عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان در برنامه نگاه یک شبکه یک سیما که شامگاه شنبه (8 دی ماه 97) برگزار شد، طی سخنانی اظهار داشت: اینکه اگر بخواهیم سادهسازی کنیم اگر مثلاً در انتخابات به گونهای به صورت منظم یک نوع تقلب و تخلفی در حال صورت گرفتن است که این تخلف اگرچه خیلی مشهود نیست اما مشروعیت انتخابات را خدشهدار میکند.
به گزارش فارس، وی افزود: پاسخ چنین ادعایی خیلی روشن است که با واژهها بازی کردن نشاندهنده این نیست که الزاماً یک تخلف یا تقلبی صورت گرفته است.
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: ما حقوقیها همیشه میگوییم که باید دلائل محکمه پسند داشته باشید اگر مدعی تخلف یا تقلب در انتخابات هستند باید مستدل باشد. شورای نگهبان همیشه حتی سال ۸۸ به معترضین اعلام میکند که البته قانون این تکلیف را کرده باید دلایل و مستندات قوی ارائه کنند.
وی برهمین اساس افزود: اینکه ما کنار بنشینیم و هر روز واژهای را خلق کنیم ذهن مردم را نسبت به نهادها و ارکان نظام مخدوش کنیم خیلی هنر نیست که انتظار داشته باشیم با خلق یک واژه صحت و سلامت انتخابات را زیر سؤال ببریم.
کدخدایی ادامه داد: انتخابات در جمهوری اسلامی ایران پس از انقلاب یک امر مردمی بوده است که از رفراندوم اولیه تا انتخابات مجلس خبرگان، انتخابات و رفراندومهای قانون اساسی و یا مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری خود مردم حضور در صحنه داشتهاند.
وی تصریح کرد: به جرأت میگویم هیچ انتخاباتی در کشورهای دیگر نیست که این اندازه مردم با حضور در پای صندوقها و مشارکت نقش داشته باشند و همان نظارتی که ما آن را نظارت مردمی نام نهادیم مردم نسبت به انتخابات هوشیار هستند.
سخنگوی شورای نگهبان در بخش دیگری از سخنانش بیان کرد: انتخاباتی که برگزار شده است ممکن است تخلفاتی داشته باشد چرا که این انتخابات یک کنش عظیم سیاسی - اجتماعی در کشور است و مانند برخی کشورها نیست که چارچوبهای معینی را داشته باشد که در یک کانال خیلی محدود افراد رأی دهند و بنابراین خیلی گسترده است و همه مردم با شور و علاقه و انگیزه شرکت میکنند لذا طبیعتاً ممکن است تخلفاتی هم وجود داشته باشد.
کدخدایی در همین زمینه اضافه کرد: حال اینکه بخواهد این تخلفات سیستماتیک باشد یعنی منتسب به دستگاههای دولتی و حکومتی باشد ابداً اینگونه نیست. چرا که قانون اگرچه حداقلی است اما تکالیف همه بخشها را به خوبی روشن کرده است.
وی در ادامه سخنانش با تشریح وظایف کلیه دستگاهها در قانون گفت: همه دستگاهها باید با مستندات نسبت به انتخابات اظهارنظر کنند. به عنوان مثال در شورای نگهبان اگر در انتخابات مجلس اتفاقی بیافتد و آرای آن صندوق مخدوش شود، با اختیاراتی که دارد میتواند حتی آن صندوق را ابطال کند. بنابراین امکان تخلف مانند بقیه کنشهای اجتماعی وجود دارد. از طرفی دیگر آن سازوکاری که قانونگذار برای دستگاههای نظارتی و اجرایی در نظر گرفته است میتوانند برخورد کنند.
سخنگوی شورای نگهبان افزود: به اذعان همه افرادی که در انتخابات حضور داشتند در طول این ۴۰ سال گذشته هیچگاه نشده که تخلفی در انتخابات صورت بگیرد و از چشمها پنهان بماند. حتی قانونگذار در تخلفات جزئی هم اختیار داده است تا در برخی موارد شورای نگهبان و برخی هم قوه قضاییه ورود کند.
کدخدایی همچنین تصریح کرد: بنده در سال ۸۸ به یکی از بزرگان که از معترضان جدی بود (آقای ناطق نوری) توضیحاتی دادم که ایشان مطالبی را از قبیل حقوق بازنشستگان مطرح کرد که بنده به وی گفتم این وضعیت در نظام کل پرداختیها وجود دارد که گاهی اوقات تأخیر میافتد و بعد از آن پرداخت میشود حال ممکن است نزدیک انتخابات باشد و همه انتخابات هم این مسائل را داشته است.
