به گزارش ایرنا، سید عباس عراقچی معاون وزیر خارجه روز چهارشنبه در سمینار بینالمللی روندهای تسلیحاتی و امنیت منطقهای درغرب آسیا اظهار داشت: روندهای تسلیحاتی در منطقه غرب آسیا نگران کننده است.
وی در توضیح دیدگاه خود به تبیین این مساله در سه حوزه تسلیحات متعارف، تسلیحات غیرمتعارف و تسلیحات غیرمتقارن اشاره کرد.
عراقچی گفت: در حوزه تسلیحات متعارف واقع امر این است که غرب آسیا به بزرگترین بازار تسلیحاتی دنیا تبدیل شده است به طوری که از سال 2012 فروش تسلیحات در دنیا 10 درصد افزایش یافته که این امر بعد از جنگ سرد بی سابقه است.
معاون حقوقی و بینالملل وزارت امور خارجه اضافه کرد: یک سوم از این تسلیحات از سوی آمریکا، یک چهارم از سوی روسیه و بقیه توسط چین و برخی از کشورهای اروپایی تامین میشود.
وی بزرگترین بازار تسلیحات متعارف را خاورمیانه عنوان کرد و اظهار داشت: بزرگترین خریداران تسلیحات متعارف عربستان، قطر، امارات و ترکیه هستند.
عراقچی تمایل غرب به فروش سلاح و منافع اقتصادی سرشار آن را از جمله عواملی عنوان کرد که زمینه ساز تمایل آنها به ایجاد بحران و تنش و امنیت سازی در منطقه خاورمیانه است.
وی یادآور شد: در بحرانهای پی در پی و درگیریهای منطقه در همه جا ردپای فروشندگان سلاح را میتوان دید.
معاون وزیر امور خارجه خلا امنیتی را دلیل دیگر افزایش بی سابقه فروش سلاحهای متعارف در منطقه خواند و در ادامه به تهدیدات جدید ناشی از تروریسم اشاره کرد که زمینه را برای فروش تسلیحات بیشتر فراهم کرده است.
عراقچی مسائل داخلی کشورها و نگرانی آنها از آینده خود را دلیل دیگر افزایش خریدهای تسلیحاتی در منطقه عنوان کرد و گفت: عاملی که اخیراً اضافه شده است، تمایل برخی کشورها برای جلب نظر رئیس جمهور جدید آمریکا و خرید سیاستهای آمریکا با پولهای نفتی و معاملات تسلیحاتی است.
وی با اشاره به قرارداد 400 میلیارد دلاری آمریکا و عربستان گفت: قول خرید 400 میلیارد دلار تسلیحات داده میشود برای اینکه اولین سفر ترامپ به یک کشور مشخص باشد و وقتی هم به این کشور سفر میکند به بقیه رهبران خیلی روشن میگوید که آیا شما نمیخواهید از این سلاحهای زیبا بخرید.
معاون وزیر امور خارجه افزود: از همه اینها مهمتر نگرانیهایی است که برخی از کشورهای منطقه نسبت به محور مقاومت پیدا کردهاند و فکر میکنند مقابله با محور مقاومت با خرید تسلیحات بیشتر و مجهز کردن خود به سلاح بیشتر امکان پذیر است.
وی یادآور شد: در هر حال مجموعه این عوامل باعث شده است که غرب آسیا شاهد رقابت تسلیحاتی بسیار سنگین بین کشورها باشد و خاورمیانه به بزرگترین بازار تسلیحات خارجی تبدیل شود.
* سلاح های هستهای رژیم صهیونیستی
عراقچی افزود: در این بین رژیم صهیونیستی هم به سیاست خود ادامه میدهد به طوری که بیش از 18 میلیارد دلار هزینه نظامی این رژیم است و با سیاستهایی که اتخاذ شده درگیریها در منطقه به سمت اهداف غیرصهیونیستی سوق داده میشود و در این فضا این رژیم به سیاست خود ادامه میدهد.
معاون حقوقی و بینالملل وزارت امور خارجه خاطرنشان کرد: در حوزه سلاحهای نامتعارف، برآوردها نشان میدهد که رژیم صهیونیستی بین 85 تا 400 کلاهک هستهای دارد. اگر غرب آسیا را هم در این منطقه حساب کنیم کلاهکهای پاکستان هم حدود 100 کلاهک برآورد میشود و البته گفته میشود مواد لازم برای تامین 200 کلاهک را دارد.
