با خبر شدیم که در هجدهمین دوره نمایشگاه بین المللی شیرینی و شکلات ایران دو نفر از هنرمندان برای اولین بار با استفاده از کوکی و روکش رویال آیسینگ بزرگترین نقشه خوراکی ایران را طراحی و ساخته اند. با توجه به تازگی موضوع تصمیم گرفتیم تا با خانم ها زهرا بختیاری و شیدا طایفه مصاحبه ای داشته باشیم.
برای شروع لطفا خودتان را معرفی کنید.
من شیدا طایفه هستم. کارشناسی نرم افزار هستم. 30 ساله هستم و یک فرزند دارم. مدت 4 سال است که در حوزه آموزش و تولید دکور کوکی با روکش رویال آیسینگ فعال هستم. بعد از به دنیا آمدن فرزندم تصمیم گرفتم که کاری را انتخاب کنم که بتوانم اوقات بیشتری را در منزل سپری کنم و از خانه دور نباشم و از کار خود استعفا دادم و در کلاس های نگارگری شرکت کردم. بعد از آن در یکی از کلاس های آموزشی شرکت کردم و بعد از علاقه مند شدن به این موضوع با مطالعه و جستجوی منابع داخلی و خارجی مهارت های لازم را کسب کردم. در هر ماه نزدیک به 20 نفر در کلاس های من آموزش می بینند. در حال حاضر بیش از 40 نفر از هنرجوهای من به صورت حرفه ای مشغول آموزش و تولید کوکی هستند.
من زهرا بختیاری هستم. کارشناسی ارشد فیزیک هستم. 34 سال سن دارم و بیش از 6 سال است که در حوزه دکور کیک و کوکی فعالیت می کنم. در بیش از 15 شهر کشور کارگاه آموزشی برگزار کرده ام و هنرجو داشته ام. به صورت تجربی با هنر دکور کیک و کوکی آشنا شده ام و با تمرین بر روی آن توانستم تسلط کافی را بر روی آن به دست بیارم. به مدت 3 سال در یک شرکت فنی مهندسی مشغول به فعالیت بودم و پس از جدی شدن فعالیتم در این حوزه از محل کارم بیرون آمدم و تمام تمرکز خود را بر روی آموزش و تولید قرار دادم. در هر ماه حداقل 30 نفر هنرجو در کارگاه های من آموزش می بینند. علاوه بر آموزش دکور کوکی با رویال آیسینگ به صورت محدود نسبت به آموزش دکور کیک و غذا نیز اقدام می کنم.
در مورد هنر رویال آیسینگ توضیح دهید.
رویال آیسینگ مهارت تبدیل پودر شکر به یک اثر هنری است. در رویال آیسینگ هنرمند باید بتواند با استفاده از ترکیبهای مختلف آیسینگ و غلظت های متفاوت آن اقدام به تولید یک اثر حجمی و دکوراتیو کند. این هنر متفاوت از کلیه گرایش های مختلف هنرهای شکری است و در آن هنرمند صرفا با استفاده از مهارت های خود می تواند از ساده ترین مواد اولیه یک اثر هنری فاخر تولید کند. وجه تمایز اصلی رویال آیسینگ با سایر هنرها مانند فوندانت سادگی و ارزانی مواد اولیه آن می باشد و در عین حال هیچ محدودیتی در آثار تولید شده آن وجود ندارد. آیسینگ در دنیای خوراکی ها مانند مینیاتور در دنیای نقاشی است. در کار با آیسینگ عیار هنرمند کاملا براساس تولیدات وی مشخص می شود و به همین دلیل بسیاری از دکوراتورها جرات ورود به حوزه آیسینگ را ندارند.
ابزار مورد نیاز برای کار در رویال آیسینگ چیست؟
تفاوت اصلی آیسینگ با سایر هنرهای شکری این است که در آیسینگ تنها ابزار مورد استفاده هنرمند یک قیف ساده و یک سوزن است. در واقع هنرمند با استفاده از مهارت فوق العاده خود باید بتواند یک ترکیب مناسب و دقیق از آیسینگ تولید کند و متناسب با طرح خود نسبت به ایجاد غلظت های متفاوت آن اقدام کند. آیسینگ هنر تجربه و تکنیک های فردی و شخصی است و هر هنرمندی از شیوه های منحصر به خودش در دکور کوکی استفاده می کند. افراد با تجربه در آیسینگ با نگاه کردن به یک اثر می توانند تولید کننده آن را تشخیص دهند. در واقع در آیسینگ به تعداد هنرمندان روش منحصر به فرد برای خلق یک اثر وجود دارد.
آیسینگ انتزاعی ترین هنر در دنیای آشپزی و دکور مواد غذایی است. یک هنرمند آیسینگ کار می تواند هر شیء و وسیله ای را در اطرف خود با استفاده از آیسینگ تولید کند.
