تصمیم درباره اعمال تعرفه‌ها و اعلام جنگ تجاری علیه اروپا و چین و عبور از برجام به‌عنوان یک سند بین‌المللی دو تصمیم جدی ترامپ بوده که در عمل به ضرر اروپا و مردم امریکا شده است.
به گزارش روزنامه جوان، پیش از این هزار و ۱۴۰ اقتصاددان در نامه‌ای که درباره وقوع رکود بزرگ در امریکا هشدار می‌داد، نوشته بودند: قدرت‌های اقتصادی جهان به واسطه اقدامات اخیر ترامپ در خصوص افزایش تعرفه واردات فولاد و آلومینیوم در آستانه جنگ تجاری قرار دارند.
مردم امریکا هزینه‌های تصمیم ترامپ را می‌دهند
در بخشی از نامه هشدارآمیز اقتصاددانان آمده است: موانع تجاری ناشی از موضع حمایتگرانه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا از تولیدات داخلی و خروج او از توافقنامه‌های تجاری بین‌المللی بیشتر از آنکه به مردم این کشور کمک کند به آنها آسیب خواهد رساند. امروزه مردم امریکا با موج جدیدی از فعالیت‌های حمایتگرانه ترامپ شامل خروج یا عقب‌نشینی از توافقنامه‌های مالی، اختلاف‌نظر درخصوص تعرفه‌های جدید و تحمیل آن بر برخی کالاهای خاص مانند فولاد و آلومینیوم مواجه هستند.
در ادامه این نامه خطاب به مقامات کنگره آمده است: در سال ۱۹۳۰، کنگره نصیحت اقتصاددانان را نپذیرفت و در نهایت مردم امریکا هزینه این بی‌توجهی را پرداخت کردند. در این نامه قویاً از شما می‌خواهیم این اشتباه را تکرار نکنید. کارشناسان معتقدند: موانع تجاری که بخشی از سیاست‌های اقتصادی دولت ترامپ است، موجب افزایش قیمت‌ها خواهد شد. در نهایت مصرف‌کنندگان امریکایی باید بهای این اشتباه را پرداخت کنند و این به بحرانی بزرگ منجر خواهد شد.
ترامپ ماه گذشته میلادی تعرفه‌های گمرکی واردات فولاد و آلومینیوم را به امریکا به ترتیب ۲۵درصد و ۱۰درصد افزایش داد. رئیس‌جمهور امریکا با این حال، کانادا و مکزیک را که شرکای خود در توافقنامه تجارت آزاد کشورهای امریکای شمالی هستند از شمول این قانون معاف کرد.
اما جدیدترین هدیه ترامپ با تصمیم جدیدش مبنی بر خروج از برجام گرانی بنزین برای مردم کشورش است. امریکایی‌ها به لطف تحریم ایران باید پول بیشتری برای خرید بنزین بپردازند که این به معنای کاهش قدرت خرید عامه مردم و کاهش بازار مصرف به شمار می‌رود. کارشناسان هشدار دادند در صورت تحریم نفتی ایران مردم امریکا باید پولی را که از محل اجرای قانون کاهش پرداخت مالیات پس‌انداز کرده بودند، خرج خرید بنزین کنند.
مارکت‌واچ به نقل از کارشناسان هشدار داده است: اعمال تحریم‌های نفتی امریکا علیه ایران می‌تواند قیمت بنزین در امریکا را به سه دلار در هر گالن افزایش دهد که بالاترین میزان طی چهار سال گذشته محسوب می‌شود. کارشناسان بر این باورند که افزایش قیمت نفت در پی تصمیم امریکا برای خروج از برجام و اعمال دوباره تحریم‌های نفتی علیه ایران می‌تواند به تشدید تنش در خاورمیانه و سخت‌تر شدن عرضه نفت در این منطقه منجر شود.
بنا به آمارهای ارائه شده از سوی مؤسسه گس‌بادی قیمت بنزین در امریکا هم‌اکنون به حدود ۲/۸۴۴ دلار در هر گالن رسیده است که نسبت به ماه گذشته ۱۸/۲ سنت و نسبت به زمان مشابه سال قبل ۵۰ سنت افزایش داشته است. وی معتقد است: با توجه به اتفاقات پیش‌رو قیمت بنزین در امریکا به سه دلار در هر گالن افزایش یافت. اعمال مجدد تحریم‌های نفتی از سوی امریکا علیه ایران و وقوع جنگ موشک‌ها در خاورمیانه و تشدید جنگ نیابتی بین ایران و عربستان به همراه امریکا در کنار بحران ونزوئلا اصلی‌ترین عوامل بالابرنده قیمت نفت هستند. آمارهای مؤسسه گس‌بادی نشان می‌دهد هم‌اکنون ایالت هاوایی امریکا با عرضه بنزین با قیمت ۳/۸۰۵ دلار در هر گالن گران‌ترین بنزین را در امریکا عرضه می‌کند، قیمت بنزین در ایالت‌های کالیفرنیا، آلاسکا، نودا به ترتیب ۳/۶۳۶، ۳/۳۱۶ و ۳/۳۱۳ دلار در هر گالن است.
