یکی از موارد تحریم های مجدد آمریکا شامل اجازه ندادن برای استفاده ایران از نهاد بین المللی سوئیفت است . اقدامی که مخالفت های اعضا اتحادیه اروپا و کشورهایی نظیر روسیه ، چین و هند را به همراه داشت و باعث شد ایده یک نهاد موازی با سوئیفت در این کشورها ایجاد شود .
در این راستا گفت و گویی با مرتضی مکی، کارشناس مسائل سیاسی انجام شده که در ادامه آمده است.
مرتضی مکی کارشناس مسائل سیاسی در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران درباره حربه های مورد استفاده کاخ سفید برای فشارهای سیاسی و اقتصادی بر ضد ایران اظهار کرد: ممنوعیت استفاده کشورمان از سوئیفت و دلار به عنوان ارز بین المللی از اهرم های فشاری است که واشنگتن برای پیش برد اهدافش به آن متوسل می شود، چنین اقداماتی حتی در آمریکا هم انتقادهایی را به دنبال داشته است.
وی در مورد اقدامات اروپا برای جایگزینی سوئیفت، توضیح داد: اروپایی ها به دنبال ساز و کارهایی هستند که پس 4 نوامبر یعنی آغاز دور دوم تحریم های کاخ سفید همچنان بتوانند به معاملات خود با ایران ادامه دهند و این نکته ای است که باعث نگرانی این کشور و صحبت هایی مبنی بر استفاده مجدد از سوئیفت در واشنگتن و دیگر محافل مالی آمریکا شده است.
مکی در پاسخ این سئوال که آیا اقدامات اروپا در قبال برجام خشم آمریکا را برانگیخته خواهد کرد، گفت: در حال حاضر شاهد هشدار های شدید کاخ سفید به اروپا و ابراز نگرانی های ترامپ نسبت به این سیاست هستیم؛ اما به گفته وزیردارایی آمریکا سیاست های ترامپ انگیزه ای برای استقلال اقتصادی و سیاسی اروپا شده است و این قابل جلوگیری نیست.
وی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا با وجود منافع آمریکا برای اروپا می توان به جانب داری آنها نسبت به ایران امیدواربود، گفت: اصرار اروپایی‌ها برای حفظ برجام و پیدا کردن راهی برای تبادلات مالی با جمهوری اسلامی هرچند مقطعی؛ اما نباید فقط از زاویه سیاسی و اقتصادی مورد مشاهده قرار بگیرد ،بلکه موضوعات امنیتی مهمتر از مسائل اقتصادی در این بین وجود دارد و باید گفت چالش‌هایی که ترامپ پیش روی اروپایی‌ها قرار داده است آینده سیاسی و اقتصادی اتحادیه اروپا را تهدید می کند و برجام برای آنها فرصتی است که بتوانند با سیاست‌های ترامپ مقابله کنند؛ زیرا اگر بخواهند با سیاست‌های واشنگتن پیش بروند قطعا به اهداف خود نمی رسند.
مکی با اشاره به صحبت های اخیر سخنگوی وزارت خارجه مبنی بر ایجاد نهاد جایگزین سوئیفت تا4 نوامبر گفت: دور از ذهن نیست که این محدودیت به گفته سخنگو تا 13 آبان از بین برود؛ زیرا اروپا در حال کار روی این موضوع است.ناریخ دقیق آن چندان مورد اهمیت نیست؛ چراکه در کشورهای موثری این اراده ایجاد شده است و می توان امیدوار بود که به زودی چنین ساز و کاری ایجاد شود.
وی در رابطه با اقدامات موثری که اروپایی ها در زمینه جایگزینی سوئیفت تاکنون انجام داده اند،گفت: تاکنون تلاش‌های برایان‌هوک رئیس گروه اقدام علیه ایران در وزارت خارجه آمریکا در هند و کشورهای اروپایی مبنی بر همکاری این کشورها با محدودیت های آمریکا نتیجه ای برای متقاعد کردن آنها دربر نداشته است و حتی اگر در عمل هم این تلاش ها ثمر بخش نباشند و انتظارات کشور برآورده نشود می تواند در جهت دور زدن تحریم ها به ایران کمک کند و باید به اراده موجود در تقابل با آمریکا احترام گذاشت.
وی با اشاره به تحریم های گذشته ایالت متحده آمریکا بر ضد ایران گفت: درسالهای گذشته که تحریم های گسترده ای علیه ایران با استناد به قطع نامه های مختلف از جانب شورای امنیت صادر شد، توانستیم به راحتی بسیاری از این تحریم ها را دور بزنیم و این به منزله آن است که در شرایط امروز که چین ، روسیه و هند دچار تقابل با آمریکا شده اند، قطعا می توان شرایط بهتری را در جهت مقابه با تحریم های آمریکا در کشور انتظار داشت و ایران در آینده می تواند نفت خود را صادر کرده و به درآمدهای نفتی خود دسترسی پیدا کند.
وی با اشاره به مواضع ترکیه ،روسیه و چین در چالش های مختلف با آمریکا افزود: وحدت نظر و اتحادی که در مقابله با سیاست‌های آمریکا ایجاد شده است، در نهایت می‌تواند در بلند مدت به استفاده از پول ملی بین کشورهایی که تحت فشار و تحریم آمریکا قرار دارند کمک کند و علاوه براین از ارزش و نقش دلار در میان پول‌های جهان را کاهش بدهد؛اینکه اکثر کشورها دنبال گزینه‌های جایگزین هستند نکته قابل توجهی است و اینکه ایران و کشورهای دیگر هم به دنبال دور زدن تحریم‌های آمریکا هستند نکته مهمی است که باید مورد توجه قرار بگیرد.
وی درزمینه امکان حذف دلار ازمعاملات بین المللی افزود: این موضوع یک ایده بلند مدت است که نباید در کوتاه مدت انتظار برآورده شدن آن را داشت، زیرا بیش از 7 دهه است که دلار به عنوان ارز بین‌المللی در دنیا در حال حکمرانی است و اینکه ما بتوانیم در کوتاه مدت به این هدف دست پیدا کنیم منطقی نیست؛ ولی می توانیم از طریق ارزهای دیگری غیر از دلار معاملات بین‌المللی با کشورهای دیگر را دنبال کنیم و این گامی به جلوست برای اینکه ارزش دلار را در میان ارزهای جهانی کاهش دهند و به عقیده من یورو، یوان و ین ژاپن می‌توانند جایگاه بهتری را در عرصه جهانی کسب کنند.
