یک روز بعد از اظهارات «مایک پنس»، معاون رئیسجمهور آمریکا که خواستار خروج کشورهای اروپایی از توافق هستهای با ایران شده بود، «هایکو ماس»، وزیر خارجه آلمان در کنفرانس امنیتی مونیخ، دعوت او را رد کرد.
به گزارش فارس ماس، روز جمعه به دفاع از برجام پرداخت و گفت: «همراه با بریتانیاییها، فرانسویها و کل اتحادیه اروپا ما راههایی را برای نگاه داشتن ایران در توافق هستهای تا به امروز پیدا کردهایم.»
یک روز قبلتر، مایک پنس در سخنانش در نشست ضدایرانی ورشو از متحدان اروپایی آمریکا خواسته بود از برجام خارج شود.
پنس با اشاره به اقدام کشورهای اروپایی برای راهاندازی ساز و کاری جهت تسهیل تجارت با ایران گفت: «این گامی نادرست است که تنها ایران را تقویت کرده و موجب تضعیف اتحادیه اروپا میشود و فاصله بیشتری میان اروپا و ایالات متحده ایجاد میکند.»
معاون رئیسجمهور آمریکا ادامه داد: «زمان آن فرا رسیده که شریکان اروپایی از توافق هستهای ایران خارج شده و با ما برای وارد آوردن فشار اقتصادی و دیپلماتیک به ایران همراه شوند. این کار میتواند برای مردم ایران، منطقه و دنیا، صلح، امنیت و آزادیای که شایسته آن هستند به ارمغان بیاورد.»
هایکو ماس گفت که بدون توافق هستهای برجام، منطقه امنتر نخواهد شد، بلکه یک گام به درگیری آشکار نزدیکتر میشود.
کشورهای اروپایی بعد از خروج آمریکا از توافق هستهای برجام وعده دادهاند با تضمین منافع اقتصادی ایران، این توافق را حفظ کنند. این کشورها، علیرغم ایستادگیهای لفظی و سیاسی در برابر اقدام آمریکا تا کنون موفقیتی در اقدامات عملی وعدهداده شده برای حفظ این توافق کسب نکردهاند.
انگلیس، فرانسه و آلمان که سه کشور اروپایی طرف ایران در برجام هستند روز ۱۱ بهمنماه ثبت ساز و کاری ویژه برای تسهیل تجارت با ایران، علیرغم تحریمهای آمریکا را اعلام کردند؛ «هایکو ماس»، وزیر خارجه آلمان گفته که این ساز و کار در مراحل اولیه به مبادله اقلام انسانی محدود خواهد بود و تجارت کالاهایی را شامل خواهد شد که ذیل تحریمهای آمریکا قرار نمیگیرند.
اتحادیه اروپا همچنین علیرغم مخالفت با تصمیم آمریکا در زمینه برجام با سایر ادعاهای این کشور در زمینه فعالیتهای موشکی و منطقهای ایران همسو شده است.
«برنامه جامع اقدام مشترک» یا برجام، تیرماه سال ۱۳۹۴ میان ایران و پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل (آمریکا، فرانسه، انگلیس، روسیه و چین) به علاوه آلمان (موسوم به گروه ۱+۵) حاصل شد.
دولت آمریکا از نخستین روزهای اجرایی شدن این توافق، کارشکنیها در اجرای آن و تلاش برای کاستن از مزایای اقتصادی ایران از آن را آغاز کرد. با روی کار آمدن «دونالد ترامپ» به عنوان رئیسجمهور آمریکا این کارشکنیها شدت گرفت و او بارها تهدید کرد کشورش را از توافق هستهای خارج خواهد کرد.
ترامپ سرانجام سهشنبه ۸ می (۱۸ اردیبهشتماه) به طور یکجانبه آمریکا را از برجام خارج کرد و فرمانی را برای بازگرداندن تحریمها علیه ایران پس از دورههای زمانی ۹۰ و ۱۸۰ روزه امضا کرد.
او شامگاه ۱۵ مردادماه با امضای فرمانی رسماً دستور اجرای اولین بسته تحریمها علیه ایران را صادر کرد. دومین بسته تحریمها که بخشهای کشتیرانی، مالی و انرژی ایران را هدف قرار میدهند هم از روز ۱۴ آبانماه از سر گرفته شدهاند.
دولت ترامپ، در این بسته تحریمها از تلاشهای اولیه برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران عقبنشینی کرده و برای ۸ کشور معافیت از تحریمهای نفتی صادر کرد.
تصمیم ترامپ برای اعمال مجدد تحریمها علیه ایران با مخالفتهای زیادی در سراسر جهان رو به شده است و غیر از رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای عربی، جامعه جهانی به مخالفت با آن برخاستهاند.