یکی از شعارها و وعدههای انتخاباتی رییس جمهور، احیای دریاچه ارومیه بود که برای تحقق این هدف نیز کارگروهی به ریاست معاون اول رییس جمهور تشکیل و تاکنون گامهای موثری در این راستا برداشته شد، اما احیای کامل این دریاچه همچنان نیازمند تدابیر بیشتر است.
به گزارش ایسنا، دولت برای حل مشکل ایجاد شده در دریاچه ارومیه قصد داشت آب مستمر و مطمئنی برای تأمین نیاز و حقآبه زیست محیطی دریاچه انتقال دهد که در این راستا پروژه آب کانی سیب یا زاب کردستان به دریاچه ارومیه مطرح و مقرر شد برای انتقال آب، ۳۶ کیلومتر تونل حفاری شود که این تونل در برخی مکانها حدود ۷۰ متر و ۵۸۰ متر زیر خاک حرکت میکند.
پروژه تونل زاب یکی از برنامههای اولویتدار دولت است که طبق آخرین اطلاعات اعلام شده از سوی ستاد احیای آذربایجانغربی، تاکنون ۲۳ کیلومتر از تونل زاب کار شده و براساس برنامه زمانبندی، ۱۳ کیلومتر آن نیز تا پایان سال آینده به اتمام میرسد؛ البته این پروژه برای بهرهبرداری به اعتبار نیاز دارد.
این در شرایطی است که طبق گفتههای ساعی - دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه - کل اعتبارات اختصاصیافته برای احیای این دریاچه از بدو تأسیس ستاد احیا از سال ۱۳۹۳ زیر ۴۰ درصد است و سال ۱۳۹۷ نیز هیچ اعتباری برای احیای دریاچه ارومیه ابلاغ نشده و این در حالی است که امسال تصویب اعتبار برای انجام پروژههای احیا به مبلغ ۵۰۰ میلیارد تومان بوده که هنوز ریالی برای انجام پروژهها اختصاص نیافته است.
به گفته وی، اگر این اعتبار اختصاص یابد پروژههای احیا به خوبی اجرا میشود.
ساعی معتقد است که مدول دوم تصفیهخانه شهر تبریز نیز با پیشرفت قابل ملاحظهای کار میشود، اما تحقق آن نیز نیازمند تزریق اعتبار است تا ۱۲۳ میلیون متر مکعب آب مطمئن به دریاچه وارد شود. همچنین با اتمام پروژه تصفیهخانه شهر ارومیه نیز ۵۵ میلیون متر مکعب آب به دریاچه وارد میشود.
در هر حال، به گفته مسوولان ذیربط، طی پنج سال گذشته هرگونه بارشی که در استانها رخ میداد، قطرهای آب به دریاچه ارومیه منتقل نمیشد، اما اکنون با لایروبی حدود ۱۰۰ کیلومتر از کانالهای استان، آب قابل توجهی به پیکرهی دریاچه وارد میشود و بر اساس آخرین خبرها، درجهت کاهش ۴۰ درصدی مصرف آب، با توجه به اقدامات مهم شرکت آب منطقهای و نیز جهاد کشاورزی استان، درراستای اجرای سیستمهای تحت فشار، تاکنون ۳۲ درصد مصارف کاهش یافته که میزان آب صرفهجویی شده و جزو ذخایر آبی قرار گرفته و همین امر موجب امکان رهاسازی آب به سوی دریاچه ارومیه و تاثیرات مطلوب بر وضعیت دریاچه شده است.
اما به تازگی در راستای اجرای مصوبات ستاد احیای دریاچه ارومیه و پیرو ابلاغیه اخیر شرکت مدیریت منابع آب ایران، عملیات رهاسازی آب از سدهای شهرچای و زولا هر کدام با دبی ۱۵ مترمکعب در ثانیه و سد مهاباد نیز با دبی ۲۰ مترمکعب در ثانیه آغاز شده است که با رهاسازی این میزان آب، مناطق پایین دست سدها و رودخانههای مذکور تحت تاثیر قرار خواهند گرفت.
فرهاد سرخوش - مدیر دفتر استانی ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان غربی - شهریورماه به ایسنا گفته بود که طرح های انتقال آب به دریاچه ارومیه هنوز به بهرهبرداری نرسیده است و با تامین اعتبار پیشبینی میشود سال آینده این طرحها به بهرهبرداری برسند.
به گفته وی، بهرهبرداری از طرحهای انتقال آب به دریاچه ارومیه طی سالهای آینده، میزان تبخیر در این دریاچه را جبران کرده و از کاهش وسعت آن جلوگیری میکند.
در این میان اما حسن روحانی اخیرا با بیان اینکه میدانم در حد برنامه تنظیمی دولت یازدهم، پیشرفت نکردهایم، در این باره گفت که همه شما میدانید اگر تلاش دولت یازدهم و دوازدهم نبود، طبق روال سالهای قبل، امروز در دریاچه ارومیه یک قطره آب وجود نداشت و تمام این دریاچه، به یک نمکزار خطرناک تبدیل شده بود و زندگی مردم، کشاورزی و باغات را تهدید میکرد و یک گرد و غبار میتوانست فاجعهآمیز شود.
وی با بیان اینکه گرد و غبار نمک نه تنها برای آذربایجان غربی و شرقی بلکه برای ایران و چندین استان غرب کشور مشکلآفرینی میکرد، گفته که درست است که هنوز به احیای دریاچه نرسیدیم، اما به تثبیت دریاچه رسیدیم و این اولین قدم مهم بود و راهمان را ادامه میدهیم.
بهگفته رئیس جمهور این کار سخت و مشکل است و میلیاردها تومان هزینه برده و میبرد اما میدانیم آب سدهای فراوانی را باید به دریاچه ارومیه روان کنیم؛ اما از آن طرف هم میدانیم که خشک شدن این دریاچه فاجعه بزرگی را برای ایران و مخصوصاً شمال غرب کشور ایجاد خواهد کرد. پای این وعده ایستادهایم و در دولت دوازدهم مثل دولت یازدهم با همه توان این مسیر را ادامه خواهیم داد.
در هر حال، بر اساس آخرین آمار، تراز آبی دریاچه ارومیه در آبانماه برابر با ۱۲۷۰.۲۲ بوده که نسبت به زمان مشابه سال گذشته تغییری نکرده و گرچه دولت دوازدهم در این راستا گامهایی را برداشته اما بدیهی است که احیای کامل این دریاچه نیازمند اقدامات شتابان و موثر است.