گفت‌وگوی ویژه خبری دیشب (شنبه، ۲۴ آذر) با موضوع شرایط اقتصادی و الزامات بودجه ۹۸ با حضور هادی قوامی، نایب رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی، حجت الاسلام غلامرضا مصباحی مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام برگزار شد.
به گزارش باشگاه خبرنگاران هادی قوامی، نایب رئیس کمیسیون برنامه بودجه مجلس در ابتدای برنامه اظهار کرد: با خروج ترامپ از برجام و تهدید‌های انجام شده بالتبع اثرات آن را می‌توان در مهم‌ترین منبع درآمدی بودجه سال آینده مشاهده کرد.
قوامی ادامه داد: ما در مجلس شورای اسلامی دربودجه سال ۹۷ پیش بینی کاهش فروش نفت و میعانات تا حدود دو میلیون و ۴۵۰ هزار بشکه را داشتیم که خوشبختانه در ۶ ماهه اول سال عملکرد خوبی را شاهد بودیم و بعد از آن دوره، شرایط و وضعیت به گونه‌ای دیگر بود و برای همین موضوع درآمد‌های سال آینده را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
وی با بیان اینکه ما باید در بودجه به دنبال متنوع سازی باشیم، ادامه داد: کاهش یک میلیون بشکه ما را مجبور به مهیا کردن منابع جانشین می‌کند، ضمن اینکه این موارد سال‌های گذشته در سیاست‌های اقتصاد مقاومتی هم پیش بینی شده بود که متاسفانه در عمل اقدامات مثبتی در این زمینه صورت نگرفت.
نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با اشاره به اینکه بند ۱۶ اقتصاد مقاومتی به صرفه جویی در هزینه‌های عمومی کشور اشاره می‌کند، تصریح کرد: این الزمات می‌تواند نقطه عطفی برای سال‌های آینده باشد و از سوی دیگر باید در هزینه‌ها کاهش مناسبی به وجود بیاید و به دنبال تنوع سازی در منابع درآمدی باشیم.
حجت الاسلام غلامرضا مصباحی مقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به الزمات بودجه ۹۸، گفت: متاسفانه زمانی که درآمد‌های نفتی در شرایط خوبی قرار دارد، همواره دولتمردان و مجلس شورای اسلامی به فکر حداکثر بهره برداری از آن هستند، باید از فرصت تحریم‌های دوره قبل که کمتر از ۱ میلیون بشکه صادرات نفت ما کاهش پیدا کرد، الگو می‌گرفتیم. باید به این وسیله تهدید را تبدیل به فرصت می‌کردیم.
وی با اشاره به اینکه اراده لازم از طرف دولت برای واگذاری‌ها وجود ندارد، گفت: اگر براساس پیش بینی‌های قبلی مصرف حامل‌های انرژی کاهش و صادرات افزایش می‌یافت ۱۰۰ میلیارد دلار سالانه به درآمد جدید دولت اضافه می‌شد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام بیان کرد: طی برآورد به عمل آمده یارانه پنهان حامل‌های انرژی ۴۵ میلیارد دلار است، یعنی این میزان یارانه پنهان را به ثروتمندان و پر مصرف‌های جامعه می‌دهیم، لذا باید اصلاحی در قیمت حامل‌های انرژی صورت بگیرد.
حجت الاسلام مصباحی مقدم ادامه داد: دولت به اختیار خود کارت سوخت را حذف کرد، ولی مجلس نهم طرحی را ارائه داد و کارت سوخت را حفظ کرد، با اینکه وزیر نفت به این کار می‌خندید و می‌گفت: این کار بازگشت به عقب است اما اکنون معتقدند که این اقدام مانع قاچاق می‌شود.
هادی قوامی نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در بخش دیگری از این برنامه با اشاره به اینکه باید در هزینه‌ها کاهش مناسبی به وجود آید و به دنبال تنوع سازی در منابع درآمدی باشیم اظهار کرد: مدیریت بودجه در سال ۹۸ می‌تواند یک شاخص مهم برای کارایی و ناکارایی دولت خود را نشان دهد، از ابتدای قانون هدفمندی یارانه‌ها بیش از ۳۴۰ هزار میلیارد تومان یارانه پرداخت شده است.
قوامی با اشاره به اینکه بنا بود براساس قانون هدفمندی ۲۰ درصد از منابع حاصل از هدفمندی یارانه‌ها به بودجه دولت کمک کند، گفت: ۲۵ درصد از ۳۴۰ هزار میلیارد تومان از بودجه عمومی داده شده است، مابه ازای این ۳۴۰ هزار میلیارد تومان کجاست؟ اگر به مصرف کننده‌ها پرداختیم باید اختلاف طبقاتی کم شده باشد و ضریب جینی بهبود پیدا کرده باشد.
نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با اشاره به اینکه باید تلاش کرد تا هدفمندی یارانه‌ها به ریل خود بازگردد، خاطرنشان کرد: هدفمندی یعنی اینکه به بنگاه‌های اقتصادی کمک کنیم تا شدت انرژی بهبود پیدا کند.
وی با اشاره به اینکه رتبه اول فرصت سوزی را در دنیا داریم،بیان کرد: رانت منابع طبیعی را دولت باید به قیمت واقعی واگذار کند و منافع حاصل از آن را توزیع کند.
