گروه سیاسی صراط: 16 دی ماه سال جاری راس ساعت ۲۰ یک نفتکش ایرانی حامل ۱۳۶ هزار تن میعانات گازی به نام سانچی در آب‌های ساحل شرقی چین به یک کشتی فله بر چینی برخورد کرد و پس از ۸ روز سوختن، هر ۳۲ پرسنل آن به شهادت رسیدند و در نهایت این کشتی غرق شد.
سانحه آنی و غافلگیر کننده بود
وزارت حمل و نقل چین اذعان کرده بود که نفتکش سانچی (Sanchi) با پرچم پاناما و طول ۲۷۴ متر برای شرکت ایرانی برایت شیپینگ (Bright Shipping) کار می‌کرده و به سمت کره جنوبی برای تحویل محموله خود در حرکت بوده است.
محسن بهرامی سخنگوی کمیته اضطرار سانحه نفتکش سانچی در این باره گفته بود در همان د‌م در اثر برخورد مقد‌اری از میعانات گازی محموله نفتکش ایرانی به روی د‌ماغه فله بر چینی می‌ریزد و موجب آتش‌سوزی روی د‌ماغه این کشتی می‌شود.
۱۷ خدمه چینی بلافاصله پس از آتش سوزی خود را به درون دریا می‌اندازند و به سرعت خود را از این مهلکه نجات می‌دهند علاوه بر این موضوع با وجود اینکه کشتی چینی دارای محموله فله بوده است، اما آتش آن به سرعت خاموش می‌شود.
اما در این میان دو مخزن از دوازده مخزن سانچی آتش گرفت و این آتش سوزی ۸ روز به طول انجامید و واقعه ناگواری را برای کشور ما رقم زد. بلافاصله پس از وقوع این حادثه هیئت دولت روز دوشنبه ۲۵ دی ماه را عزای عمومی اعلام کرد همچنین رهبر معظم انقلاب و رئیس جمهوری کشورمان در پیام‌های جدا گانه این حادثه ناگوار را تسلیت گفتند.
جعبه سیاه اسرار حادثه سانچی به پاناما برده شد
پس از بروز حادثه در جریان جستجوی نیم ساعته تیم چینی، پیکر سه تن از پرسنل به همراه جعبه سیاه کشتی پیدا شد، اما از آنجایی که براساس قوانین ثبت شده در کنوانسیون‌های بین‌المللی باید طبق قانون، جعبه سیاه موجود در کشتی‌ها و شناور‌های موجود در فضای بین‌المللی به کشوری که کشتی در آن به طور رسمی ثبت شده تحویل داده شود، جعبه سیاه نفتکش ایرانی سانحه دیده به پاناما تحویل داده شد.
هادی حق‌شناس معاون دریایی سازمان بنادر و دریانوردی در این باره گفته بود با توجه به اینکه شناور مذکور در یکی از بنادر پاناما به ثبت رسیده است، مسئولان پاناما طبق قوانین موظفند که اطلاعات ثبت شده در این جعبه را به طور کامل به ایران ارائه کنند و در این زمینه تردیدی وجود ندارد.
به گفته وی در حال حاضر نمی‌توان زمان دقیقی برای نهایی شدن بررسی‌ها روی این جعبه سیاه و اعلام گزارش دقیق آن تعیین کرد.
حادثه نفتکش ایرانی از نظر ابعادِ حادثه بی‌سابقه بود
به گفته علی ربیعی مسئول پیگیری حادثه نفتکش ایرانی، این اتفاق از نظر ابعاد، یک حادثه بی‌سابقه بود چرا که نفتکش ایرانی ۱۱۱ هزار و ۵۱۰ تن میعانات گازی، یک هزار و ۹۵۶ تن مازوت و ۱۱۸ تن گازوئیل حمل می‌کرد که این حجم از مواد سوختنی منجر به انفجار بسیار بزرگی شد که شاهد بودیم.
وی با اشاره به تصادف‌هایی بین کشتی‌های عبوری این منطقه در ماه‌های قبل اظهار کرده بود: این تصادف‌ها صدمات جانی و مالی به همراه داشت اما هیچ کدام به بزرگی حادثه نفتکش ایرانی نبودند.