وی افزود: انتخاباتی که وزارت کشور برگزار میکند به هر حال این وزارتخانه متعلق به دولت است بنابراین اگر مثلاً در دوره گذشته رئیس جمهوری که مجدد نامزد انتخابات است معمولاً اعتراض میشود که اینها ممکن است به نفع دولت مستقر اقداماتی را انجام دهند که ما در این زمینه باید بگویم قانون تکلیف اینها را روشن کرده است و شاهد ما برای این مسئله این است که ما دولتهایی را داشتیم که شاید اراده آنها این بوده است طیف خاصی رأی بیاورند اما دیدیدم که اینگونه نشده است.
سخنگوی شورای نگهبان خاطرنشان کرد: در دوره انتخابات اخیر هم یکی از وزارتخانه معوقات کارکنان را با دو سه ماه تأخیر و دو روز قبل از انتخابات پرداخت که این موضوع برای ما سؤال بود بنابراین از وزیر مربوطه توضیح خواستیم و عنوان شد که پول تازگی به دستش رسیده است.
کدخدایی درباره راستیآزمایی برگزاری انتخابات هم گفت: حتی مخالفین و معترضین در انتخابات سال ۸۸ که از جهت اعتراض در تاریخ انتخابات ما یک ضربالمثل شد هم معتقد بودند که در انتخابات جمهوری اسلامی ایران تقلب به ویژه تقلب گسترده امکانپذیر نیست. بنده یاد دارم که آقای آخوندی که از طرف ستاد میرحسین بود پس از صحبت های مختلف بلند شد و اعلام کرد که ما میدانیم در انتخابات جمهوری اسلامی ایران امکان تقلب وجود ندارد اما اعتراض ما به صلاحیت آقای احمدینژاد است که چرا صلاحیت وی تأیید شده است که در جواب اعلام شد بحث صلاحیت مربوط گذشته است و مربوط به موضوع دیگری است اما شما نسبت به جمعه انتخابات ۸۸ اعتراض دارید. در بررسی صلاحیتها که از هر طیف و جناحی حضور داشتند.
وی درباره بحث شعبدهبازی در انتخابات هم یادآور شد: نامهای منتسب یکی از مقامات یا وزیر کشور بود که خاطرم هست در سال ۸۸ وزارتخانه هم پیگیری کرد که نهایتاً جعلی بودن آن نامه هم آن زمان تأیید شد اما سایر واژهها مانند شعبدهبازی یعنی چه؟ این یعنی تمام انتخابات ما شعبدهبازی بوده است؟ شما خودتان در مواقعی سرکار بودید و دولت و وزارت کشور در دستتان بوده است شعبدهبازی یعنی چه؟
سخنگوی شورای نگهبان افزود: در انتخاباتی که هیأتهای نظارتی شورای نگهبان، هیأتهای اجرایی و مراجع نظارتی دیگر حضور دارند و سر هر صندوق ۱۵ الی ۲۰ نفر حضور دارند افرادی هستند که نظارت و مانیتور میکنند و همه اینها جداگانه گزارشی ارسال میکنند بنابراین این حرف شعبدهبازی یعنی چه؟
کدخدایی خاطرنشان کرد: نظارت شورای نگهبان فارغ از بحث صلاحیت نظارت بر خود انتخابات از زمانی که تعرفهها چاپ میشود تا توزیع تعرفهها و زمانی که تعرفهها در صندوق ریخته و بازشماری میشوند این نظارت ادامه دارد و همه اینها یکایک صورتجلسه خاص خود را دارد. چطور امکانپذیر است که در یک چنین وضعیتی تصمیم به اعلام یک عدد گرفته میشود؟
وی در همین رابطه گفت: وزارت کشور و شورای نگهبان نظرات جداگانه و مستقل خود را اعلام میکنند و معمولاًَ آمارهای ما با وزارت کشور تفاوتهایی دارد و این نشان میدهد نظارت ما و وزارت کشور مستقل است چطور میشود که چنین تصمیمی را بگیرند و بگویند وزارت کشور و شورای نگهبان تصمیم گرفتند یک نفر را پیروز انتخابات معرفی کنند اصلاً این چه فایدهای برای ما دارد.
سخنگوی شورای نگهبان در بخش دیگری از سخنانش تصریح کرد: وقایعی که در هر جامعهای اتفاق میافتد ریزش و رویش داشته که همیشه بوده است که من فکر میکنم رویشها در جامعه ما بیشتر بوده است.