قوامی تصریح کرد: سال گذشته مجلس پیشنهادی در بودجه داد و مرکز پژوهش‌ها آن را بررسی کرد لذا ۶ هزار میلیارد تومان با این پیشنهاد به بودجه دولت کمک می‌شد، مجلس پیشنهاد داد به جای یارانه ۴۵۵۰۰ تومانی ماهی ۴۵ لیتر بنزین با قیمت صفر به همه بدهد منتها اگر کسی صرفه جویی کرد و در ماه بعدی درصدد عرضه به دولت برآمد دولت به جای هزار تومان دو هزار تومان خریداری کند.
نائب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با اشاره به اینکه باید کوشش برای افزایش بهره وری بیشتر شود، گفت: در بودجه امسال پیش بینی کرده بودیم که تا پایان سال ۲۷ میلیارد لیتر بنزین مصرف شود، ولی پیش بینی‌ها نشان می‌دهد که تا پایان سال ۳۰ میلیارد لیتر مصرف صورت گیرد، ما در تولید بنزین به خودکفایی رسیده بودیم، اما به واردکننده بنزین در آینده تبدیل خواهیم شد، باید بر مبنای یک معیار مشخص به گونه‌ای عمل کرد که فشار و اجحاف به طبقات فرو دست، ثابت درآمد و حقوق بگیر وارد نشود.
محمد رضا پور ابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه برنامه با اشاره به اینکه روزانه از ۹۰ میلیون لیتر مصرف بنزین در کشور ۱۵ میلیون لیتر آن قاچاق می‌شود، خاطرنشان کرد: اشتباه دولت در حذف کارت سوخت عوارضی را برای کشور به وجود آورد، باید قیمت سوخت در سال ۹۸ ثابت نگه داشته شود، باید برای خودرو‌های شخصی که بیش از ۶۰ درصد سوخت روزانه را تشکیل می‌دهد، عدد مشخصی به عنوان متوسط مصرف سوخت در نظر گرفته شود.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به اینکه از سوی دیگر باید برای خودرو‌های عمومی عدد متفاوتی در نظر گرفته شود، افزود: عدد مازاد بر آن‌ها باید بتوانند در یک بازه زمانی از محل اخذ عوارض مابه‌التفاوت به صورت پلکانی منابع برگشت داده شود.
پور ابراهیمی با اشاره به اینکه استانی شدن یارانه نقدی پیشنهاد شفاهی از طرف ریاست سازمان برنامه و بودجه بود و دولت فردا لایحه بودجه را ارائه خواهد داد، گفت: استان‌ها در حوزه فعالیت‌ها و امکان بررسی دقیق‌تر جامعه هدف می‌توانند بهتر از نگاه ملی عمل کنند.
حجت الاسلام مصباحی مقدم تصریح کرد:به طور اساسی یکی از زمینه تهدید ما قیمت نفت و صادرات آن است، اگر بتوانیم بودجه را از نفت در یک بازه زمانی ۱۰ ساله قطع کنیم، دیگر اهرم فشار در اختیار دشمن قرار نمی‌گیرد.
وی ادامه داد: ما همچنان باید سهم صندوق توسعه ملی را حفظ کنیم و مجوز برداشت سهم از صندوق توسعه ملی در به کارگیری در بودجه را ندهیم و به دنبال درآمد‌های جایگزین باشیم.
پور ابراهیمی رئیس کمیسون اقتصادی مجلس تصریح کرد: یکی از الزماتی که می‌توان در این حوزه عمل کرد کاهش هزینه‌های دولت است، که طبیعتا انتظار این موضوع از دولت را می‌توان داشت که این کاهش هزینه‌ها می‌تواند به شکلی در شرایط کنونی تاثیر گذار باشد.
پور ابراهیمی افزود: افزایش منابع که جدا از منابع نفتی می‌تواند جایگزین باشد، پیش بینی ما این است که تقریبا بین ۳۰ تا ۴۰ درصد میزان منابع مالیاتی قابل وصول در داخل کشور شرایط فرار مالیاتی را به وجود می‌آورد.
حجت الاسلام مصباحی مقدم خاطر نشان کرد: یکی از مالیاتی‌هایی که مورد غفلت قرار گرفته است مالیات بر عایده سرمایه است به راحتی یک ابزار در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار می‌گیرد که بتواند مالیات مابه التفاوت قیمت؛ مسکن، خودرو، سکه، طلا ایجاد کند همین طور مالیات بر سود سپرده گذاری کلان بانکی می‌تواند دولت از این طریق ۲۰ هزار میلیارد تومان مالیات دریافت کند.
وی اضافه کرد: امروزه ابزار‌های کافی در اختیار این سازمان قرار دارد که بتواند معاملات را بررسی کند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام تصریح کرد: ما باید به طور دقیق سرمایه گذاری‌های عمرانی را افزایش داده و هزینه‌ای جاری دولت را کاهش دهیم که قابل اجراست؛ مثل هزینه سفر‌های خارجی غیرضروری دولتمردان و نمایندگان مجلس شورای اسلامی.
وی خاطر نشان کرد: در کشور‌های پیشرفته ما با یک یا دو خبرگزاری مواجه هستیم، اما در ایران بیش از چند خبرگزاری وجود دارد که از بودجه دولت ارتزراق می‌کنند که هر نهادی برای خود خبرگزاری به همراه دارد که این مسئله درست نبوده و باید به اندازه لازم خبرگزاری و رسانه وجود داشته باشد.
حجت الاسلام مصباحی مقدم یادآور شد: بازار بدهی بخشی از بدهی‌های دولت بوده که تبدیل به اوراق شده و به بورس عرضه می‌شود و در حال حاضر تحت عنوان اوراق خزانه وجود دارد.
