بیماران سرطانی جزو مظلوم‌ترین بیماران هستند که علاوه بر رنج و درد بیماری، هزینه‌های زیادی برای درمان نیاز دارند. درمانی که طی سال‌های اخیر توسط خیرین و وزارت بهداشت تلاش شده اقدامات زیادی برای بهبود کیفیت و کاهش هزینه‌های آنها صورت گیرد. در بین این همه مشکل و دغدغه تحریم‌های ظالمانه دشمن برای آنها نیز این روز‌ها ملموس‌تر شده و این بیماران و خانواده‌هایشان انتظار دارند که دولت و وزارت بهداشت تمهیدات بهتر و جامع‌تری برای آنها بردارند.
داروهای شیمی‌درمانی طی هفته‌های اخیر با اما و اگر فراوانی همراه بود و علیرغم تاکید پزشکان متخصص حوزه سرطان مبنی بر لزوم استفاده از داروهای خارجی در این زمینه، مسئولان وزارت بهداشت اعلام کرده‌اند که باید داروی ایرانی برای این بیماران تجویز شود و فقط در صورت ضرورت و تایید داروی مورد نیاز برخی بیماران در یک کمیته ویژه این داروها در اختیار بیمار قرار گیرد. عدم تائید اثر بخشی داروی‌های ایرانی شیمی‌درمانی و مشخص نشدن کیفیت و تاثیرگذاری آن دلیل اصلی مخالفت پزشکان برای استفاده از داروهای ایرانی در این زمینه بود.
درمان بیماران مبتلا به سرطان یکی از پیچیده‌ترین درمان‌ها است و شامل شیمی‌درمانی، رادیوتراپی و جراحی بوده و برای برخی بیماران هر ۳ روش نیاز است. روش اول و دوم شامل شیمی‌درمانی و رادیوتراپی، با ارز در ارتباط بوده چرا که داروی اکثر این بیماران از خارج تهیه شده و دستگاه‌های رادیوتراپی از جمله دستگاه شتاب‌دهنده خطی نیز به همین منوال است.
حالا به غیر از مسأله دارو، موضوع رادیوتراپی این بیماران نیز با چالش مواجه شده و مسئولان وزارت بهداشت و دولت، دستگاه‌هایی از جمله شتاب دهنده خطی را جزو کالاهایی قرار نداده که ارز دولتی به آن اختصاص یابد و حالا دغدغه پزشکان با این مسئله مضاعف شده و معتقدند که این موضوع آسیب به بیماران را به همراه خواهد داشت.
*چالش رادیوتراپی پیش روی پزشکان
حجت‌الله شهبازیان عضو هیات مدیره انجمن رادیوتراپی و انکولوژی از جمله این منتقدان عدم اختصاص ارز دولتی به دستگاه‌های رادیوتراپی بوده که در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری فارس اظهارداشت: دستگاه شتاب‌دهنده خطی از ملزومات رادیوتراپی بوده ولی در لیست اختصاص ارز دولتی در حوزه تجهیزات پزشکی نیست. دستگاه درمان سرطان از دستگاه‌های سرمایه‌ای در پزشکی به شمار رفته و سال‌ها قابلیت ارائه به مردم جهت خدمت‌رسانی را دارد و مجوز خرید آن توسط وزارت بهداشت و از طریق سطح‌بندی در کشور و نیاز منطقه‌ای صورت می‌گیرد.
وی با اشاره به اینکه این دستگاه 100درصد وارداتی بوده و جزو پیچیده‌ترین تکنولوژی دستگاهی در حوزه پزشکی به شمار می‌رود، افزود: قیمت دستگاه شتاب‌دهنده خطی نسبتاً گران بوده و با کیفیت حداقلی قیمت آن میلیاردی است و از 12 سال پیش موج تبدیل دستگاه کبالت قدیمی به شتاب‌دهنده نسل اول صورت گرفت و شتاب‌دهنده‌های نسل یک حدود یک دهه پیش جایگزین دستگاه‌های قدیمی در بخش دولتی و خصوصی شد و حدود یک دهه از عمر مفید این دستگاه اکنون می‌گذرد و باید نوسازی شود.
*خدمات پزشکی همچون بازار موبایل نیست
عضو هیأت مدیره انجمن رادیوتراپی انکولوژی با بیان اینکه تعرفه همه خدمات پزشکی را سالانه هیأت دولت تصویب می‌کند، گفت: این وسیله کالای سرمایه‌ای پزشکی همچون وسایلی مثل موبایل نیست که بتوان گفت اگر با ارز دولتی وارد شود ممکن است با ارز آزاد فروخته و در واقع خرید و فروش آن نیز معنایی ندارد.لذا اکنون فرصت مناسبی بوده که با توجه به نیاز نوسازی علاوه بر اختصاص ارز دولتی برای خرید این دستگاه‌ها ورود آن نیز به کشور تسهیل شود.