کدخدایی افزود: متأسفانه ما نتوانستیم رویشهای انقلاب را به تصویر بکشیم. ما اگر در حال حاضر بیشتر به جوانانمان اجازه حضور دهیم قطعاً طرحهای بهتر و برنامهها و رویشهای بیشتری خواهیم داشت.
وی با اشاره به حماسه ۹ دی ۸۸ گفت: این حماسه کاملاً مردمی بود. در این روز اداری بدون اینکه از دستگاههای دولتی فراخوانی داده شود مردم به صورت خودجوش در خیابانها آمدند آن هم برای پاسداری از رأی خود و حفاظت از منافع ملیشان.
سخنگوی شورای نگهبان افزود: مردم وقتی دیدند تهدید خارجی به دست عوامل خارجی ریشههای انقلاب را هدف گرفته است به میدان آمدند به نظر من به دلیل نیست که ۹ دی را روز بصیرت نامیدند چرا که مردم فهمیدند که عدهای به ریشه نظام میزنند نظامی که کاملاً مردمی است.
کدخدایی با طرح این سؤال که کدام نظامی مانند نظام مردمی ایران داریم که متکی بر آرای مردم باشد، گفت: همه پیروزیهایی که در طول انقلاب داشتیم با حمایتهای مردم صورت گرفته است.
وی همچنین تصریح کرد: قطعاً ۹ دی یک حرکت مردمی بود آن هم در جهت حفاظت از منافع خود مردم.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان بیان کرد: در همان سال ۸۸ لازم نیست که به موارد مخفی و دشمنیهای مخفی بپردازیم. موضعگیری رسمی مقامات اروپایی را ببینید آنها نسبت به این حرکت ضد نظام و مردمی که صورت گرفته است چه موضعگیریهایی دارند همه آنها تأکید میکنند که ما باید حمایت کنیم و دولت ایران باید چنین وضعیتی داشته باشد. بنابراین دخالتهای کاملاً آشکاری که در نظام جمهوری اسلامی ایران داشتند را شاهد بودیم.
کدخدایی افزود: ما میبینیم که فرزند مخلوع پیام میدهد اینها که به فکر مردم ایران نیستند. اینها هرگز دلشان برای مردم ایران نسوخته است وقتی مقامات سیاسی اروپایی موضعگیری رسمی میکنند یعنی دلسوز مردم ما هستند؟
وی خاطرنشان کرد: اصلاً نیازی نیست به اخبار پنهان و تهدیدهای پنهانی، خیلی آشکار مقامات اروپایی اعلام میکنند.
سخنگوی شورای نگهبان در ادامه گفت: اصلاً ما نباید این توقع را داشته باشیم که دشمن از این مقطع یا مقاطع دیگر دشمنیهای خود را کنار بگذارند دشمنیهای دشمن آشکارا و پنهان همچنان ادامه دارد. بنابراین ما و مردم ما باید مراقب و هوشیار باشند و مسئولان هم باید متوجه باشند در هر فرصتی دشمن برای ضربهزدن استفاده خواهد کرد.
کدخدایی برهمین اساس اضافه کرد: نظام کنونی نظام مردمی است. اصلاً هیچگاه نظام مردمی که ما داریم را ندارد.
وی همچنین خاطرنشان کرد: در بحث فتنه ۸۸ هم و حماسه ۹ دی دیدیم در واقع ۹ دی پاسخ مردم به این دشمنیها بود. بنابراین مردم همیشه در صحنه هستند و این هوشیاری همیشه باید حفظ شود.
سخنگوی شورای نگهبان با تأکید براینکه در روزهای و سالهای آینده دشمن میخواهد ضربه دیگری بزند، گفت: این تهدید جدی است ولی ما باید هوشیار باشیم و برنامههایی در نظر بگیریم که دشمن را ناکام بگذاریم.
کدخدایی تصریح کرد: ما در انقلاب مقاماتی را داریم که تراز و میزان نظام جمهوری اسلامی ایران بودند و هستند مانند حضرت امام (ره).
وی افزود: ما دیدیم که امام راحل با مسئولان چگونه برخورد میکردند و همواره با مردم بودن و توجه به منافع مردم داشتن را مورد تأکید قرار میدادند و یا در نظر بگیرید زندگی و سلوک رهبری و ارتباط ایشان با مردم چگونه است. بنابراین اینها میزان و تراز جمهوری اسلامی قرار میگیرند بنابراین ما باید توجه کنیم تا در این مسیر قرار بگیریم.
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: حال ممکن است مسئولی هواوهوس او را فریب دهد و کار خلافی انجام دهد که طبیعتاً باید با او برخورد شده و کنار برود و افراد جدیدی سرکار بیایند.
