«محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران در گفتوگو با شبکه انگلیسی «بی بی سی» درباره موضوعات مختلفی از جمله برنامه هستهای ایران، امکان مذاکره مجدد با آمریکا، اینستکس، تعهد اروپاییها به برجام و چندین مسئله دیگر صحبت کرد.
به گزارش فارس وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به سوالی درباره سخنان اخیر «جرمی هانت» وزیر امور خارجه انگلیس درباره نجات برجام گفت: نجات این توافق نیازمند عزم تمامی طرفهاست. ایران به تعهدات خود در این توافق عمل کرده است. و این ضروری است که باقی کشورهای جهان به خصوص سه کشور اروپایی اقدامی اتخاذ کنند. این کشورها جملات بسیار زیبایی را بیان میکنند اما جملات هیچگونه مزایای اقتصادی برای ایران به همراه نخواهند داشت.
برجام بهترین توافقی است که امکان دارد برای ترامپ وجود داشته باشد
مجری بیبیسی در ادامه به نامه درز یافته سفیر انگلیس در واشنگتن در انتقاد از ترامپ درباره خروج از برجام پرداخت و پرسید آیا این موضوع باعث میشود که ایران میان آمریکا و اروپا درباره این توافق تفاوت قائل شود که وزیر خارجه ایران در پاسخ گفت: ما معتقدیم که این توافق در راستای منافع جامعه بینالملل از جمله ایالات متحده است. این مهم نیست که دولت سابق آمریکا درباره این توافق مذاکرات را انجام داد. این توافقی است که توسط آمریکا مورد مذاکره قرار گرفت و دولت آمریکا باید به تعهدات خود پایبند باشد و معتقدم که (برجام) بهترین توافقی است که امکان دارد برای ترامپ وجود داشته باشد. من معتقدم که ترامپ توسط افرادی مشاوره داده میشود که پیشبرد صلح در راستای منافع آنها نیست.
اروپاییها باید برای نجات برجام سرمایهگذاری کنند که میتواند شامل خرید نفت باشد
وزیر امور خارجه ایران در ادامه با تاکید بر این موضوع که اروپاییها برای نجات برجام باید سرمایهگذاری کنند، گفت: «شما نمیتوانید بدون سرمایهگذاری لازم هیچ چیزی را بدست آورید. ما سرمایهگذاری خود را در توافق هستهای بیش از آنکه حرف بزنیم، انجام دادیم اما اروپاییها هنوز آماده انجام این سرمایهگذاری نیستند که این سرمایهگذاری میتواند خرید نفت ایران باشد.»
مجری بیبیسی گفت با وجود تحریمهای آمریکا، کشورهای اروپایی نخواهند توانست که نفت ایران را بخرند،چون این موضوع باعث تاثیر گذاری بر شرکتهای اروپایی خواهد شد. ظریف در پاسخ به این موضوع گفت: «چرا که نه، اگر کشورهای اروپایی، روسیه، چین و ژاپن اجازه ندهند تا آمریکا با مجبور کردن آنها برای تبعیت از تصمیمش به قلدری بپردازد، واشنگتن قادر نخواهد بود تا اقتصاد جهان را ویران کند و همه را تحریم کند. شل، توتال، انی و سینوپک همزمان تحریمهای آمریکا را نادیده بگیرند و اروپاییها و باقی جامعه جامعه جهانی به اندازه کافی قدرتمند هستند که در برابر آمریکا قرار بگیرند.»
باید ببینیم اینستکس منفعتی برای مردم ایران به همراه خواهد داشت یا خیر
وزیر امور خارجه ایران در ادامه درباره «اینستکس» سازوکار مالی اروپاییها برای تجارت با ایران گفت: باید ببینیم که آیا این سازوکار مالی هیچگونه منفعت واقعی برای مردم ایران به همراه خواهد داشت یا خیر. (برخی) از مردم ایران به دلیل سرطان در حال فوت هستند. کودکان به دلیل ابتلا به بیماری ایبی در حال فوت هستند. برخی به دلیل ابتلا به اماس در حال فوت هستند. چون برخی از داروها هستند که ایران آنها را تولید نمیکند و با وجود آنکه آمریکا مدعی است که دارو از تحریمها معاف است اما تراکنشهای مالی از تحریمها معاف نیستند.