ایده ساخت نقشه ایران با کوکی و رویال آیسینگ از کجا در ذهن شما شکل گرفت؟
با توجه به برگزاری هجدهمین دوره نمایشگاه بین المللی شیرینی و شکلات ایران تصمیم گرفتیم تا یک اثر متفاوت و شاخص با استفاده از رویال آیسینگ خلق کنیم و پس از همفکری ایده ساخت بزرگترین تابلوی نقشه ایران با استفاده از رویال آیسینگ مورد توجهمان قرار گرفت. در طراحی اولیه تصمیم گرفتیم یک تابلوی بزرگ در ابعاد 300 سانتیمتر در 300 سانتیمتر با استفاده از کوکی بسازیم و با رویال ایسینگ آن را دکور کنیم. با توجه به محدودیت های حمل و نقل اثر به این بزرگی نهایتا یک تابلو در ابعاد 190 سانتی متر در 190 سانتی متر طراحی و آن را ساختیم.
قصد داشتیم تا با توجه به ابعاد این کار، یک اثر ملی خلق کنیم و همه مردم ایران در آن سهمی داشته باشند. می خواستیم اثری بسازیم که هر فردی بتواند با آن ارتباط برقرار کند و در گوشه ای از آن اثر خاطره ای داشته باشد و آن را متعلق به خود بداند. ما این تابلو بزرگ را برای همه مردمان ایران و ایران دوستان ساختیم.
مراحل ساخت نقشه ایران به چه صورت بود؟
برای ساخت نقشه ایران ابتدا طرح بزرگی از نقشه ایران طراحی کردیم و با استفاده از نرم افزارهای ویژه طراحی اقدام به برش استان ها در اندازه مقیاس واقعی 1 به 1000000 کردیم. در مرحله بعد اقدام به پخت کوکی های استان ها کردیم و نقشه اولیه را ایجاد کردیم.
مرحله اصلی این کار دکور کوکی ها با استفاده از رویال آیسینگ بود که ابتدا شروع به طراحی نماد ویژه ای برای هر استان کردیم. این نمادها می بایست دارای یکپارچگی و همخوانی با استان های همجوار و سایر استان ها می بود که طرح نهایی به لحاظ بصری دارای یک الگوی چشم نواز و هویت بصری همسان باشد. قصد داشتیم تا انتخاب نمادها به گونه ای صورت گیرد تا نماد یک استان، استان دیگری را به ذهن متبادر نکند و مختص و ویژه همان استان باشد و همچنین نماد اجرا شده نباید مزاحم دیده شدن نماد سایر استان ها باشد. همچنین طرح نهایی نیز می بایست به گونه ای از آب در بیاید که یک تصویر فاقد خطای طراحی و اصولی در ذهن مخاطب ایجاد کند. همچنین قصد داشتیم تا نقشه نهایی روح زنانه داشته باشد و از هنرها و ظرافت های زنانه در
انتخاب نمادها استفاده کنیم.
یکی از محدودیت های ویژه ما در خلق این اثر محدودیت زمانی بود و کل زمان ما برای طراحی و اجرا نهایتآ 4 روز بود که در این مدت به صورت شبانه روزی تمام تلاش خود را برای ارائه بهترین کار ممکن کردیم. البته مشغله کاری و آموزشی هر یک از ما و هماهنگ کردن زمان مشترک نیز به این محدودیت زمانی دامن زد.
در ساخت نقشه ایران برای هر استان از نمادهایی استفاده کرده اید. این نمادها چگونه انتخاب شده اند؟
شاخص های اصلی ما در انتخاب نماد استان ها، میراث فرهنگی ملموس و غیر ملموس، آداب و رسوم، صنایع دستی و هنرهای دستی، زیست بوم و پوشش گیاهی و طبیعی، سبک زندگی و تاریخ مردمان آن استان بود. ما برای هر استان نیاز به یک نماد و یک زمینه متناسب با آن بودیم و تطابق نماد و زمینه آن استان کار بسیار مهم و حساسی بود که نهایتا موفق به انجام آن شدیم.
برای مثال در استان اصفهان با توجه به جغرافیای کویری این استان زمینه خاکی و همچنین به دلیل اینکه این شهر خواستگاه اصلی هنرهای ایرانی و اسلامی است از هنر تذهیب به عنوان نماد هنری استفاده شد و در نهایت نماد اصلی آن یعنی سی و سه پل در نظر گرفته شد. در این استان از 3 نماد که شامل طبیعت ویژه آن، هنرهای دستی مردمان آن و بنای معماری شاخص آن است، استفاده شد. همچنین در استان خراسان رضوی از فیروزه به عنوان زمینه و از گنبد حرم امام رضا نیز به عنوان شاخص اصلی این استان استفاده کردیم.
