در کتب مخصوص ادعیه آداب و اعمال ویژه ای برای شب‌های قدر ذکر شده است که تعدادی از آنها برای هر سه شب مشترک‌اند و گروهی نیز به شب‌های نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم رمضان اختصاص دارند. در این گزارش مجموعه اعمال شب قدر و بیست و یکم ماه مبارک رمضان را برای شما کاربران گرامی گردآوری کرده‌ایم.
اعمال مشتركه در هر سه شب :
غسل : علاّمه مجلسى رحمه الله فرموده كه : بهتر است غسل اين شب ها را مقارن غروب آفتاب انجام دهد و نماز شام (مغرب) را با غسل بگزارد .
نماز : دو ركعت نماز است در هر ركعت بعد از حمد هفت مرتبه توحيد بخواند و بعد از فراغ هفتاد مرتبه أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَتُوبُ إِلَيْهِ بگويد. در روايت نبوى صلّى الله عليه و آله است كه از جاى خود برنخيزد تا حق تعالى او را و پدر و مادرش را بيامرزد .
دستور قرآن به رو : قرآن مجيد را بگشايد و بگذارد در مقابل خود و بگويد : اللَّهُمَّ إِنِّي أَسْأَلُكَ بِكِتَابِكَ الْمُنْزَلِ وَ مَا فِيهِ وَ فِيهِ اسْمُكَ الْأَكْبَرُ وَ أَسْمَاؤُكَ الْحُسْنَى وَ مَا يُخَافُ وَ يُرْجَى أَنْ تَجْعَلَنِي مِنْ عُتَقَائِكَ مِنَ النَّارِ پس هر حاجت كه دارد بخواهد .
دستور قرآن به سر : قرآن را بگيرد و بر سر بگذارد و بگويد : اللَّهُمَّ بِحَقِّ هَذَا الْقُرْآنِ وَ بِحَقِّ مَنْ أَرْسَلْتَهُ بِهِ وَ بِحَقِّ كُلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فِيهِ وَ بِحَقِّكَ عَلَيْهِمْ فَلَا أَحَدَ أَعْرَفُ بِحَقِّكَ مِنْكَ ؛ پس ده مرتبه بگويد : بِكَ يَا اللَّهُ و ده مرتبه بِمُحَمَّدٍ و ده مرتبه بِعَلِيٍ و ده مرتبه بِفَاطِمَهَ و ده مرتبه بِالْحَسَنِ و ده مرتبه بِالْحُسَيْنِ و ده مرتبه بِعَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ و ده مرتبه بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍ و ده مرتبه بِجَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ و ده مرتبه بِمُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ و ده مرتبه بِعَلِيِّ بْنِ مُوسَى و ده مرتبه بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍ و ده مرتبه بِعَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ و ده مرتبه بِالْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍ و ده مرتبه بِالْحُجَّهِ ؛ پس هر حاجت كه دارى طلب كن .
زيارت : امام حسين عليه السّلام را زيارت كند. در خبر است كه: چون شب قدر مىشود منادى از آسمان هفتم از بطنان عرش ندا مى كند كه حق تعالى هر كه را كه به زيارت قبر حسين عليه السّلام آمده آمرزيد .
احياء : اين شب ها را احياء بدارد. همانا روايت شده : هر كه احياء كند شب قدر را گناهان او آمرزيده شود هر چند به عدد ستارگان آسمان و سنگينى كوهها و كَيلِ درياها باشد .
نماز : صد ركعت نماز كند كه فضيلت بسيار دارد و افضل آن است كه در هر ركعت بعد از حمد ده مرتبه توحيد بخواند .
دعا : اين دعا را كفعمى از امام زين العابدين عليه السّلام روايت كرده كه در اين شب ها در حال قيام و قعود و ركوع و سجود مىخواندند : اللَّهُمَّ إِنِّي أَمْسَيْتُ لَكَ عَبْداً... .
اللَّهُمَّ إِنِّي أَمْسَيْتُ لَكَ عَبْداً دَاخِراً لاَ أَمْلِكُ لِنَفْسِي نَفْعاً وَ لاَ ضَرّاً وَ لاَ أَصْرِفُ عَنْهَا سُوءاً
بار خدايا من شام كردم بندهاى آستان بوست كه مالك سود و زيانى نيستم و نتوانم از خود بدى را بگردانم بدان
أَشْهَدُ بِذَلِكَ عَلَى نَفْسِي وَ أَعْتَرِفُ لَكَ بِضَعْفِ قُوَّتِي وَ قِلَّةِ حِيلَتِي
بر خود گواهى مى دهم و به آستان تو به ناتوانى و بيچارگى خود اعتراف مى كنم
فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْجِزْ لِي مَا وَعَدْتَنِي وَ جَمِيعَ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ مِنَ الْمَغْفِرَةِ فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ
پس بر محمد (ص) و آل محمد (ع) درود فرست و به منو همه مؤمنين و مؤمنات آنچه از آمرزش در اين شب وعده فرمودى وفا كن
وَ أَتْمِمْ عَلَيَّ مَا آتَيْتَنِي فَإِنِّي عَبْدُكَ الْمِسْكِينُ الْمُسْتَكِينُ الضَّعِيفُ الْفَقِيرُ الْمَهِينُ
و آنچه بر من مرحمت فرمودى تمام و كمال گردان زيرا كه من بنده مسكين و مستمند و ناتوان و درويش و خوار توام
اللَّهُمَّ لاَ تَجْعَلْنِي نَاسِياً لِذِكْرِكَ فِيمَا أَوْلَيْتَنِي وَ لاَ (غَافِلاً) لِإِحْسَانِكَ فِيمَا أَعْطَيْتَنِي وَ لاَ آيِساً مِنْ إِجَابَتِكَ
بار خدايا مرا از يادت فراموش كار مگردان در آنچه به من عطا كردى و نه از احسانت در آنچه به من دادى و نه نوميد از اجابتت
وَ إِنْ أَبْطَأَتْ عَنِّي فِي سَرَّاءَ (كُنْتُ) أَوْ ضَرَّاءَ أَوْ شِدَّةٍ أَوْ رَخَاءٍ
و اگر چه كندى باشد بر من در نهان باشم يا در زيان يا سختى يا آسايش
أَوْ عَافِيَةٍ أَوْ بَلاَءٍ أَوْ بُؤْسٍ أَوْ نَعْمَاءَ إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعَاءِ
يا عافيت يا بلاء يا در تنگى يا در نعمت بدرستى كه تو شنواى دعايى.
