نوری در تاریکی / سرانجام فیلم محمد (ص)

صراط: سال‌هاست عادت کردیم در ایام میلاد، بعثت و رحلت پیامبر اکرم (ص) فیلم «الرساله» مصطفی عقاد را از شبکه‌های تلویزیون ببینیم. فیلمی که می‌شود هربار از دیدنش لذت برد و بیننده را خسته نمی‌کند. اما آنچه در تمام این سال‌ها حس خوشایندی نداشت، دست خالی سینمای ایران برای نمایش حتی بخشی اندک از زندگی پیامبر (ص) بود. اتفاقی که بالاخره مجید مجیدی آن را محقق کرد و با ساخت فیلم «محمد (ص)» روایتگر بخشی کوتاه از زندگی پیامبر اسلام شد. نگاه مجیدی در این فیلم برخلاف «الرساله» که بیشتر سراغ جنگ‌های زمان پیامبر رفته بود، نگاهی لطیف و شاعرانه است که بر مهربانی‌های پیامبر اکرم تاکید دارد.
به بهانه توزیع نسخه نمایش خانگی این فیلم مروری داریم بر فرآیند تولید آن از ابتدا تا امروز:

بعد از نزدیک به سه سال تحقیق و پژوهش مجید مجیدی اوایل سال 90 با دریافت پروانه ساخت فیلم «محمد(ص)»، پیش تولید این فیلم را در شرکت سینمایی نور تابان آغاز کرد و با پایان فیلمبرداری و انجام مراحل فنی سرانجام سال 93 به نمایش درآمد. به جهت اهمیت و حساسیتی که موضوع فیلم داشت از ابتدا تمام اخبار آن مورد توجه رسانه‌ها بود. از اخبار مهم فیلم بازدید رهبر انقلاب از پشت صحنه آن در آبان 91 بود که مورد توجه قرار گرفت. در مورد بازیگران بعد از گمانه زنی‌ها و حذف و اضافه شدن نام چند بازیگر، مهدی پاکدل، علیرضا شجاع نوری، محسن تنابنده، مینا ساداتی، داریوش فرهنگ، رعنا آزادی‌ور و ساره بیات به عنوان بازیگران اصلی فیلم معرفی شدند. برای عوامل اصلی پشت صحنه در کنار چهره‌های مطرح داخلی مانند رضا میرکریمی، حمید خضویی ابیانه، کامبوزیا پرتوی، محسن شاه ابراهیمی،حمید قدیریان و... از ستاره‌های سینمای جهان استفاده شد و امکانات ویژه‌ای در اختیار فیلم قرار گرفت. خبرها از اختصاص بودجه‌ای کلان برای تولید این فیلم خبر می‌داد و تا انتهای کار رقمی میان 100 تا 150 میلیارد تومان برای آن عنوان شد؛ خبری که با اخبار و حاشیه‌های فیلم همراه بود و به هر بهانه‌ای سوژه رسانه‌ها می‌شد.  

با توجه به موضوع و شرایط متفاوت فیلم «محمد(ص)» به اضافه همراهی نام مجید مجیدی در شناسنامه فیلم، اهالی فرهنگ و رسانه مشتاق به دیدن حاصل کار بودند. ابتدا قرار بود اولین نمایش فیلم در جشنواره سی و سوم باشد اما سرانجام بعد از اتمام جشنواره در 23 بهمن 93 برای اهالی رسانه و سینماگران به نمایش درآمد. نمایش فیلم واکنش‌های متفاوتی را به دنبال داشت؛ عده‌ای شیفته فیلم شده بودند و گروهی هم در حسرت هزینه صرف شده در افسوس فرصت از دست رفته برای ارائه یک اثر قابل قبول و بهتر بودند؛ اما در مجموع کیفیت فیلم از نظر ساختار و امکانات سینمایی مورد توجه قرار گرفت. بالاخره فیلم اواخر تابستان 94 به اکران عمومی درآمد و با یک اکران نسبتا طولانی توانست به فروشی نزدیک به 15 میلیارد برسد.

مجیدی روایتش از زندگی پیامبر (ص) را از محاصره‌ مسلمانان در شعب ابی ‌طالب آغاز می‌کند و سپس به پیش از تولد پیامبر باز می ‌گردد. مخاطب در این فیلم شاهد وقایعی است که پیش از تولد پیامبر تا 12 سالگی ایشان اتفاق می‌افتد. صحنه‌‌های وفات مادر رسول اکرم در روستای ابواء، صحنه‌های مربوط به دوران شیرخوارگی و خردسالی پیامبر در روستای سعدیه، اولین سفر پیامبر به شام و رسیدن به صومعه «بحیرا» (راهبی مسیحی که درباره ظهور آخرین پیامبر به ابوطالب بشارت می‌‌دهد) از بخش‌هایی است که در این فیلم می‌بینیم.

