گروه اقتصادی صراط: رکود در صنعت ساختمان سازی از چالش هایی به شمار می رود که تبعات و پیامدهای مخرب آن بیش از حوزه های دیگر ملموس و مشهود به نظر می رسد.
ارتباط تنگاتنگ این حوزه با بسیاری از عرصههای تولیدی و خدماتی باعث شده تا نارسایی مذکور، پس لرزههای شدیدی را به صنوف مرتبط با این حوزه تحمیل کند.
در این میان، کارگران ساختمانی به عنوان نیروی انسانی فعال در این حوزه بیش از هر فرد و گروه دیگری دچار آسیب و بحران شده اند.
تجمع کارگران در میادین و معابر شهر و هجوم آنها به خودروها و افرادی که متقاضی دریافت خدمات هستند تصویری از عمق این نارسایی به شمار می رود.
بنابر گزارشات موجود، کارگران ساختمانی در قالب اقشار ضعیف و سخت کوشی قرار می گیرند که متاسفانه حتی در دوران رونق صنعت ساختمانی نیز از اوضاع چندان مطلوب و شایسته ای برخوردار نبودند و حالا در طول 5 سال اخیر این وضعیت به مراتب سخت و دشوار تر از گذشته شده است.
مصطفی خزایی، یکی از فعالان کارگری در غرب استان تهران با اشاره به شرایط نامساعد اقتصادی ِ کارگران ساختمانی در سالیان اخیر اظهار کرد: بیان این موضوع به معنای وضعیت مساعد و مطلوب این طیف در دوران پیش از رکود ساختمانی نیست و متاسفانه در آن دوران (رونق ساخت و ساز) نیز عمده سود این فعالیت به جیب سرمایه داران می رفت که در حوزه ساختمان سازی سرمایه گذاری می کردند اما با این اوصاف، شرایط کاری و تقاضای دریافت خدمات به میزانی بود که با هر سختی و مشقت، کم و بیش نیازهای اقتصادی کارگران ساختمانی تامین می شد اما متاسفانه در طول 5 سال اخیر، وضعیت آنچنان سخت و بحرانی است که در بسیاری از روزهای ماه، اساسا تقاضایی برای جذب این طیف وجود ندارد.
وی افزود: سفره کارگران ساختمانی در سالیان اخیر تنگ تر از گذشته شده و بخش قابل توجهی از کارگران ساختمانی به رانندگی و مسافر کشی سیار در سطح شهرها روی آورده اند که این موضوع نشان دهنده شرایط نامساعد این قشر در حوزه ساختمان سازی است.
خزایی تصریح کرد: عمده تقاضا برای جذب کارگرن، معطوف به خُرده فعالیت هایی می شود که بصورت کوتاه و مقطعی انجام می پذیرد و درآمد و آورده اقتصادی آن برای کارگران بسیار محدود و ناچیز است.
وی افزود: تنها و موثرترین راهکار ممکن برای برون رفت از این وضعیت به ایجاد رونق اقتصادی و بازگرداندن شرایط مناسب ساخت و ساز در صنعت ساختمانی معطوف می شود در غیر اینصورت، تمامی طرح ها دراین خصوص محکوم به شکست خواهد بود.
بیکاری 70 درصدی کارگران ساختمانی
چندی پیش، هادی ساداتی، عضو هیات مدیره کانون عالی انجمن های صنفی کارگران در گفتوگو با رسانهها به آماری تامل برانگیز و تاسف آور از افزایش بیکاری در این قشر(کارگرن ساختمانی)اشاره کرد.
وی در این ارتباط بیان کرد: رکود ساختمانی باعث بیکاری 70 درصدی کارگران فعال در این بخش شده است.
آنچنان که وی عنوان داشته، حتی در صورت وجود کار و تقاضا برای دریافت خدمات، درآمد فعالیت 20 روزه کارگر بصورت متوسط 40 تا 50 هزار تومان در هر روز است.
این میزان از درآمد برای خانوادهای 3 نفره نیز جوابگو نخواهد بود و در صورت سکونت کارگران مذکور در منازل استیجاری، شرایط برای این قشر آنچنان سخت و دشوار خواهد شد که راه گریزی برای فعالیت در شغل های دوم و سوم وجود نخواهد داشت.
به اعتقاد برخی از کارشناسان، در کنار رکود عمیق اقتصادی و شرایط سخت و دشواری که بر بازار ساختمان سازی سایه افکنده، فعالیت نیرویِ کارِ خارجیِ ارزان قیمت نیز مزید بر علت شده تا محدودیتِ فعالیتِ نیروی انسانیِ ایرانی تنگ تر از گذشته شود.
به تبع در چنین شرایطی، گرایش بخش قابل توجهی از متقاضیان دریافت خدمت به سمت و سوی کارگران خارجی (عمدتا افغانها) خواهد بود و این وضعیت شرایط را برای نیروی انسانی ایرانی سخت تر خواهد کرد.
عدم پاسخگویی به حوادث ناشی از کار در ارتباط با نیروی کار خارجی، ریسک جذب این طیف را به حداقل ممکن کاهش داده و مجموعه این عوامل باعث به جاشیه رانده شدن تعداد قابل توجهی ازکارگرن ایرانی فعال در بخش ساختمانی شده است.
مسئولان ذی ربط، امتیازات عادلانه تری را برای کارگران ساختمانی تعریف کنند
در این میان، برخی از فعالان حوزه کارگری ( در بخش ساختمانی)معتقدند باید امتیازات ویژه تری برای نیروی انسانی فعال در این عرصه تعریف شود و با وضعیت موجود نمی توان تصور شرایط عادلانه را برای این طیف در ذهن تجسم کرد.
کاهش سن بازنشستگی، تسهیل هر چه بیشتر شرایط بیمه ای، اتخاذ تدابیر لازم برای ارتقای ثبات و امنیت شغلی از نمونه راهکارهایی است که به زعم برخی از فعالان کارگری می تواند در بهبود وضعیت اقتصادی این گروه مثمرثمر واقع شود.
نباید این واقعیت را از نظر دور داشت که اشتغال کارگان، ارتباطی مستقیم با طراحی پروژههای عمرانی دارد و در صورت اجرایی شدن طرح هایی همچون مسکن اجتماعی، به طور قطع شاهد حصول توفیقات هر چه بیشتری در ارتباط با قشر کارگران ساختمانی خواهیم بود، اقدامی که در کنار آن، روند حل و فصل مشکلات مسکن کشور نیز بهواسطه آن با سرعت و شتاب هر چه بیشتری همراه خواهد شد.