با توجه به اینکه ساخت این اثر در ایام عزاداری سیدالشهدا صورت گرفت، برای استان یزد از نماد عزاداری این استان یعنی نخل استفاده کردیم و یک نخل حجمی به ارتفاع 10 سانتی متر و مشابه نخل معروف شهر تفت ساختیم. برای زمینه این استان نیز با توجه به موقعیت جغرافیایی آن در دل کویر از طرح خاکی استفاده کردیم.
برای استان های کردستان، زنجان، سیستان و بلوچستان و هرمزگان از زیورآلات آنها مانند برقع، سوزن دوزی و ملیله استفاده کردیم. برای قزوین از باقلوا، برای استان مرکزی از انار ساوه و برای خراسان جنوبی از گل زعفران و قنات های تاریخی آن استفاده شد. برای استان کرمان یک قالی کرمانی بسیار زیبا ساختیم که سعی کردیم به گونه ای باشد که وقتی روی آن دست می کشیم حس دست کشیدن روی یک قالی اصیل کرمانی به مخاطب دست بدهد.
برای استان فارس از درخت سرو به عنوان نماد شیراز که در کتیبه های تخت جمشید به آن اشاره شده است استفاده کردیم. همچنین بخش هایی از کتیبه های تخت جمشید و گل لوتوس در آن طراحی شد. از کاشی هفت رنگ همدان به عنوان نماد این شهر استفاده کردیم.
برای آذربایجان شرقی از یک قطعه شعر شهریار شاعر پرآوازه این شهر مشابه دست خط خودش استفاده کردیم. برای اردبیل از پرهای قرقاول استفاده کردیم و آذربایجان غربی با دریاچه ارومیه متمایز از سایر استان ها شد.
برای لرستان از لاله واژگون و برای شهرکرد از نماد شیرسنگی استفاده کردیم. در استان ایلام از کتیبه های خط میخی استفاده شد و بلوط های جنگل زاگرس برای استان کهکلویه و بویراحمد استفاده شد.
برای کرمانشاه از نیلوفر آبی استفاده شد و استان قم به اسم مبارک حضرت معصومه مزین شد. برای استان گیلان از طرح تنه یک درخت بریده شده استفاده شد و برای استان مازندران از شالیکاری برنج الهام گرفته شد. از طرح یک اسب ترکمن با نگاره های محلی برای استان گلستان بهره گرفته شد. ازطرح گلیم های سنتی خراسان شمالی برای این استان استفاده کردیم.
یک یوز اصیل و بی نقص ایرانی برای محل اصلی زندگی آن یعنی استان سمنان در نظر گرفتیم. یک تابلو با زمینه های نخل و معبد زیگورات چغازنبیل برای استان خوزستان ساخته شد. برای استان بوشهر از زمینه مروارید سیراف و نماد ماهی و صدف استفاده کردیم. با توجه به کوچک بودن سایر استان البرز و مشکلات اجرای طرح آن نهایتا تصمیم گرفتیم استان البرز و تهران با هم تجمیع شود و برای آن نیز از نماد برج آزادی تهران استفاده کردیم.
برنامه شما برای تابلو ساخته شده چیست؟
در جریان برگزاری نمایشگاه چندین پیشنهاد در خصوص فروش تابلو داشتیم که نهایتا با یک قنادی بزرگ در کانادا جهت نمایش تابلو در یک معرض دید مردم به توافق رسیدیم و تابلو پس از آمده شدن شرایط ارسال به تورنتو کانادا ارسال می شود.
آیا امکان آموزش برای علاقه مندان وجود دارد؟
با توجه به ویژگی های خاص هنر دکور کوکی با رویال آیسینگ و امکان انجام آن با حداقل امکانات و عدم نیاز به فضای خاص برای اجرا، می توان به راحتی تکنیک های اصلی آن را آموزش داد و هنرجو می بایست با تمرین و ممارست فراوان و انجام طرح های مختلف نسبت به انجام آن متبهر شود.
در واقع در کارگاه های آموزشی برگزار شده ما آموزش را به عنوان یک فرآیند توانمندسازی برای بانوان در نظر می گیریم و تمام تلاشمان این است که اصول کلی و فوت کوزه گری را به هنرجویان آموزش دهیم که بتوانند با تمرین نسبت به سفارش گیری و درآمدزایی اقدام کنند.
علاقه مندان برای آموزش می توانند به پیج های www.instagram.com/zhra_bkhtiari و www.instagram.com/royal.baker مراجعه کنند و در جریان کارگاه های آموزشی، جزئیات دوره ها و محتوای آموزشی قرار بگیرند.
