از «جاذبه» (Gravity) و «اولین انسان» (First Man) گرفته تا «روما» (Roma) و «ستارهای متولد شده است» (A Star Is Born) فستیوال فیلم ونیز همواره شروع کننده فصل پاییز سینماها و یکی از قابل اعتمادترین سکوهای پرتاب برای فیلمهایی بوده که در مراسم اسکار از شانس بالایی برخوردار هستند.
امسال، اما جشنواره فیلم ونیز ترکیب متفاوتی دارد. تنها فیلمهای قابل توجه استودیوهای بزرگ هالیوودی که در این فستیوال اکران میشود یک فیلم حماسی فضایی از کارگردان «شهر گمشده زی» (The Lost City of Z) و یک فیلم تقریباً ابرقهرمانی از کارگردان فرانچایز «خماری» (Hangover) است.
به گزارش برترین ها در این میان، پرشانسترین فیلم برای رقابت در اسکار نیز ساخته سرویس اینترنتی نتفلیکس است در حالی که «داستان ازدواج» (Marriage Story) از نوآ بامباک نیز از شانس خوبی برای بردن جوایز سینمایی پاییز و زمستان برخوردار است. لازم به ذکر است که فستیوال فیلم ونیز به عنوان قدیمیترین فستیوال فیلم جهان تنها منحصر به فیلمهای دارای شانس اسکار نبوده و فیلمهایی از سراسر جهان در آن به نمایش در میآیند. در ادامه میخواهیم شما را با ۱۰ فیلم برتر این فستیوال آشنا کنیم که حرفهای زیادی برای گفتن دارند.
۱. در مورد بیپایانی - روی اندرشون
فیلم ۷۳ دقیقهای «در مورد بیپایانی» (About Endlessness) ساخته، روی اندرشون، کارگردان متفاوت سوئدی است که از بهترین کارهای او میتوان به «ترانههایی از طبقه دوم» (Songs from the Second Floor)، «تو، زنده» (You, the Living) و «کبوتری برای تاًمل در باب هستی روی شاخه نشست» (A Pigeon Sat on a Branch Contemplating Existence) اشاره کرد.
این فیلم نیز یکی دیگر از مدیتیشنهای شخصی نیشدار کارگردان در مورد اپرای کمیک زندگی و مرگ است که در آن راوی داستان نقش شهرزاد داستانهای هزار و یک شب را دارد، شخصیتی که در بحبوحه یک جنگ از تصویری ما را به تصویری دیگر راهنمایی میکند. در یک سکانس شاهد رژه یک لشکر شکست خورده در مسیر رفتن به اردوگاه اسرای جنگی هستیم که شباهت بسیاری به سکانس شاه کارل دوازدهم نامیرا در فیلم «کبوتری برای تاًمل در باب هستی روی شاخه نشست» خود او دارد. این فیلم به طور خلاصه انعکاسی از زندگی انسان همراه با زیباییها و بیرحمیها، شکوه و بیارزشی آن از طریق چندین داستان است که پشت سر هم روایت میشوند.
۲. اَد آسترا - جیمز گری
فیلم ۸۵ میلیون دلاری جدید جیمز گری با عنوان «اَد آسترا» (Ad Astra) دو بار با تاخیر تکمیل همراه شده و به جشنواره کن نرسید و سپس ادغام فاکس و دیزنی در هم نیز ساخت آن را با تهدید مواجه ساخت. با این وجود کمتر کسی باور میکنند که تهیه کنندگان فیلم راضی شدهاند ۸۵ میلیون دلار برای ساخت این فیلم به کارگردان فیلم شکست خورده «شهر گمشده زی» بدهند. این فیلم دو بازیگر سرشناس و ستاره را در کنار هم قرار داده است: برد پیت و تامی لی جونز. جمیز گری که در میان مخاطبان سینما چهره محترمی است همواره در باکس آفیس مورد بیمهری قرار گرفته، زیرا ساختههای او خوشایند مخاطبان عام قرار نمیگیرد.
در این فیلم، برد پیت نقش سروان روی مک براید را بازی میکند، مردی که به انتهای منظومه شمسی سفر میکند تا تنها مردی را بیابد که میتواند یک بحران بزرگ که بشریت را به سمت نابودی میبرد حل کند وای مرد کسی نیست جز پدر او که سالها پیش در دل فضا ناپدید شده است. انتظارات زیادی از فیلم جدید گری وجود دارد به نحوی که شاید این فیلم برای کارگردانش باعث موفقیت در باکس آفیس و فصل جوایز سینمایی شود.
