به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان؛ نهم ذی‌الحجه در تقویم قمری ما مسلمانان به ویژه شیعیان از اهمیت خاصی برخوردار است، این روز پیش از عید قربان با اعمال خاصی در صحرای عرفات با حضور حجاج رقم می خورد، اما آن را عید نمی نامند.البته این روز، روز شروع حرکت کاروان امام حسین (ع) به سوی کربلا است که از اهمیت بسزایی برخوردار است. به همین سبب خواندن «دعای امام حسین (ع) در روز عرفه» به شدت در این روز توصیه شده است.
یک روز پیش از برگزاری مناسک عرفات، حجاج به سمت صحرای عرفات حرکت می کنند و با بیتوته در این منطقه در کنار کوه جبل الرحمه به مناجات و دعاخوانی می پردازند و سپس به سمت سرزمین مشعرالحرام حرکت می کنند تا در روز عید قربان به سرزمین منا بروند.
فضیلت روز عرفه
درباره فضیلت روز عرفه و ثواب زیارت این روز برای حضرت سیدالشهدا (ع) در روایات بسیاری از ائمه اطهار (ع) ما نقل شده است، احادیثی که همه به فضیلت این دعا و زیارت امام حسین (ع) اشاره کرده‌اند.
امیر مؤمنان علی (ع) درباره راز وقوف در عرفات فرمود: «عرفات، خارج از مرز حرم است و مهمان خدا باید بیرون دروازه، آن‌قدر تضرع کند تا لایق ورود به حرم شود».
امام سجاد (ع) در حدیثی فرمود: عصر روز عرفه و ظهر روز دهم که حاجیان در منا حضور دارند، خدای سبحان به فرشتگان مباهات می‌کند و می‌فرماید: «اینان بندگان من هستند که از راه‌های دور و نزدیک با مشکلات بسیار به اینجا آمده و بسیاری از لذت‌ها را بر خود حرام کرده و بر شن‌های بیابان‌های عرفات و منا خوابیده‌اند و اینگونه با چهره‌های غبارآلود، در پیشگاه من اظهار ناتوانی و خواری می‌کنند. اینک به شما اجازه دادم تا آنان را ببینید. آنگاه فرشتگان حق به اذن خداوند بر دل‌ها و اسرار نهان آنها آگاه می‌شوند.
از امام صادق (ع) سؤال شد: عرفات را چرا عرفات نامیده‌اند؟ حضرت فرمود: «جبرئیل، حضرت ابراهیم را روز عرفه به این مکان آورد، چون ظهر فرا رسید، جبرئیل گفت:ای ابراهیم! به گناه خود اعتراف کن و مناسکت را بیاموز! چون جبرئیل گفت: اعتراف کن! این سرزمین عرفات نامیده شد».
پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: «خداوند در هیچ روزی به اندازه روز عرفه، بندگان خود را از آتش جهنم آزاد نمی‌کند».
«در میان گناهان، گناهانی است که جز در عرفات بخشیده نمی‌شود».
«هنگامی که مردم در عرفات وقوف می‌کنند و حاجت‌های خود را با گریه و زاری درخواست می‌کنند، خداوند نزد فرشتگان به این مردم افتخار می‌کند و به فرشتگان خطاب می‌کند: آیا نمی‌بینید که بندگان من از راه‌های دور و غبارآلود به‌سوی من آمده‌اند و مالشان را در راه من خرج کرده‌اند و بدن‌ها را خسته کرده‌اند؟ به عزت و جلالم سوگند! گناهکارانشان را به نیکوکارانشان می‌بخشم و آنها را از گناه پاک می‌کنم، مانند روزی که از مادر متولد شده‌اند».
«آنگاه که در عرفات وقوف کنى، چنانچه گناهانت به تعداد شن‌های شنزار یا ستارگان آسمان یا قطره‌های باران باشد، خداوند آنها را خواهد بخشید».
نقل است از رسول خدا (ص) پرسیدند: چه کسی از اهل عرفات، گناهش از همه بزرگ‌تر است؟ حضرت فرمود: «کسی که عرفات را درک کرده باشد و گمان کند خداوند او را نیامرزیده است».
امام سجاد (ع) در روز عرفه صدای نیازمندی را شنید که گدایی می‌کرد. به او فرمود: «وای بر تو! آیا در مثل چنین روزی از غیر خدا درخواست می‌کنى، درحالی‌که در این روز برای بچه‌هایی که در شکم مادران هستند، امید سعادت و خوشبختی می‌رود».
