صراط: به گزارش تسنیم به نقل از روزنامه رای الیوم، اظهارات "محمد بن سلمان" ولیعهد سعودی مبنی اینکه چنانچه ایران بمب اتمی داشته باشد عربستان نیز به سرعت همین کار را خواهد کرد، موجب طرح مسائل متعددی شده که هر یک از آن با اما و اگر های زیادی همراه است.
بن سلمان یک روز پیش از سفر به واشنگتن برای دیدار با دونالد ترامپ در یک مصاحبه مفصل با شبکه "سی.بی. اس" آمریکا ضمن حمله به ایران و مسئولان بلندپایه این کشور تاکید کرد، کشورش به دنبال در اختیار داشتن بمب هسته ای نیست اما، اگر ایران در صدد توسعه سلاح هسته ای برآید عربستان نیز در سریع ترین زمان ممکن نیز همین کار را خواهد کرد.
اظهارات تامل برانگیز بن سلمان در مورد توسعه برنامه اتمی در عربستان
حمله تند بن سلمان به ایران چیز تازه ای نیست زیرا روابط دو طرف از چند سال پیش متشنج است و پاسخ به آن کاملا بر عهده ایران است، اما آنچه وی در مورد توسعه سلاح اتمی و سرعت در این کار بر زبان آورد، تامل برانگیز بوده و باید به بحث و بررسی گذاشته شود.
روشن است که این اظهارات در چارچوب ائتلاف سعودی- آمریکایی علیه ایران جا دارد که در حال قوت گرفتن است و چه بسا به برخورد سیاسی و شاید نظامی ختم شود، زیرا خبرهای تقریبا تایید شده ای در دست است مبنی بر اینکه ترامپ مصمم است در نیمه ماه می آینده از توافق هسته ای با ایران خارج شود که این به معنی آغاز فصل جدیدی در منطقه خاورمیانه است.
احتمال بازگشت ایران به از غنی سازی اورانیوم
به عبارت بهتر خروج آمریکا از توافق هسته ای به معنی بازگشت ایران به از سرگیری غنی سازی اورانیوم با نسبت بالا است به گونه ای که امکان در اختیار داشتن کلاهک های هسته ای را در طول چند سال و شاید کمتر برای این کشور فراهم می کند.
سوالی که در این خصوص مطرح است اینکه عربستان چگونه به دنبال توسعه سلاح اتمی و تحقق هدف مورد نظر یا همان بازدارندگی هسته ای با ایران است؟
دو راه پیش روی عربستان برای توسعه سلاح اتمی
در این خصوص باید گفت چنانچه رهبری سعودی به توسعه سلاح اتمی متوسل شود، دو راه برای تحقق این هدف وجود دارد:
نخست: بمب های هسته ای را از متحد پاکستانی خود که چند دهه حمایت مالی از برنامه هسته ای آن را با حمایت و تشویق آمریکا برعهده گرفت، خریداری کند.
دوم: عربستان زرادخانه ای از نیروگاهها و برنامه هسته ای در خاک خود ایجاد کند و برای آموزش نیرو و اداره و راه اندازی نیروگاهها از مهارت و تجربه پاکستان و غرب کمک بگیرد.
موانع پاکستان برای پاسخ به درخواست عربستان
گزینه اول سخت به نظر می رسد، زیرا دولت پاکستان به چند دلیل نمی تواند به هرگونه درخواست عربستان در ارتباط با دستیابی به بمب اتمی پاسخ دهد، حتی اگر پیشنهادهای مالی آن وسوسه کننده باشد.
یکی از مهم ترین دلایل در این خصوص این است که یک چهارم از مردم پاکستان شیعه هستند و ایران نیز همسایه آن به شمار می آید و دیگر اینکه هرگونه جانبداری از عربستان در خصوص موضوع هسته ای چه بسا بر روابط با ایران تاثیر منفی بگذارد.
