همه میدانیم که عزاداری برای امام حسین (ع) اجر فراوانی دارد و چه بسیار به آن توصیه شده است. در این میان به اطعام کسانی که برای سرور و سالار شهیدان عزاداری میکنند هم تاکید بسیار شده است. بزرگان دین ما همیشه پس از برگزاری مراسم عزاداری محرم، عزاداران را اطعام میکردند. از قدیم هم رسم ما ایرانیها بر این بوده است که اگر هر کسی نذری داشت آن را در ماه محرم و به نیت امام حسین (ع) و یارانش انجام میداد و عزاداران حسینی را اطعام میکرد.
به گزارش فرهیختگان علاوهبر این نذریپختن برای ما ایرانیها یک کار گروهی است که هر کسی یک گوشه آن را میگیرد و کار به سرانجام میرسد. کسانی که در روزهای عادی سال برای انجام کارشان منفعت مالی در نظر میگیرند، اما زمانی که اسم امام حسین (ع) و حضرت ابوالفضل (ع) به میان میآید بدون در نظر گرفتن هیچ منفعتی برای کمک میآیند و سختترین کارها را مجانی انجام میدهند. آنان ممکن است ساعتها در گرما پای دیگ نذری بایستند تا به عشق امام حسین (ع) حال و هوایشان بهتر شود. از آنجا که قدیمها همهچیز بهسادگی و به فراخور وضعیت مالی صاحب نذری انجام میشد، نذریها معمولا به انواع آش، آبگوشت یا حلوا محدود میشد، اما حالا بیشتر پلو و خورش است.
معمولا کسانی که هر سال در ایام محرم نذری میدهند تلاش میکنند از بهترین و مرغوبترین مواد اولیه استفاده کنند، اما شاید امسال به دلیل گرانیهای موجود تهیه مواد اولیه مرغوب برای بسیاری که طبق سنت هر سالشان نذری میدادند، سخت باشد، اگر قصد دارید در روزهای آینده بهویژه چند روز آخر دهه اول محرم نذری بدهید حتما این گزارش را بخوانید، چراکه ما تلاش کردهایم قیمت چند غذای نذری پرطرفدار را بر اساس قیمتهای روز تهیه کنیم.
قیمه
قیمه در میان نذریهای امام حسین (ع) حرف اول را میزند و قدمت پخت آن به سالها قبل برمیگردد. اگر بخواهید برای ۱۰۰ نفر قیمه نذری بپزید به ۱۵ کیلوگرم برنج، ۵/۳ کیلو لپه، هفت کیلو گوشت، هفت کیلو پیاز، هفت کیلو سیبزمینی، ۱۰ کیلو روغن، دو کیلو رب گوجهفرنگی، یک کیلو لیموعمانی و یک مثقال زعفران نیاز دارید. در حال حاضر میانگین قیمت یک کیلو برنج ایرانی ۱۵ هزار تومان و برنج هندی هشت هزار تومان است. برای پختن نذری برای ۱۰۰ نفر اگر میخواهید برنج ایرانی بخرید باید ۲۲۵ هزار تومان برای برنج کنار بگذارید و اگر قصد استفاده از برنج هندی دارید، ۱۲۹ هزار تومان باید هزینه کنید. میانگین قیمت هر کیلو گوشت گوسفندی با استخوان ۶۱ هزار تومان و یک کیلو گوشت گوساله ۵۷ هزار تومان است که برای استفاده از گوشت گوسفندی ۴۲۷ هزار تومان و گوشت گوساله ۳۹۹ هزار تومان نیاز دارید. هفت کیلو پیاز ۱۳ هزار و ۳۰۰ تومان و هفت کیلو سیبزمینی ۱۸ هزار و ۸۰۰ تومان هزینه دارد. برای ۱۰ کیلو روغن هم باید نزدیک به ۶۰ هزار تومان هزینه کنید. برای یک کیلو لیموعمانی ۳۰ هزار تومان، یک مثقال زغفران ۳۰ هزار تومان و دو کیلو رب ۲۰ هزار تومان باید پرداخت کنید. پختن قیمه نذری برای ۱۰۰ نفر با برنج ایرانی و گوشت گوسفند نزدیک به ۸۰۰ هزار تومان پول نیاز دارد و برای پختن آن با برنج هندی و گوشت گوساله ۷۰۰ هزار تومان باید پرداخت کرد.
قورمهسبزی
برای پختن قورمهسبزی به ۱۵ کیلو برنج، ۱۰ کیلو سبزی، دو کیلو لوبیا قرمز، هفت کیلو گوشت، ۱۰ کیلو پیاز، یک کیلو لیموعمانی و ۱۲ کیلو روغن نیاز دارید. ۱۵ کیلو برنج ایرانی ۲۲۵ هزار تومان و ۱۵ کیلو برنج هندی ۱۲۹ هزار تومان قیمت دارد. هفت کیلو گوشت گوسفندی هم ۴۲۷ هزار تومان و هفت کیلو گوشت گوساله ۳۹۹ هزار تومان هزینه دارد. ۱۰ کیلو پیاز ۱۹ هزار تومان، یک کیلو لیموعمانی ۳۰ هزار تومان، ۱۰ کیلو سبزی ۳۲ هزار تومان و ۱۲ کیلو روغن ۸۰ هزار تومان قیمت دارد. برای پختن قورمهسبزی با برنج ایرانی و گوشت گوسفندی ۸۰۰ هزار تومان و برای پختن آن با برنج هندی و گوشت گوساله ۶۸۹ هزار تومان باید هزینه کنید.
