به گزارش جوان، رکود سه ساله صنعت فضایی ایران تا جایی ادامه یافته است که دانشجویان بزرگترین دانشگاه فعال در عرصه هوا و فضای کشور به صراحت از بیانگیزگی خود برای پرداختن به امور هوا و فضا به دلیل سیاستهای انفعالی و تقریباً هیچ دولت در این حوزه پرده برداشتند.
به رغم اینکه طی سالهای نه چندان دور صنعت فضایی ایران در مرکز توجهات اخبار داخلی و خارجی بود، مدت زمانی است که هیاهوی این صنعت فروکش کرد و با فروکش کردن اخبار فعالیتهای آن، کملطفی دولت یازدهم به صنعت فضایی نمود بیشتری یافت.
تغییرات ساختاری سازمان فضایی، اختصاصندادن بودجه
مناسب، از دست دادن نقاطمداری ایران در فضا، تمایل نخبگان فعال در صنعت
فضایی داخلی برای مهاجرت به دیگر کشورها، به صفر رسیدن پروژههای اعزام
انسان به فضا، امید به غربیها برای تکمیل پروژهها یا تأمین ماهواره از
جمله موضوعاتی بوده که مورد انتقاد قرار گرفته است.
نارضایتی 82 درصدی از سرعت پیشرفت پروژههای فضایی ایران
در حالت کلی میتوان گفت بههم ریختگی تشکیلات فضایی، سردرگمیها و اصطکاکهای درون سازمانی منجر به توقف برنامه فضایی ایران و از هم گسستگی سیاستهای فضایی در کشور شده است که برخی آن را به عنوان یک حرکت خواسته و مطلوب دولت یاد میکنند و برخی دیگر آن را اولین قربانی مذاکرات برجام میدانند.
در حالی که تأثیر رکود سه ساله فضایی ایران و شدت
گرفتن انتقادها در ماههای پایانی دولت یازدهم ادامه داشت، چند شب پیش نیز
«پیشرفتها و چالشهای فناوری فضایی» در یکی از برنامههای تلویزیونی مورد
بررسی قرار گرفت و جالب این است که طبق نظرسنجی انجام شده از مخاطبان این
برنامه، 82 درصد آنها سرعت پیشرفت پروژههای فضایی ایران را راضیکننده
نمیدانند.
درخواست ناموفق تشکیل شورایعالی فضایی از رئیسجمهور
محسن بهرامی، رئیس سازمان فضایی و معاون وزیر ارتباطات خود در این برنامه اظهار داشت: ما برای تشکیل شورای عالی فضایی به ریاست محترم جمهور درخواست دادهایم، اما هنوز این جلسه تشکیل نشده است.
محسن شاطرزاده، قائم مقام سابق امور بینالملل سازمان فضایی نیز گفت: بنده مستقیماً از مسئولان دولتی شنیدم که با تمسخر میگفتند ما توانایی ورود به فضا را نداریم و ما اخباری از داخل هیئت دولت داشتیم که برجام روی پرتابهای فضایی ما تأثیر گذاشته است.
فتحالله امی، رئیس پژوهشگاه هوافضای
وزارت علوم (مجری پروژه ارسال انسان به فضا) در گفتوگویی با اشاره به
اینکه مشکلات بودجه پروژهها و برخی مسائل سیاسی در کند شدن فعالیتها
دخیل هستند، تصریح کرده است: برای تحقق برنامه ارسال انسان به فضا، طبق
برنامه قبلی باید در سه سال اخیر هفت پرتاب کاوشگر میداشتیم که متأسفانه
هیچکدام انجام نشد. با این وضعیت به شدت نگران تحقق اهداف این پروژه در
زمان مقرر هستیم.
بیانگیزگی دانشجویان هوافضا
بخش جالب دیگر این برنامه تلویزیونی اختصاص به پخش گفتوگویی با دانشجویان دانشکده امیرکبیر به عنوان بزرگترین دانشگاه فعال کشور در عرصه هوافضا داشت که رکود سه ساله فضایی در بیانگیزگی و به خصوص خروج آنان از کشور را پررنگتر کرد.
دانشجویان دانشکده مهندسی فضایی در حالی میگویند که کمکم باید فکر کنیم تا آخرین پرتاب فضایی ایران را به خاطر آوریم که از سایر ماهوارههای بومی ساخته شده در این دانشکده هم اطلاع دقیقی ندارند و با ابراز تعجب از نام ماهواره «آت ست» که طبق وعده و وعیدها باید سال گذشته به فضا پرتاب میشد، آخرین خبرها درباره آن را به سه سال پیش مربوط میدانند.
بهرغم اظهارات مسئولان درباره پرتاب دقیق آن که هر
سال بیان شده است و همچنان هم خبری نیست، دانشجویان این دانشگاه میگویند:
«فعلاً در معرض پرتاب قرار ندارد و حالا حالاها هم آماده نخواهد شد.»
جمعی دیگر از دانشجویان دانشکده امیر کبیر با اشاره به مغفول ماندن توجه
به حوزه صنایع در کشور اظهار داشتند: مدت زمانی است که خبری در اینباره درج
نمیشود، هرچند که در دولت قبل بدین موضوع توجه میشد، اما وقتی دانشجویان
هوا فضایی به این نتیجه میرسند که جایگاهی برای پیشرفت در این زمینه
نخواهند داشت، سختیهای خروج از کشور را تحمل میکنند تا در شرایط پیشرفت
قرار بگیرند.
یکی دیگر از عقاید جالب دانشجویان این دانشکده بر این اساس بود. از آنجایی که ورود به پروژههای ساخت ماهواره برای دانشجویان داخلی تحصیلات تکمیلی رزومه محسوب میشود، بر همین اساس ساخت ماهواره بیش از آنکه هدف پرتاب باشد، تنها رزومهسازی است.
در ادامه
دانشجویی که تمایلی به پخش تصویر خود در میان برنامه نداشته است، با پوزخند
قابل تأملی، «آت ست» را دقیقاً از همان پروژههایی میداند که پلی برای
خروج دانشجویان شد و تأکید میکند «در نهایت دو نفر باقی ماندهاند که آنها
نیز در حال تلاش برای دریافت پذیرش از دانشگاههای خارج از کشور هستند.»
آنها ضمن انتقاد از عملکرد فعلی در زمینه صنعت فضایی تصریح میکنند: تا
چند سال قبل 22 بهمن نمادی برای پرتاب ماهواره به فضا بود و حتی پروژه
فرستادن میمون به فضا که غرور ملی را بالا میبرد، اکنون به جایی نرسیده
است.
دانشجویان بیانگیزه مهندسی فضایی کشور، در پایان خواستار این شدند که به توانایی داخلی اعتماد شود و نگاهها را از وابستگی به خارج به سمت داخل برگردانند؛ چراکه اگر در این زمینه سرمایهگذاری صحیحی صورت گیرد، در سایر زمینهها هم پیشرفت میسر میشود، همانگونه که همواره اعتماد به داخل موجبات پیشرفت را فراهم کرده است.