برجام کاملا بر اساس عدم اعتماد نوشته شده است
ظریف در ادامه به کاهش تعهدات برجامی ایران پرداخت و گفت: ما هیچگونه اولتیماتومی در این باره به اروپاییها ندادهایم. چیزی که ما انجام دادیم این بوده (بعد از خروج آمریکا از برجام) آنها از ما چند هفته مهلت خواستند ما به آنها حدود 60 هفته مهلت دادیم و پس از آن بر اساس توافق و نه خارج از توافق تلاش کردیم که به آنها نشان دهیم که باید به توافق و اجرای تعهدات بازگردند. ما توافق را به طور کامل اجرا کردیم. آژانس بینالمللی انرژی اتمی 15 گزارش درباره برجام صادر کرده که 5 گزارش آن پس از خروج آمریکا از برجام بوده است و در تمامی آنها تاکید شده که ایران کاملا به تعهدات خود پایبند بوده است. در پاراگراف 36 توافق نیز آمده است که اگر ایران از اجرای توافق طرف دیگر راضی نباشد میتواندبرخی اقدامات را تحت توافق اتخاذ کند. در واقع این اقدامات برای زنده نگه داشتن توافق و جلوگیری از مرگ کامل آن است. این توافق کاملا بر اساس عدم اعتماد نوشته شده است. هیچ طرفی به طرف دیگر اعتماد نداشت. این دلیل آن چیزی است که همه چیز را در این توافق در نظر گرفتیم. در این توافق آمده است که اگر ما به توافق پایبند نباشیم آنها میتوانند اقداماتی را اتخاذ کنند و اگر آنها به توافق پایبند نباشند ما نیز میتوانیم اقداماتی را اتخاذ کنیم.
اگر دنبال بمب هستهای بودیم خیلی وقت پیش این کار را میکردیم
وی در پاسخ به ادعایی در این باره که ایران یک سال با ساخت بمب هستهای فاصله دارد، گفت: اگر ما میخواستیم بمب هستهای بسازیم خیلی وقت پیش این کار را میکردیم. ما نمیخواهیم بمب بسازیم چون معتقدیم که بمب هستهای هیچگونه تضمینی برای امنیت ما نیست اما اگر اروپاییها درباره منطقه عاری از سلاح هستهای در خاورمیانه جدی هستند باید به جای دیگری در منطقه بنگرند که آن اسرائیل است که دست کم 200 کلاهک هستهای دارند.
کسانی در دولت ترامپ هستند که دیوانه و تشنه جنگ هستند
خبرنگار بیبیسی به تحولات اخیر در منطقه و سرنگونی پهپاد آمریکایی بر فراز خلیج فارس و امکان بروز جنگ در منطقه سوال کرد که ظریف در پاسخ گفت: دونالد ترامپ خواستار جنگ نیست اما کسانی در دولت وی هستند که دیوانه جنگ و تشنه آن هستند و نیازی نیست من به نام آنها اشاره کنم خود ترامپ به آنها اشاره کرده است. خلیج فارس به یک دلیل به این اسم نامگذاری شده است چون در سواحل کشور ما قرار دارد. ما تقریبا 15 هزار مایل ساحل در خلیج فارس داریم و این خلیج مکزیک نیست. ما اینجا بودهایم و از حریم آبی قلمروی خود حفاظت میکنیم و اگر این پهپاد بر فراز آبهای بینالمللی سرنگون شده چرا ما تکههای این پهپاد را پیدا کردیم. ایران هزاران سال است که از عبور و مرور دریایی در خلیج فارس و تنگه هرمز حفاظت کرده است و همچنان به این کار ادامه خواهیم داد و کسانی که کشتیهای(جنگی) خود را به خلیج فارس آوردهاند کمک به امنیت این بخش از جهان نخواهند کرد.
