به گزارش تسنیم، در پرونده «مرور 43 ماه "کلید"ی» در نظر دارد، طی ماه‌های آخر دولت یازدهم مروری بر مهمترین وقایع اقتصادی، تصمیمات دولت و دستگاه‌ها و اظهارات و وعده‌های مسئولان در حدود 43 ماهی که از این دولت گذشته، داشته باشد و آنچه را بر اقتصاد کشور گذشته تحلیل کند.
حسن روحانی 23 مهرماه سال 1391 که هنوز خبری از انتخابات و کاندیداتوری وی نبود، در کسوت رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در دومین همایش تخصصی بین‌المللی برند برتر، کیفیت برتر حضور یافت و در سخنان آتشین درباره تولید ملی تصریح کرد: "تولید پایه اساسی قدرت در هر کشوری است. تولید پایه استقلال و توسعه و مشخص‌کننده جایگاه یک کشور در دنیا است. نفوذ و جایگاه یک کشور را تولیدات ملی آن و رشد اقتصادی‌اش مشخص می‌کند. معضلات اقتصادی مثل بیکاری و تورم را نیز تولید و عرضه کالا می‌تواند حل کند و در مقابل اشتغال‌زایی را بیافریند.
اما این تولید با همه ویژگی‌های مهمی که دارد با شعار و تیتر درست نمی‌شود بلکه باید شرایط لازم را در یک جامعه برای تولید از جمله امنیت فراهم کرد. تولید با امنیت و سود مطمئن تداوم می‌یابد هرچقدر بگوییم ما ایرانی هستیم و باید به نفع کشور و مردممان سرمایه‌گذاری و تولید کنیم کافی نیست. کشور با سخنرانی اداره نمی‌شود. باید کاری کنیم تا همه به سمت تولید بروند نه آنکه صرفاً حرف تولید را بزنیم «دو صد گفته نیم کردار نیست» .
اگر کاری کنیم که تولید با صرفه و امن باشد و سود مطمئن داشته باشد مردم خودشان به دنبال تولید می‌روند سال تولید ملی به این معناست. نه اینکه صرفاً شعار تولید ملی بدهیم. باید برای این مسئله زمینه‌سازی کرده و از تولیدگر حمایت کنیم و موانع را از سر راه برداریم.
اجرای هدفمندی یارانه چیز خوبی بود، اما چطور اجرا شد؟ مگر قرار نبود اول زیر بال تولید را بگیریم و بخشی از این پول در حمایت از تولید مصرف شود و صرفاً از محل افزایش قیمت‌ها، اعتبارات لازم برای اجرای هدفمندی تأمین شود اما دیدیم که برای پرداخت یارانه‌ها حتی دولت استقراض کرد، این چه معنی دارد؟ قانون هدفمندی یارانه‌ها آن‌طور که قانون تعیین کرده است، اجرا نشد تا نقایص آن مشخص شود و باید سعی کنیم این نقایص را برطرف کنیم. این قانون سلیقه‌ای اجرا شد. اگر با سیاست داخلی و سیاست خارجی یارانه تولید بدهیم آن وقت می‌‌توانیم بگوییم سال، سال تولید ملی است، ولی همواره برعکس بوده."
سال 91 تمام شد و این بار حسن روحانی در کسوت یک نامزد تمام عیار انتخاباتی پا به میدان رقابت گذاشت ولی از آنجایی که معمولاً مسئولان خیلی زود حرفهای خودشان فراموش‌شان می شود، آقای روحانی طی ایام شلوغ تبلیغات و حتی پس از انتخاب به عنوان رئیس جمهور تا همین امروز انواع و اقسام شعارهای زیبا و سخنرانی های دلچسب برای تولید ملی داشته است که در ادامه فهرستی از این شعارها را می خوانیم:
*1392/02/03 (حجت الاسلام حسن روحانی در سفر یکروزه خود به استان یزد)
"تنها راه حل نجات اقتصاد کشور توجه به تولید است. برنامه‌هایی را برای بهبود اوضاع اقتصادی کشور، وضع معیشتی مردم، حوزه سیاست خارجی، تولید و اشتغال، انسجام فرهنگ و تقویت فعالیت های اجتماعی دارم. نقدینگی کشور سرگردان است و گاهی به سمت بازار ارز، گاهی به سمت بازار مسکن و یا بازار طلا و سکه هجوم می آورد که به نظر من باید با کنترل این نقدینگی و هدایت آن به سمت تولید از حباب سازی ها جلوگیری کرد."
