وضعیت اقتصادی اغلب مردم به گونه‌ای است که امرار معاش آن‌ها با دشواری صورت می‌گیرد و در این بین، دسته‌ای از مردم هستند که همین شرایط را نیز ندارند و با دشواری‌های زیادی برای تامین هزینه‌های زندگی مواجه اند. از همین رو، وزارت رفاه در صدد است با اجرای طرح‌ها و برنامه هایی، از این قبیل از خانواده‌ها حمایت کند تا شاید خط فقر در جامعه، کم رنگ شود.
به گزارش مهر احمد میدری معاون رفاهی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفتگو با مهر در ارتباط با «پنجره واحد خدمات حمایتی»، می‌گوید: بر اساس این طرح، هر فرد و خانواده دارای یک شناسنامه وضعیت اجتماعی و اقتصادی است که درآمدها، هزینه‌ها و ثروت آن‌ها در آن شناسنامه ثبت می‌شود و به کمک آن شناسنامه استحقاق افراد سنجیده می‌شود. اینکه یک فرد، مستحق دریافت خدمات حمایتی است یا نه، به کمک این شناسنامه و مقایسه آن با سایر خانوار‌ها مشخص می‌گردد. رکن دیگری که در اینجا وجود دارد پرونده خدمات رفاهی است. هر فردی که از یک دستگاه، خدمتی را می‌گیرد آن دستگاه خدمت را در پرونده ثبت می‌کند. به عنوان مثال، اگر فرد معتادی برای ترک اعتیاد تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار گیرد و همان فرد از یک موسسه خیریه کمک دریافت کند و یا کمیته امداد به آن فرد وامی ارائه دهد، همه در یک پرونده الکترونیک ثبت می‌شود.
وی اضافه می‌کند: رکن دیگر «پنجره واحد خدمات حمایتی» این است که فرد به جای مراجعه مستقیم به دستگاه‌ها در یک سامانه، تقاضای خدمت و برای نیازمندی و نوع خدمتی که می‌خواهد، خوداظهاری کرده و در سامانه ثبت نام خدمات حمایتی نام خود را ثبت می‌کند.
بر اساس این نقشه راه که راهکاری بین المللی و منطقی در دستگاه‌های اجرایی به شمار می‌رود، معاونت رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی طراحی این سامانه را در سال ۹۴ آغاز کرد و تاکنون توانسته اقدامات اجرایی گسترده‌ای انجام دهد و هر سه رکن شناسنامه اقتصادی، اجتماعی، پرونده الکترونیک رفاهی و سامانه ثبت نام راه اندازی شده است. تاکنون وزارت رفاه موفق شده برای تمامی خانواده‌های ایرانی یعنی ۲۴ میلیون خانواده، شناسنامه وضعیت اقتصادی-اجتماعی ایجاد کند. در این شناسنامه از ۵۲ پایگاه اطلاعات خانواده‌ها به جز سپرده‌های بانکی که اطلاعات آن محرمانه است، تمام اطلاعات از دستگاه‌های اجرایی گرفته و در آنجا به ثبت رسیده است. بنابراین، امروزه یکی از ابزار‌های مهم نظام رفاهی حتی نظام مالیاتی را در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی فراهم است و می‌توانیم استحقاق افراد را برای دریافت خدمات حمایتی بسنجیم. سامانه ثبت نام و پرونده الکترونیک نیز راه اندازی شده و چند خدمت حمایتی از جمله بیمه کارگران ساختمانی و سبد کالا در آن ایجاد شده است.
معاون رفاهی وزارت تعاون، می‌گوید: دستگاه‌های مختلف حمایتی مانند سازمان اوقاف، سازمان بسیج مستضعفین، بنیاد مستضعفان، ستاد اجرایی فرمان امام (ره)، کمیته امداد امام خمینی (ره)، سازمان بهزیستی و هلال احمر را داریم و علاوه بر آن ده‌ها هزار موسسات مردم نهاد حمایتی وجود دارند که هیچ سازوکاری قبل از پنجره واحد خدمات حمایتی در ایران برای هماهنگی این همه دستگاه وجود نداشت، اما وزارت تعاون، موفق به ایجاد «پنجره واحد خدمات حمایتی» شد.
