یک روزنامه امریکایی مدعی شده است که وزیر خارجه سابق امریکا در سفر اخیر وزیر خارجه ایران به نیویورک با وی دیدار و درباره حفظ توافق هسته‌ای با وی تبادل‌نظر کرده است. همزمان دونالد ترامپ بدون اشاره مستقیم به چنین دیداری به تمسخر جان کری و شیوه مذاکرات وی پرداخته است تا بار دیگر مشخص شود که نظام سیاسی امریکا این استعداد را دارد که تعهدات خود را با روی کار آمدن شخص جدید بر مسند هدایت کاخ سفید، زیرپا بگذارد.
به گزارش جوان، روزنامه «بوستون‌گلوب» نوشت جان کری وزیر خارجه سابق امریکا در راستای تلاش برای نجات دادن یکی از مهم‌ترین دستاوردهایش در زمان حضور در سمت وزارت خارجه امریکا یک شنبه دو هفته پیش وارد نوعی دیپلماسی غیرمعمول و پشت‌پرده با محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران شده است. «بوستون‌گلوب» به نقل از یک منبع آگاه نوشته این دومین بار ظرف حدود دو ماه گذشته است که «کری» و «ظریف» برای تدوین راهبرد‌هایی برای نجات برجام با یکدیگر دیدار کرده‌اند. روزنامه امریکایی از تلاش کری برای نجات برجام به عنوان «مأموریتی جسورانه، هرچند مخفی» نام برده و نوشته او برای وارد آوردن فشار‌های بیرونی روی دولت ترامپ برای ماندن در برجام به فهرست‌هایی از ارتباطاتش متوسل شده که در دوران حضورش در وزارت خارجه امریکا جمع‌آوری کرده است. منبع مورد استناد روزنامه امریکایی ادعا کرده «کری» ماه گذشته هم با «فرانک والتر اشتاین‌مایر»، رئیس‌جمهور آلمان دیدار و همچنین با «فدریکا موگرینی»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تلفنی گفت‌وگو کرده است. وزیر خارجه سابق امریکا با «امانوئل ماکرون»، رئیس‌جمهور فرانسه نیز در پاریس و نیویورک دیدار کرده و با وی به دو زبان انگلیسی و فرانسه درباره تهدید‌های هسته‌ای در منطقه رایزنی کرده است. وزیر خارجه سابق امریکا تلاشی مخفیانه هم در حمایت از برجام در کنگره این کشور داشته است. او در هفته‌های گذشته با اعضای کنگره از جمله پل رایان، رئیس مجلس نمایندگان امریکا در این خصوص گفت‌وگو کرده است. ایران و پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل (امریکا، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین) به علاوه آلمان در تیرماه سال ۱۳۹۴ به توافقی دست یافتند که قرار است در ازای ایجاد محدودیت در بخش‌هایی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران، همه تحریم‌های بین‌المللی و یکجانبه مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران را رفع کنند. کارشکنی‌های امریکا در اجرای برجام از زمان روی کار آمدن «دونالد ترامپ» به عنوان رئیس‌جمهوری امریکا شدت گرفته؛ او در اقدامی که نقض صریح بند‌های توافق هسته‌ای با ایران محسوب می‌شود، تهدید کرده کشورش را از توافق خارج خواهد کرد و یا درباره تجارت با ایران به کشور‌های اروپایی هشدار داده است.
دونالد ترامپ روز ۲۲ دی‌ماه در جدید‌ترین اقدام خود ضد برجام تهدید کرد ممکن است آخرین‌باری باشد که رفع تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران به موجب مفاد این توافق را تمدید می‌کند. او به نمایندگان کنگره و دولت‌های اروپایی ضرب‌الاجل داد تا فرارسیدن موعد بعدی تعلیق تحریم‌ها در روز ۱۲ ماه می (۲۲اردیبهشت‌ماه) برای «اصلاح معایب فاجعه‌بار» برجام اقدام کنند وگرنه امریکا را از توافق هسته‌ای خارج خواهد کرد.