ظریف احتمال بروز درگیری تصادفی در خلیج فارس را رد نکرد و گفت: البته احتمال تصادف وجود دارد اما ما نمیتوانیم همسایگی خود ترک کنیم و کسانی که از خارج منطقه آمدهاند باید تصمیم بگیرند که چرا در اینجا حضور دارند و آیا حضور آنها به ثبات و امنیت کمک میکند.
وی افزود: همانطور که ترامپ گفت ما 10 دقیقه با جنگ فاصله داشتیم چون به ترامپ گفته شد اگر علیه ایران اقدامی انجام دهد ایران نیز در دفاع از خود واکنش نشان خواهد داد.
وی در پاسخ به نوع واکنش ایران گفت که من یک فرد نظامی نبوده و این موضوع را به ارتش ایران واگذار میکند.
ایران خواستار جنگ نیست
ظریف هشدار داد: ما اقدام کورکورانه انجام نمیدهیم هر کشوری که به جنگ علیه ایران کمک کند (با پاسخ ایران روبرو خواهد شد). آمریکا در حال حاضر در جنگ اقتصادی با ایران است. آنها (عربستان و امارات و ...) با حمایتهای لجستیکی و شناسایی از آمریکا پشتیبانی می کنند و این به مفهوم آن است که آنها در جنگ علیه ایران مشارکت دارند. اگر جنگی روی دهد فکر نمیکنم که کسی در منطقه ما در امنیت بماند. اجازه دهیم که همه در راستای جلوگیری از جنگ تلاش کنیم. ما خواستار جنگ نیستیم. ما 8 سال درگیری جنگی بودیم که علیه ما تحمیل شد.
انگلیس با توقیف نفتکش ایرانی به تحریم آمریکا علیه ایران کمک کرد
وزیر امور خارجه ایران اقدام انگلیس در توقیف نفتکش ایرانی در تنگه جبل طارق را دزدی دریایی توصیف کرد و گفت: اول از همه تحریمهای اتحادیه اروپا علیه خرید نفت سوریه و نه فروش نفت به این کشور بوده است. دوم ما از همان ابتدا گفتیم که این کشتی به سوریه نمیرفته است. این عبور و مرور دریایی بینالمللی است. این نفتکش ایرانی نبوده و تنها نفت ایران را حمل میکرده است و میخواست به منطقهای در مدیترانه به جز سوریه برود و این را کاملا شفاف کردهایم. ما تحت تحریمهای آمریکا هستیم و آنها در تلاش هستند تا فروش نفت ما را به صفر برسانند برای همین است که ما هر آنچه را که میتوانیم انجام میدهیم که آنها ندانند ما چه کاری انجام میدهیم. علاوه بر آن، انگلیس با توقیف نفتکش ما، به آمریکا در اعمال تحریمهای غیرقانونی علیه نفت ایران کمک کرد. این ربطی به تحریم اتحادیه اروپا علیه سوریه ندارد و این به ایران مربوط است. به همین دلیل بود که جان بولتون از انگلیس قدردانی کرد و این اقدام انگلیس را بهترین هدیه 4 جولای (روز استقلال آمریکا) به آمریکا دانست. اگر انگلیس بخواهد که به منافع آمریکا خدمت کند نباید درباره حفظ برنامه جامع اقدام مشترک حرف بزنند.
