این نیروی امنیتی روزی بتواند در برابر طالبان بایستد. اما طالبان اکنون بخش های زیادی از افغانستان را به تصرف خود درآورده است. باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا قصد دارد تعداد نیروهای آمریکایی مستقر در افغانستان را تا سال 2017 بار دیگر کاهش دهد. اوباما ماه ژوئیه اعلام کرد تعداد نیروهای آمریکایی مستقر در افغانستان تا پایان امسال به حدود هشت هزار و 400 نفر خواهد رسید. این در حالی است که وی پیشتر اعلام کرده بود تعداد این نیروها در افغانستان تا پایان امسال پنج هزار و 500 نفر خواهد بود.

ژنرال جان نیکلسون، فرمانده ماموریت حمایت قاطع ناتو (سازمان پیمان آتلانتیک شمالی) در افغانستان ماه سپتامبر گفت نگران افزایش میزان تلفات نیروهای امنیتی افغان است. از سوی دیگر گروه های مدافع حقوق بشر نیز درمورد افزایش تلفات غیرنظامی در این کشور ابراز نگرانی کرده اند. سازمان ملل متحد اعلام کرده است در شش ماه نخست امسال هزار و 601 غیرنظامی در افغانستان کشته و سه هزار و 565 نفر دیگر نیز زخمی شده اند که بالاترین آمار تلفات از سال 2009 به شمار می رود. هزینه های بیهوده در دولت افغانستان یکی دیگر از مشکلات جدی آمریکا در تلاش برای بازسازی افغانستان در سال 2016 بوده است.

وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) ماه دسامبر در گزارشی اعلام کرد همه نشانه ها حاکی از آن است که جنگ در افغانستان به این زودی ها پایان نخواهد یافت زیرا هیچ مذاکرات صلحی بین دولت و شورشیان وجود ندارد و پاکستان نیز همچنان به حمایت خود از طالبان ادامه می دهد.

روابط آمریکا با ترکیه به علت حمایت واشنگتن از حزب اتحادیه دموکراتیک کردستان سوریه و خودداری آمریکا از تحویل دادن فتح الله گولن مبلغ ترکیه ای که آنکارا او را به دست داشتن در کوتای نافرجام ترکیه متهم می کند، تیره شده است.

آمریکا همچنین از شاخه نظامی اتحادیه دموکراتیک کردستان سوریه یا همان گروه یگان های مدافع خلق کرد سوریه در مقابله با عناصر داعش حمایت کرده و این در حالی است که ترکیه این حزب را وابسته به حزب کارگران کردستان ( پ ک ک ) می داند. ترکیه پ ک ک را در فهرست گروه های تروریستی قرار داده است.

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه دهم فوریه در یک سخنرانی در آنکارا از دولت آمریکا خواست بین ترکیه و اتحادیه دموکراتیک کردستان سوریه یکی را انتخاب کند. 

ترکیه پس از کودتای نظامی نافرجام 15 ژوئیه در این کشور از آمریکا خواست گولن را تحویل دهد. اردوغان ماه اکتبر به واشنگتن هشدار داد اگر آمریکا همچنان به خودداری از تحویل گولن ادامه دهد، ترکیه ممکن است به اقداماتی بسیار جدی متوسل شود. وزارت امور خارجه آمریکا در آن زمان اعلام کرد وزارت دادگستری باید اسناد و مدارکی را که ترکیه دال بر وقوع یک جرم ارائه کرده است بررسی کند. اردوغان دو ماه بعد گفت خودداری اوباما از تحویل دادن گولن باعث ناامیدی ترکیه شده است.

از سوی دیگر انتقادهای مکرر آمریکا از نقض حقوق بشر در ترکیه مثل بازداشت هزاران شخصیت مخالف ازجمله روزنامه نگاران، دانشگاهیان و همچنین انتقاد از اقدامات خشونت آمیز علیه شهروندان کرد در ترکیه باعث عصبانیت آنکارا شده است.

حمایت آمریکا از حملات عربستان سعودی به یمن و کمک تسلیحاتی واشنگتن به سعودی ها با انتقاد و سرزنش شدید بین المللی روبرو شده زیرا این حملات سعودی ها کشته شدن شمار زیادی از غیرنظامیان را درپی داشته است. در این حملات سعودی ها علیه یمن، بیمارستان ها، مراسم عروسی، مراسم تدفین و بازارها هدف قرار گرفته است. هدف عربستان سعودی از این حملات بازگرداندن عبد ربه منصور هادی رئیس جمهور (مستعفی و فراری) یمن به قدرت است اما تاکنون نتوانسته است این هدف خود را محقق کند.

روابط آمریکا با چین سال 2016 پس از اقدام آمریکا به اعزام یک فروند کشتی جنگی به دریای چین جنوبی بدتر شد. دولت اوباما به علت ناکامی در تصویب موافقتنامه مشارکت ترانس پاسیفیک با شکستی جدی روبرو بود.

(به اصطلاح ) ائتلاف تحت فرماندهی آمریکا در جنگ علیه داعش در عراق دستاوردهای کمی داشته و نتوانسته است در جنگ علیه این گروه تروریستی به پیشرفت قابل توجهی دست یابد.

آمریکا در روابط با ایران نیز شاهد نتایج متفاوتی بوده است. آمریکا شاهد برداشته شدن گام هایی در جهت اجرای توافقنامه هسته‌ای بین تهران و قدرت های جهان بوده و از سوی دیگر شاهد رویارویی هایی بین نیروهای دریایی دو کشور بوده است. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران ماه ژانویه قایق های نیروی دریایی آمریکا را که وارد آبهای سرزمینی ایران شده بودند توقیف کرد. 

آمریکا گام های مثبتی در جهت عادی سازی روابط با کوبا برداشته است اما اوباما در تعطیل کردن زندان گوانتانامو ناموفق بوده است. اوباما سال 2009 زمانی که قدرت را در آمریکا به دست گرفت وعده داد زندان گوانتانامو را تعطیل کند.