شهبازیان تأکید کرد: بنابر این با این وجود امکان سوء استفاده از این قضیه و در واقع خرید با ارز دولتی و ارائه خدمات با ارز آزاد کاملاً منتفی است. همچنین باید توجه داشت که اگر این دستگاه‌ها با ارز آزاد خریداری و وارد شوند،یا باید تعرفه‌ها افزایش یابد و یا بیمه‌ها پوشش بهتری انجام دهند که در واقع بیمه‌ها نیز اکنون مشکل دارند و مردم نیز توانایی چنین موضوعی برایشان از لحاظ مالی وجود ندارد لذا این قضیه در صورت عدم توجه سبب نوبت‌دهی‌های طولانی و کاهش کیفیت خدمات به دلیل نوسازی نشدن دستگاه‌ها می‌شود لذا توجه به آن ضرورت دارد.
*زنجیره درمانی سرطان باید کامل باشد
این دانشیار دانشگاه علوم پزشکی جندی‌شاپور اهواز با تأکید بر اینکه تعداد دستگاه‌هایی که قرار است وارد شود و همچنین مجوزها مشخص بوده و هر کسی نمی‌تواند آن را وارد و به هر قیمتی عرضه کند، گفت: مبنای ارزی نباید برای این دستگاه‌ها تغییر کند اگر بخش دولتی این امکان برایش نباشد مردم به بخش خصوصی رفته و بخش خصوصی نیز علاوه بر مشکل مشابه در صورتی که این دستگاه‌ها را دارا باشد خدمات را در مدت طولانی ممکن است ارائه دهند.
وی عنوان کرد:درمان‌های سرطان شامل داروهای شیمی‌درمانی و رادیوتراپی، استفاده از دستگاه‌های رادیوتراپی و جراحی است که همه این‌ها یک زنجیره درمانی به شمار رفته و نمی‌توان تنها به داروهای شیمی‌درمانی تعرفه دولتی اختصاص داد ولی داروهای رادیوتراپی و تجهیزات آن را با ارز آزاد در نظر گرفت چرا که تفکیک این خدمات از هم امکانپذیر نیست و زنجیره درمانی باید کامل شود.
* کالای پزشکی در سبد ارزی دولتی باشد
وی تصریح کرد: سه ماه دیگر تا تحریم‌های ظالمانه دشمنان باقی مانده و باید قبل از اینکه مشکلات تشدید شود استراتژی را طوری انجام داد که در ماه‌های باقیمانده تجهیزات را به اندازه کافی برای بخش خصوصی و دولتی فراهم کنیم و این مسئله به نفع کشور و مردم است.
شهبازیان با تأکید بر اینکه تمهیدات لازم در این راستا باید در نظر گرفته شود، تصریح کرد: اکنون برای کاغذ و لاستیک ماشین ارز دولتی تعلق گرفته حال این سوال مطرح است که آیا درمان بیمار مهم‌تر بوده یا لاستیک ماشین. از همه مردم که این سوال را بپرسند این اتفاق نظر وجود دارد که بعد از اقلام غذایی موضوع دارو و درمان حائز اهمیت است.
وی بیان داشت: حتی اگر تحریم‌ها کمتر در این حوزه تأثیرگذار باشد ممکن است قطعات دستگاه‌ها با تأخیر و گران‌تر به دستمان برسد لذا واردات آن امر ضروری است و باید استراتژی خرید و واردات و انبار قطعات را در نظر گرفت که در تحریم‌های شدید ارائه خدمات به مردم مختل نشود و مشکلات مضاعف باشد.
شهبازیان بیان داشت:البته برای برخی از کالاهای پزشکی همچون موضوع لیزر شاید این مسئله چندان اضطراری و واجب نباشد ولی سایر ملزومات پزشکی چه سرمایه‌ای و چه مصرفی اعم از مواد بیهوشی و یا نخ جراحی خدمات پزشکی به هم پیوسته به شمار می‌رود و اگر در شیمی‌درمانی دچار مشکل شویم در بخش دیگر درمانی نیز به مشکل می‌خوریم.
وی خاطرنشان کرد: باید کل کالاهای پزشکی باید در سبد ارزی کشور باشند چرا که این مسئله بسیار حائز اهمیت بوده و شاید دیر اقدام کردن در این زمینه مشکلات زیادی به همراه داشته باشد.استراتژی واقعی را باید بر اساس منافع مردم در نظر گرفت که امیدواریم با دلسوزی مسئولین این مشکل حل و مردم دغدغه‌ای در این زمینه نداشته باشند.
*بیماران مبتلا به سرطان را فراموش نکنید
اینکه در جنگ اقتصادی با دشمن هستیم شکی نیست ولی برخی از جمله بیماران مبتلا به سرطان و خانواده‌هایشان در این شرایط، وضعیت نامناسب و سختی به لحاظ روحی و جسمی و مالی دارند و دغدغه‌هایشان مضاعف است که دولت باید در رفع مشکلات آنها اولویت و انسجام بیشتری داشته باشد.
حال باید دید طی روزهای آینده وزارت بهداشت و دولت چه تصمیمی در این زمینه می‌گیرند و آیا گامی در جهت رفع هرچه بیشتر مشکلات بیماران مبتلا به سرطان اعم از دارو و دستگاه‌های رادیوتراپی بر خواهند داشت؟ مشکلاتی که در صورت بی‌توجهی به آن شاید روزگاری دامن عزیزان آنها را دور یا نزدیک خواهد گرفت.
