صراط: منظور از پول پر قدرت ، نقدينگي، خلق پول و ضريب فزاينده پول در اقتصاد چيست ؟
در مثال ملموس زیر سعی میشود معنای هر کدام از وازه های فوق تبیین شود.
در شهری توریستی در گوشه ای از دنیا درست هنگامی که همه در یک بدهکاری بسر می برند..و هر کدام برمبنای اعتبار و وام گیریشان شان زندگی را گذران می کنند و پولی در بساط هیچکس نیست، ناگهان، یک توریست بسیار ثروتمندی وارد شهر می شود.
او وارد تنها هتلی که در این شهر ساحلی است می شود، اسکناس 100 یوروئی را روی پیشخوان هتل می گذارد و برای بازدید اتاق هتل و انتخاب آن به طبقه بالا می رود.
صاحب هتل اسکناس 100 یوروئی را برمی دارد و در این فاصله می رود و بدهی خودش را به قصاب می پردازد. قصاب اسکناس 100 یوروئی را برمی دارد و با عجله سراغ دامداری می رود و بدهی خود را به او می پردازد.
دامدار، اسکناس 100 یوروئی را با شتاب برای پرداخت بدهی اش به تامین کننده خوراک دام که از او برای گوسفندانش یونجه و جو خرید کرده می دهد.
یونجه فروش برای پرداخت بدهی خود، اسکناس 100 یوروئی را با شتاب به شهرداری می برد و بابت عوارض ساخت و سازی که انجام داده به شهرداری می پردازد.
حسابدار شهرداری اسکناس را با شتاب به هتل می آورد. زیرا شهرداری به صاحب هتل بدهکار بود و هنگامی که چند کارمند و بازرس از پایتخت به شهرداری این شهر آمده بودند یک شب در این هتل اقامت کرده بودند.
حالا دوباره هتل دار اسکناس را روی پیشخوان خود دارد. در این هنگام توریست ثروتمند پس از بازدید اتاق های هتل برمی گردد و اسکناس 100 یوروئی خود را برمی دارد و می گوید از اتاق ها خوشش نیامد و شهر را ترک می کند.
در این پروسه هیچکس صاحب پول نشده است. ولی به هر حال در اقتصاد و اشتغال شهر رونقی بوجود امده بود و همه شهروندان بدهی هایشان را پرداخته و تسویه حساب کرده اند و … این است تعریف ساده اقتصاد.
به همین دلیل است که می گویند انباشتن ثروت مجاز نیست آن را باید به کار بگیری تا همه چرخ های اقتصاد به گردش درآید و همه اجتماع از گردش پول بهره ببرند.
پول پر قدرت: حال مبالغي كه چنين در چرخه اقتصاد به چند برابر خود افزايش مي يابند را پول پر قدرت ميگويند، پول پر قدرت توسط بانك مركزي منتشر مي شود.
ضريب فزاينده پول : به واسطه ميان پول پر قدرت و نقدينگي موجود جامعه اطلاق مي شود .
خلق پول: هر گاه پول از طريق اعتبار و بدهي از طريق موسسه هاي مالي به چندين برابر خود افزايش يابد خلق پول رخ داده است.
نقدینگی: به پول پر قدرت و سپرده هاي جاري و كوتاه مدت و بلند مدت ، نقدينگي مي گويند . به بیان دیگر نقدینگی از مجموع M1و M2 تشکیل شده است m1 مجموع سکه و اسکناس در دست مردم و سپرده های بخش خصوصی و مردم نزد بانک ها می باشد و M2 خود از جمع M1 و سپرده های پس انداز مدت دار بدست می اید که به جمع سپرده های پس انداز و سپرده های مدت دار مدت دار ، شبه پول می گویند. که به جمع پول و شبه پول ، نقدینگی (Liquidity) می گویند.
اگر نقدينگي كشور كنترل نشود اقتصاد دچار در هم ريختگي اقتصادی خارج از سياست هاي تجويزي دولت ميشود، كه از مهمترين مضرات نقدينگي تورم زياد در كشور است.
حال اگر دولت نتواند نقدينگي جامعه را در مسير توليد مولد كشور هدایت کند ، بازار دلالي ، سفته بازي و سوداگري نامولد رونق ميگيرد و همچنين در مقاطع و ادوار مختلف بازارهاي مالي از جمله بورس و يا بازار ارز خارجي بصورت كاذب متورم و حبابي مي شود كه تعادل شاخص هاي اقتصادي را به هم ميزند كه عدم ثبات و اعتماد به باز سرمايه گذاري داخلي را به بار مي اورد و به سختی می توان د رچنین شرایطی کشور را به ارامش رساند .