۳. دندان شیری - شانون مورفی
فیلم «دندان شیری» (Babyteeth) داستان یک دختر نوجوان بسیار بیمار را روایت میکند که عاشق یک قاچاقچی مواد مخدر میشود و این بزرگترین کابوس پدر و مادر اوست. اما اولین عشق این دختر او را به زندگی امیدوار میکند و همین موضوع تضاد ایجاد کرده و اصول اخلاقی سنتی را به چالش میکشد. این فیلم اولین ساخته بلند شانون مورفی، کارگردان استرالیایی است که بسیاری از آن از به عنوان یکی از شانسهای اصلی رقابت در بخش جوایز فستیوال فیلم ونیز یاد میکنند.
«دندان شیری» چیزی بین یک درام بلوغ و یک کمدی خانوادگی غیرعادی است که به اندازه کافی برای بازگرداندن بن مندلسون به استرالیا و بعد از سالها حضور موفق در هالیوود برای بازی در این فیلم، خوب بوده است. بدین ترتیب اولین نقش آفرینی مندلسون در یک فیلم استرالیایی از زمان حضورش در هالیوود. وی نقش پدر شخصیت اصلی فیلم را برعهده دارد. میتواند برای هیجانی شدنمان نسبت به این فیلم کافی باشد.
۴. بزرگان تنها هستند - گریر پترسون
همیشه وقتی کسی که در هنر دستی دارد وارد عرصه فیلمسازی میشود، نتیجه کار ارزش تماشا کردن را دارد، موضوعی که در مورد کارگردانانی مانند استیو مک کوئین، جولین شنابل و رشید جانسون صدق میکند. اکنون گریر پترسون که یک نقاش شناخته شده است و طرفداران بسیاری در میان سلبریتیها و سینماپردازان دارد شانس خود را در سینما به بوته آزمایش گذاشته است. به عنوان یک تصویر بسیار شخصی و چند وجهی از ورود نسل زد به بزرگسالی، «بزرگان تنها هستند» (Giants Being Lonely) داستان سه دانشآموز دبیرستانی را روایت میکند که با دنیای بزرگسالی و چالشهای آن روبرو میشوند.
داستان فیلم در پس زمینه یک فضای بسکتبال محور روایت شده و تقریباً تمام بازیگران آن ناشناخته هستند، اما همزمان به ماجراهایی میپردازد که کمتر در فیلمهای نوجوانانه اینچنینی مورد توجه قرار گرفته است، با تمرکز ویژه روی عواقب و خطرات نادیده گرفته شدن و مطرود شدن نوجوانان. اگر فیلم جدید پترسون با همان حساسیت و دقت فیلمهای دیگرش ساخته شده باشد میتوان آن را طعمهای دیگر برای سرویسهایی مانند نتفلیکس دانست که بزودی سریالی از روی آن خواهند ساخت.
۵. داستان ازدواج - نوا بامباک
فیلم «داستان ازدواج» (Marriage Story) که بسیاری از آن به عنوان یکی از بهترین فیلمهای نوا بامباک یاد کرده و در کنار فیلم «ایرلندی» (The Irishman) اسکورسیزی برگ برنده سرویس نتفلیکس در مراسم اسکار به شمار آید، داستان یک زوج هنرمند سی و چند ساله با بازی اسکارلت جوهانسون و آدام درایور را روایت میکند که درگیری بر سر طلاق زندگی آنها را دگرگون ساخته است. درایور کارگردان تئاتر و جوهانسون نیز بازیگر است، تقابلی در یک درام ۱۳۶ دقیقهای که نسخه آپدیت شده و زهرآگین «کریمر علیه کریمر» (Kramer vs Kramer) توصیف شده است.
با در نظر گرفتن این نکته که شخصیتهای فیلمهای بامباک معمولاً نسبت به کسانی که دوستشان دارند بیرحم هستند، دوستداران فیلمهای او منتظرند ببینند که دو شخصیت اصلی فیلم جدید او در مسیر ازدواج چگونه همدیگر را آزار میدهند. بعد از موفقیت هنری فیلم «داستانهای میروویتز» (The Meyerowitz Stories) و در اوج دوران فعالیت هنریاش، بامباک توانسته ستارگان دیگری را دور هم جمع کند که علاوه بر درایور و جوهانسون، لارا درن، آلتن آلدا و ری لیوتا از آن جملهاند.
گفته شده که این فیلم بسیار هوشمندانه، نیشدار و ترسناک بوده و تماشای آن دشوار است. بدون شک «داستان ازدواج» یکی از بهترین فیلمهای فصل پاییز هالیوود خواهد بود.