*1392/02/16 (پرسش و پاسخ با دانشجویان دانشگاه تهران)
"موضوع اشتغال برمی گردد به رشد تولید. اگر می خواهیم جوانان از بیکاری نجات یابند باید تولید را رشد بدهیم، این کار شدنی است. متأسفانه امروز در بسیاری از بخش های صنعتی و کارخانه ها تنها 20 درصد ظرفیت تولیدی مورد استفاده قرار می گیرد و این موضوع باعث اخراج بسیاری از کارگران شده است."
*1392/02/18 (حسن روحانى در جمع دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامى واحد کرج)
"متأسفانه یارانه تولید به این بخش تخصیص داده نشد و تولید دچار مشکل شد به طوری که بسیاری از کارخانه ها با 40 تا 50 درصد ظرفیت تولیدشان و حتی کمتر از این ادامه فعالیت می دهند."
*1392/02/24 (سفر حسن روحانی به زنجان)
"دولت تولیدگر و صنعتگر خوبی نیست، تولید باید به مردم واگذار شود و دولت باید خود را کنار بکشد. دولت باید تولید را رها کند و تنها در نقش یک هدایتگر، حمایتگر و نظاره‌کننده ایفای نقش کند. اولین اصل برای ما این است که بخش خصوصی فعال شود."
*1392/03/06 (روحانی در گفتگوی ویژه خبری)
"مشکلات و موانع تولید با یک تدبیر قابل حل است، اکنون بیش از 41 هزار واحد صنعتی نیمه‌تمام در کشور داریم که با مبلغ بالغ بر 34 هزار میلیارد تومان این واحدها کامل می‌شوند و می‌توانند زمینه‌ساز اشتغال برای 499 هزار نفر شوند."
*1392/03/09 (روحانی در شبکه جام جم)
"برنامه اقتصادی‌ام بر دو محور استوار است یکی تولید ثروت ملی و دیگری توزیع عادلانه ثروت که این‌ها دو هدف اساسی در برنامه اقتصادی بنده است. ما باید با رانت‌خواری و فساد مبارزه کنیم چرا که بدون مبارزه با فساد تولید رونق پیدا نمی‌کند؛ باید خدمات لازم را در اختیار تولیدکنندگان و کارآفرینان قرار دهیم تا بتوانیم هم معضل بیکاری را حل و معضل تورم را مرتفع کنیم."
*1392/03/13(گفتگو با شبکه خبر)
"در این راستا لازم است تا اقداماتی انجام شود از جمله اینکه دولت خرجش را کم و از بزرگ‌تر شدن پرهیز کند. اگر بتوانیم به تولید رونق کمک کنیم در کسب و کار بهبودی ایجاد می‌شود و کالا در بازار افزوده خواهد شد."
*1392/06/19 (اولین گفتگوی تلویزیونی دکتر روحانی با مردم)
"اولویت اصلی دولت یازدهم، رونق تولید است، در هفته دولت اعلام شد که در اولین جلسه دولت از ستاد اقتصادی خواسته می‌شود طی 15 روز طرحی را ارائه کند که موانع رونق اقتصادی و راه حل‌های کوتاه مدت آن ارائه شود"، نام این طرح را باید طرح رونق اقتصادی برای کوتاه‌مدت بگذاریم. ظرف 15 روز طرح ستاد اقتصادی دولت در جلسه هیات وزیران مطرح شد. این طرح دارای 25 بند بصورت عمومی، 9 بند ویژه بانک مرکزی و یک بند هم برای پایش است که وزارت اقتصاد این پایش را ماهی یک بار گزارش می‌دهد.
