برنامه گفتوگوی ویژه خبری دیشب (سهشنبه، ۲۷ آذر) با موضوع قاچاق سوخت، از آمار متناقض تا راهکارهای مبارزه و با حضور احمد محمدی انارکی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی و حمیدرضا دهقانینیا، سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا برگزار شد.
دهقانی نیا، سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در ابتدای برنامه با اشاره به آمار رسمی از میزان قاچاق در کشور اظهار کرد: در حوزه قاچاق سوخت صحبت از قاچاق در چهار فرآورده شامل نفت سفید، نفت کوره، بنزین و گاز است.
وی با بیان اینکه روزانه بین ۱۰ تا ۱۳ میلیون لیتر قاچاق سوخت وجود دارد، گفت: آماری که میتوان با صراحت اشاره کرد این است که ما ۱۱.۵ میلیون لیتر قاچاق سوخت داریم که ۸۵ درصد آن مختص نفت و گاز و ۱۵ درصد مربوط به نفت سفید، نفت کوره و بنزین است.
دهقانی نیا تصریح کرد: قیمت سوخت در خلیج فارس در حال حاضر ۵۰ تا ۶۰ سنت است که در حوزه ارزش هم بحث کشفیات در میان بوده که در ۶ ماهه سال ۹۷ و ۹۶ کشفیات سوخت ما نزدیک به ۶۲ درصد با رشد تدریجی همراه بوده است.
در ادامه برنامه محمدی انارکی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: با توجه به اینکه قاچاق فرا دستگاهی و سازمانی است، متاسفانه سامانههای جامع نظارت هم تاکنون به خوبی اجرا نشده است . اقتصاد ما پنهانی بوده و آمارهای اعلام شده در این زمینه هم بر اساس عرضه و تقاضا بوده است.
وی افزود: مجلس موضوع قانونگذاری را بر عهده دارد که تحقیق و تفحصهایی در این زمینه داشته است.
محمدی انارکی با اشاره به اینکه قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز سال ۹۲ تبدیل به یک قانون جامعی شده است، تاکید کرد:سال ۹۴ در برخی موارد اصلاحات قانونی در این زمینه شاهد بودیم و در حال حاضر لایحه دولت با اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز به مجلس ارائه شده است.
دهقانی نیا با بیان اینکه ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز باتوجه به قوانین موجود متشکل از ۲۵ دستگاه است، یادآورشد: در این ستاد ۲ نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی هم عضو ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز هستند، وظیفه ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز برنامه ریزی و سیاستگذاری است که این سیاستگذاری در قالب قانون مستلزم برنامه ریز بوده که بعد از آن هماهنگی اجرای این سیاستگذاری و در آخر نظارت بر قوانین اجرا شده است.
سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با اشاره به عوامل تشکیل قاچاق سوخت، اظهار کرد: تفاوت قیمت زیادی در داخل کشور و آن سوی مرزها را شاهد هستیم، به همین جهت قاچاق سوخت کار غیر منتظرهای نیست، ضمن اینکه قاچاق سوخت یک قاچاق خروجی هم به حساب میآید و این شاخص قیمت برای توجیه پذیری قاچاق موثر است.
وی با بیان اینکه ۱۸۰ هزار کارت سوخت مهاجر در کردستان سوزانده شده است، ادامه داد: این کار راحتی به حساب نمیآید و مستلزم برنامه، شناسایی و هماهنگی بوده است.
دهقانی نیا تصریح کرد: تاکنون سامانه برخط سازمان حمل و نقل و راهداری جادهای و دیگری سامانه حواله بارگیری شرکت نفت انجام شده است که در واقع هر نفتکشی که از انبار شرکت نفت خارج شده به صورت سیستمی دارای یک بارنامه میشود که این بارنامه با تمامی بارنامههای موجود سازمان راهداری حمل ونقل جادهای برای تمام ناوگان حمل و نقل کالا و مسافر تطبیق داده شده است.
وی ادامه داد: در حال حاضر هیچ بارنامه جعلی وجود ندارد علی الخصوص بارنامههایی که مقصد آنها استانهای جنوبی کشور باشد.
در ادامه ارتباط تلفنی با سردار عزیزالله ملکی فرمانده نیروی انتظامی استان هرمزگان برقرار شد و گفت: ما در ابتدای سال جاری چندین جلسه با شرکت پخش فرآوردههای نفتی داشتیم که در مرداد ماه طرح پایش پمپ بنزین و جایگاههای سوخت را انجام دادیم که در آن زمان روزانه ۹۵۰ هزار لیترسوخت مازاد بر نیاز استان توزیع شده است.
وی با اشاره به اینکه ۲۴ میلیون لیتر سوخت در سطح استان کشف شده است، تاکید کرد: ۷ میلیون لیتر این سوخت کشف و ضبط شده و ۱۳ میلیون لیتر دیگر آن در مبادی ورودی و خروجی پلمپ شده است.