وی در بخش دیگری از سخنانش به ایده خاورمیانه عاری از سلاحهای هستهای اشاره کرد و گفت: این ایده شاید از دهه هفتاد در منطقه مطرح بوده و مصر و ایران بنیانگذار این ایده بودهاند؛ با این حال مانع اصلی رژیم صهیونیستی بود که اجازه نداد منطقه عاری از سلاحهای هستهای شکل بگیرد.
معاون وزیر امور خارجه یادآور شد: در کنفرانس بازنگری NPT در سال 2010 این ایده به طور جدی مطرح و قرار شد در سال 2012 کنفرانس بینالمللی در این خصوص شکل بگیرد، اما با کارشکنی رژیم صهیونیستی و حمایتهای آمریکا این امر محقق نشد.
عراقچی گفت: تلاشها ادامه یافت تا در سال 2015 و نوبت بعدی کنفرانس بازنگری برگزار شود که این کنفرانس هم شکست خورد و رژیم صهیونیستی اجازه نداد این ایده به جایی برسد.
وی گفت احتمال شکست مجدد کنفرانس بازنگری در سال 2020 هم وجود دارد با این حال تمهیداتی اندیشیده شده تا از شکست آن جلوگیری کنند.
* استفاده جریانات تروریستی از سلاحهای شیمیایی
عراقچی در ادامه به سلاحهای شیمیایی اشاره کرد و گفت: رژیم صهیونیستی و مصر عضو کنوانسیون منع سلاحهای شیمیایی نیستند و سوریه هم عضو این کنوانسیون نبود و سلاح شیمیایی داشت اما در جریان بحران اخیر سوریه به عضویت کنوانسیون در آمد و سلاحهای خود را نابود کرد.
معاون وزیر امور خارجه اضافه کرد: با این حال هنوز هم در سوریه گاه و بی گاه از این سلاحها استفاده میشود و مهم دسترسی تروریستها به این سلاح است.
وی با بیان اینکه دلایل روشنی برای استفاده جریانات تروریستی و داعش از سلاحهای شیمیایی وجود دارد، اظهار داشت: سوریه برای جلوگیری از بهانه جویی به عضویت این کنوانسیون در آمده است.
* برجام؛ تنها تحول مثبت
این دیپلمات عالی رتبه کشورمان به سلاحهای نامتعارف و نگرانیهای ناشی از آن اشاره کرد و گفت: تنها تحول مثبت در این حوزه برجام است و برجام توافقی است که در حوزه عدم اشاعه صورت گرفته است.
به گفته عراقچی، برجام توافقی است که در آن یک کشور به اراده خود نسبت به عدم دستیابی به سلاح هستهای اعتماد سازی میکند و در مقابل حق آن کشور برای استفاده صلح آمیز از انرژی هستهای و اجرای آن به رسمیت شناخته میشود.
وی یادآور شد: ایران فقط برای سالهای محدودی، محدودیتهایی را پذیرفته است تا ماهیت صلح آمیز برنامه خود را نشان دهد و در مقابل به حق جمهوری اسلامی برای استفاده صلح آمیز از انرژی هستهای بخصوص در حوزه غنی سازی احترام گذاشته شود.
عراقچی اضافه کرد: این امر توسط شورای امنیت مورد پذیرش واقع شد، ما سابقه نداریم که شورای امنیت به کشوری چراغ سبزی بدهد مگر در قطعنامه 2231 برای ایران.
* غنی سازی یک روز هم تعطیل نشد
وی با بیان اینکه برای یک روز هم غنی سازی در ایران تعطیل نشد، گفت: برجام به غنی سازی احترام میگذارد و شورای امنیت هم به کشورها توصیه میکند که در بخش صلح آمیز با ایران همکاری کند.
معاون وزیر امور خارجه تصریح کرد: ضمیمه 3 برجام مربوط به همکاریهای صلح آمیز هستهای با ایران است و این کارها مشروع شده است، در واقع شورای امنیت برنامه ایران را از یک برنامه ممنوعه به یک برنامه مشروع به شمول غنی سازی تبدیل کرده و به آن احترام میگذارد و در مقابل ایران برای زمان محدود اقداماتش را محدود میکند تا اعتماد سازی کند.
