حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی در نشست خبری بعد از جلسه سران قوا فرمان اجرای گام سوم کاهش تعهدات برجام از روز جمعه 15 شهریور ماه را صادر کرد.
به گزارش تسنیم رئیس جمهور با ابراز خرسندی از تداوم برگزاری جلسات سران قوا افزود: در این جلسه راجع به مسایل اقتصادی کشور، مبارزه با فساد و حاکم کردن یک فضای اعتماد و اطمینان در کشور و مسایل منطقه و بویژه راجع به مسایل هسته‌ای و گام سومی که جمهوری اسلامی ایران می‌خواهد بردارد، بحث و گفت و گو شد.
روحانی با قدردانی از ایستادگی و مقاومت ملت طی 16 ماه گذشته در برابر فشارهای اقتصادی دشمنان ، تصریح کرد: سران قوا تاکید داشتند که باید فضای مناسب‌تری را برای مردم بوجود بیاوریم و این فضای مناسب از یک طرف باید فضای تولید و فعالیت اقتصادی باشد و از طرف دیگر فضایی باشد که در آن مردم بدانند از طرف نظام و همه قوا ، با انحراف، فساد و به یغما بردن بیت‌المال مسلمان‌ها ، برخورد قاطع می‌شود.
رئیس جمهور گفت: راجع به هر دو مسأله اقتصادی و مبارزه با فساد ، درباره هماهنگی‌هایی که لازم است بین سه قوه انجام گیرد، بحث شد. ما هم در اصول و هم در فروع نظرات واحد داشتیم و تاکید شد که باید در این زمینه همکاری و هماهنگی بیشتری داشته باشیم.
روحانی ادامه داد: خوشبختانه منطقه ما مسیر صلح و آرامش بهتری را تجربه می‌کند و مردم مسلمان و مقاوم در کشورهای مختلف پیروزی‌های فراوانی را در این ایام به دست آوردند و ان‌شاء الله موفقیت نهایی از آن آنهاست.
وی گفت: نمونه این پیروزی‌ها را در این ایام، در یمن و در لبنان با ایستادگی و مقاومت حزب‌الله لبنان و پاسخ قاطع آن به رژیم صهیونیستی، شاهد بودیم.
رئیس جمهور با اشاره به بحث مذاکرات هسته ای، گفت: آمریکایی‌ها از 16 ماه پیش سه هدف را دنبال می‌کردند. هدف مهم و اولیه آنها تغییر نظام بود و هدف بعدی این بود که اگر نتوانستند به هدف نخست دست یابند ، نظام را تضعیف کنند و سومین هدف آنها نیز این بود که مذاکره‌ای را به نحوی که خودشان بخواهند بر ما تحمیل کنند؛ مذاکره‌ای که توأم با تحریم شدید بر ایران باشد تا به این ترتیب قدرت چانه زنی آنها افزایش یابد.
روحانی تصریح کرد: تردیدی نیست که آمریکا در سیاستهای تغییر، تضعیف و تحمیل مذاکره ، دچار شکست شده و خواهند شد و راهی برای آنها وجود نداردجز اینکه به قانون، تعهدات و مقررات بین‌المللی برگردند.
رئیس جمهور خاطرنشان کرد: به دلیل اینکه بعد از خروج آمریکا، 1+4 نتوانسته بودند به تعهدات خودشان عمل کنند، راهی را که از 4 ماه پیش از طرف جمهوری اسلامی ایران در زمینه برجام، انتخاب کردیم، کاهش تعهدات بود که اعلام شد.
روحانی اضافه کرد: مرحله اول کاهش تعهدات را انجام دادیم بعد 2 ماه به 1+4 فرصت دادیم، مرحله دوم را هم عمل کردیم و باز 2 ماه دیگر به آنها فرصت دادیم، البته در هر 2 ماه ،مذاکراتی با کشورهای 1+4 و از جمله اتحادیه اروپا و مخصوصاً 3 کشور اروپایی داشتیم اما چون به نتیجه مطلوب خودمان نرسیدیم، ان‌شاء الله گام سوم از پس فردا برداشته می‌شود.
رئیس جمهور با اشاره به اقدامات انجام شده در زمینه کاهش تعهدات در گام سوم ، اظهارداشت: در گام سوم سازمان انرژی اتمی موظف است در زمینه تحقیق و توسعه هر آنچه نیاز فنی کشور است ،بلافاصله شروع کند و تمام تعهداتی که در زمینه تحقیق و توسعه در برجام مد نظر بوده را کنار بگذارد و شاهد گسترش در حوزه تحقیق و توسعه در زمینه انواع سانتریفیوژهای جدید و هر آنچه که برای غنی‌سازی نیاز داریم را سازمان انرژی انجام دهد و شاهد سرعت عمل در این زمینه باشیم.
روحانی خاطرنشان کرد: البته می‌دانیم که این کار، گام بسیار بلندی است که جمهوری اسلامی ایران برمی‌دارد برای اینکه مردم مطلع باشند، بخش عمده مذاکرات با 1+5 و با 6 قدرت بزرگ برای زمان‌بندی تحقیق و توسعه بود که زمان‌بندی تحقیق و توسعه طی سال‌های گوناگون چگونه باشد.