و اين دعا را كفعمى از امام زين العابدين عليه السلام روايت كرده كه در اين شبها مى خوانده در حال قيام و قعود و ركوع و سجود.
استغفار : علاّمه مجلسى رحمه الله فرموده كه : بهترين اعمال در اين شب ها طلب آمرزش و دعا از براى مطالب دنيا و آخرت خود و پدر و مادر و خويشان خود و برادران مؤمن زنده و مرده ي ايشان است و اذكار و صلوات بر محمّد و آل محمّد عليهم السّلام آنچه مقدور شود اللّهمّ صلّ على محمّد و آل محمّد .
دعاي جوشن کبير : در بعضى از روايات وارد شده است كه دعاى جوشن كبير را در اين سه شب بخوانند .
طلب عافيت : روايت شده كه : خدمت حضرت رسول صلّى الله عليه و آله و سلّم عرض شد كه : اگر من شب قدر را درك كردم از خداوند خود چه بخواهم ؟ فرمود : عافيت را.
اعمال مخصوص شب بیست و یکم رمضان:
دعای اللهم صل علی محمد وال محمد و اقسم لی حلما یسد عنی باب الجهل ...
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اقْسِمْ لِي حِلْما يَسُدُّ عَنِّي بَابَ الْجَهْلِ وَ هُدًى تَمُنُّ بِهِ عَلَيَّ مِنْ كُلِّ ضَلالَةٍ وَ غِنًى تَسُدُّ بِهِ عَنِّي بَابَ كُلِّ فَقْرٍ وَ قُوَّةً تَرُدُّ بِهَا عَنِّي كُلَّ ضَعْفٍ وَ عِزّاً تُكْرِمُنِي بِهِ عَنْ كُلِّ ذُلٍّ وَ رِفْعَةً تَرْفَعُنِي بِهَا عَنْ كُلِّ ضَعَةٍ وَ أَمْناً تَرُدُّ بِهِ عَنِّي كُلَّ خَوْفٍ وَ عَافِيَةً تَسْتُرُنِي بِهَا عَنْ كُلِّ بَلاءٍ وَ عِلْما تَفْتَحُ لِي بِهِ كُلَّ يَقِينٍ وَ يَقِينا تُذْهِبُ بِهِ عَنِّي كُلَّ شَكٍّ وَ دُعَاءً تَبْسُطُ لِي بِهِ الْإِجَابَةَ فِي هَذِهِ اللَّيْلَةِ وَ فِي هَذِهِ السَّاعَةِ السَّاعَةِ السَّاعَةِ السَّاعَةِ يَا كَرِيمُ وَ خَوْفا تَنْشُرُ [تُيَسِّرُ] لِي بِهِ كُلَّ رَحْمَةٍ وَ عِصْمَةً تَحُولُ بِهَا بَيْنِي وَ بَيْنَ الذُّنُوبِ حَتَّى أُفْلِحَ بِهَا عِنْدَ الْمَعْصُومِينَ عِنْدَكَ بِرَحْمَتِكَ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ
خدايا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست، و آن چنان بردبارى روزى من گردان كه در نادانى را به روى من ببندد، و هدايتى كه رهيدن از هر گمراهى را به وسيله آن بر من منت نهى، و ثروتى كه در هر فقرى را به سبب آن بر من ببندى، و نيرويى كه به آن هرگونه ضعفى را از من برگيرى، و عزّتى كه مرا به آن از هر خوارى اكرام نمايى، و مرتبه بلندى كه مرا به آن از هر افتادنى بلند گردانى، و امنيتى كه به آن هر ترسى را از من دور سازى، و سلامتى كاملى كه مرا به آن از هر بلايى بپوشانى، و دانشى كه به آن در هر يقينى را به رويم بگشايى، و يقينى كه به آن هر شكى را از من برطرف سازى، و دعايى كه به آن سفره اجابت را در امشب و در اين ساعت بگسترانى همين ساعت، همين ساعت، همين ساعت اى كريم، و ترسى كه به آن هرگونه رحمتى را برايم پخش كن، و بازدارنده اى كه بين من و گناهانم پرده شود، تا به سبب آن نزد معصومين به درگاهت رستگار شوم، به حق مهربانی ات اى مهربان ترين مهربانان.
لعن بر قاتل امیرالمومنین(ع)
صد بار ذکر "اللهم العن قتلة امیرالمومنین" بگوید.
زیارت امام علی(ع)
روز قتل حضرت امير المؤمنين عليه السلام و مناسب است زيارت آن جناب و كلمات حضرت خضر عليه السلام كه بمنزله زيارت آن حضرت است در اين روز.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