سوم اینکه پارلمان پاکستان بر عکس دولت، به همکاری نظامی نامتعارف با عربستان دید مثبتی ندارد و سه سال پیش با اکثریت آراء درخواست عربستان مبنی بر اعزام نیروهای پاکستانی به یمن به منظور مشارکت در جنگ را رد کرد.
اما در مورد گزینه دوم باید گفت که این گزینه منطقی تر به نظر می رسد با این حال عربستان تا این لحظه هیچ نیروگاه هسته ای حتی برای استفاده مسالمت آمیز و تولید انرژی در اختیار ندارد و این روزها تلاش دارد این نیروگاهها را از چین و روسیه خریداری کند که این خود به این معنی است که در این خصوص تاخیر زیادی داشته است.
مخالفت اسرائیل با برنامه هسته ای عربستان و هر کشور عربی دیگر
مهم تر از همه مسائل بالا اینکه رژیم اشغالگر اسرائیل با برنامه هسته ای عربستان و یا هر کشور عربی دیگر مخالف است و بر این اساس می توان متوجه شد که چرا در سال 1981 نیروگاه عراق را هدف حمله قرار داد آن هم در شرایطی که عراق سرگرم جنگ علیه ایران بود و علاوه بر این یک نیروگاه اتمی در دست احداث در شمال سوریه را با همکاری کره شمالی بمباران کرد.
"بنیامین نتانیاهو" نخست وزیر رژیم اسرائیل با وجود روابط قوی با عربستان سعودی وامارات متحده عربی در جریان سفر اخیر خود به واشنگتن از دوستش ترامپ خواست اجازه ندهد عربستان سلاح اتمی در اختیار داشته باشد.
برخی از سعودی هایی که حامی در اختیار داشتن سلاح هسته ای هستند، این بحث را مطرح می کنند که چه بسا بن سلمان به فکر استفاده از الگوی پاکستانی -هندی برآید، به این معنی که پس از توسعه سلاح اتمی از سوی هند، پاکستان با مراجعه به متحد آمریکایی خود از آن خواست در تحقق بازدارندگی هسته ای در برابر هند به اسلام آباد کمک کند.
این بحث درست است اما این بازدارندگی چهل سال پیش در پرتو جنگ سرد بین آمریکا و شوروی سابق تحقق یافت به این معنی که پاکستان و هند در دو جبهه قرار گرفتند، پاکستان در جبهه آمریکا و هند در جبهه شوروی سابق.
نکته قابل توجه اینکه درست است روابط ایران و روسیه قوی است و در مقابل عربستان نیز با آمریکا روابط نزدیکی دارد، اما یک عامل مهم وجود دارد و آن اینکه عربستان به همراه اسرائیل در جبهه آمریکا قرار می گیرد و هر چقدر با اسرائیل ائتلاف کرده و به آن نزدیک شود آمریکا به آن اجازه در اختیار داشتن سلاح اتمی را نمی دهد، چرا که به عبارت خیلی ساده اسرائیل به عربها اعتماد ندارد و بیم دارد این سلاح در اختیار یک نظام سعودی رادیکال تر از نظام کنونی آن قرار بگیرد که البته این احتمال در عربستان بعید نیست.
باید در نظر داشت اینکه عربستان یا هر کشور عربی دیگری سلاح اتمی در اختیار داشته باشند به معنای بازدارندگی با اسرائیل است نه ایران و این قانونی و مشروع است اما چه بسا این خواسته با توجه به جبهه ائتلاف آمریکا با اسرائیل و اولویت منافع اسرائیل حتی بر منافع آمریکا قابل تحقق نباشد.
خطر بزرگتری که عربستان را تهدید می کند ، بیش از همه اسرائیل است از همین رو این موضوع باید در صدر اولویت های عربستان و پیش از طرح تهدید از سوی ایران قرار بگیرد اما به نظر می رسد بن سلمان دیدگاه دیگری دارد.