رئیس جمهور تصریح کرد: تمام این زمان‌بندی‌هایی که در برجام مورد تعهد ما ، برای تحقیق و توسعه بود ، از روز جمعه به طور کامل برداشته می‌شود و هر آنچه که ما از لحاظ فنی و از لحاظ پیشرفت در زمینه تکنولوژی و فناوری هسته‌ای مورد نیاز است، با نظارت آژانس و در چارچوب حرکت صلح‌آمیز انجام خواهیم داد و در عین حال 2 ماه هم به کشورهای 1+4 فرصت می‌دهیم که اگر توانستیم به توافق برسیم، در شرایط توافق ممکن است به تعهدات برجامی برگردیم.
روحانی خطاب به مردم شریف ایران اسلامی گفت: مردم عزیز اطمینان داشته باشند که دولت جمهوری اسلامی ایران و قوای سه‌گانه در زمینه منافع آنها با حساسیت عمل خواهد کرد تا ان‌شاء الله مشکلاتی که پیش پای مردم است، با همکاری و هماهنگی سه قوه برداشته شود و یا کاهش پیدا کند و مردم هم بتوانند با درس‌آموزی از کربلا و عاشورا، روحیه مقاومت، اراده و ایستادگی خودشان را حفظ کنند.
رئیس جمهور همچنین با تسلیت محرم الحرام و ایام عزای حسینی به همه ملت ایران و همه مسلمانان ، خاطرنشان کرد: در این مقطع حساس تاریخی که ملت ایران در برابر یک جنگ تحمیلی اقتصادی ایستادگی و مقاومت می‌کند ، درس عزت و آزادگی و مردانگی امام حسین(ع) می‌تواند نشاط روحی به همه ملت بدهد و اراده و اعتماد مردم را در مسیر حق و آرمان‌هایشان مضاعف کند.
اجرای کدام تعهدات هسته‌ای ذیل برجام متوقف می‌شود؟
با توجه اظهارات رئیس‌جمهور حسن روحانی مبنی بر اینکه ایران از این پس تمام تعهداتی که در زمینه تحقیق و توسعه در برجام مد نظر بوده را کنار خواهد گذاشت و تحقیق و توسعه در زمینه انواع سانتریفیوژهای جدید و هر آنچه کشور برای غنی‌سازی نیاز دارد بدون محدویدت از سوی سازمان انرژی اتمی دنبال خواهد شد، می‌توان نتیجه گرفت که ایران از این پس اجرای بندهای 41، 42 و 43 از ضمیمه 1 برجام را متوقف خواهد کرد. مفاد این بندها به شرح ذیل است:
بند 41- بمنظور منطبق سازی پایلوت نطنز با برنامه غنی سازی و تحقیق و توسعه غنی سازی، ایران تمام ماشینهای سانتریفیوژ به جز آنهایی که در آزمایشات گفته شده در بندهای فوق مورد نیاز هستند و نیز به جز ماشینهای سانتریفیوژIR-1در سکوی شماره 1 این موسسه آنطوری که در ذیل توضیح داده می شود، را از آنجا خارج می کند. برای زنجیره کاملIR-1 (سکوی شماره 6)، ایران زیرساختهای مربوطه را با خارج کردن لوله های انتقال گاز UF6شامل خطوط فرعی، شیر آلات، فشارسنج¬ها در سطح زنجیره و مبدل های فرکانس اصلاح می¬کند. ماشینهای سانتریفیوژIR-1 در سکوی شماره 1 حفظ شده ولی به گونه ای که توسط آژانس صحه گذاری شود، از طریق در آوردن روتور از داخل آنها و تزریق رزین اپوکسی داخل لوله های فرعی، لوله های خوراک دهی و محصول و پسماند و خارج کردن سیستم های کنترل و الکتریکی برای تاسیسات برق، خلا و آب خنک کننده، غیر قابل کار می شوند. فضای تحقیقاتی در سکوی شماره 6، تا زمانی که ایران برای برای استفاده در برنامه تحقیق و توسعه خود نیاز داشته باشد، خالی می¬ماند.
بند 42- منطبق با فعالیت های منعکس شده در برنامه غنی سازی و تحقیق و توسعه غنی ¬سازی ، ایران تمام زیر ساختهای زنجیره ¬ها برای تست تک ماشین و زنجیره های کوچک و میانی در دو سکوی شماره 2 و3را حفظ خواهد کرد و زیر ساخت دو سکوی دیگر (شماره 4 و 5) را شبیه آنچه در خطوط 2و3 هستند منطبق خواهد کرد تا بتوان در آن ها فعالیتهای مشخص شده در برجام را انجام داد. این منطبق سازی شامل اصلاح تمام لوله¬ های UF6 (شامل جمع ¬آوری تمام لوله های فرعی) و ابزار دقیق مرتبط با آن به گون ه¬ای که با استفاده از ماشین های منفرد و زنجیره¬ های کوچک و میانی به جای تست زنجیره کامل، مطابقت داشته باشد.
بند 43- مطابق با برنامه خود و بهترین رویه ¬های بنا شده بین ¬المللی، ایران تمایل دارد که تحقیق و توسعه روی سانتریفیوژهای نسل جدید را از طریق مدلسازی کامپیوتری و شبیه¬ سازی از جمله در دانشگاهها، ادامه دهد. در دوره 10 ساله، برای هر پروژه¬ای که به مرحله نمونه ¬سازی برای تست مکانیکی رسید، ارایه کامل و تصویب کمیسیون مشترک لازم است.
