برای سال تحصیلی جدید همچون گذشته سرانهای دست مدارس دولتی را نمیگیرد و آنها باید با کمکهای مالی خانوادهها اداره شوند البته معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی آموزشوپرورش از اختصاص ۷۰ میلیارد تومان تا پایان مرداد ماه به مدارس مناطق محروم خبر داده است.
به گزارش تسنیم کمتر از دو هفته دیگر سال تحصیلی جدید آغاز میشود و امسال ۱۳ میلیون و ۷۶۴ هزار دانشآموز در ۱۱۶ هزار ۶۱۲ مدرسه کشور حضور مییابند.
بیشتر جمعیت دانشآموزان کشور در مدارس دولتی مشغول به تحصیل هستند به گونهای که یک میلیون و ۶۱۹ هزار و ۳۰ نفر در مدارس غیردولتی و ۱۱ میلیون و ۶۵۲ هزار و ۵۳۲ نفر در مدارس دولتی حضور دارند.
در آستانه سال تحصیلی جدید واریز سرانه به حساب مدارس برای بازگشایی و انجام فعالیت آنها ضروری است، اما مدتهاست به دلیل آنچه که دولت به عنوان تنگناهای اقتصادی از آن یاد میکند، سرانهای به حساب مدارس واریز نمیشود و تامین هزینههای جاری مدارس از محل پول خانوادهها انجام میشود.
بیاعتبار بودن سرانه مدارس، مدیران را در این مسیر قرار داده است که برای تامین هزینهها از خانوادهها پول بخواهند و دریافت کمکهای مردمی از خانوادهها نیز حساب و کتاب خاصی ندارد، هر مدرسهای با توجه به موقعیت منطقه و توانایی مالی خانوادهها رقمهای مختلفی را مطرح میکند، رقمهایی که از ۱۰۰ هزار تومان شروع میشود و به بهانه فوق برنامه و کلاسهای تکمیلی به مبالغ میلیونی میرسد.
هم اکنون دولت از واریز سرانه به حساب مدارس امتناع میکند و شاید یکی از دلایل اصلی آن حساب باز کردن بر روی کمکهای مالی خانوادهها باشد که نشانههایی از آن را در صحبتهای مسئولان آموزشوپرورش هم مشاهده میکنیم، آنجا که وزیر آموزشوپرورش میگوید: سرانه مدارس کامل پرداخت نمیشودو کمکهای خانوادهها به مدارس یک ضرورت است تا فرزندان آنها از آموزش با کیفیت بهرهمند شوند اگر مدارس از کمک اولیا استفاده نکنند در ارائه خدمات به دانش آموزان دچار مشکل میشوند.
اوضاع در سالهای اخیر به گونهای پیش رفته است که خانوادهها راه دیگری جز پرداخت هزینههای درخواستی از سوی مدارس را ندارند، اگر چه در این میان از اختیاری بودن پرداختهای مالی به مدارس سخن گفته میشود، اما خانوادهها چندان هم در این باره آزادی عمل ندارند و روشهای مختلفی از گرو گرفتن کارنامه تا ندادن کارت ورود به جلسه امتحان برای دریافت کمکهای مالی از سوی مدارس پیشبینی شده است.
به هر حال خانوادهها مدتهاست که پذیرفتهاند، تحصیل در مدارس دولتی دیگر رایگان نیست و باید هزینههایی را پرداخت کنند، اما به نظر میرسد در این میان حقوق آنها هم باید لحاظ شود تا به طور دقیق بدانند، پولهایی که توسط مدارس دریافت میشود در چه مواردی هزینه میشود و تشریح این موارد آنها را برای کمک به مدرسه برای تامین هزینهها ترغیب خواهد کرد.
البته برخی مدارس هم روشهای جالبی را برای جلب مشارکت خانوادهها دارند و راهکار آنها فقط به دریافت پول از خانوادهها خلاصه نمیشود، در همین رابطه یکی از خانوادهها که فرزندش را در کلاس اول دبستان ثبتنام کرده است، میگوید با توجه به اینکه شغلم مهندسی برق است، هنگام ثبتنام فرزندم در مدرسه، مدیر از من خواست برای انجام کارهای برقی و سیم کشی مدرسه آنها را همراهی کنم.