عدسپلو
برای پختن عدسپلو برای ۱۰۰ نفر هم به ۱۵ کیلو برنج، پنج کیلو عدس، هفت کیلو گوشت چرخکرده، نیم کیلو رب، دو کیلو کشمش، ۱۰ کیلو پیاز، ۱۰ کیلو روغن و نیم مثقال زعفران نیاز است. هزینه برنج ایرانی ۲۲۵ هزار تومان و هندی ۱۲۹ هزار تومان و گوشت گوسفندی ۴۲۷ هزار تومان و گوشت گوساله ۳۹۹ هزار تومان، رب ۱۰ هزار تومان، ۱۹ هزار تومان پیاز و ۵۰ هزار تومان عدس، ۶۰ هزار تومان روغن و ۱۵ هزار تومان زعفران است. برای پختن عدسپلوی نذری با برنج ایرانی و گوشت گوسفندی ۸۰۰ هزار تومان و برای پختن آن با برنج هندی و گوشت گوساله ۶۸۲ هزار تومان باید پرداخت کنید.
زرشکپلو با مرغ
زرشکپلو با مرغ هم اگر در گذشتههای دور یک غذای اعیانی به حساب میآمد، حالا به خوراک ثابت نذریهای محرم تبدیل شده است. اگر قصد پختن زرشکپلو با مرغ بهعنوان نذری محرم را دارید به ۱۵ کیلو برنج، ۴۰ کیلو مرغ، یک کیلو زرشک، یک مثقال زعفران، هفت کیلو پیاز، دو کیلو رب نیاز است. قیمت ۱۵ کیلو برنج ایرانی همانطور که در بالا هم ذکر شد ۲۲۵ هزار و قیمت ۱۵ کیلو برنج هندی ۱۲۹ هزار تومان است. قیمت ۴۰ کیلو مرغ هم ۳۸۸ هزار تومان، یک مثقال زعفران ۳۰ هزار تومان، هفت کیلو پیاز ۱۳ هزار و ۳۰۰ و دو کیلو رب ۲۰ هزار تومان است. پختن آن با برنج ایرانی ۶۷۶ هزار تومان و با برنج هندی ۵۸۰ هزار تومان هزینه دارد.
توصیههایی برای نذری دادن و نذری خوردن
حالا که با این قیمتها آشنا شدید شاید گفتن این نکته بد نباشد که نباید نذری دادن ما به قیمت خم شدن مداوم رفتگرهای شهر برای جمع کردن ظروف یکبار مصرف تمام شود. کسانی که نذری میدهند و کسانی که از این نذری بهرهمند میشوند باید بدانند پس از خوردن آن را توی جوی یا محوطه اصلی خیابانها و کوچهها رها نکنند. قدیمها اگر قرار بود کسی نذری بدهد از ظروف ملامینی یا فلزی برای پخش استفاده میشد، کاری که شاید امروز با حجم وسیع توزیع نذری هماهنگی نداشته باشد؛ بنابراین برای کاستن مضرات این کار بهتر از از ظروف یکبار مصرف گیاهی استفاده کنیم تا علاوهبر اینکه سلامت خودمان، محیطزیست هم از مضرات آن در امان باشد، چراکه ظروف یکبار مصرف گیاهی به طبیعت برمیگردد. البته شاید بالا بودن قیمت این ظروف مانع از خریدن آنها شود بهویژه آنکه در ماه اخیر افزایش قیمتی ۶ برابری هم داشته، اما گاهی پرداخت مبلغی اضافه از هزینههای بعدی میکاهد.
از آنجا که ممکن است برخی ظروف یکبار مصرف گیاهی واقعی را تشخیص ندهند، توصیه میکنیم قبل از خرید ظرف را جلوی نور آفتاب بگیرید، اگر بافت آن صاف و بدون لکه و سیاهی بود کیفیت آن بالاست و در غیر این صورت از خرید آن خودداری کنید. نکته دیگری که باید به آن توجه کنید این است که باید در این ایام دقت کنیم اسراف را تا حد ممکن کاهش دهیم؛ یکی از دلایل اسراف این است که حجم غذایی که برای کودکان در نظر گرفته میشود با حجم غذای بزرگسالان برابر است و به همین دلیل غذاهای زیادی دور ریخته میشود. بهتر است کسانی که نذری میدهند برای کودکان حجم کمتری را در نظر بگیرند.
نذریهای متفاوت
در ایام محرم کسانی که شاید به لحاظ مالی در شرایط خوبی نیستند یا میخواهند متفاوت نذر کنند تلاش میکنند که برای نذر کردن خلاقیت به خرج دهند، مثلا اینکه به نیت امام حسین (ع) یک شب به سطح شهر بروند و زبالهها را جمع کنند یا کتاب بخرند و به محصلان نیازمند هدیه دهند یا به آسایشگاهها بروند و از کمتوانان و ناتوانها نگهداری کنند و هزار و یک راه خلاقانه دیگر که به عشق سالار شهیدان انجام میشود.