* محدودیتها دائمی نیست
وی اضافه کرد: تمام محدودیتها دو مشخصه دارد، نخست اینکه دوره زمانی محدود دارد و هیچکدام دائمی نیست و دیگر این که هیچ نیازی از کشور را تعطیل نمیکند و محدودیت ها بعد از یک دوره زمانی که نیازهای ما هم از آن سالها شروع میشود، برداشته میشود.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام با تبیین ابعاد و پیامدهای منطقهای و بینالمللی برجام اظهار داشت: برجام بخشی از رژیم عدم اشاعه شده و اهمیت آن از بحث هستهای کاملاً فراتر رفته است. بدون برجام کلیت نظام عدم اشاعه به خطر میافتد و برای همین جامعه بینالملل از آن حمایت میکند.
وی یادآور شد: بنابراین برجام مسئلهای فراتر از ایران و حتی منطقه است، بحث نظام عدم اشاعه است و اینکه میشود با مذاکره، تفاهم و اعتماد سازی به نقطهای رسید که کشوری تعهد کند به سمت سلاح ممنوعه نرود و در مقابل حق آن کشور مورد شناسایی و احترام واقع شود.
عراقچی تصریح کرد: در واقع توازنی بین حقوق و تکالیفی که در NPT است، در برجام کاملاً رعایت شده است.
* انتحاریون و سلاحهای نامتقارن
وی در بخشی دیگری از سخنانش به سلاحهای نامتقارن اشاره کرد و اظهار داشت: این سلاحها، سلاحهایی هستند که توسط گروههای تروریستی استفاده میشود و در یک عملیات انتحاری فردی میتواند کاری بکند که شلیک موشک نمیتواند انجام دهد.
معاون وزیر امور خارجه ادامه داد: فرد انتحاری میتواند در حساسترین نقاط و بین جمعیت خود را منفجر کند، در این حوزه یک وانت میتواند به سلاح تبدیل شود و اینها مفاهیم و ابزارهای جدیدی برای کشتن دیگران است که متاسفانه منطقه ما درگیر این پدیده است.
عراقچی توسعه نیافتگی، فقر و فاصله طبقاتی را از جمله معضلات منطقه عنوان کرد و افزود: گزارش توسعه منابع انسانی نشان میدهد که در منطقه غرب آسیا وضع چگونه است و نتایج خطرناک آن را میتوان مشاهده کرد. مجموع درآمدهای بیست کشور عربی از تولید ناخالص یک کشور کوچک اروپایی کمتر است.
وی گفت: توسعه نیافتگی همراه با جمعیت جوان و معضلاتی که در منطقه وجود دارد و رژیمهای سرکوبگر از معضلات دیگری است که نتایج آن را در جنگ یمن، سوریه، بحرین، لبنان، عراق میتوان دید.
معاون وزیر امور خارجه یادآور شد: کرهایها در دیدارهایی که با هم داریم از وضعیت شبه جزیره کره گلایه میکنند، اما من به آنها میگویم شما نگران نباشید و خدا را شاکر هم باشید چرا که در منطقه ما چندین کره وجود دارد که با هم میجنگند.
وی در ادامه به تنشهای جدیدی اشاره کرد که در منطقه ایجاد شده است و اظهار داشت: این تنشها بین کشورهایی ایجاد میشود که کسی انتظار ندارد. برای مثال بحران قطر و عربستان کاملاً غیرمنتظره بود و حتی بدبین ترین تحلیلگران فکر نمیکردند که اوضاع قطر و عربستان این چنین شود.
عراقچی گفت: اشتباه محاسباتی متعدد بازیگران بخصوص عربستان در یمن، سوریه، حمایت از گروههای تروریستی و اخیراً در لبنان از جمله مسائلی است که در منطقه وجود دارد.
وی تاکید کرد: عربستان در قضیه لبنان اشتباه کاملاً بچه گانهای کرد و البته به اعتراف منابع غربی خردمندترین بازیگر منطقه، ایران بوده است.