این شیوه که توسط برخی مدیران به کار برده میشود، روش جالبی برای استفاده از توان مشارکتی والدین دانشآموزان است و میتوان با توجه به شغل والدین و تخصص آنها بخشی از نیازهای مدرسه را پاسخ گفت.
* مدارس با پول خانوادهها باز میشوند
در بحث اختصاص سرانه به مدارس برای سال تحصیلی جدید همچون گذشته سرانهای دست مدارس دولتی را نمیگیرد و آنها باید با کمکهای مالی خانوادهها اداره شوند، حمایت میرزاده سخنگوی کمیسیون آموزشوتحقیقات مجلس معتقد است از همان ابتدا که بودجه بسته میشود مطمئنیم آموزش وپرورش کسری خواهد داشت و پولی برای مدارس وجود ندارد و اگر خانوادهها پولی نپردازند هیچ مهری مدارس ایران باز نخواهد شد.
وی در پاسخ به این پرسش که پس چرا به خانوادهها میگویند براساس قانون اساسی آموزش رایگان است؟ گفت: در قانون اساسی آمده است دولت موظف است شرایط آموزش رایگان را ایجاد کند و مشخص است بدون کمک مردم مدارس ادامه حیات نخواهند داشت یا میگویند مدارس غیردولتی با تمام خدمات ویژه حق ندارند بالای ۱۰ میلیون تومان هزینه دریافت کنند، اما آیا هماکنون اینگونه است؟
* حساب خالی مدارس شبانهروزی در آستانه مهر
مدارس شبانهروزی نیز جزو مدارسی هستند که در سالهای اخیر برای تامین هزینهها دچار مشکل شدند و حتی برخی مدارس توانایی توزیع غذای گرم بین دانشآموزان را نداشتند و اغلب مدیران با تلاش برای جذب خیران هزینههای مدرسه را تامین میکردند. یکی از معلمان مدارس شبانهروزی میگوید که حتی معلمان برای هزینه رفتوآمد و لباس بچهها کمک میکنند.
تامین سرانه مورد نیاز برای مدارس شبانه روزی در راستای عدالت آموزشی یکی از مهمترین پیششرطهاست البته علی زرافشان معاون آموزش متوسطه وزارت آموزشوپرورش گفته است که ۴۸۰ میلیارد تومان اعتبار برای مدارس شبانه روزی اختصاص یافته است و منابع دولتی در بخش مدارس شبانه روزی و روستامرکزیها نسبت به سال گذشته ۴ برابر افزایش یافته است. اما طبق بررسیهای ما مشخص شده است که هنوز این اعتبار تخصیص نیافته و به دست مدارس شبانهروزی نرسیده است.
* سرانه مدارس یا تخصیص نمییابد یا دیر پرداخت میشود
البته علی الهیار ترکمن معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزشوپرورش گفته است که برای سال تحصیلی جدید به مدارسی که در مناطق محروم با ضریب ۸ و ۹ قرار دارند، سرانه اختصاص مییابد.
او گفته است که سرانه مدارس در بودجه سال ۹۷ رشد ۲۰ درصدی داشته است، اما در بحث سرانه دو مشکل داریم نخست اینکه اعتبارات دیر تخصیص مییابد و دوم آنکه کامل تخصیص نمییابد. اگر بتوانیم این دو معضل را مرتفع کنیم قطعا همین اعتبارات پیش بینی شده میتواند بسیار کمک کننده باشد.
طبق گفتههای الهیار، ۲۴۰ میلیارد تومان سرانه در بودجه سال ۹۷ تعیین شده است که ۳۵ درصد آن با اولویت مناطق محروم توزیع شده است و مکاتبهای با سازمان برنامه و بودجه داشتیم تا این رقم افزایش یابد البته تا پایان مرداد ۷۰ میلیارد تومان سرانه بین مدارس مناطق محروم توزیع کردهایم. در مناطق محروم به ازای هر دانشآموز سالانه ۲۵۰ هزار تومان سرانه واریز میکنیم.
وی عنوان کرد: اگر سازمان برنامه و بودجه با درخواست ما موافقت کند درمهر و آبان سرانههای بعدی مدارس را براساس تخصیص خزانه پرداخت میکنیم.