*1392/07/10 (سخنان حجت‌الاسلام حسن روحانی در پایان جلسه هیئت دولت در جمع خبرنگاران):
"اساساً هدفمندی یارانه‌ها قرار بود که علامت‌های لازم به بخش تولید را بدهد که در چه زمینه‌ای بیشتر سرمایه‌گذاری کنند، اما آن هدف‌ها کم‌کم در حال فراموشی است. ما می‌خواهیم برگردیم به اهداف هدفمندی یارانه‌ها و امیدوارم بتوانیم در اصلاحات بعدی در این زمینه یا در قانون بودجه یا تصمیماتی که دولت اتخاذ می‌کند با رفع نواقص این مسیر را ادامه دهیم."
*1392/11/09 ( نشست مشترک مجلس و دولت )
"ما در زمینه تولید، معتقدیم بخشی از یارانه باید در زمینه تولید مصرف شود. البته این معنایش این نیست که ما به بخش تولید یارانه نقدی پرداخت کنیم. یارانه نقدی شاید یک موارد ضروری محدود باشد، بخش تولید ما نیاز به سرمایه در گردش دارد. یارانه به بخش تولید یعنی آماده کردن زمینه برای تسهیلات یا حتی یارانه برای بخشی از سود تسهیلات برای اینکه صنعت بتواند در مسیر درست حرکت کرده و فضای کسب و کار بهبود پیدا کند."
*1393/01/18 ( دیدار جمعی از نمایندگان مجلس و مسؤولان دولتی با رئیس جمهور)
" باید مدیریت بخش تولیدمان متحول و سرمایه و تکنولوژی وارد این کشور شود تا کار، رونق پیدا کند."
*1393/02/22 ( نشست با وزیر و معاونین وزارت صنعت، معدن و تجارت )
" همه مواردی که مانع بهبود فضای کسب و کار در کشور است از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان پیشنهاد در دولت مطرح شود تا در جهت رفع آنها تصمیم‌گیری کنیم. دولت آمادگی دارد تا راستای رفع هر چه سریعتر موانع و مشکلات در مسیر بهبود فضای کسب و کار در کشور و رونق تولید تصمیم‌گیری کند. باید بخشی از درآمدی که از اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها حاصل می‌شود به تولید کشور اختصاص یابد، از این بخش برای ارائه تسهیلات و سرمایه در گردشی که باید در اختیار واحدهای تولیدی قرار گیرد و نیز کمکی که از این بخش برای سود تسهیلات ارائه می‌شود استفاده خواهد شد."
*1393/03/24 ( نشست خبری رئیس جمهور )
" یکی از اهداف مهم ما تولید است. زیرا ما برای رشد اقتصادی و اشتغال به تولید نیازمندیم اکنون نیز بخشی از درآمد حاصل از هدفمندی یارانه ها به بخش تولید و به ویژه بخش برق اختصاص یافته است. ما در ادامه بخشی دیگر از درآمدهای حاصل از هدفمندی یارانه‌ها را به تولید اختصاص می دهیم. سرمایه در گردش نیازمندی اولیه تولید است در این بخش ما مشکلاتی را در بانک‌ها داشته ایم که در حال رفع این مشکل هستیم. ما تلاش می‌کنیم بخشی از تسهیلات بانکی را متقبل شویم. ما در حد توان درآمدی خود از بخش تولید حمایت می‌کنیم."
*1393/04/10 ( مراسم بزرگداشت روز صنعت و معدن )
"بخش ها و صنایعی که در شرایط سخت تحریم توانستند به تولید خود ادامه دهند و به رشد ارزش افزوده نیز کمک کنند، اگر امروز برای رشد تولید خود به کمک دولت نیاز دارند باید مورد حمایت قرار گیرند و در اولویت اول باشند.اگر در زمینه تولید، پیچ و خم‌های غیرضروری برای اعطای مجوز وجود دارد به معنای محدودیت‌های غیرعقلانی است و باید برداشته شود."