از اتفاقات مهم در تولید این پروژه حضور چهره‌های سرشناس در بخش‌های اصلی کار بود؛ چهره‌هایی که هرکدام از صاحب نامان رشته خود هستند. حضور چهره‌های جهانی در کنار عوامل داخلی امکان آشنایی با فرآیند و امکانات فیلمسازی در دیگر کشورها را برای سینمای ایران فراهم کرد. چهره‌هایی مانند: ویتوریو استورارو: مدیر فیلمبرداری؛ او فیلمبردار مطرح ایتالیایی است که موفق به دریافت جایزه اسکار برای سه فیلم مطرح «اینک آخرالزمان»(۱۹۷۹)، «آخرین امپراتور»(۱۹۸۷) و «قرمزها»(1981) شده است. میلژن کرکا کلژاکویچ: طراح دکور؛ کرکا فرانسوی است و جوایز «سزار» و «آکادمی فیلم اروپا» و همچنین نامزدی دریافت جایزه «اِمی» را در کارنامه خود دارد. او به عنوان طراح صحنه و لباس در گروه تولید فیلم سینمایی «محمد رسول الله(ص)» حضور داشت. اله رحمان راکا: موسیقی؛ آهنگساز فیلم، موسیقیدان و خواننده سرشناس هندی است و آثارش او را در زمره پرفروش‌ترین هنرمندان موسیقی جهان قرار می‌ دهد. رحمان برنده جوایز بسیاری از جمله یک جایزه گلدن گلوب و دو جایزه اسکار شده است. اسکات ای.اندرسون: جلوه‌های ویژه بصری؛ وی سابقه همکاری با فیلمسازانی چون استیون اسپیلبرگ، جیمز کامرون و پیتر جکسون را دارد و در به عنوان متخصص طراحی جلوه‌های ویژه در سال ۱۹۹۶و برای فیلم «باب» برنده اسکار شده است.

مجیدی یکی از دلایل ساخت شهرک پیامبر اعظم (ص) با این گستردگی را استفاده دیگر کشورها اعلام کرده بود تا درباره دین اسلام آثاری بسازند و از درخواست بسیاری از کشورها مانند ترکیه و اندونزی برای حضور در لوکیشن‌های این فیلم بعد از نمایش آن خبر داده بود. او اعلام کرده بود از جهان اسلام دعوت می‌کنیم تا در چنین فضایی قرائت درست از اسلام را ارائه دهند و در این زمینه فرهنگسازی‌هایی صورت گیرد. اما نتیجه چه شد؟ تا الان با گذشت 3 سال از پایان تولید فیلم، از این شهرک استفاده مفید و درخوری نشده است و تنها برای برگزاری دو سه برنامه مذهبی و ضبط چند تواشیح و سرود مورد استفاده قرار گرفته که نشان از عدم کاربری درست از شهرکی دارد که با هزینه‌ای بالا ساخته شده و بخش زیادی از بودجه فیلم را به خود اختصاص داده است.

همچنین همزمان با نمایش عمومی فیلم که سال 93 اتفاق افتاد اعلام شد قرار است سریالی 8 قسمتی از این پروژه ساخته شود. خبری که یکی از اصلی ترین دلایل برای پخش دیرهنگام این فیلم در شبکه نمایش خانگی بود اما تا امروز محقق نشده است. از طرفی تلاش برای اکران جهانی فیلم دلیل دیگری بود برای دیر ارائه کردن فیلم در شبکه نمایش خانگی. با اینکه ابتدای امسال اعلام شده بود قرار است به زودی این اتفاق بیفتد و در تابستان فیلم در این شبکه توزیع شود اما خبری نشد تا اینکه مدتی قبل نسخه قاچاق این فیلم در لبنان منتشر شد. با قرار گرفتن نسخه کامل فیلم با کیفیت HD  بر روی سایت یوتیوب که تا الان بیش از یک میلیون بازدیدکننده داشته است، تصمیم برای ارائه این اثر در شبکه نمایش خانگی گرفته شد و قرار است فیلم «محمد(ص)» با قیمت ده هزار تومان همزمان با میلاد پیامبر در این شبکه توزیع شود. درحالیکه امکان دانلود غیرقانونی فیلم وجود دارد، بعد از این توزیع دیرهنگام، قیمت بالای نسخه نمایش خانگی (به دلیل زمان طولانی فیلم) می‌تواند فروش قانونی این اثر را سخت کند.

منبع: تبیان