وی افزود: ما که نمیخواهیم نفی کنیم که برخی افراد یا مسئولان مرتکب تخلفاتی شدند اما غالب مسئولان ما هدف خدمت به نظام دارند.
سخنگوی شورای نگهبان گفت: ممکن است بین مسئولان اختلاف سلیقه وجود داشته باشد و حتی در مباحث اقتصادی اختلافنظر وجود داشته باشد. بنابراین مبنا اقتصاد مقاومتی قرار میگیرد که رهبری فرمودند یا ممکن است همت مسئولی کمتر یا بیشتر باشد اینها را کسی نفی نمیکند. اما برای حصول همه آرمانهای انقلاب ما باید به شرایطی که داشتیم توجه کنیم.
کدخدایی با طرح این سؤال که کدامیک از کشورهای دنیا این همه تهدید را زمانی که یک نظام نوپا دارند را پشتسر میگذارند، افزود: علیرغم همه اینها وضعیت کنونی را با قبل از انقلاب مقایسه کنید و یا تعداد بیمارستانها و دانشگاههای قبل و بعد از انقلاب را با هم مقایسه کنید.
وی افزود: علیرغم همه این مشکلات ما این رشد و پیشرفت را داشتیم البته نمیتوانیم بگویم متوقف شود و یا این تمام کار است و به نقطه مطلوب رسیدیم چرا که تا نقطه مطلوب فاصله زیادی داریم.
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به سؤال مجری برنامه مبنی براینکه بحث ژن خوب مصطلع شد اما اینکه ما فکر کنیم اگر یک مسئولیتی داریم و سمت و منصبی به کسی داده شده است او یک برتری دارد و این برتری به او اجازه میدهد هر رفتاری که میخواهد داشته باشد. قوانین ما آیا در این خصوص بازدارنده است اگر یک مسئول در جایی مرتکب خطایی شود قوانین ما میتواند با او برخورد کند یا بهتر وضع قوانین کنیم، گفت: اگر ما قانون اساسی را ملاک قرار دهیم اصل ۱۰۷ زمانی که ویژگیهای رهبری نظام که عالیترین مقام کشور است را بیان میکند، در ذیل آن نکته بسیار دقیقی دارد که رهبر در مقابل قانون با مردم دیگر برابر است و یا اصل ۴۲ قانون اساسی هم عنوان کرده که داراییهای رهبر و یا فرزندان رئیس جمهور و دیگر مسئولان باید اعلام شود. اینها از آرمانهای انقلاب بوده است.
کدخدایی گفت: قوانین عادی زیادی در این رابطه هم داریم اما ممکن است این قوانین کافی نباشد بنده هم این قبول دارم. ممکن است این قوانین خوب اجرا نشده باشد این را هم قبول دارم لذا باید تلاش کنیم که به آن نکته مطلوب برسیم.
وی در پاسخ به سؤالی مبنی براینکه به عنوان مثال یکی از مواردی که سبب سواستفاده از قدرت شد بحث مجلس بود. انتشار فیلم یک نماینده مجلس و بعد جلسه غیرعلنی در حمایت از او تشکیل میشود. اکنون شورای نگهبان به عنوان نهادی که صلاحیت نامزدی نمایندگان را بررسی میکند در ارتباط با ماجرای پیش آمده تحقیقی انجام میدهد یا خیر، بیان داشت: بله. قطعاً در آینده اینگونه موارد هم مدنظر قرار خواهد گرفت. یعنی رفتار نمایندگان و احیاناً خدایی ناخواسته اگر تخلفی مرتکب شوند در بررسی صلاحیت آینده آنها مدنظر قرار میگیرد اما اکنون نه.
سخنگوی شورای نگهبان خاطرنشان کرد: شورای نگهبان براساس قوانین و مقررات رویه نداشته که پس از تصویب اعتبارنامهها ورود در بررسی صلاحیت نمایندگان را مجدد داشته باشد. همیشه این مسئله را به انتخابات بعدی واگذار کرده است. حال اگر یک فرد نیاید که شورای نگهبان نمیتواند کاری بکند و یا اگر جرم و تخلفی وجود داشته باشد که قوه قضاییه میتواند رسیدگی کند و این برعهده این قوه است. اما اگر بخواهد بیاید قطعاً در بررسی صلاحیتها مدنظر قرار میگیرد.
کدخدایی عنوان کرد: تنها کاری که ما میکنیم این است که گاهی اوقات از افراد در حال حاضر که موضوعی تازه است توضیح میخواهیم که نمایندگان توضیحات خود را ارائه میکنند و ما هم در پرونده ثبت میکنیم و در آینده آن را در نظر میگیریم.