در دوران تشدید بحران های زیست محیطی و افزایش مناطق درگیر با بحران خشکسالی، یکی از اصلی‌ترین اقداماتی که باید در مسیر کاهش پیامد های خسارت بار این پدیده صورت بگیرد، تلاش برای مبارزه با افزایش بیابان ها، احیاء منابع طبیعی و کنترل کانون های فرسایش بادی است؛ اقدامی حیاتی و مهم که در مناطق جنوبی کشور به مراتب بیشتر احساس می شود.
به گزارش «صراط»، استان کرمان به ویژه بخش های جنوبی این استان را باید یکی از کانون های بحرانی در رابطه با فرسایش بادی و شکل‌گیری ریزگردها معرفی کرد؛ مناطقی که وسیع و پهناور که در سال های گذشته به دلیل کاهش بارش های جوی شرایط به مراتب اسفناک تری پیدا کرده اند و در صورت عدم اقدام جدی متولیان امر به مناطقی غیر قابل سکونت بدل خواهند شد.
از جمله شهرستان هایی که در استان کرمان با مشکل کاهش منابع آب، خشکسالی و نابودی منابع طبیعی روبه‌رو شده است باید به شهرستان قلعه گنج اشاره کرد؛ شهرستانی که در جنوبی ترین بخش استان کرمان قرار گرفته و در سال های اخیر به واسطه ورود جدی بنیاد علوی به بحث توسعه و آبادانی آن و نیز نگاه ویژه مسئولان اجرایی کشور شرایط امیدوارکننده‌ای پیدا کرده است.
واقع شدن حدود ۸۰ درصد از روستاهای شهرستان قلعه گنج در حاشیه غربی و جنوب غربی تالاب خشکیده جازموریان و کانون بحرانی فرسایش بادی سالهاست که فرسایش بادی و ماسه های روان را به یکی از اصلی ترین موانع رشد و توسعه روستاهای شهرستان قلعه گنج بدل کرده است.
این رخداد نگران کننده به ویژه در بخش کشاورزی و صنایع موجود به مراتب مشکل آفرین بوده است و در روستاهای جنوبی شهرستان قلعه گنج اراضی زراعی، خانه های روستایی، خطوط مواصلاتی و اراضی کشاورزی را به صورت مستمر تحت هجوم تپه های ماسه ای قرار داده است.
شرایطی بسیار سخت و آزار دهنده که اگر مورد توجه جدی مسئولان قرار نگیرد و متولیان امر به آن توجه نداشته باشند، هر گونه امکان توسعه و آبادانی در این منطقه را به صفر نزدیک می کند.
در چنین شرایطی تهیه طرح مطالعاتی کنترل کانون بحرانی فرسایش بادی در محدوده سی هزار هکتاری در سه منطقه از شهرستان قلعه گنج شامل منطقه آهوان، ریگ متین و سولان با اعتبار بالغ بر ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون ریال به منظور انجام اقدامات مقابله ای و کنترل بیابان زایی و نیز کنترل کانون های بحرانی فرسایش بادی در دستور کار بنیاد علوی قرار گرفت.
مشارکت جوامع روستایی در فعالیت های توسعه‌ای این فرایند، اعتماد و اطمینان اهالی محلی به طرح های ترمیمی، حمایت جدی بنیاد علوی از طرح بیابان زدایی و نظارت سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور در این رابطه اکنون شرایطی را ایجاد کرده است که بر اساس آن چیزی حدود 3۰ درصد خسارت‌های برآمده از کانون های ریزگردها کاهش یافته است.
افزایش پوشش گیاهی منطقه، اجرای طرح های آبخیزداری و جلوگیری از چرای بی رویه دام از جمله اقداماتی است که در این رابطه آغاز شده است و اکنون پیامدهای مثبت آن، زمینه را برای توسعه منطقه فراهم کرده است.
با این حال و با توجه به ابعاد گسترده جغرافیای مناطق درگیر با ریزگردها و نیز کانون های بحران به نظر ضروری می رسد که متولیان امر از بخش های مختلف به ویژه وزارتخانه هایی چون جهاد کشاورزی و نیرو و جهاد کشاورزی در این حوزه حضور موثر و فعال تری داشته باشند و با طرح های ریشه ای و کلیدی خود مجموعه های غیر دولتی فعال در منطقه مثل بنیاد علوی را که در مسیر توسعه و آبادانی شهرستان های جنوبی قلعه گنج فعال هستند، یاری کنند.
بدون شک و بر اساس خروجی های کوتاه مدت بنیاد علوی در شهرستان قلعه گنج می توان مدعی بود که امکان مقابله با تهدیدهایی چون گرد و غبار و کانون های بحرانی ماسه های بادی که اقتصاد و به بیان بهتر معیشت میلیون ها شهروند ایرانی را در معرض خطر قرار داده است، وجود دارد. البته با این پیش شرط که مسئولان به چنین اقدامی باور داشته باشند و در این مسیر گام های اساسی بردارند.
