به گزارش نسیم آنلاین، بیست و هفتم دی ماه 1394؛ روزی که اجرای رسمی برنامه جامعه مشترک اقدام (که با ترجمه اشتباه وزارت امور خارجه با نام برنامه جامع اقدام مشترک شناخته می‌شود) یا همان «برجام» آغاز شد؛ البته برای طرف غربی؛ چرا که ایران و دولت یازدهم از همان فردای اعلام دست‌یابی طرفین مذاکره‌کننده به توافق در تیرماه 94، با اشتیاق تمام اقدامات خود برای آماده‌سازی روز اجرای برجام را آغاز کرده بود.
حالا یک سال از آن روز گذشته است؛ دو سوم سانتریفیوژهای ایران از میان رفته، بتن و سیمان جای قلب رآکتور آب سنگین اراک نشسته، تاسیسات غنی‌سازی فردو از میان رفته (و جای خود را به یک سوله برای تحقیقات داده است)، ذخیره فوق استراتژیک اورانیوم غنی شده ایران به خارج منتقل شده و اکثر قریب به اتفاق دانشمندان هسته‌ای کشور و همکاران شهید مصطفی احمدی روشن هم از سازمان انرژی اتمی اخراج شده‌اند.
اما در این میان و در مقابل این هزینه‌ها قرار بر این بود که بستر تحریم مجدد ایران و فشار برای محدودیت های اقتصادی و مالی بر ایران برطرف شود و آمریکایی ها اقدامات خصمانه خود را پس از امضا و اجرای برجام متوقف کنند در حالی که حالا پس از گذشت یک سال از اجرای برجام و یک سال ونیم از امضای آن، هیچ کدام از وعده های دولتی ها و اعضای تیم مذاکره کننده هسته ای محقق نشده و همچنان بر تحریم های ایران افزوده می شود.
برای اثبات میزان تحقق وعده‌های اعضای دولت و تیم مذاکره کننده به مردم در زمان مذاکرات هسته ای، نیازی به تحلیل و تفسیر نیست؛ کافیست نگاهی به فهرست طرح‌های تحریمی کنگره ایالات متحده علیه کشورمان از روز امضای توافق هسته‌ای یعنی 23 تیر 1394 بیندازیم؛ فهرستی که 81 سطر دارد.
81 مورد تحریم جدید علیه ایران، همان زهر تلخی است که طی یک سال اجرای برجام در کام مردم ایران فرستاده شده است؛ تحریم‌هایی که اتفاقا بر اساس متن توافق، حتی قابلیت اعتراض و شکایت از سوی ایران برای برداشته شدن و حتی «ناقض برجام دانسته شدن» هم ندارند.
به عنوان مثال در مورد آخرین تحریم اعمالی علیه ایران، ماجرا از تصویب یک قانون در کنگره آمریکا و پذیرش آن از سوی باراک اوباما شروع شد؛ قانونی که تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران یا همان ISA را به مدت 10 سال دیگر تمدید می‌کرد.
به دنبال این اقدام واشنگتن، همه مقامات کشور صراحتا از نقض برجام توسط آمریکا و لزوم پاسخ قاطع ایران به آن سخن گفتند و پیگیری شکایت ایران از نقض برجام، به جلسه کمیسیون مشترک ارجاع داده شد؛ کمیسیونی که با حضور نمایندگان کشورهای امضاکننده توافق هسته‌ای برگزار می‌شود و وظیفه رسیدگی به شکایات طرفین را دارد.
جلسه این کمیسیون که 21 دی در وین برگزار شد، قرار بود محلی برای طرح شکایت ایران از آمریکا باشد اما خبرگزاری رویترز مدعی شد ایران برای جلوگیری از اخلال در برجام، از پافشاری بر سر شکایتش در خصوص اقدام آمریکا در تمدید «قانون تحریم‌های ایران» خودداری ورزیده است.
سیدعباس عراقچی، معاون وزیر خارجه کشورمان هم در پاسخ به این سوال که آیا ایران از این نشست برای انتقال نگرانی‌هایش به کمیسیون حل اختلافات برجام استفاده کرده است، گفت: خیر.
اما دلیل این خودداری از طرح شکایت چیست؟
پاسخ را باید در گزارش نهایی کمیسیون ویژه برجام مجلس شورای اسلامی جستجو کرد؛ جایی که درباره مرجع داوری مندرج در متن برجام آمده است: «جمع‌بندی کمیسیون این است که ایران در هیچ مراجعه‌ای به این مکانیسم‌ها برنده نخواهد بود و بنابراین عملاً نمی‌تواند به هیچ نقض کلی یا جزئی از سوی 1+5 به نحوی واکنش نشان بدهد که منجر به بر هم خوردن توافق نشود.»
و این همان «مکانیزم ماشه» است؛ یعنی شکایت ایران از نقض برجام توسط طرف غربی به معنای اعمال مجدد و حتی جدی تر همه تحریم‌هایی است که قرار بود در برجام برداشته شوند.اما دلیل این خودداری از طرح شکایت چیست؟
پاسخ را باید در گزارش نهایی کمیسیون ویژه برجام مجلس شورای اسلامی جستجو کرد؛ جایی که درباره مرجع داوری مندرج در متن برجام آمده است: «جمع‌بندی کمیسیون این است که ایران در هیچ مراجعه‌ای به این مکانیسم‌ها برنده نخواهد بود و بنابراین عملاً نمی‌تواند به هیچ نقض کلی یا جزئی از سوی 1+5 به نحوی واکنش نشان بدهد که منجر به بر هم خوردن توافق نشود.»
و این همان «مکانیزم ماشه» است؛ یعنی شکایت ایران از نقض برجام توسط طرف غربی به معنای اعمال مجدد و حتی جدی تر همه تحریم‌هایی است که قرار بود در برجام برداشته شوند.