ربیعی با بیان اینکه مقامات چینی از روز نخست به ما اعلام کرده بودند که هیچ کس نمی‌تواند زنده مانده باشد، تصریح کرده بود: طبق اعلام مدیران عملیات چینی از همان روز اول حادثه گاز H۲S نشت کرده بود که تنفس این گاز می‌توانست یکی از دلایل کشته شدن خدمه نفتکش ایرانی باشد اما با این حال با کورسویی از امید و با هدف اینکه بتوانیم پیکر عزیزان را پیدا کنیم عملیات مهار و جست‌وجو را ادامه دادیم.
ربیعی در پی انتشار اخبار رسانه‌های معترض و انتشار اخبار کذب واکنش تندی از خود نشان داد و گفت: در فضاى مجازى گفته شده محموله سانچى براى کره شمالى بوده و آمریکا با موشک، این نفتکش را مورد اصابت قرارداده است در حالى که این موضوع صحت ندارد و دروغ واضحى بیش نیست.
وی افزود: متاسفانه این داستان سرایی هاى "ژول ورنى" در فضاى مجازى مطرح شده است اما کسانى که این موضوع را مطرح کردند، اطلاعى از دریانوردى و مسائل بین الملل ندارند.
پیگیری‌های دیپلماتیک از بدو حادثه
حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان در اولین روز پس از حادثه، با تشکیل جلسه ویژه این حادثه دستورات لازم را به وزرای نفت، خارجه و راه و شهرسازی برای رسیدگی به وضعیت نفتکش حادثه دیده و پیگیری جبران خسارت‌های وارده و به ویژه رسیدگی به خانواده خدمه ایرانی نفتکش سانچی صادر کرد.
به دنبال آن علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی روز جمعه در اتاق بحران حادثه در شانگهای حضور یافت و گفت: خواستار این هستم که طرف چینی ضمن به کار گیری تمام توان خود برای نجات دریانوردان ایرانی، در اجرای عملیات امداد و نجات جدیت ورزند.
وزارت امور خارجه نیز با فعال ساختن تمام مسیر‌های دیپلماتیک، مشغول پشتیبانی لازم شد و محمد جواد ظریف در تماس تلفنی با همتای چینی خود بر لزوم انجام تعهدات همه طرف‌ها در سانحه اتفاق افتاده برای نفتکش ایرانی تاکید کرد.
وزیر امور خارجه چین نیز در این گفتگوی تلفنی با ابراز تاسف از بروز سانحه برای نفتکش ایرانی اعلام کرد نیرو‌های امدادی چینی همه تلاش خود را برای مهار آتش به کار گرفته و به کمک‌های خود ادامه خواهند داد.
حسن قشقاوی معاون کنسولی، پارلمانی و امور ایرانیان خارج از کشور وزارت خارجه در 20 دی یعنی 4 روز پس از وقوع آتش سوزی اعلام کرد ما به طرف چینی اعلام کرده‌ایم که حاضریم گروه‌های زبده‌ای را برای کمک به خاموش کردن کشتی نفتی ایران که در آب‌های چین در اثر برخورد با یک کشتی باری دچار آتش‌سوزی شده است، اعزام کنیم که یک تیم عملیات ویژه نیروی دریایی ارتش بالغ بر 12 نفر از کلاه سبزهای این نیرو که آموزش‌های خاص و ویژه برای این شرایط دیدند، به چین اعزام شدند.
البته این اظهار نظر قشقاوی خیلی دیر اعلام شد چون پس از وقوع آتش سوزی که ارتفاع آتش به بیش از ۱۰۰ متر رسیده بود و درجه حرارت آن به بیش از ۳۵۰ درجه رسیده بود نمی‌توانست راهی برای نجات پرسنل سانچی باشد.
بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه هم در 23 دی اعلام کرد که از همان روز نخست این اتفاق، در وزارت امور خارجه ستادی مرتبط با آن تشکیل شد؛ علاوه بر آن در سایر وزارتخانه‌ها و دستگاه های دیگر نیز ستادهایی در این ارتباط تشکیل شده و آنها نیز در حال انجام وظایف محوله خود هستند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی همچنین اعلام کرده بود که وزارت امور خارجه طی روزهای اخیر علاوه بر چین، با دولت ژاپن و کره جنوبی نیز در تماس مستمر بوده است و ژاپن علاوه بر همکاری‌های که تاکنون صورت گرفته، قرار است با اعزام تجهیزات لازم و مورد نیاز و تیم‌های امداد و نجات در این عملیات مشترک مشارکت لازم را داشته باشد.
وی بیان کرده بود که وزارت خارجه از ابتدای این حادثه با تشکیل ستاد در مرکز و ارتباط مستمر روزانه بین تهران، پکن و شانگهای کار را دنبال کرده و به بهترین شکلی که می‌توانسته این پیگیری‌ها را انجام داده و هیچ‌گونه کوتاهی در این زمینه صورت نگرفته است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی با تاکید براینکه دولت چین از ابتدای این قضیه و بعد از برقراری تماس‌های ما، اقدام به تشکیل ستاد بحران کرد و همکاری بسیار خوبی را با ما داشت خاطرنشان کرد: ما از امکانات و کانال‌های موجود در این زمینه استفاده کرده و از ابتدای این حادثه با دولت ژاپن، کره جنوبی و سازمان بین‌المللی دریانوردی (ایمو) که در لندن مستقر است، در تماس بودیم.
البته معلوم نیست با توجه به اینکه انتظارات بیشتری از چینی‌ها برای کمک رسانی به پرسنل نفتکش سانچی می‌رفت چرا سخنگوی وزارت خارجه از همکاری بسیار خوب دولت چین صحبت کرده است.
با توجه به اینکه علی ربیعی گفته بود که مقامات چینی از روز نخست به ما اعلام کرده بودند که هیچ کس نمی‌تواند زنده مانده باشد شاید به این دلیل بود که چینی‌ها اقدام در خور توجهی برای کمک به خدمه سانچی نکردند.
کم کاری چینی‌ها باعث شد تا خانواده‌های خدمه سانچی هم به عملکرد آنها اعتراض کنند و از دولت خواسته بودند تا فشار بیشتری به چین برای اطفای حریق و نجات خدمه سانچی بیاورد.
آغاز پیگیری‌های پارلمانی برای بررسی ابعاد حادثه
در نخستین جلسه علنی مجلس پس از حادثه سانچی نیز علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی طی نطقی در صحن مجلس با بیان اینکه تصادف کشتی نفتکش در طول هفته اخیر نگرانی زیادی در جامعه ایجاد کرد کمیسیون امنیت ملی را مامور کرد تا مستمرا پیگیری‌ها را از طریق دستگاه‌های مختلف به عمل آورد.
وی با بیان اینکه ستاد بحران با کمک دولت چین فعال شده است، یادآور می‌شود حادثه بسیار تاسف برانگیز است و لازم است تا نهایت کار، کمیسیون امنیت ملی این موضوع را دنبال کند.
در این روز سوال درباره اعلام دقیق چگونگی حادثه نفتکش سانچی در تذکرات نمایندگان مجلس نیز مطرح شد به طوری که علیرضا محجوب و نادر قاضی‌پور نمایندگان مردم تهران و ارومیه در تذکری کتبی از وزرای کار، خارجه و نفت خواستار تسریع اقدامات اجرایی برای نجات جان ملوانان نفتکش ایرانی و بررسی و اعلام دقیق چگونگی حادثه مزبور شدند.
به گزارش باشگاه خبرنگاران در کلام آخر باید اذعان کرد که رایزنی‌ها با چین بی فایده بود چرا که این کشور در روزهای اول تنها دو یدک کش برای اطفای حریق به محل حاثه ارسال کرده بود به همین منظور انتظار می‌رود دستگاه دیپلماسی کشورمان سیاست‌های سرسختانه‌ای را هنگام مواجهه با این گونه مسائل اتخاذ کند.