برخی دیگر از کارشناسان نفتی اعلام کردند که با توجه به شرایط پیش آمده پیش‌بینی خود از بالا رفتن قیمت بنزین در امریکا را افزایش خواهند داد.
اروپا هم ضرر می‌کند
اما این تمام ماجرا نیست، زیرا به غیر مردم امریکا با وعده گشایش‌های اقتصادی ترامپ از این پس باید متحمل گرانی‌های تحمیلی ناشی از تعرفه‌ها و افزایش احتمالی قیمت بنزین باشند، اروپایی‌ها نیز در عمل با محدودیت شرکت‌هایشان برای تجارت و فعالیت مشترک اقتصادی با مشکل مواجه خواهند شد. شرکت ایرباس، خودروسازی‌های مختلف و پالایشگاه‌های نفتی طرف قرار داد با ایرانی‌ها جزو متضرران اصلی تصمیم اخیر ترامپ هستند، اما اروپایی‌ها درباره تصمیم قبلی نیز که به کالاهای اروپایی تعرفه واردات می‌بندند شاکی هستند.
از همین رو است که احتمالاً از یکسو شاهد چانه‌زنی برای کاهش تعرفه‌های وضع شده از سوی ترامپ باشیم و از سوی دیگر بزرگترین اقتصادهای اروپا به‌منظور حفاظت از سرمایه‌گذاری‌های شرکت‌های خود در ایران دست به کار شوند و به دنبال زنده نگه داشتن برجام بعد از خروج امریکا از این توافق و تهدید این کشور به وضع مجدد تحریم‌های اقتصادی هستند. رویترز در این خصوص نوشته است: آلمان و فرانسه ارتباطات تجاری قابل‌توجهی با ایران دارند و همچنان متعهد به اجرای توافق برجام هستند. انگلیس هم قصد دارد برجام را ادامه دهد. اکنون وزرای امور خارجه این سه کشور اروپایی قصد دارند روز سه‌شنبه در خصوص نحوه تداوم اجرای برجام با یکدیگر به گفت‌وگو بنشینند.
برونو له مایر، وزیر دارایی فرانسه گفت: دولت‌های عضو اتحادیه اروپا اقدامات منع‌کننده تحریم‌ها را به کمیسیون اروپا پیشنهاد خواهند داد.
له مایر افزود: آیا ما تحریم‌های فراسرزمینی را می‌پذیریم؟ پاسخ منفی است، آیا ما می‌پذیریم که امریکا ژاندارم اقتصادی کره‌زمین باشد؟ پاسخ نه است. آیا ما بندگی اروپا در مسائل تجاری را می‌پذیریم؟ پاسخ نه است.
وزرای دارایی فرانسه و آلمان نیز در گفت‌وگو با استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری امریکا از وی خواسته‌اند تا معافیت‌ها یا تعویق‌هایی را برای اجرای تحریم‌ها علیه شرکت‌های فعال در ایران در نظر بگیرد. له مایر افزود: وی به دنبال معافیت‌هایی واقعی برای شرکت‌هایی نظیر رنو، توتال، سانوفی، دانون و پژو است که در ایران حضور دارند. وزیر دارایی آلمان هم خواستار اقدامات قاطع برای کمک به شرکت‌های آلمانی فعال در ایران شده است.
اروپا علاقه‌مند به حفظ توافق با ایران است
مدیر تجاری شرکت ایتالیایی «جی. بی. آ» که این هفته برای شرکت در بیست و سومین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی به تهران آمده بود، در گفت‌وگو با ایرنا درباره خروج ترامپ از برجام گفت: اروپا به حفظ توافق با ایران علاقه‌مند است و مطمئنم این همکاری‌ها تداوم می‌یابد.
بنلی گفت: به دنبال برداشته شدن تحریم‌ها در سه سال اخیر این شرکت جایگاه خوبی در پروژه‌های نفت و گاز ایران به دست آورده و سرمایه خود را وارد کشور کرده است.