*1393/05/01 ( لایحه فوریتی خروج از رکود تقدیم مجلس می‌شود )
رونمایی از سیاست‌های اقتصادی دولت برای خروج غیرتورمی از رکود طی سال های 93 و 94 که مشتمل بر 173 بند در چهار حوزه سیاست های اقتصاد کلان، بهبود فضای کسب و کار، تامین منابع مالی و فعالیت ها و محرک های خروج از رکود تعریف شده بود بنا به اذعان رئیس جمهور بخش مهمی از این گزارش معطوف به تامین مالی فعالیت های تولیدی است و اصلاحات مورد نیاز برای ارتقای توان اعطای تسهیلات بانک ها و تخصیص این منابع به بهره وری بیشتر، حل مشکل مطالبات معوقه، اصلاح ساختار مالی بانک ها به لحاظ مالکیت و مدیریت شرکت ها و سایر دارایی ها و نیز افزایش سرمایه بانک ها بخشی از سیاست های مربوط به حوزه بانکی در نظر گرفته است.
*1393/05/19 ( چهارمین نشست سران سه قوه)
"یکی از برنامه‌های اساسی دولت خروج از رکود و حرکت به سمت رونق تولید ملی است."
*1393/06/16 ( جلسه توسعه و سرمایه‌گذاری در مشهد)
"تازه‌ترین گزارش‌ها نشان می دهد که ما از دوران رکود گذشته ایم و تولید در حال توسعه است و رشد حاصل شده است."
*1394/01/05 ( نخستین جلسه هیات دولت در سال 94 به ریاست دکتر روحانی )
"همه باید تلاش کنیم که شاهد یک رونق در بخش تولید باشیم و بتوانیم در کنار تولید، برای جوانان اشتغال ایجاد کنیم. بحث رونق تولید، اشتغال و صادرات غیر نفتی، سه محور اصلی در موضوع اقتصاد است که امسال باید با جدیت بیشتری دنبال شوند."
و اما...
علیرغم تمام شعارهایی که حسن روحانی طی این سالها برای تولید سر داد که نباید سر می داد و باید عمل می کرد، برای بیان وضعیت تولید کشور در حال حاضر که بخش مهمی از آن حاصل عملکرد چهارساله دولت یازدهم است، همین بس که فقط طی یک سال گذشته تعطیلی برندهای مشهور و قدیمی ایرانی که بالای 50 سال قدمت داشته اند، از جمله ارج، آزمایش، پارس الکتریک، پلی‌اکریل اصفهان، کاشی ایرانا، ماشین‌سازی تبریز، ایستک، دوچرخه‌سازی ایساک، قند ورامین، روغن‌نباتی‌قو، ایران چوب، 17 کارخانه کاشی و سرامیک، فولاد سهند، زاگرس خودرو، فولاد سبزوار و ده‌ها کارگاه و کارخانه بزرگ و کوچک دیگر رقم خورده است و الان تولید ملی نیمه جانی دارد که اگر امروز به داد آن نرسند، فردا دیر است.
حال بماند که یارانه تولید را هم نداند، بخش ناچیز تسهیلات بانکی به تولید اختصاص یافت آن هم برای استمهال بدهی‌ها و بعضاً با سودهای بالای 20درصد، انبوه واردات و قاچاق کمر تولیدکنندگان را شکست، برجام هم که نتوانست راه‌گشای مشکلات تولید باشد، سرمایه گذاری خارجی هم رقیب تولید ناتوان داخلی شد، و ده ها گزاره دیگر از مشکلات تولید ملی که در نهایت منجر شد به اینکه مقام معظم رهبری برای چندمین بار و به دلیل غفلت مسئولان، واژه "تولید" را در شعار سال 96 هم بگنجانند و تاکید کنند: " باید بر روی تولید و اشتغال متمرکز شوید و این هدف صرفاً با دستور دادن مسئولان ارشد محقق نمی‌شود بلکه به نظارت و پیگیری جدی نیاز دارد".
گزارش از آمنه هادی پور