سردار ملکی ادامه داد: کشف ۱۲۶ کانتینر حامل سوخت در مبادی رسمی را شاهد بودیم که ۵۴ کانتینر آن اجناس رنگ، روغن و الکل بوده است.
انارکی محمدی با بیان اینکه قطعا گمرک باید توانایی شناسایی خودروهای خارجی داشته باشد، افزود: تا زمانی که سیستم نظارت در این بخش صورت نگیرد ما شاهد خطای انسانی به صورت مکرر هستیم.
سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با اشاره به قاچاق سوخت در نیروگاههای کشور، اظهار کرد: باید در این زمینه از وزارت نفت، شرکت پالایشگاههای نفتی و دوستان دیگر قدررانی کنیم که خوشبختانه در حوزه نیروگاهها اتفاقاتی خوشایندی رخ داد، زمانی که نفتکش از انبار به مقصد نیروگاه خارج میشود همه استهلاک بارنامه توسط حواله سیستمی انجام میگیرد.
محسن ایرانگردی کارشناس حوزه انرژی با اشاره به اینکه فقط در سه نیروگاه سامانههای نظارت بر سوخت استقرار یافته و در این رابطه در حوزه اجرا عزمی از سوی دولت نمیبینیم، گفت: سوخت مایع نیروگاهها هر لیتر ۵۰ ریال است، مورد استفاده کارت آزاد جایگاه داران، کامیونهای ترانزیتی است لذا صرفه اقتصادی قاچاق آن نزدیک به ۵ هزار تومان است که مورد استفاده داخلی نیست، سامانههای متعددی طراحی شده است، در حوزه قاچاق سوخت میدانیم که چه باید کنیم، اما اینکه چقدر را انجام داده ایم جای سوال است، ارائه طرح برای مبارزه با قاچاق در حوزه نیروگاهها صرفه اقتصادی ندارد.
وی با اشاره به عدم توجیه اقتصادی برای سرمایه گذاری در افزایش راندمان نیروگاهها گفت: در حوزه نفت و گاز همه سوختها از طریق کارت صورت میگیرد که با قیمت ۶۰۰ تومان در جایگاهها عرضه میشود.
انارکی محمدی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه در ارائه آمار و اطلاعات شفافیت وجود ندارد، گفت: ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز ۲۶ دستگاه را در امر مبارزه با قاچاق راهبری میکند به طوری که ستاد میتواند دستگاهها را به پای کار بیاورد، ۴۰ سال از انقلاب گذشته اما متاسفانه هنوز درگیر برخی از مسائل هستیم.
حمید رضا دهقانی نیا سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با اشاره به اینکه تولید نفت گاز در سال ۳۳/۵ میلیارد لیتر است که ۳۱ میلیارد لیتر آن توسط وزارت نفت تولید میشود، خاطرنشان کرد: بخش عظیمی از نفت گاز در حوزه کشاورزی استفاده میشود، ماشین آلات در حوزه کشاورزی و صنایع باید شناسنامه دار شوند.
وی بیشترین حجم قاچاق سوخت را مربوط به استانهای سیستان و بلوچستان و هرمزگان دانست و عنوان کرد: خلأ قانونی در مصداق قاچاق برطرف شده است لذا ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز براساس موارد و اقدامات محیطی تصمیم نمیگیرد.
دهقانی نیا با اشاره به اینکه در سیستان و بلوچستان ممکن است نوار مرزی داشته باشیم که نظارت لحظهای بر آن نداریم، گفت: ما میدانیم که در این حوزه حفره داریم و باید آن را پوشش دهیم، ستاد نحوه قاچاق و شگردها را میداند، اما برخی اوقات نیاز به هزینههای است که تامین نمیشود.
سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با اشاره به اینکه یک سری گزارشها در حوزه قاچاق سوخت و پوشاک تهیه شده است که باید پخش شوند، افزود: طی فراخوانی مدیران مجتمعها را دعوت کردیم و با آنها اتمام حجت شد، لذا واحدهایی که گواهی فعالیت برای عرضه پوشاک خارجی ندارند را شناسایی کرده ایم.
بهرام شهریاری، نایب رئیس اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک ایران با اشاره به اینکه اطلاعیههایی به عنوان برخورد جدی با برندهای محرز قاچاق صادر شده است، ادامه داد: از ابتدای دی ماه سال ۹۷ نسبت به جمع آوری کامل و پلمپ واحدهای تجاری عرضه پوشاک خارجی فاقد شناسه کالا و نمایندگی رسمی اقدام خواهیم کرد، از زمان صدور اطلاعیه، لابیهایی در مجلس و بدنه دولت در حال شکل گیری است تا مانع برخوردها شوند و این مسئله نگران کننده است.