عرفان صفرلو نوشت: رقابت‌های جام‌جهانی فوتبال ٢٠١٨روسیه با دیدار روسیه میزبان و عربستان سعودی آغاز خواهد شد و تب فوتبال سراسر سلول‌های جهان ورزش را فراخواهد گرفت. در روز‌هایی که شرق و غرب بر سر دستیابی به توافقات بزرگ سیاسی و نظامی مشغول مذاکره هستند، آنچه بیش از هر چیزی مهم جلوه می‌کند، اخبار مربوط به حواشی و متن جام‌جهانی است.
به گزارش فرهیختگان، بی‌گمان جام‌جهانی مهم‌ترین رویداد ورزشی جهان محسوب می‌شود. با وجود اینکه المپیک صدالبته فراگیری بیشتری دارد و با توزیع مدال‌های بیشتر و حضور ورزشکاران رشته‌های مختلف در این رویداد جذابیت بی‌نظیری را برای علاقه‌مندان به دنیای ورزش به همراه دارد، اما فوتبال چیز دیگری است. دنیای دیگری است و هیچ ورزشی در عصر حاضر، قدرت و محبوبیت فوتبال را در دنیا ندارد. سعی کردیم در این پرونده به فاکتور‌های مهم جام‌جهانی روسیه بپردازیم، فاکتور‌هایی که کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند، از لابی‌های کرملین برای گرفتن میزبانی این رقابت‌ها تا تامین امنیت این دیدار‌های مهم و سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته تا فرصت‌های شغلی ایجاد شده برای روس‌ها و در نهایت آنچه مردمان سرزمین‌های شمالی در پایان جام‌جهانی به دست خواهند آورد.
جام در محاصره تدابیر شدید امنیتی
تامین امنیت جام‌جهانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. ورای تمام مسائل سیاسی و پشت‌پرده، روح ورزش با سلامت همراه بوده و روس‌ها تامین امنیت تمامی ورزشکاران، مربیان، کادر اجرایی تیم‌ها و تمامی هواداران تیم‌های فوتبالی که در روسیه حضور دارند را هم لازم می‌بینند و وظیفه خود می‌دانند.
اهمیت تامین امنیت این رقابت‌ها به حدی است که ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور قدرتمند روسیه این‌بار در قامت رئیس شورای امنیت روسیه همه چیز را شخصا زیر نظر دارد. پوتین دستور داده تا با توجه به جزئیات امنیتی از بروز هر گونه اخلال به هر نحو ممکن در طول جریان برگزاری رقابت‌ها جلوگیری شود.
سازمان‌های امنیتی روسیه شامل وزارت کشور، گارد ملی این کشور و سازمان امنیت فدرال برای تامین امنیت عمومی در دوره برگزاری مسابقات به حالت آماده‌باش در آمده‌اند. وزارت موقعیت‌های اضطراری روسیه (تشکیلات ویژه دفاع غیر نظامی روسیه) نیز از آمادگی خود برای حضور در مواقع مورد نیاز خبر داد. با تهدیدات داعش پیش از جام‌جهانی مبنی‌بر قتل لیونل مسی و کریستیانو رونالدو در جریان برگزاری این رقابت‌ها، محافظان این دو ستاره فوتبال شرایط خاص‌تری دارند. اردوی تیم‌های پرتغال و آرژانتین تحت شدیدترین تدابیر امنیتی در حال پیگیری است. هر فردی که برای حضور در جام‌جهانی عازم روسیه شده از کارت شناسایی برخوردار خواهد بود. بازیکنان و مربیان و مسئولان تیم‌ها کارت‌های ویژه خود را در اختیار خواهند داشت و هواداران حاضر در استادیوم‌های میزبان نیز کارت‌های خود را به همراه دارند. تعدادی از خیابان‌های شهر‌های میزبان جام‌جهانی در طول برگزاری رقابت‌ها مسدود می‌شود و آمدوشد تنها از معابری صورت خواهد گرفت که از پیش برای عبور و مرور کاروان‌های ورزشکاران و کارناوال‌های هواداران زیر نظر تدابیر امنیتی در نظر گرفته شده است.