* دانشجوی دکتری اقتصاد و مدرس دانشگاه
در مثال ملموس زیر سعی میشود معنای هر کدام از وازه های فوق تبیین شود.
در شهری توریستی در گوشه ای از دنیا درست هنگامی که همه در یک بدهکاری بسر می برند..و هر کدام برمبنای اعتبار و وام گیریشان شان زندگی را گذران می کنند و پولی در بساط هیچکس نیست، ناگهان، یک توریست بسیار ثروتمندی وارد شهر می شود.
او وارد تنها هتلی که در این شهر ساحلی است می شود، اسکناس 100 یوروئی را روی پیشخوان هتل می گذارد و برای بازدید اتاق هتل و انتخاب آن به طبقه بالا می رود.
صاحب هتل اسکناس 100 یوروئی را برمی دارد و در این فاصله می رود و بدهی خودش را به قصاب می پردازد. قصاب اسکناس 100 یوروئی را برمی دارد و با عجله سراغ دامداری می رود و بدهی خود را به او می پردازد.
دامدار، اسکناس 100 یوروئی را با شتاب برای پرداخت بدهی اش به تامین کننده خوراک دام که از او برای گوسفندانش یونجه و جو خرید کرده می دهد.
یونجه فروش برای پرداخت بدهی خود، اسکناس 100 یوروئی را با شتاب به شهرداری می برد و بابت عوارض ساخت و سازی که انجام داده به شهرداری می پردازد.
حسابدار شهرداری اسکناس را با شتاب به هتل می آورد. زیرا شهرداری به صاحب هتل بدهکار بود و هنگامی که چند کارمند و بازرس از پایتخت به شهرداری این شهر آمده بودند یک شب در این هتل اقامت کرده بودند.
حالا دوباره هتل دار اسکناس را روی پیشخوان خود دارد. در این هنگام توریست ثروتمند پس از بازدید اتاق های هتل برمی گردد و اسکناس 100 یوروئی خود را برمی دارد و می گوید از اتاق ها خوشش نیامد و شهر را ترک می کند.
در این پروسه هیچکس صاحب پول نشده است. ولی به هر حال در اقتصاد و اشتغال شهر رونقی بوجود امده بود و همه شهروندان بدهی هایشان را پرداخته و تسویه حساب کرده اند و … این است تعریف ساده اقتصاد.
به همین دلیل است که می گویند انباشتن ثروت مجاز نیست آن را باید به کار بگیری تا همه چرخ های اقتصاد به گردش درآید و همه اجتماع از گردش پول بهره ببرند.
پول پر قدرت: حال مبالغي كه چنين در چرخه اقتصاد به چند برابر خود افزايش مي يابند را پول پر قدرت ميگويند، پول پر قدرت توسط بانك مركزي منتشر مي شود.
ضريب فزاينده پول : به واسطه ميان پول پر قدرت و نقدينگي موجود جامعه اطلاق مي شود .
خلق پول: هر گاه پول از طريق اعتبار و بدهي از طريق موسسه هاي مالي به چندين برابر خود افزايش يابد خلق پول رخ داده است.
نقدینگی: به پول پر قدرت و سپرده هاي جاري و كوتاه مدت و بلند مدت ، نقدينگي مي گويند . به بیان دیگر نقدینگی از مجموع M1و M2 تشکیل شده است m1 مجموع سکه و اسکناس در دست مردم و سپرده های بخش خصوصی و مردم نزد بانک ها می باشد و M2 خود از جمع M1 و سپرده های پس انداز مدت دار بدست می اید که به جمع سپرده های پس انداز و سپرده های مدت دار مدت دار ، شبه پول می گویند. که به جمع پول و شبه پول ، نقدینگی (Liquidity) می گویند.
اگر نقدينگي كشور كنترل نشود اقتصاد دچار در هم ريختگي اقتصادی خارج از سياست هاي تجويزي دولت ميشود، كه از مهمترين مضرات نقدينگي تورم زياد در كشور است.
حال اگر دولت نتواند نقدينگي جامعه را در مسير توليد مولد كشور هدایت کند ، بازار دلالي ، سفته بازي و سوداگري نامولد رونق ميگيرد و همچنين در مقاطع و ادوار مختلف بازارهاي مالي از جمله بورس و يا بازار ارز خارجي بصورت كاذب متورم و حبابي مي شود كه تعادل شاخص هاي اقتصادي را به هم ميزند كه عدم ثبات و اعتماد به باز سرمايه گذاري داخلي را به بار مي اورد و به سختی می توان د رچنین شرایطی کشور را به ارامش رساند .
* دانشجوی دکتری اقتصاد و مدرس دانشگاه