تمسخر جان کری
رئیس‌جمهور امریکا بامداد شنبه در یک سخنرانی در نشست «انجمن ملی سلاح» با انتقاد از سیاست دولت‌های گذشته درباره کره‌شمالی از رویکرد خودش در قبال این کشور دفاع کرد و همین را بهانه انتقاد دیگری از توافق هسته‌ای با ایران کرد و در این میان هم به شکل معناداری جان کری را مسخره کرد. ترامپ با اشاره به آنچه به گفته وی هشدار‌های برخی از کارشناسان درباره اجتناب از صحبت کردن درباره کره‌شمالی بوده، گفت: «برای سالیان متوالی ما این مشکل را داشتیم و آن‌ها می‌گفتند، صحبت نکنید. ممکن است او (رهبر کره‌شمالی) را عصبانی کنید. حرف نزنید. اگر بیانیه وحشتناکی درباره ایالات متحده صادر شود، شما چیزی نگویید.» وی گفت: «همین اتفاق درباره ایران افتاده است. خاطرتان هست؟ ما آن توافق وحشتناک را امضا کرده‌ایم و آن‌ها در خیابان‌ها راهپیمایی می‌کنند و مرگ بر امریکا می‌گویند.» ترامپ در ادامه گفت: «من گفتم، وقتی آن‌ها راهپیمایی می‌کنند و مرگ بر امریکا می‌گویند کی با آن‌ها توافق امضا می‌کند؟»
ترامپ در ادامه به انتقاد از «جان کری»، وزیر خارجه سابق امریکا پرداخت و گفت: «او بهترین مذاکره‌کننده‌ای که ما دیده‌ایم نیست. هیچ‌وقت از مذاکرات کنار نکشید، مگر در آن مسابقه دوچرخه‌سواری که زمین خورد و پایش شکست. فقط همان موقع بود! گفتم لااقل نگو پایت شکسته؛ داخل مذاکرات بمان و بگو که نمی‌خواهی مذاکره کنی. اینطوری شاید توافق بهتری بکنی.» رئیس‌جمهور امریکا در ادامه گفت: «و من از این ماجرا یاد گرفتم که آدم در سن ۷۳ سالگی در مسابقه دوچرخه‌سواری شرکت نمی‌کند.» ترامپ سپس به انتقاد از هشدار‌ها درباره احتمال راه افتادن جنگ هسته‌ای با کره‌شمالی اشاره کرد و گفت: «درباره کره‌شمالی، می‌گفتند جنگ هسته‌ای راه می‌افتد. نه! می‌دانید چه چیزی باعث جنگ هسته‌ای می‌شود؟ ضعف باعث جنگ هسته‌ای می‌شود. ضعیف بودن شما را به سمت جنگ هسته‌ای سوق می‌دهد.»
خروج از برجام و بازشدن جعبه پاندروا
امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه در مصاحبه‌ای با یک مجله آلمانی تهدید‌های دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا برای خروج از برجام را به منزله «باز کردن جعبه پاندورا» خوانده است.
به نوشته وبگاه نشریه «هیل»، ماکرون در مصاحبه با «اشپیگل» درباره خروج امریکا از برجام گفت: «این به منزله باز کردن جعبه پاندورا خواهد بود و می‌تواند به معنی جنگ باشد.» رئیس‌جمهور فرانسه به‌رغم این گفت: «فکر نمی‌کنم دونالد ترامپ خواهان جنگ باشد.» او همچنین در این مصاحبه گفته اینکه می‌بیند ترامپ، توافق هسته‌ای با ایران را به خاطر آنکه توسط رئیس‌جمهور سابق امریکا حاصل شده «فاجعه» یا «کابوس» می‌خواند او را «بسیار ناراحت» می‌کند. ماکرون گفته که در ماه سپتامبر تلاش کرده ترامپ را به ماندن در برجام و گسترش دادن آن قانع کند. او می‌گوید در آن زمان ترامپ با این درخواست مخالفت کرد. بنابراین، ماکرون برای همگام شدن با ترامپ- آن‌طور که خودش می‌گوید- «رقص‌آرایی» (choreography) را تغییر داده است. «اشپیگل» نوشته این راهبرد به معنی آن است که امریکا و اروپا برجام را بسط می‌دهند. به همین دلیل ماکرون در سفرش به واشنگتن از «توافق جدید» در خصوص برجام سخن به میان آورد. هلگا اشمید، دبیرکل سیاست خارجی و امنیتی اتحادیه اروپا هم در مصاحبه با این نشریه گفته است: «امیدوارم که امریکا کماکان از این توافق حمایت کند. برجام بر اساس اعتماد بنا نشده، بلکه بر تعهدات ملموس، ساز و کار‌های راستی‌آزمایی و نظارت‌های بلندمدت آژانس استوار شده است.»