وی اضافه می‌کند: تاکنون کمیته امداد و سازمان بهزیستی همکاری کرده و به این سامانه پیوسته اند. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از ستاد اقتصاد مقاومتی درخواست کرده نهاد‌های زیر نظر مقام معظم رهبری نیز به این سامانه بپیوندند.
میدری می‌گوید: این سامانه بر خلاف رویکرد‌های دیگر، استقلال سازمانی آن‌ها را از بین نمی‌برد بلکه از آن‌ها می‌خواهد ضمن استقلال و دارا بودن واحد‌های سازمانی خود از پایگاه گسترده اطلاعاتی که وزارت تعاون، تهیه کرده استفاده کنند و اگر به فردی خدمتی ارائه می‌دهند در آنجا ثبت شود. این کار در رفع همپوشانی بین دستگاه‌های حمایتی نقش بسیار مهمی خواهد داشت.
کارکرد مهم‌تر دیگر «پنجره واحد خدمات حمایتی» این است که کارآمدی دستگاه‌های اجرایی کشور را به شدت افزایش می‌دهد. سازمان اوقاف، بسیج، بهزیستی و... هیچ یک از این دستگاه‌ها نمی‌توانستند این پایگاه عظیم اطلاعات را فراهم کنند، اما امروز این پایگاه فراهم شده و در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد تا بدانند چه فردی کاملاً مستحق است. همچنین کارآمدی آن‌ها به شکل دیگری نیز افزایش پیدا می‌کند. پرونده الکترونیک رفاهی امکان فساد در دستگاه‌های اجرایی را به شدت کاهش می‌دهد. در بسیاری از موارد، دستگاه‌های اجرایی به جهت اینکه بتوانند بودجه‌ای را در اختیار اقشار کم درآمد قرار دهند، بودجه‌ها دچار انحراف اساسی می‌شد، ولی امروز هنگامی که فرد دریافت کننده از طریق سیستم الکترونیکی بانکی، خدمت و پولی را دریافت می‌کند به طور مشخص آن پول در اختیار او قرار گرفته و امکان انحراف در دستگاه‌های اجرایی سلب می‌شود.
معاون وزیر رفاه می‌گوید: با تجمیع اطلاعات، میزان فقر را در ایران بهتر تشخیص می‌دهیم.
میدری می‌افزاید: دولت و حاکمیت، قبل از «پنجره واحد خدمات حمایتی» نمی‌دانست که چه تعداد از مردم واقعا نیازمند هستند و اطلاعات به شکل پراکنده وجود داشت. به طور مثال تا پیش از این پایگاه، تصور ما بر این بود که ۲ میلیون زن سرپرست خانوار در کشور وجود دارد، اما بعد از ایجاد «پنجره واحد خدمات حمایتی» مشخص شد که ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار زن سرپرست خانوار در کشور وجود دارند و رده‌های سنی این افراد و مشکلات خاص هر گروه و افراد نیازمند حمایت شناخته شدند.
وی می‌گوید: تا پیش از راه اندازی «پنجره واحد خدمات حمایتی» ما نمی‌دانستیم چه تعداد کودک بازمانده از تحصیل در کشور در دوره ابتدایی داریم، اما با ایجاد شناسنامه اقتصادی، اجتماعی خانوار مشخص شد که ۱۳۶ هزار کودک در خارج از مدرسه هستند. بیماران خاص و سایر مشکلاتی که هر یک از اقشار آسیب پذیر داشتند با «پنجره واحد خدمات حمایتی» دارای تصویر روشنی می‌شود. بنابراین، بزرگترین اقدامی که می‌تواند حوزه حمایت‌های اجتماعی و فقرزدایی را به شکل اساسی دگرگون کند ایجاد «پنجره واحد خدمات حمایتی» است و ارزش آن از زیاد یا کم کردن یارانه بسیار بیشتر است. ما ساختار حکمرانی را در حوزه حمایت‌های اجتماعی تغییر دادیم.