میزبان دو دوره بعد مشخص می‌شود
پیش از آغاز به کار رسمی جام‌جهانی روسیه، میزبان جام‌جهانی ٢٠٢۶مشخص خواهد شد. یکی از مهم‌ترین اخبار جام‌جهانی مربوط به همین گرفتن میزبانی رقابت‌هاست. اتفاقی مهم که هر کشوری آرزویش را دارد و رویای میزبانی این رقابت‌ها را در سر می‌پروراند. برزیل میزبان جام‌جهانی گذشته بود. در ریودوژانیرو و پیش از دیدار افتتاحیه جام بیستم، قطر به‌عنوان میزبان جام‌جهانی ٢٠٢٢ انتخاب شد. کشوری آسیایی در قاره آمریکای جنوبی به میزبانی برگزیده شد. میزبان جام‌جهانی آینده از میان مراکش و مثلث آمریکا، کانادا، مکزیک انتخاب خواهد شد. به دلیل سود حاصله از این رقابت‌ها در جنبه‌های مختلف به‌ویژه اقتصادی و سیاسی کسب میزبانی جام‌جهانی پیروزی بزرگی محسوب می‌شود. جام‌جهانی در سال ٢٠٢۶ با شرکت ۴٨ تیم برگزار خواهد شد. آمریکایی‌ها امید دارند با پشتوانه روابط سیاسی و با همراهی همسایگان شمالی و جنوبی خود میزبانی این رقابت‌ها را کسب کنند. یکی از مهم‌ترین خبر‌های جام به‌ویژه برای سیاستمداران و مردم کشور‌های خواهان میزبانی در آغاز رقابت‌ها مخابره خواهد شد. ایران در شرایط فعلی موضع مشخصی در حمایت از این دو نامزد، اتخاذ نکرده است.
تیم‌های رسانه‌ای حاضر در جام‌جهانی
عملکرد خبرنگاران و اصحاب رسانه در جام‌جهانی اهمیتی پایاپایی با عملکرد بازیکنان دارد. مردم جهان به‌ویژه ٣٢ تیم حاضر در این جام بیش از همیشه آماده دریافت اخبار ریز و درشت جام بیست‌ویکم هستند. کشور‌های حاضر در جام‌جهانی مرکز رسانه‌ای خواهند داشت، مرکز رسانه‌ای تیم ملی فوتبال ایران شامل اتاق‌کار رسانه‌ای و سالن نشست خبری در مرکز بین‌المللی اسکولکوو تکنوپارک مسکو افتتاح شد. این مرکز ظرفیت پذیرایی از بیش از ٧٠ نفر از خبرنگاران را داراست. علاوه‌بر اینها، رسانه‌های بزرگ جهان مطابق گذشته اخبار جام را از طریق خبرنگاران اعزامی به این رقابت‌ها دریافت خواهند کرد. نشریات ورزشی نیز سهم بزرگی در مخابره اخبار خواهند داشت، به‌گونه‌ای که تعداد نویسنده‌های ورزشی در مسکو اگر بیشتر از نمایندگان رادیو و تلویزیون کشور‌های مختلف نباشد، کمتر هم نیست.
سود هنگفت حاصل از گردشگری
کشور روسیه پیش از برگزاری جام‌جهانی نیز مقصد گردشگران زیادی بود. با این حال میزبانی جام‌جهانی در خرداد و تیر روسیه را به قطب اول گردشگری در ایام برگزاری جام‌جهانی تبدیل کرده است. حضور۴٠٠هزار نفر گردشگر خارجی در طول برگزاری رقابت‌ها در روسیه سود زیادی را برای کشور میزبان به همراه خواهد داشت. وزیر بازرگانی روسیه پیش‌بینی کرده است که این تعداد گردشگر مبلغی حدود ۱.۶ میلیارد دلار خرج خواهند کرد. هتل‌ها، شرکت‌های جهانگردی، تورها، فروشندگان لباس‌های تیم‌های حاضر در جام، رستوران‌های شهر‌های میزبان و فروشندگان کالا‌های ریز و درشت مربوط به جام‌جهانی سود هنگفتی را در طول رقابت‌های جام‌جهانی به جیب خواهند زد. شهر‌های روسیه به‌ویژه سن‌پترزبورگ از جاذبه‌های توریستی فراوانی برخوردارند که به خودی خود موجبات لذت بیش از پیش مسافران روسیه را فراهم خواهد کرد.
نخستین آزمون اینفانتینو
اینفانتینوی ۴٧ساله برای اولین‌بار در راس هیات اجرایی فیفا جام‌جهانی را برگزار خواهد کرد. نکته‌ای که برای رئیس فیفا مهم است، تجربه برگزاری یک میزبانی شایسته در مهم‌ترین تورنمنت فوتبالی جهان محسوب می‌شود. این مرد ایتالیایی الاصل سوئیسی بیش از هرکسی به اهمیت جام‌جهانی و موضوعات پیرامون آن اشراف دارد. اینفانتینو برای نخستین بار عهده‌دار برگزاری این رقابت‌هاست. بالاترین مقام اجرایی فوتبال بر خلاف همتای هموطن خود (سپ بلاتر) کاملا در این مورد بی‌تجربه محسوب می‌شود و نخستین جام‌جهانی را تجربه خواهد کرد. البته او لشکری از مشاوران و کارمندان با تجربه را در اختیار دارد و سیستم اداری کار را پیش خواهد برد.