بیشترین خسارت برای خودروسازان فرانسوی و آلمانی
مجله امریکایی فوربس به نقل از تحلیلگران نیز اعلام کرد: شرکت‌های خودروسازی فرانسوی «پژو» و «رنو» و نیز شرکت دایملر آلمان بیشترین خسارت را از خروج امریکا از برجام و اعمال تحریم‌ها علیه ایران خواهند دید.
فوربس به گفته تحلیلگران نوشته است: شرکت خودروسازی پژو و رنوی فرانسه و دایملر آلمان که حضور خود را در ایران از زمان توافق هسته‌ای در ۲۰۱۵ محکم‌تر کرده‌اند، بیشترین آسیب را از تحریم‌های امریکا علیه ایران خواهند دید.
ممنوعیت‌های تجاری امریکا تأثیر مستقیم بر شرکت‌های اروپایی ندارد، اما تأثیرهای ثانویه که می‌تواند داشته باشد، شرکت‌ها را تحت‌تأثیر جدی قرار داده است. اگر این شرکت‌ها بخواهند خودرو یا قطعات آن را به امریکا بفروشند با سیاست‌های تجاری امریکا برخورد خواهند کرد. در حال حاضر رنو خودرویی در امریکا نمی‌فروشد، درحالی‌که شرکت نیسان ژاپن فروش تجاری در این کشور دارد. پژو در سال ۱۹۹۱ پای خود را از امریکا بیرون کشید، اما اخیراً اعلام کرده است قصد دارد تجارت خود را با این کشور ادامه دهد.
مرسدس نیز نه تنها بسیاری از خودروهای خود را در امریکا می‌فروشد، بلکه در این کشور کارخانه هم دارد. جفری، محقق سرمایه‌گذاری اعلام کرد: تأثیر مالی روی پژو و رنو که حدود ۶/۱ میلیون خودرو ایرانی‌ها را در سال یعنی ۴۰ درصد نیاز آنها را تأمین می‌کنند، برای آنها رقم بزرگی است. پژو پیشتر اعلام کرده امیدوار است اتحادیه اروپا موضع مشترکی در برابر ایران داشته باشند.
خروج از برجام بازار گاز شیل امریکا را داغ می‌کند
اکنون این سؤال مطرح می‌شود که اگر این تصمیمات به نفع مردم امریکا و اروپایی‌ها نیست پس به نفع کیست؟ نگاهی به اخبار نشان می‌دهد که شرکت‌ها و کمپانی‌های حامی ترامپ و جریان جمهوریخواه بیش از همه دراین‌باره سود می‌برند که بیشتر صاحبان صنایع بزرگ مانند فولاد هستند یا در بخش نفت و گاز سرمایه‌گذارهای بزرگی هستند.
در حالی که بعد از تصمیم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا قیمت نفت افزایش یافته، به نظر می‌رسد که صادرکنندگان گاز امریکا نیز از این افزایش قیمت‌ها بی‌بهره نخواهند ماند.
بلومبرگ، به گفته شرکت تودور پیکرینگ هولت، دراین‌باره نوشته است: تأمین گاز به قیمت‌های پایین می‌تواند منجر به افزایش صادرات گاز امریکا شود.
آناستاسیا دیالیناس، تحلیلگر بازار انرژی دراین‌باره گفت: من شک دارم دولت امریکا این عمل را در اعمال تحریم‌ها علیه ایران مدنظر قرار داده باشد، زیرا ما ظرفیت بالایی برای صادرات ال‌ان‌جی نداریم.
وی افزود: اما به طور غیرمستقیم اگر این وضعیت منجر به افزایش پایدار قیمت نفت شود، قیمت محموله‌های امریکایی قطعاً جذاب‌تر خواهد شد.
از ویلبور راس، وزیر بازرگانی امریکا گرفته تا شخص دونالد ترامپ، همواره افزایش صادرات ال‌ان‌جی امریکا را مورد تشویق قرار داده‌اند، زیرا افزایش صادرات این محصول موجب کاهش کسری تجاری امریکا با کشورهای آسیایی می‌شود.
به محض اینکه تحریم‌ها علیه ایران به صورت رسمی اجرایی شود، قراردادهای بلندمدت فروش ال‌ان‌جی که قیمتشان به قیمت نفت گره خورده در سایر نقاط جهان گرانتر خواهد شد و این احتمالاً موجب تقاضا برای خرید گاز ارزان و فراوان شیل امریکا خواهد شد.