۶. جوکر - تاد فیلیپس
امسال فیلمی تلخ و تاریک در مورد یک ابرقهرمان بدنام از کارگردانی که سهگانه «خماری» را ساخته در فستیوال فیلم ونیز ایتالیا به نمایش درآمد، فیلمی که بسیاری ماههاست انتظار آن را میکشند و تا یک ماه دیگر نیز اکران عمومی نخواهد شد. در حال حاضر سوالات بسیاری در مورد فیلم «جوکر» (Joker) با بازی خواکین فینیکس وجود دارد هر چند تریلر این فیلم شباهتها یا دستکم ارتباطاتی بین این فیلم و فیلمهای «سلطان کمدی» (The King of Comedy) و «شوالیه تاریکی» (The Dark Knight) را نشان میدهد. نقدهای اولیه در مورد این فیلم، پس از نمایش در روزهای اول فستیوال فیلم ونیز بسیار مثبت و حیرتانگیز بوده و گفته شده که حاضران در سالن به مدت ۸ دقیقه تمام در حالت ایستاده برای آن کف زدهاند.
بسیاری گفتهاند که خواکین فینیکس برای ایفای نقش جوکر در این فیلم شانس اصلی کسب جایزه اسکار است. سوالات زیادی در مورد این فیلم وجود دارد که تنها پس از اکران عمومی در ۴ اکتبر میتوان به آنها پاسخ داد، اما چیزی که در حال حاضر در مورد «جوکرِ» خواکین فینیکس میتوان گفت این است که فیلمی متفاوت، تاریک و تاثیرگذار خواهد بود.
۷. پادشاه - دیوید میشو
نتفلیکس علیرغم سابقه ناخوشایند فیلمهای حماسی مربوط به دوران قرون وسطی مانند «پادشاه یاغی» (Outlaw King) در سالهای اخیر و فیلمهای دیوید میشو مانند «ماشین جنگی» (War Machine) سرمایهگذاری قابل توجهی روی یک فیلم حماسی دیگر به کارگردانی میشو انجام داده و امیدوار است که قدرت ستارگی تیموتی شالامه همان ترکیب گمشدهای باشد که موفقیت چنین فیلمهایی را در پی دارد. در فیلم «پادشاه» (The King) شالامه با موهایی بلند، بافته شده و ظاهری ترسناک نقش شاه هنری پنجم را بازی میکند، که داستان او از کودکی آغاز شده و در این مسیر سلطنت را پس از پدرش به دست میگیرد.
البته هنوز اطلاع زیادی در مورد زمان و نحوه به سلطنت رسیدن او در داستان در دست نیست، زیرا داستان فیلم اقتباسی از سه نمایشنامه متفاوت شکسپیر است. تنها چیزی که با اطمینان میتوان گفت این است که هنری پنجم یک فضای سیاسی خصمانه را از پدرش به ارث میبرد، جایی که وی باید همزمان که با بازیگران خوش سیمایی مانند رابرت پتینسون، لیلی رُز.دپ و تام گلین.کارنری رقابت کند با ارتش فرانسه نیز نبردی بیامان داشته باشد. علیرغم وجود ستارگان متعدد و بزرگی پروژه، فیلم «پادشاه» هیجان چندانی همراه خود نداشته، اما موفقیت احتمالی آن تاثیر قابل توجهی بر میل سرویس نتفلیکس به ساخت فیلمها و سریالهای حماسی خواهد داشت.
۸. سیبرگ - اندرو بندیکت
جین سیبرگ که در برخی از دوست داشتنیترین و مهمترین فیلمهای قرن بیستم مانند «از نفس افتاده» (Breathless) بازی کرده قبل از خودکشی ادعایاش در سال ۱۹۷۹ داستانهای پرماجرایی در زندگی خود داشت. او در طی ۴۰ سال عمر خود سه بار ازدواج کرد، دو بار صاحب فرزند شد و به خاطر کمکهای مالیاش به گروههای مخالف برتری سفیدپوستان و ابهاماتی که در مورد فعالیتهای سیاسی و اجتماعیاش قرار داشت در فهرست سیاه هالیوود قرار گرفته و با اف بی آی دچار مشکل شد.
او به خاطر صرف ۵۰۰ دلار از ثروتش برای خرید یونیفرمهای بسکتبال برای کودکان سرخپوست حتی زندانی نیز شده و پس از اخراج از هالیوود، او را به سمت مرگ سوق داد. اکنون فیلم «سیبرگ» (Seberg) که در مورد سرگذشت غمناک زندگی اوست گفته میشود که بیشتر یک تریلر سیاسی است تا یک فیلم زندگینامهای، فیلمی که داستان ان روی تحقیقات اف بی آی در مورد ارتباط او با حکیم جمال، فعال مدنی سیاهپوست آن دوران تمرکز دارد. این فیلم به کارگردانی بندیکت اندروز و بازی کریستن استوارت در نقش اصلی، قصد دارد نگاهی تراژیک و احساسی به یکی از تراژیکترین داستانهای واقعی سینما بیندازد. علاوه بر استوارت، آنتونی مکی، جک اوکانل، مارگارت کوالی و وینس واون از دیگر بازیگران این فیلم هستند.