چگونه روسیه میزبان جام‌جهانی شد
روسیه برای گرفتن میزبانی رقابت‌های جام‌جهانی امسال، هزینه‌های زیادی را صرف کرد. در آغاز سال ٢٠٠٩ فیفا از کشور‌های علاقه‌مند به برگزاری جام‌جهانی خواست تا برای میزبانی این رقابت‌ها ثبت‌نام کنند. ٩ کشور برای میزبانی این رقابت‌ها پیشنهاداتی را ارائه دادند. مکزیک نامزد کنونی میزبانی جام بیست‌وسوم (نامزد میزبانی مشترک به همراه آمریکا و کانادا) خیلی زود کنار کشید. نامزدی فدراسیون فوتبال اندونزی هم پس از دخالت‌های سیاسی دولتمردان این کشور رد شد. فدراسیون فوتبال اندونزی مدتی به دلیل همین دخالت‌ها تعلیق شد. استرالیا، ژاپن و آمریکا هم پیشنهاد وسوسه‌کننده‌ای نداشتند و نامزدی این سه کشور هم رد شد. در نهایت از بین روسیه، انگلستان، پرتغال، اسپانیا، بلژیک و هلند، روس‌ها به‌عنوان میزبان جام‌جهانی انتخاب شدند. دوم دسامبر ٢٠١٠این میزبانی به روس‌ها رسید. برای نخستین بار کشوری در اروپای شرقی میزبان جام‌جهانی است.
پول‌ها از کجا می‌آیند؟
سود فراوان حاصل از فوتبال به‌ویژه جام‌جهانی باعث شده غول‌های اقتصادی جهان، دنیای ورزش را زیر ذره‌بین بگیرند. فیفا از گذشته حامیان پروپاقرص و وفاداری داشته است. مهم‌ترین حامی مالی فیفا کمپانی آلمانی آدیداس است. شرکتی که به طراحی و تولید البسه و تجهیزات ورزشی اشتغال دارد. آدیداس علاوه‌بر حمایت‌های مالی فراوان از فدراسیون جهانی فوتبال، تامین تجهیزات تیم‌های داوری، توپ مسابقات و... را برعهده دارد.
کوکاکولا یکی از مهم‌ترین برند‌های جهان محسوب می‌شود. نوشیدنی‌ای که با فرمولاسیون خاص خود هواداران زیادی را در جای‌جای کره خاکی به سمت خود کشانده است. کوکاکولا هم حمایت‌های مالی سنگینی را از فیفا دارد. شرکت نفتی گازپروم روسیه هم از حامیان فیفا و همچنین برگزاری این رقابت‌ها به شمار می‌رود. شرکت‌های خودروسازی بزرگ هیوندای و کیا نیز ازجمله حامیان مالی فیفا محسوب می‌شوند. شرکت هواپیمایی قطر که یکی از شناخته شده‌ترین و پیشرفته‌ترین خطوط هوایی جهان به شمار می‌رود و حامی مالی بسیاری از باشگاه‌های تراز اول فوتبال جهان نیز محسوب می‌شود نیز در میان حامیان مالی فیفا حضور دارد. شرکت آمریکایی ویزا کارت که در حوزه مبادلات مالی الکترونیکی در سراسر جهان فعالیت دارد از دیگر حامیان فیفاست. گروه واندا هم یک کمپانی چینی و شرکتی است که در زمینه‌های ساخت‌وساز، رسانه‌های گروهی، خدمات مالی، صنعت املاک، صنعت ورزش، سرمایه‌گذاری و... مشغول به فعالیت است. این شرکت چینی نیز از حامیان بزرگ فیفاست، اما جدا از حامیان مالی فیفا که در تمام تقویم سال فیفا حضور دارند، رقابت‌های جام‌جهانی اسپانسر‌های دیگری هم دارد. شرکت چند ملیتی انهایزربوش اینبیف که در زمینه تولید نوشیدنی فعالیت دارد از اسپانسر‌های ویژه جام‌جهانی است. شرکت چینی‌های سنس دیگر شرکت حامی جام‌جهانی است. این شرکت در زمینه‌های مختلفی ازجمله فناوری به فعالیت مشغول است. مک دونالد بزرگ‌ترین رستوران زنجیره‌ای جهان هم از حامیان پروپاقرص جام‌جهانی روسیه به شمار می‌رود. شرکت ویوو نیز دیگر حامی مالی مهم این رقابت‌هاست.