درباره برجام مجددا مذاکره نمیکنیم
وزیر امور خارجه ایران درباره مذاکره با آمریکا گفت: چرا ما باید با آمریکا مذاکره کنیم. ما میز مذاکره را ترک نکردیم. این آمریکا بود که میز مذاکره را ترک کرد. آنها باید به میز مذاکره بازگردند. ما درباره برجام مذاکره مجدد نخواهیم کرد. این توافق حاصل 12 سال مذاکره بود که 2 سال آن مذاکرات فشردهای بود که من صرف آن کردم و روزها و ماهها بر روی آن مذاکره کردیم. ما زمان زیادی را با آمریکا گذراندیم و درباره این توافق مذاکره کردیم. اگر شما به یک قلدر اجازه دهیم که شما را با قلدری به پذیرفتن چیزی مجبور کند شما وی را تشویق میکنید که با قلدری شما را برای پذیرفتن چیزهای دیگر مجبور کند.
ظریف در پاسخ به سوال دیگری درباره اتهامات وزیر خارجه آمریکا در خصوص حمایت ایران از تروریسم در منطقه گفت: آیا ما از صدام حسین حمایت کردیم. آیا ایران از داعش حمایت کرد. خود ترامپ گفته که ایران با داعش مبارزه کرد. آیا ما در حال بمباران یمن هستیم. آیا ایران بود که نخست وزیر لبنان را دستگیر کرد و وی را در بازداشت قرار داد. بنابراین اگر آمریکا به دنبال کشورهایی در منطقه است که رفتار شیطانی دارند باید به متحدان خود بنگرد.
آمریکا در حال ارعاب مردم ایران برای دستیابی به هدفی سیاسی است
وزیر امور خارجه ایران درباره تلاش آمریکا برای مذاکره مجدد درباره یک توافق جدید گفت: رئیس جمهور آمریکا گفت که من درگیر جنگ نظامی علیه ایران نمیشوم بلکه درگیر جنگ اقتصادی علیه ایران میشوم. این به چه معناست. جنگ اقتصادی مردم غیرنظامی را هدف قرار میدهد و جنگ نظامی پرسنل نظامی را هدف قرار میدهد و گاهی اوقات مردم عادی نیز آسیب میبینند. «مایک پامپئو» وزیر امور خارجه آمریکا گفت که ما میخواهیم که مردم ایران دولت خود را تغییر دهند. این دو را در کنار هم قرار دهید. دولت آمریکا در حال ارعاب مردم ایران با هدف دستیابی به هدفی سیاسی است. این تعریف کلاسیک تروریسم است. ایران یک کشور عادی است و این آمریکا است که کشور نرمالی نیست. کدام کشور عادی توافقنامههای بینالمللی را نقض میکند.
اروپا برخی از شهروندان ایرانی را به دلیل نقض تحریمهای آمریکا به واشنگتن تحویل داده است
وزیر امور خارجه ایران درباره پرونده «نازنین زاغری» محکوم امنیتی که در بازداشت به سر میبرد درباره آزادی وی گفت: این چیزی نیست که من درباره آن تصمیم بگیرم اما من تلاش خود را خواهم کرد. بازداشت وی بر اساس مراحل قانونی بوده است. ما افرادی را در اروپا داریم که به دلیل نقض تحریمهای به آمریکا تحویل داده شدهاند. تحریمهایی که اروپا آنها را برسمیت نشناخته است.
به توافقی بهتر از برجام دست نخواهیم یافت
ظریف در پاسخ به سوالی درباره چگونگی برون رفت از شرایط کنونی گفت: ما نیازی به داشتن بن بست نداریم ما نمیخواهیم کسی را شرمنده کنیم. ما معتقدیم که همه ما میخواهیم آن چیزی که مورد مذاکره قرار گرفته اجرا شود و پس از آن ما میتوانیم به جلو برویم. معتقدیم که منطقه ما به اندازه کافی دارای مشکلات واقعی است و خواستار مشکلات تخیلی نیستیم. من تاکید کردم که غیرممکن است که به بهتر از این توافق دست یابیم. ما همچنان به فروش نفتمان ادامه خواهیم داد اما عزتمان را نخواهیم فروخت.