امام باقر (ع) فرمود: «هیچ‌کس (چه نیکوکار و چه بدکار) در عرفات وقوف نمی‌کند، مگر اینکه خداوند دعایش را مستجاب می‌کند».
حجت السلام والمسلمین سید جلال موسویان در گفتگو با خبرنگار گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛درباره اهمیت و فضیلت شب عرفه و زیارت امام حسین (ع) در این روز گفت: قرآن کریم از سه واقعیت برای همه انسان ها صحبت می کند که اگر کسی این واقعیت را بپذیرد هم دنیا و هم آخرت خوب را کسب می کند. به تعبیر امام صادق (ع):«اگر کسی این سه واقعیت را نپذیرفت، دنیا و آخرت سختی را در پیش دارد.» یکی از آن واقعیت‌ها که در قرآن بیان شده، زمان است که خداوند متعال در قرآن کریم به رویدادهایی چون؛ «سحر»، «شب قدر» و «روز عرفه» اشاره کرده است.
وی در ادامه با بیان اینکه در لِسان اهل بیت (ع) هرکدام از این اوقات شرافت مخصوص به خود را دارد، اظهار کرد: از قول رسول خدا (ص) نقل شده است و سیدبن طاووس در اقبال الاعمال آورده است که اگر کسی در شب عرفه دعا عرفه را بخواند، آمرزیده می شود. درواقع بزرگی این شب تا حدی است که در این شب حجاج در صحرای عرفات بیتوته می‌کنند و به دعا و مناجات می پردازند. امام صادق (ع) نقل کردند: «خداوند درشب عرفه به اندازه روز عرفه بندگان را می آمرزد.» البته علت این آمرزش در متن دعا به قسم هایی است که در متن این دعا شاهد هستیم.
این سخنران و کارشناس علوم قرآنی ادامه داد: یکی از فضیلت و علت اینکه شب عرفه، از جمله ایام مهمی است، شناخت انسان نسبت به خود است. آدم و حوا از آن بهشتی که خداوند برای آنها آفریده بود رانده شدند و به نقل از امام صادق (ع) هر دو این بزرگواران جدا از هم زندگی می کردند تا جایی که بعد از سیصد سال در صحرای عرفات همدیگر را دیدند. به همین منظور است که می گوییم «یوم العرفه» یعنی روزی که بایکدیگر آشنا شدند و شب عرفه تا صبح عرفه گریستند و التماس کردند که خداوند آنها را بیامرزد.
وی با تاکید بر اینکه مقدمه شناختند تغییر وجود است، بیان کرد: یعنی اگر بخواهیم روز عرفه از جانب خداوند مستجاب الدعوا باشیم، باید شب قبل در درگاه خداوند آمرزده شده باشیم.
حجت الاسلام والمسلمین موسویان افزود: در فضیلت زیارت امام حسین داریم که زیارت ایشان دور و نزدیک ندارد، به همین منظور تمام کسانی که جدای از کربلا هستند امام صادق (ع) توصیه به خواندن زیارت امام حسین (ع) کردند. البته باید درنظر داشته باشیم که بالاتر از دعای عرفه و روز عرفه زیارت امام حسین (ع) است. ما روایت داریم که خداوند در این شب و روز عزیز، ابتدا به زائران امام حسین (ع) نگاه می کند و سپس به حجاج صحرای عرفات.
فضیلت و آثار مناجات در شب عرفه
در مفاتیح الجناح به نقل از شیخ عباس قمی (ره)، آماده است که دعای خیر در این شب مستجاب است و پاداش عبادت در این شب برابر با صد و هفتاد سال عبادت است. همچنین زیارت امام حسین (ع) در این شب مستحب است و رفتن به دو حج (عرفات) و کربلا هر دو برای استجابت دعا بهترین مکان محسوب می شود.
باید در نظر داشت که اهمیت دعا به ویژه دعای خیر در این روز بسیار اهمیت دارد، در حدی که روزه این روز برای کسانی که روزه باعث ضعف به هنگام دعا می شود، جایز نیست و پاداش اعمال واجب و مستحب آن در حدی است که امام صادق (ع) می فرمایند: «خداوند متعال برای زائرین قبر حسینی قبل از اهل عرفات (حجاج) جلوه کرده، حوائج‌های آنان را برآورده، گناهانشان را بخشیده و آنان را به خواسته‌هایشان می‌رساند و آنگاه نزد اهل عرفات آمده و با آنان نیز اینگونه رفتار می‌کند.»
