محمدصادق کوشکی در گفت‌وگو با میزان، با اشاره به ثبت رسمی مکانیسم مالی ایران - اروپا موسوم به «اینس‌تکس»، گفت: (اس. پی. وی) یک بسته خیلی مبهم بود؛ چون از طرف اتحادیه اروپا به نتیجه نرسید و به آن عمل نکردند، INSTEX تنها منحصر به سه کشور آلمان، انگلیس و فرانسه شد.وی ادامه داد: در شرایط فعلی INSTEX «اینس‌تکس» تا حدودی از ابهام خارج شده و موارد کاربرد آن مشخص شده است. کاربردش در خصوص نفت در برابر غذا است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران اضافه کرد: INSTEX «اینس‌تکس»، عملا در عرصه‌ای باز شده که ما نیاز چندانی به آن نداریم؛ اولا مواد غذایی خاصی از اروپا وارد نمی‌کنیم و دومین نکته اینکه حتی دارو و مواد اولیه آن را عمدتا از کشور‌های غیر اروپایی مانند هند وارد می‌کنیم.
کوشکی با بیان اینکه «اینس‌تکس»، عملا هیچ امتیاز خاصی برای ما محسوب نمی‌شود، یادآور شد: اجرای آن مشروط به FATF شده است و هنوز مکانیسم‌های عملیاتی آن راه اندازی نشده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه تهران عنوان کرد: ارائه کنندگان «اینس‌تکس» گفته اند، ممکن است این بسته تا دو ماه دیگر آغاز به کار کند؛ به همین خاطر ارزش مبادله‌ای واقعی ندارد و بیشتر یک حرکت نمادین برای باقی نگه داشتن ایران در برجام محسوب می‌شود.
وی بیان کرد: اروپایی‌ها به صراحت گفته‌اند به تعهدات برجامی‌شان عمل می‌کنند ولی آنها در عمل چنین نمی‌کنند. برای اینکه در «اینس‌تکس» اشاره‌ای به خرید نفت ایران و امثالهم نشده است.
روز پنجشنبه ۱۱ بهمن بالاخره بعد از حدود ۲۷۰ روز اروپایی‌ها از مکانیسم خود برای مراوده اقتصادی با ایران رونمایی کردند.این مکانیسم که به «اس پی وی» معروف است قرار بود روز دوشنبه ۸ بهمن رونمایی شود، اما افتتاح آن به پنجشنبه موکول شد.
البته در اصل و بر مبنای وعده اروپایی‌ها، قرار بود کانال مالی آنها با ایران، در پایان سال ۲۰۱۸ (اوایل دی ۹۷) به ثبت و بهره برداری برسد، اما امتناع کشور‌های اروپایی از میزبانی دفتر مرکزی این کانال و همچنین سایر مشکلات فنی باعث تاخیر در ثبت و افتتاح آن شد.
«اینس‌تکس» چیست؟
روز پنجشنبه ۱۱ بهمن ابتدا شبکه آلمانی NDR بود که خبر از ثبت رسمی مکانیسم مالی ایران -اروپا توسط سه کشور آلمان و انگلیس و فرانسه داد و آن را INSTEX «اینس‌تکس» نامید که نام اختصاری عبارت «ابزاری برای حمایت از تبادلات تجاری» به زبان انگلیسی است.