۹. حقیقت - کورئیدا هیروکازو
بعد از بردن نخ طلایی فستیوال کن برای فیلم تحسین برانگیز «سارقان فروشگاه» (Shoplifters)، کورئیدا هیروکازو خیلی سریع به نیویورک آمد، به سراغ ایتان هاک رفت و نقش اول فیلم جدیدش را به او پیشنهاد کرد، اولین فیلم در سه دهه فیلمسازی او که به زبان مادریاش ساخته نشده است و اتان هاک نیز که اصلاً دیوانه نیست پاسخ مثبت داد؛ و به همین سادگی، بااستعدادترین کارگردان حال حاضر سینمای ژاپن شروع به جمع کردن گروهی از ستارگان بینالمللی سینما کرد که چیزی فراتر از مرزهای فیلمسازی گذشته او بود.
فیلم «حقیقت» (The Truth) که بر اساس یک نمایشنامه منتشر نشده نوشته خود کورئیدا در ۱۵ سال پیش ساخته شده، ژولیت بینوش را در نقش زنی دارد که پس از انتشار یک زندگینامه جنجالی از مادرش که یک بازیگر مشهور با بازی کاترین دنوو است به پاریس باز میگردد. اتان هاک نیز نقش شوهر بینوش را در این داستان ایفا میکند.
فیلم «حقیقت» با باز کردن ایدههایی آشنا در مورد ماهیت نمایشی روابط شخصی، میتواند رویکردی تازه برای کارگردان فیلم باشد، اما بخش زیادی از سناریو نشان از یک درام خانوادگی دارد که همواره موضوع مورد بحث کورئیدا در فیلمهایش بوده و او به خوبی با آن آشناست. ساخت اولین فیلم با زبانی غیر از زبانی مادری همیشه چالش برانگیز و مانند تاس انداختن بوده است، اما کورئیدا نشان داده که ابایی از چالش و ریسک ندارد. این فیلم قرار بود به عنوان فیلم افتتاحیه فستیوال کن به نمایش درآید، اما شروع نمایش شاهکار جدید کارگردان ژاپنی در فستیوال فیلم ونیز رقم خورد.
۱۰. شبکه زنبور - اولیویه آسایاس
اولیویه آسایاس که نشان داده برای ساخت فیلمهای جدید درنگ نمیکند کمتر از یک سال پس از ساخت فیلم پربحث «غیرداستانی» (Non.Fiction)، با یک فیلم دیگر بازگشته تا کمی نیش و هوش فرانسوی را در یک فستیوال سینمایی متفاوت تزریق نماید. در یک تغییر جهت مشهود از یک داستان جذاب پر از پیام و دیالوگ، آسایاس در «شبکه زنبور» (Wasp Network) وارد یک دنیای پر از خشونت سیاسی میشود که سالها قبل در فیلم «کارلوس» (Carlos) نیز به آن پرداخته بود.
این فیلم متفاوت که از یک داستان واقعی در مورد گروهی از جاسوسان کوبایی که با رضایت دولت ایالات متحده و در دهه ۱۹۹۰ در فلوریدا فعالیت داشتند ساخته شده، شاید به مانند فیلم حماسی سه قسمتی مربوط به تروریسم آسایاس آبدار و پرتنش نباشد، اما انتخاب او برای بازی دادن به ادگار رامیرز. که نقش اصلی فیلم «ادگار» را نیز بازی کرده بود. در نقش اول فیلم جدید نشان میدهد که او میخواهد بخشی از انرژی حیرت انگیزی که رامیرز در نقش ادگار شغال وارد کرده بود را در فیلم جدیدش وارد کند، همان کاری که در مورد کریستن استوارت نیز در دو فیلم «ابرهای سیل ماریا» (Clouds of Sils Maria) و «مامور خرید شخصی» (Personal Shopper) انجام داد و نتیجه موفقیت آمیز بود.
از دیگر بازیگران اثر جدید آسایاس میتوان به پنه لوپه کروز، گائل گارسیا برنال و آنا دی آرماس اشاره کرد که هر کدام قدرت ستارگی و خلاقیت خاص خود را دارند.